Helgarpósturinn - 22.12.1994, Blaðsíða 10

10
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
FIMMTUDAGUR 22. DESEMBER 1994
N
Fréttaskvrin
Eru umsvif Jakobs Frímanns Magnússonar í London stórkostleg
landkynning eða bara ferðaklúbbur íslenskra listamanna? Jakob segir að vel á annað
þúsund íslendingar hafi farið út en enginn man eftir því að hafa ákveðið að umsvifin
yrðu svona mikil
Frá því Jakob Magnússon tók
við embætti menningarfulltrúa
(cultural attaché) við sendiráð Is-
lands í London hefur starf hans
verið umdeilt. Embættisveitingin
lyktaði af pólitík og frá byrjun var
ljóst að hún var í andstöðu við
hefðir og viðhorf í utanríkisþjón-
ustunni. Blaðaskrif báru þess merki
og birtist grein í tímaritinu Heims-
mynd um þetta undir heitinu „-
Hneyksli í utanríkisþjónustunni“.
Þar var vitnað í háttsetta heimildar-
menn í utanríkisþjónustunni sem
sögðust hugsa til þess með hryllingi
þegar Jakob og frú hans gengu fyrir
Elísabetu Englandsdrottningu til
að afhenda henni trúnaðarbréf. At-
burður sem virðist vera innan seil-
ingar nú. Ellert B. Schram, rit-
stjóri DV, skaut einnig fast og sagði
að þarna væri mágur hans utanrík-
isráðherrann að rétta Jakobi bitling
á meðan Ragnhildur Gísladóttir
stundaði nám í London.
Nafngiftin „poppsendiherrann“
sýndi líka hug manna, en það væri
synd að segja að Jakob haft einbeitt
sér að poppinú. Stuðningsmenn
hans segja að hann haft staðið fyrir
viðamestu kynningu á íslenskri list
á erlendri grund síðan sögur hóf-
ust. Þegar afrekalisti Jakobs er
skoðaður sést að margt er til í því
og taldi hann sjálfur að vel á annað
þúsund íslendingar hefðu farið út á
hans vegum síðan hann byrjaði að
starfa í London.
Búkslátturinn
gaf tóninn
Upphafið var hins vegar umdeilt.
Jakob barði bumbur um leið og
hann mætti til London og strax í
desember 1991 stóð hann fyrir mik-
illi uppákomu til að fagna 1000 ára
afmæli Ameríkuferðar Leifs Eiríks-
sonar, þar sem búksláttur þeirra
Ragnhildar Gísladóttur, Sigurðar
Rúnars Jónssonar (Didda ftðlu)
og Sverris Guðjónssonar (The
Human Body Percussion Ensem-
ble) vakti mikla athygli. Reyndar
umdeilda athygli þar sem kynning-
in á uppákomunni fór misjafnlega í
margan manninn því ekki var laust
við að sagnfræðin tengd henni væri
umdeilanleg: „...an Icelatidic cu-
stom for those long, cold winter
nights. Rythmic slappitig by 2 of Ice-
land's leading exponents of this sti-
mulating and blood warming art.“
(..íslenskur siður sem stundaður er
á löngum og köldum vetrarnótt-
um. Búkslátturinn er framkvæmd-
ur af tveim af færustu sérfræðing-
um íslands í þessari örvandi list-
grein.) Aðdáendur stuðmanna-
húmorsins hlógu en öðrum var
ekki skemmt. Blaðaskrif urðu af
þessu hér heima og þá þótti ýmsum
blaðamönnum í London sem verið
væri að hafa þá að fíflum — og það
þola blaðamenn verst af öllu.
Heimildarmaður í London sagði að
Jakob hefði verið settur út af sakra-
mentinu hjá nokkrum blöðum og
aimannatengslum fyrir vikið.
Sigurður Hall, síðasti matarsendiherrann sem fór út, en hann stóð fyrir veisluföngum í upphafi sýningar
Sjafnar Haraldsdóttur nú 9. nóvember. Matreiðslumenn hafa ferðast mikið út til London á vegum Jakobs
eða allt frá því hann fékk Rúnar Marvinsson til að sjá um fyrstu veisluna fyrir þremur árum.
Skipið Leifur Eiríksson var tekið undir Radio Reykjavík.
Bumbumenning ís-
lendinga
Tímaritið PR-Wcek var eitt
þeirra en þar var skrifað: „Although
„rhythmic slapping“ does have its ro-
ots in lcelandic folk culture, it is not
exactly the country's main sport.
„We like to think we’re bringing it
out of the closct now,“ (Þó að búk-
sláttur eigi rætur sínar í íslenskri al-
þýðumenningu þá er ekki um að
ræða höfuðíþrótt landsmanna.
„Við lítum svo á við séum að færa
hana út úr skápnum,“ sagði Jakob í
viðtali við tímaritið. í vondri grein í
The Sunday Times 1. desember 1991
er mikið vitnað í bumbusláttinn og
augljóst að það hefur verið blaða-
konunni Geraldine Bedell hug-
leikið. Hún víkur meðal annars að
veitingahúsamenningu íslendinga
þar sem ávallt sé margt um mann-
inn, þorskkinnar aðalmaturinn og
búksláttur aðalskemmtunin! Fyrir
þessum fróðleik er Jakob Magnús-
son borinn.
En byrjunaruppákoman var
skrautleg enda kennd við eld og ís;
við opnunina komu fram Magnús
Magnússon útvarpsmaður, Jónas
Sen tónlistarmaður, auk þess sem
kvikmyndin Börn náttúrunnar var
sýnd. A sama tíma var myndlistar-
sýning í galleríi í London með verk-
um eftir Georg Guðna og Guðjón
Bjarnason. Sömuleiðis var hljóm-
sveitin Todmobile í London á þess-
um tíma. Hilmar Örn Hilmarsson
tónlistarmaður átti að vera þarna
en forfallaðist vegna þess að á sama
tíma var hann að taka við Felix-
verðlaununum í Berlín. Að sögn
Jónasar þá minnir hann að Jakob
hafi haft uppi fyrirætlanir um að ná
í Hilmar til Berlínar með þyrlu. Af
því varð þó ekki. „Það var mjög
gaman þarna þó að flestir muni eft-
ir búkslættinum. Þarna voru fimm
sjónvarpsstöðvar og atburðurinn
fékk nokkra kynningu,“ sagði Jón-
as. Listamennirnir fengu ekki
greiðsiu fyrir að koma fram og
sagðist Jónas hafa staðið straum af
uppihaldi sínu sjálfur. Ferðakostn-
aður var hins vegar greiddur.
17. iúní kominn á
lanaakortið í London
Frá því Jakob kom út hefur hann
sett mark sitt á 17. júní- hátíðarhöld
íslendingafélagsins enda gerðist
hann snemma formaður þess. Þann
17. júní 1992 hélt hann hátíðarhöld-
in í upphafi vörusýningar og varð
frægt að hátíðargestir lentu í víns-
mökkun sem vakti misjafna lukku.
17. júní-hátíðarhöldin 1993 inni-
héldu pokaboðhlaup barna þar sem
áfengi var í verðlaun og hlutust af
nokkur blaðaskrif vegna þessa.
Lenti Jakob í ritdeilu við tvo frétta-
ritara í London; þær Hildi Helgu
Sigurðardóttur og Önnu Hildi
Hildibrandsdóttur vegna málsins.
Og fuilveldisdagurinn hefur
einnig verið Jakobi hugleikinn.
Þann 1. desember í fyrra var meðal
annars boðið upp á kappræður
milli Jóns Baldvins Hannibals-
sonar utanríkisráðherra og Guð-
bergs Bergssonar rithöfundar
um framtíð Islands. Kappræðan
þótti hins vegar litlaus og var utan-
ríkisráðherrann klappaður úr
ræðustóii. Kristín Ólafsdóttir út-
varpskona fór út til að fylgjast með
máíinu og var broti umræðnanna
útvarpað hér heima. Boðið var upp
syni, Arnaldi Indriðasyni, Einari
Einarssyni, Kristni Árnasyni og
Pétri Jónassyni. í apríl kom
Hamrahlíðarkórinn út og hélt tón-
leika. Sú ferð kostaði árekstra á
milli Jakobs og sendiherrans en
Helgi vildi fá kórinn út, sem sonur
hans söng með, og kostaði ferðin
eina og hálfa milljón króna af
rekstrarfé menningarfulltrúans.
Ferðin í heild kostaði 4 milljónir.
Kammersveit Hafnarfjarðar kom
sömuleiðis út ásamt Sverri Guð-
jónssyni í apríl.
I upphafi árs var myndlistarsýn-
ing Sigurðar Örlygssonar en einn
af fyrstu atburðunum var myndlist-
arsýningin „Vision“ sem var opnuð
af Björk Guðmundsdóttur 26.
maí, en Jakob hefur gjarnan notað
hana við opnanir á sýningum enda
frægð hennar óumdeild. Á sama
hátt hefur hann nýtt sér frægð
Magnúsar Magnússonar. Á sýning-
unni sýndu sex konur; Hulda Há-
kon, Ráðhildur Ingadóttir, Guð-
rún Hrönn Ragnarsdóttir, Inga
Þórey, Svava Björnsdóttir og
Sólveig Aðalsteinsdóttir. Sýning-
in fór að lokum til Bandaríkjanna í
tengslum við Scandinavian Found-
ation. Þessi sýning var unnin undir
umsjón Halldórs Björns Runólfs-
sonar listfræðings og hefur því fag-
legri sess en aðrar sýningar.
í byrjun júní var sýningin
„Outlaws", sýning 17 íslenskra lista-
manna, að mestu myndlistar-
manna, en sýningin var hugsuð
sem tilraun til að sýna fram á þá
breidd og sköpun sem íslenskir
listamenn standa að erlendis. Til-
gangurinn var að koma þeim skila-
boðum á framfæri að á íslandi sé
mikil listastarfsemi; þarna voru
skúlptúrar, gjörningar og ljós-
á kvöldverð með þessu og kostaði
30 pund inn en hljómsveitin Ný-
dönsk lék fýrir dansi. Aðsóknin var
hins vegar dræm og mæltist þetta
misjafnlega fyrir meðal stúdenta í
London, enda þótti verðlagið of
hátt og hótelið í dýrari kantinum.
Varð verulegt tap af þessu fyrir ís-
lendingafélagið en það kostaði út
för Guðbergs og hljómsveitarinnar.
Ferðaklúbbur ís-
lenskra listamanna
En árið í ár hefur tekið flestu
fram enda verið sett í gang hátíðin
„50 Northern Light Year“ sem er 12
mánaða hátíðarhöld með þunga-
miðjuna á tímabilið frá maí til júlí-
loka. Það er kostnaður við þessi há-
tíðarhöld sem helst hefur orsakað
umframeyðslu embættisins.
Strax í mars var haldin gítarhátíð
í Wigmore Hall með Kombói El-
lenar Kristjánsdóttur, Friðriki
Karlssyni, Guðmundi Péturs-
myndir. Sýningin fór fram í Butlep
Wharf nálægt Tower of London og
þar sýndu: Arnfinnur Einarsson,
Bokki, Elsa Gísladóttir, Finnur
Arnar, Guðmundur Rúnar Lúð-
víksson, Gunnar Straumland,
Guðrún Hjartardóttir, Haraldur
Karlsson, Hlynur Helgason,
Helgi Hjaltalín, Jóhann Valdj-
marsson, Magnús Sigurðsson,
Pétur Örn, Sólveig Þórbergs-
dóttir, Sólrún Lilja Rósmunds-
dóttir, Spessi og Þórarinn Blön-
dal.
Á sama tíma voru Steinunn
Helgadóttir og Helgi Valgeirsson
með samsýningu í öðru galleríi í
sama hverfi. Sigurður Árni Sig-
urðsson, Davíð Guðbjartsson og
Helgi Þorgils Friðjónsson voru
með samsýningu í Cork Street Gall-
ery.
Islenskir listamenn í London
fengu sinn skerf og þær Hafdís
Bennet og Helga Lára Haralds-
dóttir sýndu skúlptúra og pastel-
teikningar. Þá var Tolli einnig með
sýningu.
Tónlistarmennirnir
Og tónlistarmenn hafa fengið
sína athygli. Einsöngstónleikar
voru haldnir með Sigríði Ellu
Magnúsdóttur í St. Johns Smiths
Sqaere. Edda Erlendsdóttir var