Alþýðublaðið - 15.06.1972, Qupperneq 7
Birgir Engilberts er
ungur höfundur, aðeins 26
ára gamall, sem hefur
getiö sér orð fyrir hnytti-
Iega einþáttunga á
undanförnum árum, en
fyrsta verk hans var flutt
i Lindarbæ 1966 við góðar
undirtektir og siðar i
sjónvarpi hér og á
Norðurlöndum. Siðan
hafa verið flutt eftir hann
tvö stutt verk og loks ein-
þáttungarnir tveir sem
Þjóðleikhúsið frums,
á mánudagskvöld i sið-
ustu viku i tilefni Listahá-
tiðar.
Allir eiga einþáttungar
Birgis Engilberts það
sammerkt, að þeir eru
samdir um snjallar eða
hnyttilegar hugmyndir og
eru einatt skemmtilegir á
sviði, en samt er eins og
þeir leysist upp eða koðni
niður sökum of losara-
legra efnistaka eða
ómarkvissrar meðferðar.
Það er sem sé úrvinnsla
efnisins, meðferð hinna
góðu hugmynda, sem er
ekki viðunandi.
Einþáttungarnir tveir,
sem hér ræðir um, eru i
rauninni byggðir á sömu
hugmynd, en með öfúgum
formerkjum: f Hvers-
dagsdraumi verða per-
sónurnar dvergvaxnar,
sofa i öskubökkum og
klifra i blómapottum, en i
Ösigri verða tindátar og
önnur leikföng mennsk,
öðlast sjálfstætt lif og
hegða sér eins og full-
orðið fólk. Að öðru leyti
eru þessir einþáttungar
harla ólikir.
Hversdagsdraumur er
aö minu viti miklu hug-
tækara, dramatiskara og
umfram allt skemmti-
legra verk en Ósigur, þó
um sé að ræða hálfgerða
hrollvekju úr hversdags
lifinu. Kannski nýtur leik-
urinn þess, að hann skir-
skotar ákaflega mikið til
reynslu, sem flest full-
orðið nútimafólk kannast j
við, færir hana i stilinn,
gerir alvöruna skoplega !
eða fáránlega, en vekur
þó jafnframt óhugnað
með þeirri heildarmynd
sem hann dregur upp af
hversdagslifi venjulegra
islenzkra hjóna.
Snjallasta hugmynd
leiksins er tvimælalaust
sú að láta hann gerast
uppá stofuboröi innanum
öskubakka , sigar-
ettupakka, eldspýtu-
stokka og blómapotta.
Þetta vekur áhorfand-
anum næstum likamlega
tilfinningu fyrir þvi sem
um er talað, ógnþrung-
inni fyrirferð og veldi
hinna dauðu hluta i lifi
mannsins. Þó segja megi
að sjálft þema leiksins og
umræðuefni sé marg-
tuggið og fátt nýtt sé lagt
til mála, þá veldur þessi
snjalla mynd höfundarins
af lifsþægindaáfergjunni
þvi,að við sjáum hana i
nýju ljósi. Hann hefði
bara þurft að þjappa text-
anum meira saman og
ydda orðræðurnar; þá
hefði hér verið um að
ræða snilldarverk.
Þau Margrét Guð-
mundsdóttir og Bessi
Bjarnason fóru bæði sér-
lega vel með hlutverk
konunnar og mannsins.
Ég hef ekki i annan tima
séð Margréti fjörlegri eða
frjálslegri á sviði. Hún
túlkaði þessa ráðvilltu
nútimakonu af sönnum
innblæstri, bæði i angist
hennar, afbrýði og ást-
leitni. Bessi lék hinn
timbraða og taugahrjáða
eiginmann af fjöri og brá
upp skemmtilegum smá-
myndum. en var helzti
einhæfur i vanliðan sinni.
Ósigur f jallar um gullin
i kassanum inni skáp,
sem eigandinn er búinn
að missa áhuga á og
gleyma-, fjallar um við-
leitni þeirra til að finna
tilveru sinni nýjan til-
gang. t einum skilningi er
einþáttungurinn allegóría
um hlutskipti mannsins á
jörðinni, eftir að guð
hvarf úr lifi hans. í öðrum
skilningi er höfundurinn
greinilega að skopast að
hermennsku, draga upp
fjarstæðukennda mynd af
hernaðarandanum og
hinu viti firrta drápsæði,
sem við höfum fyrir
augum dagsdaglega i
Vietnam og viðar. Þrátt
fyrir góða hugmynd og
góðan vilja fatast höfundi
samt tökin hér. t fyrsta
lagi er einþáttungurinn
alltof langur, of mikið um
endurtekningar. 1 öðru
lagi er hann gersneyddur
fyndni, sem er ákaflega
bagalegt i fjarstæðuleik-
húsi. Ég held að þessi
skortur á skemmtileg-
heitum eigi m.a. rót að
rekja til þess, að það
vantar alla viðmiðun,
þannig að áhorfandinn
geti stillt leiknum upp
andspænis þekktum veru-
leika. Að skopast að hern-
aði i landi þar sem menn
eru frábitnir hernaði
virðist einhvernveginn
óskoplegt. Hitt er þó
kannski afdrifarikara, að
höfundurinn virðist ekki
gera sér glögga grein
fyrir, hvert hann stefnir
með verki sinu. Sé hann
bara að gefa imyndunar-
aflinu lausan taum, láta
hugann reika og kylfu
ráða kasti,þá gerir maöur
þá skilyrðislausu lág-
markskröfu að leikurinn
se' fyndinn, skemmti-
legur, upplifgandi, en þvi
var alls ekki að heilsa á
frumsýningu.
Sú nýbreytni var tekin
upp við uppfærslu þess-
ara einþáttunga, að leik-
stjórar eru tveir, og bera
báöir sömu ábyrgð á öllu.
Þessi aðferð er að minu
viti ákaflega varasöm,
nema um þvi samhentari
einstaklinga sé að ræða,
og ég er ekki frá þvi, að
hún hafi heldur dregið úr
áhrifum þessara ein-
þáttunga. Leiktjöld höf-
undar voru vissulega
mjög góð, enda er hann
leikmyndagerðarmaður,
að aðalstarfi, en mér
fannst vanta einhverjar
ferskar hugmyndir i upp-
færsluna, eitthvað sem
kæmi á óvart, vekti
kátinu, hneykslun, reiði,
einhver viðbrögð. Bezt
gerða og bezt leikna
persónan i leiknum var
upptrekkti trúðurinn i
túlkun Randvers Þor-
lákssonar, i senn skopleg
og tragisk persóna. Liðs-
foringinn i túlkun Flosa
Framhald á bls. 8
Legsteinar.
Steingiirðingar og svalahandrið.
HAMARSHÖFÐI 4 - sími 81960.
MOSAIK HF.
Biómaker og garðþrep.
íslenzkir steinar til veggskreytinga.
Ve/ varið hús fagnar vori....
Eyðingaröfl sjávar og seltu ná lengra en til skipa
á hafi úti. Þau ná /angt inn i land.
Hygginn húseigandi ver þvi þök og tréverk með
HEMPELS
skipamálningu
Hún er þrautreynd við erfiðustu aðstæður hérlendis.
Hygginn húseigandi notar Hempels
Framleiðandi á islandi:
Slippfé/agið íReykjavíkhf
Málningarverksmiðjan Dugguvogi - Simar 33433 og 33414
Þjóðleikhúsið:
HVERSDAGSDRAUMUR
Og
ÚSIGUR
Höfundur: Birgir Engilberts
Leikmyndir: Birgir Engilberts
Leikstjórar: Benedikt Árnason
og Þórhallur Sigurðsson
LISTAHÁTÍD í
REYKJAVlK
LISTAHÁTÍÐ í
REYKJAVÍK
Fimmtudagur Laugardalshöll
15. júni.
Kl. 20.30. lokatónleikar. Sinfónfuhljóm-
sveit tsiands Einleikari: André Watts
Stjórnandi: André Previn
Myndlistarsýningar opnar frá kl. 14-22
daglega á meðan á Listahátið stendur.
AÐGÖNGUMIÐAR EINNIG
VIÐ INNGANGINN
Aðgöngumiðasalan er i Hafnarbúðum. Opið kl.
14—19 daglega. Simi 2 67 11.
SVIPMVHDIR UR
SUMARFERÐINNI
Eins og Alþýðublaðið hefur áður sagt frá tókst sumar-
ferð Alþýðuflokksfélaganna i Reykjavik, sem farin var s.l.
sunnudag, með afbrigðum vel. Á fimmta hundrað manns
tók þátt i förinni og var hvert sæti skipað i þeim átta stóru
áætlur.arbifreiðum sem fengnar höfðu verið til þess að
flytja fólkið.
Farið var fyrst i Galtalækjarskóg, þar sem nesti var
snætt, þaðan til Þórisvatns, þar sem framkvæmdir voru
skoðaðar og bornar fram veitingar, til Búrfellsvirkjunar,
þar sem stöðin var s'koðuð og frá virkjuninni og niður I
Arnes, þar sem snæddur var kvöldmatur. 1 Arnesi flutti
Benedikt Gröndal, varaformaður Alþýðuflokksins, ávarp,
Unnar Stefánsson og Guðlaugur Tryggvi Karlsson
stjórnuðu f jöldasöng við undirleik Magnúsar Péturssonar,
Guðmundur Hagalin, rithöfundur, flutti hvatningarorð og
Sæmundur ólafsson, fararstjóri, þakkaði ferðafólkinu
samfylgdina.
Aðalleiðsögumaður i ferðinni var dr. Haraldur
Matthiasson, en aðrir leiðsögumenn voru Sæmundur
Olaísson, fararstjóri, Kristján Bersi Olafsson, Guðmund-
ur Danielsson, Haraldur Sigurðsson, Arbjörg ólafsdóttir,
Arni Gunnarsson, Unnar Stefánsson, Guðmundur
Magnússon og Pétur Pétursson, útvarpsþulur.
Hér á opnunni eru nokkrar svipmyndir úr ferðalaginu.
&
Fimmtudagur 15. júní 1972
Fimmtudagur 15. júni 1972