Alþýðublaðið - 29.09.1972, Page 5

Alþýðublaðsútgáfan h.f. Ritstjóri Sig-
hvatur Björgvinsson (áb). Fréttastjóri
Bjarni Sigtryggsson. Aðsetur ritstjóm-
ar Hverfisgötu 8-10. — Sími 86666.
Blaðaprent h.f.
EVRÖPSKT STÖRMAL
Nú um þessar mundir
er gagngert verið að
vinna að umsköpun
Evrópu af stjórnmála-
mönnum i álfunni. Þeir
vilja breyta Vestur-
Evrópu úr samastað
margra tiltölulega ólikra
og misjafnlega fjand-
samlegra smáríkja i
samstæða efnahagslega
og siðar stjórnmálalega
heild. Með þessu er vís-
vitandi verið að gera til-
raun til þess að koma i
eitt skipti fyrir öll í veg
fyrir þá aldalöngu
sundrungu smárra ríkja í
þessum heimshluta, sem
á 20.öldinni hefur haft í
för með sér tvær heims-
styrjaldir. Jafnframt er
verið að reyna að leggja
grundvöllinn að því, að
Vestur-Evrópa dragist
ekki aftur úr stórum
ríkjaheildum, s.s.
Bandaríkjunum og
Sovétríkjunum, í efna-
hagslegu tilliti.
Sérhver þjóð í Vestur-
Evrópu verður sjálf að
gera upp hug sinn til
þessara áforma. Hún
verður að velja á milli
þess, hvort hún vill vera
með í leiknum — og þá
að hve miklu leyti — eða
hvort hún vill alveg
standa fyrir utan. Þetta
val verður að fara fram.
Það eina, sem engin
Evrópuþjóð getur gert,
er að láta sem ekkert s :.
Hugmyndin um sam-
einaða Evrópu er án alls
efa lang stærsta mál í
evrópskum stjórnmálum
á vorum tímum. Það er
því fullkomlega eðlilegt,
að áhugamenn um
stjórnmál fylgist af at-
hygli með því, hvernig
hugmynd þessi er af-
greidd af hverri og einni
Evrópuþjóð og hafi á því
skoðun. Ákvörðun t.d.
Norðmanna er stórpóli-
tískt mál, hvernig sem
niðurstaðan kynni að
hafa orðið, og sá stjórn-
málamaðurmaður í
Evrópu stæði ekki. undir
nafni, sem ekki hefði
skoðun á slíkri niður-
stöðu.
Eftir að hún er fengin
er fullkomlega eðlilegt
að stjórnmálamenn utan
Noregs láti frá sér fara
ummæli um hana, enda
hefur það alls staðar
óspart verið gert. Slíkt er
ekki að blanda sér í
innanríkismál Norð-
manna. Það væri af-
skipti af innanríkismál-
um þeirra, ef erlendir
Stjórnmálam.hefðu farið
að opinbera skoðanir
sínar á málinu áður en
Norðmenn tóku á-
kvörðunina i þvi augna-
miði, að hafa áhrif á
ákvarðanatökuna. En nú
er málið afgreitt. Norð-
menn sögðu nei. Sú af-
greiðsla er mikill við-
burður í evrópskum
stjórnmálum. Af hverju
ættu áhugamenn um
stjórnmál utan Noregs
þá ekki mega láta i Ijós
álit sitt á henni?
Þjóðviljinn reynir að
gera úr þvi eitthvert
uppsláttarmál í gær, að
formaður Alþýðu-
flokksins, Gylfi Þ. Gísla-
son skuli hafa látið í Ijós
efasemdir um, að
ákvörðun Norðmanna
um að hafna EBE-aðild
hafi verið rétt út frá
þeirra eigin hagsmun-
um. Reynir blaðið að
jefa í skyn, að með
Dessu hafi formaður
Alþýðuflokksins tekið
þveröfuga afstöðu á við
jafnaðarmannaforingja
annars staðar í Evrópu
og á í því sambandi við-
tal við Björn Tore Godal,
formann Sambands
ungra jafnaðarmanna i
Noregi.
En af hverju leitaði
Þjóðviljinn ekki álits
formanns jafnaðar-
mannaf lokksins í
Noregi, Tryggve Bratte-
li, formanns jafnaðar-
mannaflokksins í Dan-
mörku, Jens Otto Krag,
formanns jafnaðar-
mannaf lokksins i Þýzka-
landi, Willy Brandts,
foringja sósíalista i
Frakklandi, Francois
Mitteyrand, eða for-
manna Alþýðusam-
bandanna í þessum lönd-
um? Af hverju sneri
blaðið sér heldur ekki til
formanns jafnaðar-
mannaflokksins í Sví-
þjóð, Olof Palme, sem
lýsti skoðun sinni svo
nokkru fyrir þjóðarat-
kvæðag reiðsl una í
Noregi: Jafnaðar-
mannaf lokkarnir á
Norðurlöndum hafa
ávallt stutt hver annan
og staðið saman. Ég styð
algerlega formann
norska jafnaðarmanna-
flokksins, Trygve
Bratteli, í þessu máli.
Það er eðlilegt, að
íslenzkir stjórnmála-
menn láti i Ijós álit sitt á
niðurstöðunni í Noregi á
sama hátt og stjórn-
málamenn í öðrum
Evrópulöndum hafa
óspart gert.
Það er einnig í fyllsta
samræmi við skoðanir
flestra jafnaðarmanna-
foringja í álfunni, sem
Gylfi Þ. Gíslason hefur
sagt, að hann óttist að
Norðmenn hafi ekki
tekið rétta afstöðu. Hins
vegar eru tvennar
skoðanir uppi um málið
meðal jafnaðarmanna.
Sumir þeirra eru á önd-
verðum meið við þá
skoðun, sem Gylfi lýsti.
Við því er auðvitað
ekkert að segja. Það
rikir engin skoðana-
einokun meðal jafnaðar-
manna.
STEFAN GUNNLAUGSSON. ALÞM. UM URSLITÍN i NOREGi
MECI ÞAU VEBÐA HOM-
MdBHUM TIL eÓÐS!
Almenningur hér á landi og
viðar fylgdist af áhuga með
fréttum af kosningaundirbúningi
i Noregi vegna þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðild að Efnahags-
bandalagi Evrópu. Sterk menn-
ingartengsl Norðmanna og ts-
lendinga og náinn skyldleiki á
ýmsum sviðum valda þvi eðli-
lega, að úrslit þessa máls hafa
verið ofarlega i hugum margra
hérlendis siðustu daga, öllu
fremur en bollalegginar um, hver
áhrif niðurstaða málsins i Noregi
kynni að hafa fyrir tsland á kom-
andi árum.
Þótt færa megi rök fyrir þvi, að
afdrif þess séu okkur ekki alger-
lega óviðkomandi frekar en
annarra þjóða sem viðskipti hafa
við lönd Efnahagsbandalagsins,
eða eru meðlimir þess, hefur það
vakið athygli, hvernig ýmsir for-
ystumenn islenzkra stjórnmála-
flokka hafa blandað sér i þetta
innanrikismál Norðmanna, sem
það vissulega er.
Sagt var frá þvi i fréttum fyrir
skömmu að tilgreindur ráðherra,
islenzkur, hefði fallizt á að mæta
á áróðursfundi i Noregi, sem
haldinn var til framgangs sjónar-
miðum andstæðinga aðildar
Noregs að Efnahagsbandalaginu,
en vegna anna orðið að senda
varaþingmann i sinn stað. Og nú
er úrslitin liggja fyrir, hafa is-
lenzkir stjórnmálamenn keppzt
um að skýra þjóðinni frá þvi, að
Norðmenn hafi gert rétt með þvi
að hafna aðild, eða þá hitt, að þeir
hafi tekið ranga stefnu, sm skaði
frambúðarhagsmuni þeirra. Um
þetta hafa sumir fjallað á þann
veg, að likast hefur verið þvi, að
norskir stjórnmálamenn væru að
útlista viðhorf sin til innanrikis-
máls i Noregi.
Viðbúið er, að ýmsum fyndist
útlendingar ganga of langt i af-
skiptasemi af innanlandsmálum
okkar, ef til að mynda forystu-
menn i norskum stjórnmálum
FRA GUMA
Jafnaðarmanna-klúbburinn
GUMI hélt sinn fyrsta vetrarfund
21. september s.l. að Hótel Esju.
Kosning fór fram i klúbbnum
um stjórn næsta árs. Formaður
var kjörinn: Ingi B. Jónasson,
Varaformaður: Viggó Björnsson,
Ritari: SigurjónAri Sigurjónsson.
Rætt var á fundinum um skipu-
la| vetrarstarfsins og fleira.
Klúbburinn starfar i samræmi
við stefnu Alþýðuflokksins.
t klúbbnum eru aðeins flokks-
bundnir Alþýðuflokksmenn.
Klúbburinn mun i ár opna
meira starfsemi sina en undan-
farin ár og mun félagatala þvi
aukast til muna.
Félagar sjálfir bera allan
kostnað af fundum á sama hátt og
verið hefur siðustu 5 árin.
hefðu sig svo afdráttarlaust og
ákveðið frammi um viðkvæmt og
mikilvægt deilumál fslendinga,
sem raun hefur á orðið i þessu
norska stórmáli.
Það er vitað, að miklar deilur
hafa átt sér stað i Noregi um
hugsanlega aðild að Efnahgas-
bandalagi Evrópu. Stjórnmála-
flokkar voru klofnir i málinu, svo
vart.d. um Verkamannaflokkinn.
Sagt er, að yfirgnæfandi meiri-
hluti sjómanna, útvegsmanna,
verkafólks og annarra launþega i
strandhéruðum Norður-Noregs,
— ekki hvað sizt jafnaðarmenn —
hafi verið andvigir aðild. Þar
byggir fólk lifsafkomu sina
einkum á sjávarútvegi, eins og
tslendingar, sem eiga svo margt
sameiginlegt með þeim, sem þar
búa. Ég hygg, að eftir þvi sé
hlustað á tslandi hvað Norðan-
menn i Noregi hafa fram að færa i
mikilvægum málum. Þeirra
sjónarmið hafa af þeim ástæðum,
notið samúðar hjá fjölmörgum
Islendingum i umræddu máli, en
ekki vegna glamuryrða
kommúnista um „alþjóðlega auð-
hringa, óupplýst peningaveldi og
kapitaliskt stórriki” svo notuð
séu útslitin skammaryrði
formanns Alþýðubandalagsins
um Efnahagsbandalagið.
Af skiljanlegum ástæðum hafa
norskir stjórnmálaflokkar ekki
getað mótað afstöðu sina til
aðildar að Efnahgasbandalaginu
einhliða útfrá sjónarmiðum
norsks sjávarútvegs. Sú atvinnu-
grein er ekki sá þáttur i efnahags-
lifi Noregs, sem hún er hér, langt
i frá. Aðrir þættir eru þar stórum
mikiivægari. Hefur það með öðru
sjálfsagt ráðið úrslitum um þá
stefnu, sem langflestir forystu-
menn i norskum stjórnmálum,
beittu sér fyrir i þessu máli.
Þegar Norðmenn hafa tekið af-
stöðu gegn aðild að Efnahags-
bandalaginu i þjóðaratkvæða-
greiðslu, hljóta Islendingar að
óska frændum sinum þess, að sú
niðurstaða, sem fékkst, verði
þeim til góðs, og það takist far-
sællega að ráða fram úr þeim
vandamálum, sem við verður að
etja vegna úrslita þessa m&Is.
FLOKKSSTARFIÐ
26. ÞING SUJ
26. þing Sambands ungra jafnaðarmanna
verður haldið i Reykjavik laugardaginn 30.
september og sunnudaginn 1. október n.k.
Þingið verður haldið að Hótel Esju, fundar-
sal á annari hæð, og verður sett kl. 14 á laugar-
dag.
örlygur Geirsson (formaður)
Sighvatur Björgvinsson (ritari)
Kosið til flokksþings
Akveðið hefur verið að viðhafa allsherjar atkvæðagreiðslu um
kjör fulltrúa Alþýðuflokksfélags Reykjavikur á flokksþing
Alþýðuflokksins I haust. Kjósa ber 35 fulltrúa og jafn marga til
vara.
Listi uppstillinganefndar liggur frammi á skrifstofum Alþýðu-
flokksins, Hverfisgötu 8-10 til fimmtudagskvöldsins 5. október.
Viðbótartillögum ber aðskila til flokksskrifstofunnar fyrir þann
tima og skulu þær undirritaðar af 10 fuligildum félagsmönnum.
Kosningin fer fram dagana 7. og 8. október n.k. á skrifstofum
fiokksins.
KJÖRSTJÓRN
KJORDÆMISMNG
Kjördæmisþing Alþýðuflokksins i Vest-
fjarðakjördæmi verður haldið i Flókalundi
laugardaginn 30. september n.k. og hefst kl. 13.
Á dagskrá verða venjuleg aðalfundarstörf.
Á fundinum mæta Jón Ármann Héðinsson,
alþingismaður og Sigurður E. Guðmundsson,
framkvæmdastjóri.
Kjördæmisstjórnin.
Föstudagi 29. september 1972
o