Alþýðublaðið - 10.12.1969, Síða 16

EFTA og öl- og gosdrykkjaiðnaðurinn:
ENGIN VANDA-
MÁL Á FERÐINNI
HVAÐ SEGJA ÖL- OG
GOSDRYKKJAFRAMLEIÐ-
ENDUR
Verðlagsákvæði og skatialögin þarf að endurskoða varðandi
þessa iðngrein
□ Um öl- og gosdrykkjagerð
þarf í raun ekki að fjölyrða með
tilliti til aðildar íslands að
EFTA; útilokað er talið að hún
hafi bein áhrif á framleiðsluna,
en hins vegar er álitið, að um
óbein áhrif geti orðið að ráeða
vegna innflutnings á vörum í
samkeppni við öl- og gosdrykki,
t. d. drykkjarsöfum. „Hins veg-
ar hafa ströng verðlagsákvæði
verið á framleiðslunni og skatta
álagning einkennilegur hræri-
grautur, sem ekki væri vanþörf
á að endurskoða, einkum með
tilliti til áhrifa sérskatta á fram
leiðslutilhögun", eins og segir í
skýrslu Guðmundar Magnússon
ar, íslenzkur iðnaður og EFTA.
Ástæða þess, að ekki er talið
að aðild íslands að EFTA kunni
að hafa í för með sér áhrif á
framleiðslu öl- og gosdrykkja í
landinu er sú, að hér eru fram-
leiddir einkaleyfisdrykkir og
fjarlægðarvernd nemur kr. 3 á
hverja flösku.
„Sá möguleiki er auðvitað
alltaf fyrir hendi, að innlendir
og/eða erlendir aðilar flytji inn
öl- og gosdrykki í tunnum eða
belgjum og setji upp átöppunar
verksmiðjur. Hins vegar hljóta
þær verksmiðjur sem fyrir eru
að hafa mjög góða aðstöðu til
að taka átöppunina að sér ef
þörf krefur. Sömuleiðis er ís-
lenzki markaðurinn það lítill, að
erlend fyrirtæki sæu sér vart
hagræði í því að setja upp gos-
drykkjaverksmiðjur hér — ekki
sízt, ef þau fá spurnir af þeirri
vannýttu afkastagetu sem fyrir
hendi er. Einnig tekur veruleg-
an tíma að venja fólk við nýja
gosdrykki nema miklar auglýs-
ingar komi til og margar þekkt
ustu erlendar tegundir eru þeg-
ar framleiddar hérlendis", segir
í skýrslu Guðmundar Magnús-
sonar. —•
Sigurður Waage, forstjóri Sanitas
Ég held aö BFTA-aðild verði
mikið áfall fyrir sultuefnagerð
og spursmál hvort verður hægt
að reka hana áfram. En hvað
gosdrykkjuaframleiðslu viðvík-
ur geri ég aðeins ráð fyrir smá-
vegis samkeppni, það gæti ver-
ið að farið verði að flytja inn
nýjar tegundir, en þá verða
þeir drykkir að vera í ílátum
sem ekki þarf að flytja út afl-
ur til áfyllingar, t. d. dósum.
— Þær tegundir sem við fram-
leiðum, Pepsicola, Miranda og
7-up eru merki með heimseinka
leyfi, sem eru bundin löndum,
svo þau verða ekki flutt hing-
að inn.
Sigurffur Waage
bs
Tómas Tómasson, Ölgerðin Eglll Skalla-
grímsson hf.
Það er ekki gott að svara þessu,
ég hef ekki trú á að yfirhöfuð
sé EFTA-aðild góð fyrir iðn-
aðinn einsog aðstæður eru.Það
þarf að flytja inn öll hráefni
en erfitt með útflutning.En það
er ekki gott að vita hvernig
þetta verður, undirbúrtingur-
inn er allur svo óljós. Það gæti
orðið erfitt fyrir drykkjafram-
leiðendur, tollar á hráefnum
eru svo háir.
Aðlögunarvandamálin felasf í samruna fyrirfækja og endur-
nýjun á vélakosii
□ Ef ísland gerist aðili að
EFTA verður innflutningsfrelsi
á sælgæti ekki komið á fyrr en
Og
. iðnaðurinn
í árslok 1974, en takmarkaður
innflutningur leyfður frá 1.
janúar 1972. Fá framleiðendur
sælgætis því 2 ár umfram fram
leiðendur flestra annarra iðn-
aðarvara, til að búa sig undir
samkeppni vegna innflutnings,
enda er talið að þessi aðlögun-
artími fyrir sælgætisiðnaðinn
sé nauðsynlegur.
Vegna fyrrgreinds aðlögunar
artíma er lítil ástæða til að
bera kvíðboga fyrir þróun sæl-
gætisframleiðslunnar næstu 5
árin, að því er segir í skýrslu
Guðmundar Magnússonar „ís-
lenzkur iðnaður og EFTA“.
„Hins vegar hlýtur að draga
að því, að til harðrar samkeppni
komi, og blandast þar engum
hugur um, að til vandræða geti
horft í iðngreininni, ef róttæk-
ar breytingar verða ekki á upp
Fleiri viðföl á bls. 12.
byggingu hennar. Má búast við,
að fyrirtækjum fækki og að
koma verði á hagræðingu með
sem mestum vinnuaflsspamaði
til að standast samkeppni“, eins
og segir í skýrslunni.
Þá segir ennfremur, að mið-
að við aðrar Norðurlandaþjóð-
ir, virðist fyrirtæki i sælgætis-
iðnaði óeðlilega mörg hér. —
Grundvöllur fyrir samvinnu
einstakra fyrirtækja sé fyrir
hendi og kynni að hafa átt sér
stað, ef skattalögin stæðu ekki
fyrir þrifum. „Torvelt er að
meta, hvar iðngrein stendur,
sem notið hefur innflutnings-
verndar, og tel ég mjög mis-
ráðið að fresta því að setja sæl-
gæti á frílista, eins og fyrir-
hugað er, og verið hefur ein-
dregin ósk framleiðenda. Virð •
Framhald bls. 12.
HVAÐ SEGJA
SÆLGÆTISFRAMLEIÐENDUR
Hallgrímur Björnsson, Nói
Sælgætisiðnaðurinn er sú iðn-
grein sem stendur verst að vígi
gagnvart EFTA-aðild. Við flytj
um nær allt hráefni inn, þaö
litla sem við notum af innlendu
hráefni eru landbúnaðarafurð-
ir, og við vitum ekki á hvaða
kjörum við' fáum þær. Við ger
um okkur frekar vonir um að
fá þær með niðurgreiðslum, eða
heimsmarkaðsverði.
Um útflutning til EFTA-
landa er tæplega að ræða,
þau eru svo háþróuð í sælgæt-
isiðnaðinum. Það er sérstak-
lega fjölbreytnin sem stendur
okkur fyrir þrifum í samkeppn
inni. Vélar eru mjög dýrar, sér-
Hallgrímur Björnsson
hæfar og afkastamiklar, svo við
getum ekki nýtt þær nema að
mjög litlu leyti. Það má nefna
sem dæmi, að súkkulaðifram-
leiðsla okkar er um 300 tonn
á ári, en framleiðsla erlendra
súkkulaðiframleiðenda er
Frh. 12. síðu.