Alþýðublaðið - 29.09.1972, Síða 3

BRETINN
___A___
Eftir þvi sem Landhelgisgæzl-
an kemst næst eru nú að ólög-
legum veiðum við landið samtals
60 brezkir togarar.
Fimm eru Ut af Héraðsflóa,
einn Ut af Seyðisfirði og 54 á svæð-
inu frá Gerpi að Hvalbak.
Hafsteinn Hafsteinsson blaða-
fulltrUi Landhelgisgæzlunnar,
vildi að gefnu tilefni taka það
fram, að islenzkir varðskipsmenn
hefðu ekki gert tilraun til upp-
göngu i brezka togara frá þvi
landhelgin var færð Ut 1. septem-
ber.
Hann sagði i samtali við blaðið i
gær, að tilefnið væri fullyrðing
skipstjórans á brezka togaranum
Wyre Victory um hið gagnstæða.
Hann lýsti þessu yfir i blaðavið-
tali en augljóst er, að hér er um
hrein ósannindi að ræða.
Stofnfundur
æfingaskóla KHI
Stofnfundur Foreldra- og
kennarafélags Æfinga- og til-
raunaskóla KHf verður haldinn i
samkomusal skólans fimmtudag-
inn 28. sept. kl. 20.00.
Jónas Pálsson, skólastjóri,
flyturerindi um verkefni Æfinga-
skólans, stöðu hans og framtiðar-
horfur, en siðan verða umræður
og fyrirspurnum svarað.
Foreldrar i skólahverfinu og
áhugamenn um kennaramenntun
og mál Æfingaskólans velkomnir
á fundinn.
Þriðji alþjóðlegi fundur þýð-
enda og Utgefenda sovézkra bók-
mennta var settur 19. september
s.l. Meðal þátttakenda er Geir
Kristjánsson, rithöfundur.
RUmlega 80 bókmenntafræð-
ingar, Utgefendur og þýðendur
frá 30 löndum komu til Sovétrikj-
anna til að sitja fundinn.
TIMES MEÐ McGOVERN
Nýjustu bandarisku skoðana-
kannanir sýna að loks er
McGovern að draga á Nixon i
fylgi, þótt enn sé fylgi forsetans
talið 2:1 miðað við þingmann-
inn. Samkvæmt Louis Harris
hefur Nixon nU 28% forystu
miðað við 34% fyrr i mánuðin-
um.
NU hefur McGovern bætzt
liðsauki. I gær tók stórblaðið
The New York Times afstöðu
með honum i leiðara.
PÁFI LÉT KÚKU NÆGJA
Páll páfi átti á þriðjudaginn 75
ára afmæli. 1 stað þess að segja
af sér páfadómi, eins og ýmsir
höfðu bUizt við, þá vann páfi
venjulegan vinnudag, en til
hátiðarbrigða bökuðu
nunnurnar honum köku.
A miðvikudaginn tekur páfinn
á móti Edward Heath, forsætis-
ráðherra Breta.
LÆKNAR VELJA DOLLARA
1 Thailandi er tilfinnanlegur
skortur á læknum og hjUkrunar-
konum eins og svo viða annars
staðar i heiminum. Hins vegar
er ástæðan ekki sú, að ekki hafi
verið menntað nægilega margt
fólk i þessi störf. Það er dollar-
inn sem heillar.
t Bandarikjunum starfa nU
1.070 thailenzkir læknar og 3.000
hjUkrunarkonur.
ÁN ÐÖMS OG LAGA
Bandariskir embættismenn
fullyrða, að það sé alrangt, að
Mohammed Oufkir hershöfð-
ingi, „hægri hönd” Marokko-
konungs, hafi framið sjálfsmorð
eftir að konungi var sýnt bana-
tilræðið á dögunum. Samkvæmt
bandarisku heimildunum var
hershöfðinginn liflátinn að
skipun konungs og nánast strax
eftir tilræðið. Hinsvegar hafi
sjálfsmorðssögunni verið komið
á kreik til þess að leyna þvi, að
Oufkir var nánast liflátinn án
dáms og laga.
DANSKA KRÚNAN FRYST
öll viðskipti með dönsku
krónuna hafa verið stöðvuð, þar
sem mjög fór að bera á spá-
kaupmennsku með gjaldeyri i
Danmörku eftir Urslit atkvæða-
greiðslunnar i Noregi um helg-
ina. Danir óttast gengisfellingu,
enda hefur Jens Otto Krag lýst
þvi yfir að hafni þjóðin aðild að
EBE muni gengið verða fellt um
21%.
Ekki verður opnað fyrir við-
skipti að nýju fyrr en á miðviku-
daginn i fyrsta lagi, en Urslit i
kosningunum i Danmörku ættu
að liggja endanlega fyrir á
þriðjudaginn.
ENN VERSNAR ÞAÐ
Einn af fulltrUunum á lækna-
þingi, sem nU er haldið i
London, hefur lýst yfir að einn
af hverjum sjö mönnum, sem
baði sj^g i Miðjarðarhafinu,
sýkist. Mengunin á þessum
slóðum er orðin svo gifurleg, að
niundi hver maður i strandhér-
uðunum þjáist af einhverskonar
virussjUkdómi.
BANNAÐ MEÐ LÖGUM
Fjörutiu og sex ára gamall
Bandarikjamaður, sem
dæmdur var i tveggja ára
fangelsi i Tékkóslóvakiu fyrir
að gagnrýna stjórnina þar,
hefur verið látinn laus og rekinn
Ur landi.
Hann afplánaði sjö mánuði.
1 ákærunni var hann meðal
annars borinn þeim sökum að
hafa farið óvirðingarorðum um
forseta Tékkóslóvakiu og að
lýsa landinu sem sovéskri ný-
lendu.
Bandarikjamaðurinn átti að
hafa framið „glæpinn” á heimili
tékkneskra kunningja, þar sem
hann var staddur að horfa á
sjónvarp.
SU afsökun hans, að hann
hefði verið við skál, var ekki
tekin gild.
TVÆR FYRIR COTT HUNDRAÐ
Vestur-þýzk stjórnarvöld hafa
tilkynnt, að þau hafi fengið
fyrirheit um það, að Austur-
Þjóðverjar sleppi yfir hundrað
pólitiskum föngum úr fangelsi i
skiptum fyrir tvær þýzkar
konur, sem nU liggja undir
ákæru fyrir njósnir i Bonn.
Konurnar voru handteknar fyrir
tveimur árum og hafa siðan
beðið dóms.
FLUGFARGJÖLD FYRIR
ÞÁ ALLRA SNAUÐUSTU
Brezk flugmálayfirvöld hafa
veitt tiltölulega litlu flugfélagi,
Laker Airways, leyfi til að selja
mjög ódýrt far yfir N-Atlanzhaf-
ið, þrátt fyrir mótmæli stóru flug-
félaganna.
Hætt er við að þessi ódýru far-
gjöld kunni að sneiða nokkuð frá
Loftleiðum, þar sem fargjaldið
London - New York er innan við
7.000 islenzkar krónur. Hins
vegar verða farþegar að biða i
biðröð á flugvellinum þar til sæti
losnar, þannig að biðin getur
orðið æði löng ef tlugvélarnar eru
fullar, og veitingar um borð eru
ekki innifaldar i verðinu. Far-
þegarþessir verða að kaupa sér
mat i flugvélunum, séu þeir
svangir.
AKÆRUFRESTUH
HEFUR REVNST
PRÝDISVEL
Islendingar eiga algjört met i
þvi að beina unglingum af braut
afbrota til heiðarlegs lifernis.
Unglingar á aldrinum 15-21 árs,
sem framið hafa minni háttar af-
brot, njóta svokallaðrar ákæru-
frestunar og ber hUn árangur i
90% tilfella, en i öðrum löndum
nær hUn ekki tilgangi sinum einu
sinni i 50% tilfella.
Þetta kom fram i viðtali, sem
Alþýðublaðið átti við Óscar
Clausen, rithöfund. Hann hefur
starfrækt Islenzku fangahjálpina
i 24 ár og eftir helgina birtir
Alþýðublaðið itarlegt viðtal við
hann.
A siðari árum hefur starf
Óscars aðallega beinzt að aðstoð
við afbrotaunglinga.
Hann hefur frá árinu 1955 haft
umsjón með 1336 unglingum, sem
hafa fengið frestun á ákæru i
málum sinum. 1 kringum 1000
þessara hafa aldrei brotið af sér
aftur.
Nýjustu tölur, sem Óscar hefur
tekið saman um árangur ákæru-
frestana eru frá timabilinu 1962-
1971.
Þær sýna, að eftirlit var haft
með 688 unglingum, og af þessum
fjölda brutu af sér á nýjan leik
aðeins 43 en það sýnir nær 90%
árangur.
Beiting ákærufrestana hefur
aukizt mjög undanfarin ár og það
sem af er þessu ári eru þær
orðnar 104. 1971 voru þær um 130
og 1970 106.
Ákærufrestunin er i þvi fólgin,
að saksóknari rikisins ákveður að
geyma að ákæra i máli unglings i
tvö ár.
A sama tima er hann undir
eftirliti umsjónarmanns og ef
hann brýtur ekkert af sér á eftir-
ÞING SJðMANNA-
SAMBANDSINS
Þing Sjómannasambands
Islands hefst i Lindarbæ i
Reykjavík i dag klukkan 14.
Jón Sigurðsson formaður Sjó-
mannasambands Islands tjáði
Alþýðublaðinu i gær að aðalmál
þingsins yrðu kjara- og atvinnu-
mál, öryggis- og tryggingamál og
landhelgismálið.
„En að sjálfsögðu veröur einnig
komið inn á ýmis fleiri mál auk
þess sem stjórnarkjör fer fram i
lok þingsins”, sagði Jón Sigurös -
son við Alþýðublaðið i gær. —
litstimabilinu er málið felit niöur.
Umsjónarmaður allra unglinga
af Reykjavikursvæðinu er Óscar.
A þessu ári er að renna Ut
fresturinn i málumunglinga, sem
fengu ákærufrestun 1970. Af þeim
106, sem þá nutu hennar, hafa
: aðeins sex gerzt brotlegir við lög-
in aftur.
En eftir helgina má semsagt
lesa i Alþýðublaðinu itarlegt við-
tal við Óscar um þessi mál og sitt-
hvað fleira.
ÞANNIG
BREYTIR
PILLAN
KONUNNI
Gctnaðarvarna-pillan hcfur
liaft gifurlcga jákvæða þýð-
ingu, cn hún hefur cinnig sinar
aukaverkanir, scm visindun-
um hcfur ckki cnn tekizt að
kanna lil hlilar. i greinaflokki
þcim scm hefst i blaðinu á
morgun, rckur danski læknir-
inn Knud Lundberg alla
nýjustu vilneskju visinda-
mannanna varðandi jákvæð
og neikvæð áhrif „piliunnar”.
i grcinum þessum koma fram
ýmsar upplýsingar sem
mörgum mun bregða óþægi-
lega við að lcsa. Tilgangurinn
cr þó ckki að hræða heldur
fræða. Þá fyrst, þegar kven-
fólkið veit alla kostina gallana
og áhættuna gctur það tekið
ákvörðun um hvort það kýs að
nota pilluna eða ekki. Danski
læknirinn, Knud Lundberg
skýrir i greinum sinum frá
ýmsu, sem ckki hefur áður
vcrið látið almennt uppskátt.
()g i siðustu grcinunum verður
fjallað um þær nýju tegundir
af gctnaðarvarnar-pillum,
sem enn heyra framtiðinni til.
RAFORKURÁÐSTEFNA
1 gær lauk að Hótel Loftleiðum
ráðstefnu um raforkumál, sem
staðið hefur undanfarna tvo daga.
Ráðstefnan bar heitið Raforku-
mál af sjónarhóli Rafmagns-
veitna rikisins,og sóttu hana 76
fulltrUar.
OPIÐ BRÉF FRÁ BARNAVERNDARNEFND REYKJAVÍKUR
1 dagblaöinu Visi, 27. sept.
s.l., er i leiðara veitzt harkalega
að störfum barnaverndar-
nefndar Reykjavikur og ekki
spöruð glfuryrðin. Tilefniö cr
taka barns úr forsjá móður þess
samkvæmt áður uppkveðnum
úrskurði Sakadóms Reykja-
vikur.
Þrátt fyrir yfirlýstan
„skort á visindalegri innsýn i
mannlegt eðli hjá barna-
verndarnefnd” þá kemur það
okkur i nefndinni alls ekki á
óvart að fjölmiðlum og vonandi
sem flestum hafi orðið óneitan-
lega bilt við, þegar þeir lásu frá-
sagnir dagblaöanna af þessum
atburði. Vandlæting leiðara-
höfundar Visis er lofsverð. Guð
forði okkur frá þvi nöturlega
ástandi að fyllast ekki heitri
vandlælingu gagnvart atvikum,
sem hér um ræðir. En nú er það
svo, að vandlætingin ein leysir
litinn vanda i mannlegum sam-
skiptum. Leiðarahöfundi, sem
gerzt hefur dómari um visinda-
lega innsýn tiltekins hóps
manna i mannlegt eðli, ætti að
vera það ofur ljóst, að vand-
lætingin ein gerir fremur að
auka á heldur en að leysa vanda
ntannlegra samskipta. Leiðara-
höfundur i nafni Visis kveðst
ekki taka afstöðu til málstaðar
þess, sem liggur að baki töku
barnsins úr forsjá móður þess.
Þó fullyrðir blaðamaður Visis,
S.G., á baksiðu sama tölublaðs,
að „rökstuðningur barna-
verndarnefndar i þessu máli
liggi ekki fyrir....” Afstaða til
málstaðar, eða eigum við ekki
að taka mark á S.G.? Svo virðist
ekki þvi aö S.G. hafði i tölu-
blaðinu frá deginum áður haft
eftir yfirsakadómaranum i
Reykjavik, að úrskurður Saka-
dóms hefði verið grundvallaöur
á ákvörðun barnaverndar-
nefndar þ.e. rökstuðningi,
nánar tiltekið úrskurði ncfndar-
innar kveðnum upp þann 5. júni
1972, ekki til birtingar i fjölmiðl-
um skv. landslögum.
Vandlætingin er varasöm, en
að hún orsakaði lesblindu, jú
það er ekki ósennilegt. Vand-
lætingin á mikinn rétt á sér, en
hún er vandmeöfarin. Vand-
læting, sem visvitandi stuðlar
aö lögbrotum er háskaleg i
mannlegum samskiptum.
Vandlæting samfara skynsam-
legri ihugun cr mikils virði og
nauösynlegur þáttur i starfi
þeirra, sem vinna að barna-
verndarmálum. Þá vaknar
spurningin: vandlátur fyrir
hvers hönd? Vandlátur fyrir
hönd foreldra, sem itrekaö hafa
brugðist frumskyldum sinum
gagnvart börnum, eða vand-
látur fyrir hönd barnanna, sem
svipt eru sjálfsögðum mann-
réttindum. Svarið við þessari
spurningu er að okkar mati af-
dráttarlaust. En þessu svari
fylgir mikil ábyrgð. Það reynir
á að vera sjálfum sér sam-
kvæmur. Afdráttarlaust svar
getur stundum leitt til af-
dráttarlausra aðgerða. Oftast
er þaðsvo, að engra góðra kosta
er völ. Engin leið er fær sem
ekki veldur sársauka,
hneykslan, einhversstaðar. Þvi-
lik eru i raun svo oft kjör mann-
legra samskipta. Þau gefa
kannske tilefni til vandlætingar,
en þó miklu fremur til djúprar
hryggðar.
Leiðarahöfundur Visis lýsir
fyrir alþjóð forsvarsmönnum
barnavcrndarnefndar og starfs-
mönnum hennar sem fólki, sem
virðist „hafa tilhneigingu til að
lita holt og bolt á fólk það, sem
þeir hafa afskipti af, sem geð-
sjúklinga og fáráðlinga” Enn-
frcmur að þetta fólk liti á sig
sem „alvitur, æðri máttar-
völd.” Enn fremur, að þetta fólk
liti á sig „sem pislarvotta, cr
séu ofsóttir af geöbiluðum
foreldrum og fjölmiðlum”. Nú
kvartar Visir undan skorti á
rökstuðningi i afstöðu barnar-
verndarncfndar. Vafalaust er
leiðarahöfundur Visis reiðu-
búinn til þess að lcggja fram
fyrir dómstólum rökstuðning,
byggðan á „visindalegu innsæi i
mannlegt cðli”, fyrir full-
yrðingum sinum, um forsvars-
menn barnaverndarncfndar og
starfsmenn hennar.
Til að létta honum undir-
búninginn er rétt að upplýsa, að
hér á i hlut hátt á annar tugur
starfsmanna, félagsráðgjafa,
lögfræðinga, fóstru, kennara,
hjúkrunarkonu, félagsfræðinga,
að viðbættum öðrum fulltrúum i
fjölsky Idudeild Félagsmála-
stofnunar Reykjavikurborgar,
auk ráðgefandi sálfræðings og
læknis, Forsvarsmenn barna-
verndarnefndar eru undir-
ritaðir.
Björn Björnsson. (sign)
Ragnar Júliusson. (sign)
Gerður Steinþórsdóttir. (sign)
Jón Magnússon. (sign)
Margrét Margeirsdóttir. (sign)
Elin Guðjónsdóttir. (sign)
Hulda Valtýsdóttir. (sign)
Föstudagur 29. september 1972
o