Fregnir - 01.12.1991, Síða 5

-5-
Næstu tvo dagana fluttu fyrlrlesarar frá British Libraiy (BL)
erindi, þeir Ross Bourne, Arthur Cunningham og Ross Trotter.
Tengdust fyrirlestrarnir allir á einn eða annan hátt bresku
þjóðbókaskránni, BNB, og öðrum verkefnum á vegum British Library.
Fyrri dagurinn var að mestu helgaður sögulegu yfirliti en þann síðari
var fjallað um það helsta sem er á döfinni hjá BL, gerð grein fyrir
ýmiss konar nýjum aðstæðum og breyttum viðhorfum, sem stafa m.a.
af sparnaðarsjónarmiðum. Sagt var frá efnisgreiningu og skráningu
fyrir BNB eins og staðið er að henni nú, beinlínuþjónustu BL, útgáfu
segulbanda og geisladiska með bókfræðifærslum. Þá var talsvert
fjallað um nýjar aðferðir í lyklun. í stað PRECIS (PREserved Context
Index System) lyklunarkerfisins sem var aflagt fyrir nokkrum árum
hefur verið tekin upp nútímalegri fyklun og nefnist nýja kerflð
COMPASS (COMputer Aided Service System). Byggir það m.a. á
stigveldisskipun heita, stórlega hefur dregið úr samskipan orða við
lyklun, þannig að langar orðakeðjur PRECIS heyTa nú að mestu
sögunni til. Efnið er áhugavert til samanburðar því sem efst er á
baugi í þessum málaflokki á Norðurlöndum um þessar mundir.
Síðasti dagurlnn hófst með umræðum um það sem á góma hafði
borið fyrri ráðstefnudagana. Síðan var gengið á fulltrúa málaflokka,
nefnda og stofnana og þeir beðnir að segja í stuttu máli frá því sem
er að gerast á þeirra sviði í heimalandinu. Loks var rætt um, hvort
unnt væri, og eins hvort æskilegt væri eða nauðsynlegt að gera
samræmingarátak á sviði efnisgreiningar á Norðurlöndum. Þeirri
spurningu var varpað fram, hvort unnt væri fyrir söfnin/löndin að
koma sér saman um sameiginlegt táknkerfl. Setja mætti t.d. UDC
(Universal Decimal Classification) marktákn eða annað tákn, sem
menn koma sér saman um, inn í hverja færslu til viðbótar
staðbundnu marktákni. Fundarmenn voru flestir á því máli, að aðferð
sem felur í sér tvíflokkun teljist of tímafrek og leita þurfi annarra
hagkvæmari lausna. Þá var lítillega rædd sú hugmynd sem nokkuð
hefur verið til umfjöllunar áður, hvort unnt sé eða hagkvæmt að búa
til samnorræna efnisorðaskrá, þ.e. skrá þar sem merkingar heita á
öllum Norðurlandamálum eru teknar upp. Ekki komst fundurinn að
niðurstöðu um þetta atriði, enda er að mörgu að hyggja, lík orð í
Norðurlandamálum hafa oft ólíka eða nokkuð mismunandi merkingu
og erfitt að þýða milli tungumála, þannig að nákvæm samsvörun fáist.
Þjóðirnar eru mjög misjafnlega á vegi staddar í þessu tilliti og
áherslur mismunandi. Fram kom að lyklunarhefðir eru ólíkar og
skortir yfirleitt fylgd við lyklunarstaðla, enda hófst lyklun víðast hvar
áður en menn áttuðu sig á að staðla væri þörf. Danmörk, Noregur og
Svíþjóð standa á allgömlum merg I þessum efnum og öllum
breytingum hjá þeim fylgir mikill kostnaður. Finnar og íslendingar
ættu hins vegar að geta tekið upp nútímalegri aðferðir, enda virtust
viðhorf fulltrúa þessara tveggja þjóða fara þama nokkuð saman.
GK