Fregnir - 01.12.1994, Blaðsíða 12

FREGNIR
hóli en í fyrra erindi sínu. Hann lagði áherslu á það hlutverk
bókasafna að notendur hefðu aðgang að upplýsingum. Hyggja
þyrfti að því að aðgangur notenda að upplýsingum þrengist ekki, en
hætta er á því þegar takmarkanir af hálfu rétthafa eru á því hverjum
er veittur aðgangur hverju sinni. P. Bernt Hugenholtz,
prófessor við Háskólann í Amsterdam, talaði einnig undir sömu
yfirskrift.
Næsta erindi var flutt af Sauli Laitinen, forstöðumanni
upplýsingamiðstöðvar hjá finnsku tæknirannsóknarstofnuninni
(VTT). Hann gerði grein fyrir ágreiningi sem upp kom milli
stofnunarinnar og finnskra samtaka tímaritaútgefenda. Málavextir
voru þeir að stofnunin hafði gert útdrætti úr efni á sviði
byggingamála og birt þá í tímariti upplýsingastofnunar á sviði
byggingamála. Einnig hafði stofnunin ljósritað efni í vörslu beggja
stofnannanna og selt einstaklingum, fyrirtækjum og opinberum
aðilum. Samtök tímaritaútgefenda óskuðu álits finnska höfundar-
réttarráðsins, sem er skipað af finnska menntamálaráðuneytinu, um
hvort starfsemi þessi bryti í bága við höfundalögin. Niðurstaða
höfundarréttarráðsins var sú að starfsemi VTT félli ekki undir
ákvæði 11. gr. höfundarréttarlaga um eintakagerð til einkanota.
Einnig að umfang starfseminnar væri of víðtækt til að rúmast innan
12. gr. laganna, sem mælir fyrir um að bókasöfnum sé heimilt að
afrita efni til eigin nota.
Pekka Gronow, forstöðumaður hljóðupptökusafns finnska
ríkisútvarpsins, talaði um geymslu á hljóðupptökum á
tölvutæku formi. í byrjun voru stafrænar upptökur geymdar á
böndum (DAT) en nú er unnt að taka hljóð beint upp á tölvudiska.
Fjárhagslegt gildi geymslu hljóðupptaka á þessu formi er mest í
útvarpsgeiranum en einnig má hugsa sér að sala á hljóðupptökum
fari þannig fram að verslanir sæki upptöku af miðlægum
gagnagrunni fyrir viðskiptavin í stað þess að geyma birgðir af
diskum eins og nú tíðkast. Til eru söfn með margs konar
hljóðupptökum sem hafa að geyma annað en tónlist. Gronow
skýrði frá því að höfundalögin heimiluðu útvarpsstofnunum
geymslu hljóðupptaka á tölvutæku formi til eigin nota en lögin
12