Alþýðublaðið - 09.11.1972, Blaðsíða 6
IÚH STIfSNSSON FDÁ VESIMANNAEYNMIM SAMNNGA DfKISSTARFSMANNA:
HÁKARLAR SYNDA í GEfiN
Folkið
með
lágu
launin
hefur
yfir
litlu að
gleðjast
Kjarasamningar B.S.R.B og
ijármálaráðherra er gekk i gildi
um áramótin 1969—'70 hefur oft
verið nefndur sem dæmi um
miklar kjarabætur. t launadeilu
verkalýðsfélaganna var mjög
vitnað til þeirra geysimiklu
kjarabóta er rikisstarfsmenn
hefðu fengið og ef ég man rétt
var i stjórnmálaumræðum frá
alþingi nýlega minnst á þessa
samninga sem mikla útgjalda-
byrði fyrir rikissjóð.
Það er þvi ekki nema eðlilegt
að almenningur haldi að þessir
samningar hafi fært opinberum
starfsmönnum geysilegar
kjarabætur. Hvernig eru þá
þessir samningar og fram-
kvæmd þeirra? Það er að visu
alveg rétt að sumir fengu mikl-
ar kjarabætur, já, verulega
miklar, en það var nU aðeins
l'ólkið i efstu launaflokkunum,
þeir sem bezt voru settir, en
þegar litið er til þeirra sem eru
um miðju launastigans og þar
fyrir neðan, fólkið sem helzt
þurfti kjarabóta, þá kemur i ljós
að yfir litlu er að gleðjast og
engu, og þásiztfyrirvaktavinnu-
fólk. Sannleikurinn er sá að
þessir samningar eru með
hreinum endemum og mjög
vafasamt að hliðstæða þeirra
: f.innist nokkursstaðar þó leitað
væri með logandi ljósi.
Hvar eru nú skraut-
f jaörirnar?
Starfsmat var ein af skraut-
Ijöðrum þessa samnings, nU
skyldi fólki raðað i launaflokka
eftir mati á störfum þess, hefur
það reynst vel? Staðreyndin er
að i ágUstmánuði 1972 var
bUið að leggja fyrir
Kjaradóm 263 mál vegna 452
einstaklinga, allt kærumál
vegna vanmats á starfi, á sama
tima var bUið að dæma i 189
málum vegna 238 einstaklinga
og þvi óafgreidd 174 mál vegna
214 einstaklinga. Er þetta ekki
lofsamlegur dómur um starfs-
matið og framkvæmd þess?
Ekki er annað sýnilegt eftir
gangi kærumála en að mörg
þeirra verði óUtkljáð er samn-
ingarnir renna Ut, en þeir voru
gerðir til þriggja ára. begar
undir þessa eindæma samninga
er skrifað eru heilir herskarar
af fólki sem ekki er bUið að á-
kveða hvar i launastiganum eigi
að vera og mjög vafasamt að
þvi verði lokiö þegar samning-
arnir renna Ut eftir rUmt ár, vit-
að er einnig að óvön ungmenni,
sem efalaust eiga eftir að reyn-
ast góðir starfskraftar, eru sett-
ir i sama launaflokk og jafnvel
hærri en fólk sem gegnir á-
byrgðarmiklu starfi og hefur
milli 10 og 20 ára starfsreynslu,
er það kannski i samræmi við
starfsmatið? Vitað er einnig að
stórir starfshópar hafa i skjóli
sérstakra prófa og með þvi að
veifa hópuppsögnum framan i
fjármálaráðuneytið, knUið fram
verulegar kjarbætur sér til
handa. Hvort skyldi hér hafa
verið um vanmat á störfum að
ræða eða þetta fólk knUið fram
kjarabætur með hótun um hóp-
uppsagnir og þá fyrst og fremst
i skjóli prófa sinna? Það væri
gaman að vita. Þetta getur
próflausa fólkið ekki gert, fólkið
sem hefur aðeins starfsreynsl-
una sér til ágætis.en er þó jafn
nauðsy nlegt og próffólkið.
Þessu fólki þýðir ekki að veifa
hópuppsögnum, það yrði bara
látið fara og annað ráðið í stað-
inn og þetta er fólkið sem helst
þurfti á kjarabótum að halda.
Fyrir þetta fólk virðast samn-
ingarnir ekki hafa verið gerðir
heldur fyrst og fremst fyrir hæst
launaða fólkið, ella hefði það
ekki veriðskilið eftir svona Uti á
köldum klaka er samningarnir
voru undirskrifaðir.
Samiö bara fyrir
hagsmuni háiaunamanna
Vaktavinnu fólk mun þó hafa
larið verst allra Ut Ur þessum
furðulega samningi, eða hvað
mundi verkafólk segja ef t.d.
Alþýðusambandið semdi um
lengingu vinnuvikunnar og
lækkun næturvinnukaups, ætli
það mundi ekki hvina i tálknun-
um á einhverjum. En þetta
gerðí B.S.R.B. og hrósaði sér af,
taldi það eðlilegan og sjálfsagð-
an hlut. Sum kærumál frá þessu
fólki eru bUin að liggja hjá
Kjaranefnd eða Kjaradómi allt
að tvö ár án þess að fá af-
greiðslu, að þvi bezt er vitað
og þvi ekki óliklegt að sum
þeirra liggi þar er samningar
renna Ut. Alveg má öruggt telja
að þessir samningar hefðu
aldrei verið samþykktir af fólk-
inu sem við þá hefur orðið að
bUa ef þeir hefðu verið bornir
undir það áður en undir var
skrifað, svo götóttir eru þeir og
•götin með þeim eindæmum að
hákarlarnir synda auðveldlega i
gegn, en hornsilin verða föst.
Enda virðist markmið þessara
samninga fyrst og fremst hafa
verið að stórhækka kaup hæst
launuðu mannanna, en þeir sem
helst þurftu á kjarabótum að
halda voru að mestu hlunnfarn-
ir i þessum samningum.
Þeir eru ekki
einu sinni haldnir
Einn alvarlegasti galli þess-
ara samninga er þó sá að þeir
eru ekki haldnir i ýmsum atrið-
um. Hvar i heiminum þekkist
það að undirskrifaðir samn-
ingarséu hafðir að engu, eins og
hér á sér stað. Það er staðreynd
að svo gloppóttir eru þessir
samningar að rikisvaldið eða
fulltrUar þess, tekur sér ein-
ræðisvald og skipar fólki i
launaflokk þar sem því sýnist og
skeytir þá engu um þetta marg-
lofaða starfsmat og virðist
raunar augljóst að hvorki
B.S.R.B. eða fulltrUi rikisvalds-
ins þekki allar þær starfsgrein-
ar sem þeir voru að semja um
kaup og kjör fyrir. Auk þessa
eru ýms atriði samninganna
ai'ls ekki haldin. Gumað var af
þvi með þessum samningum
hefðu náðst tveir kaffitimar á
vinnuvöku hverri og skyldu þeir
greiddir ef starfsmaður gæti
ekki tekið kaffitima vegna
vinnu sinnar, einnig voru hinir
svokölluðu fimmtiu minUtna
klukkutimar mjög lofsungnir og
boðað að þar yrði aukið við i
framtiðinni. Hvorugt þessara
atriða samningsins hefur verið
haldið að minnsta kosti viða um
landið.
Silkihúfa á hausinn á
skömminni
Það hefur lengi verið krafa
vaktavinnufólks að fá fullt orlof
á alla sina aukavinnu, enda
sanngjörn krafa þegar haft er i
huga að segja má að öll auka-
vinna vaktavinnufólks er
skylduvinna. Það má þvi segja
að B.S.R.B. hafi sett silkihUfuna
á hausinn á skömminni er samið
var um 5000 krónur sem orlofsfé
fyrir alla aukavinnu. Þetta er að
visu ágætt fyrir þá sem nær
enga eða enga aukavinnu
stunda,en fyrir vaktavinnufólk
er þetta skitur á priki, hreinir
nauðungarsamningar sem
vaktavinnufólk hefði aldrei
samþ. ef álits þess hefði verið
leitað. Að sjálfsögðu stendur
krafa vaktavinnufólks um fullt
orlof á alla aukavinnu i fullu
gildi. en ég óttast að þessi ein-
stæði samningur B.S.R.B. tor-
veldi framgang málsins. Maður
freistast satt að segja til að
halda að B.S.R.B. hafi hér verið
að ganga erinda rikisvaldsins
fremur en vaktavinnufólksins
ogspurninginer, hefur B.S.R.B.
heimild til að semja fyrir starfs-
menn rikisins að þeim forspurð-
um og i þessu tilfelli vissi
B.S.R.B. eða átti að vita að
vaktavinnu fólk hefði aldrei
samþykkt þetta.
Sá timi nálgast nU óðum að
samningum þessum verði sagt
upp, en það verður að vona að
gert verði. Verður fastlega að
vona að áður en nýir samningar
verða undirskrifaðir geri samn-
inganefndin sér vel ljóst, hvern-
ig sem hUn verður skipuð,
hverjir hafi i raun og veru
mesta þörf fyrir kjarabætur og
þá ekki siður að störfin verði
metin i meira samræmi við
raunveruleikann en nU er.
HVAÐ MYNDI VERKAFÓLK SEGIA EF
ALÞÝÐUSAMBANDIÐ SEMDI UM
LENGRI VINNUVIKU OG LÆGRA
NÆTURVINNUKAUP
NÝSMÍÐI VIÐ HRAÐFRYSTIHÚSIÐ í ÓLAFSVÍK
I dag (28.10 1972), tók Hrað-
frystihUs Ólafsvikur hf. Ólafsvik,
i notkun nýjan frystiklefa, sem
verið hefur i smiðum frá þvf á
miðju sumri i fyrra.
Frystiklefi þess er 500 fermetr-
ar að stærð, 2.800 rúmmetrar og
mun taka um 50.000 kassa af freð-
fiski, eða 1.250 tonn. Allur fiskur i
þessum klefa verður geymdur á
brettum og við Utskipun verður
þeim lyft á bila með rafmagns-
lyftu og fer sU ferming fram inn-
an hUss. Klefinn er kældur með
blásarakerfi af nýjustu gerð.
Teikningar hUssins voru gerðar
af Teiknistofu Rögnvaldar John-
sen, Reykjavik, en teikning að
véla- og frystikerfi annaðist
Teiknistofa Sölumiðstöðvar
HraðfrystihUsanna. Byggingar-
meistari: Sveinbjörn Sigtryggs-
son, Ólafsvik, rafvirkjameistari:
Tómas Guðmundsson, Ólafsvik,
uppsetningu véla annaðist Vél-
smiðjan Klettur, Hafnarfirði.
MUrarameistari: Eirikur Leifur
Ogmundsson, Ólafsvik ,en mUr-
verkið annaðist Ottó Jónsson,
mUrarameistari, Borgarnesi.
Kostnaðarverð c.a. 16 milljónir
króna.
Klefi þessi er reistur á grunni
hinnar fyrstu byggingar fyrirtæk-
isins, en það hUs byggði Jón Jóns-
son, byggingarmeistari frá Bildu-
dal, sumarið 1939.
Þá er i smiðum hjá fyrirtækinu
vinnusalur, að stærð 1.200 fer-
metrar, og á hann að vera tilbú-
inn til notkunar um áramótin
1973—1974. Þá fer fiskvinnslan
fram á tveimur hæðum, móttaka,
fiskgeymsla og flökun á neðri
hæð, en snyrting, pökkun og
frysting á efri hæð hUssins.
Þegar þeirri framkvæmd er
lokið verður afkastageta hUssins
miðað við 10 stunda vinnu á dag,
80 til 100 tonn af vertiðarfiski, en
talið er, að hver snyrtistúlká
snyrti flök Ur einu tonni af fiski á
10 timum.
Til þess að fullnýta þessa af-
kastagetu, mun þurfa um 150
starfsmenn, en i sumar starfa við
fyrirtækið 60—70 manns, en á ver-
tiðinni um 150 starfsmenn.
Framleiðsla fyrirtækisins er
seld bæði hjá Sölumiðstöð Hrað-.,
frystihUsanna og Sambandi isl.
samvinnufélaga, sem á sér þær
orsakir, að hér er um tvö systur-
félög að ræða, HraðfrystihUs
Ólafsvikur h.f., og Hólavelli h.f.,
sem keypt var af Sambandi isl.
HEIMSMETHAFI í BUFFLADRÁPI
LITMYNDIR EFTIR 5 MINUTUR
Það er vist jafngott fyrir þann
fræga Buffalo Bill Cody, að
náttUruverndarmenn voru ekki
til á hans tið.
Vegna þess, að Buffaló Bill,
sem enn er hetja ungra drengja
viðs vegar um heim, átti stóran
þátt i Utrýmingu milljóna
buffla, sem reikuðu um grasi
vaxnar sléttur Norður-Ameriku
um miðbik 19. aldar.
Landnemar i Norður-
Ameriku drápu þessar 2 þUs.
kilóa þungu skepnur sér til mat-
ar. Þegar lengra leið framá öld-
ina, og menningin fór að færast i
aukana i „villta vestrinu”, þá
fóru menn að drepa bufflana
eingöngu til þess að ná i tungur
þeirra. Annað var ekki nytjað af
skepnunni. Og þegar menningin
var enn lengra á veg komin, þá
fóru menn að drepa buffla bara
sér til gamans. Það var á þeim
tima, sem Buffaló Bill náði sér
fyrst reglulega á strik.
Cody hafði þá þegar unnið sér
heiðurstitilinn „Buffaló” Bill
með þvi að drepa næstum 5000
buffla á 18 mánuðum.
Þegar haldin var heimsmeist-
arakeppni i buffladrápi milli
hans og annars veiðimanns,
Bills Comstoc, veðjuðu flestir á
Cody, — og Cody vann. Honum
tókst að skjóta 69 buffla á hinum
tilsetta tima á móti 46, sem
Comstoc drap. Bill fékk þvi
verðlaunin, 500 dollara, og
heimsmeistaratitilinn.
Áður en landnemarnir komu á
slétturnar i Ameriku er talið, að
þar hafi verið um 50.000.000
bufflar. Árið 1890 voru aðeins
nokkrar þusundir eftir.
Er þetta hægt? Nei, þetta
getur ekki staðizt. Þessar upp-
hrópanir komu frá hóp gagn-
rýnenda myndavéla er saman
voru komnir að skoða nýjustu
myndavél dr. Edwins Land er
hann hefur gefið nafnið SX70.
Þeir sjá hann taka Ur vasa sin-
um litla flata öskju. Úr öskjunni
dregur hann örlitla myndavél
sem hann rennur upp að augum
sér og smellir af. Eftir andartak
liðast Ut Ur vélinni 10 plastpok-
ar. 1 hverjum poka eru full-
komnar litmyndir af gagnrýn-
endunum, sem eru steini lostnir.
Verð á slikri vél er um 150
dollarar og eru fyrst um sinn
eingöngu seldar i Flórida. Dr.
Land er ekki i vafa um sölu-
möguleikana og likir þýðingu
hennar við sjálfan simann. Hin
nýja vél er algjörlega sjálfvirk,
þegar hinir þurru plastpokar
eru komnir i vélina er allt klárt
til myndatöku. Ekki finnast
neinir óþarfa hnappar né
skrUfur, aðeins einn til að
smella af. Ef maður sleppir ekki
hnappnum, koma á sömu sek-
Undunni 10 fullkomnar myndir.
Þetta undratæki saman-
stendur af 250 transistorum,
sem gera allt i senn.
Polaroid fyrirtækið hefur eytt
yfir hundrað milljón dollurum i
uppfinninguna, jafnvel þó að
ekki hafi nein markaöskonnun
farið fram. „Það er ekki nauð-
synlegt, fullyrðir dr. Land.
SAND-
KORN
samvinnufélaga fyrir nokkrum
árum.
Þessi fyrirtæki eru starfrækt
undir sömu framkvæmdastjórn
og með sama starfsfólki , en
framleiðslan skiptist á milli fyrr-
greindra sölusamtaka.
Framleiðsla þessara fyrirtækja
var á árinu 1971, 80—90 þúsund
kassar af freðfiski auk saltfisks
og fjárhagsafkoma góð. 1 septem-
berlok i ár var framleiðslan orðin
70 þUsund kassar af freðfiski og
um 700 tonn af fullstöðnum sal^
fiski. En afkoman er mun lakari'
en á árinu 1972, m.a. vegna þess,
að aflabrögð i sumar hafa verið
um helmingi minni en i fyrra-
sumar.
Skelfiskur var ekki unnin hér i
haust af þeim sökum, að ekki
þótti framkvæmanlegt að vinna
hvort tveggja, skelfisk og bolfisk.
1 náinni framtið verður at-
hafnasvæðið á milli hUsa fyrir-
tækjanna girt af og rykbundið.
1 fyrstigeymslu Hólavalla h.f.,
er rUm fyrir um 16 þUsund kassa
af freðfiski. Fyrirtæki þessi hafa
Framhald á bls. 4
LOKSINS: - GOLFKULA
SEM HEFUR INNBYGGT
SENDITÆKI OG CATER-
PILLAR DRAUGAGILDRAN
Þá hefur það gcrzt! Einhver
liefur loks fundið upp golfkúlu
með innbyggðum sendi svo
auðvelt sé fyrir golfleikara að
finna kúlu sina aftur eftir að
liann hefur slcgið gott
„drive”. Það er aöeins einn
galli á gjöf Njarðar. Kúlurnar
eru ansi viðkvæmar fyrir
höggum og svo skratti dýrar.
Enda hefur enn enginn golf-
leikari talið sig hafa efni á að
kaupa sér slika kúlu.
Á margan hátt er þessi
uppfinning dæmigerð fyrir
flestar þeirra, sem árlega er
sótt um einkaleyfi á i einka-
skirfstofum viða um lönd.
Samkvæmt upplýsingum
einkaleyfisskrifstofunnar i
London eru t.d. aöeins um það
bil 2% af öllum þeim uppfinn-
ingum, sem sótt er um einka-
leyfi fyrir, sem komast svo
langt að veröa framleiddar.
Um það bil 6000 umsóknir
um einkaleyfi voru lagöar
fram á s.l. ári i einkaleyfis-
skrifstofunni i London. Sam-
kvæmt upplýsingum starfs-
manns i skrifstofunni eru
flestar uppfinningarnar ein-
ber timaeyðsla — stundum
jafnvel einber endileysa —
enda þótt uppfinningamenn-
irnir sjálfir séu auðvitað ekki
á sama máli.
Ein af þessum uppfinning-
um var t.d. „neyðar hemla-
kerfið”, sem notast átti i bila.
Látiö akkeriö falla
Kerfi þetta var samansett
úr grönnum virþræði, sem
hengdur var upp á tvo fram-
lengjara, sem fcsta átti i sitt
hvort stuðarahornið að
framan. Kæmi billinn hættu-
lega nærri einhvcrjum hlut,
t.d. simastaur, þá slitnaöi
þráðurinn og kom á stað
keðjuverkunum, sem enduðu
með þvi, að þungt akkeri féll
til jaröar aftan úr bilnum og
stöðvaði liann á punktinum.
lippf inninga m aðurinn var
mjög hrifinn af þessari upp-
linuingu sinni, en það var með
hangandi hendi sem einka-
leyfisskrifstofan veitti mót-
töku umsókninni um cinka-
leyfið.
En hvers vegna er þá ekki
einfaldlega neitað að veita
viðtöku umsóknum fyrir slík
og þvilik einkaleyfi? Svarið er
mjög einfalt. Einkaleyfis-
skrifstofurnar voga sér mjög
sjaldan að neita að veita við-
töku umsóknum sem þessum.
Raunveruleikinn er nefnilega
mjög oft óraunverulegur eins
og ótrúlegasta skáldsaga og
þær uppfinningar, sem gera
fólki lifið svo notalegt i dag,
hefði enginn tekið alvarlega
fyrir nokkrum áratugum.
Gcimferðabúnaður, svifbát-
ar, lasergeislar og gerfilimir,
sem stjórnað er með rafboð-
um frá senditækjum, — hver
hefði tekið slfkt og þvflfkt al-
varlega fyrir tuttugu árum
eða svo. Skrifstofumaður i
einkaley fisskrifstofu hefði
rekið upp hlátursrof ef einhver
hefði komið með einkaleyfis-
umsókn fyrir sliku — kannski
hefur hann lika gert það — og
nú eru visinda- og uppfinn-
ingamenn búnir að hlæja svo
oft á kostnað hugmynda-
snauðra skrifstofumanna á
einkalcyfisskrifstofunum, að
þeir siðaruefndu þora varla
lengur að glotta út i annað
munnvikið.
En samt sem áður eru enn
til þær uppfinningar, seni eng-
inn skrifstofumður getur
haldið aftur af hlátrinum
Irainmi fyrir. Til dæmis sú,
scm segir fyrir um, hvernig
eigi að vinna gull úr hveiti.
Uppfinningamaður nokkur
kom eftirfarandi lýsingu á að-
ferðinni á framfæri við einka-
leyfisskrifstofuna i London:
llveitiöxin á að slá, þegar
þau eru fullþroskuð og liafa
náð sinum fcgursta gyllta iit.
Siðan á að saxa stönglana vel
og leggja þá i bleyti i 10
klukkuslundir i 59 stiga hcitt
vatn. Að þvi húnu á að sia
maukiö frá vatninu og setja
hleytivatnið i stóra og viða
klukku úr leir. Þar á að leyfa
iblcytivatninu að kólna i 24
klukkustundir og að þvi búnu á
að vera ha:gt að flcyta þunnu
gulllagi ofan af lcginum.
Einfalt, ekki satt? Og ódýrt!
Aðrir uppfinningamenn
hafa komið fram með hug-
myndir um sundklæðnað sér-
staklega hannaðan með tilliti
til sporðsins á hafmeyjum, um
lepotta með tveim stútum, um
sérstakan útbunað til þess að
rétta úr beikonflögum eftir að
þær liafa verið steiktar (eu
eins og kunnugt erTiættir þeim
þá til að vinda upp á sig), að
ógleymdri hugmyndinni að
„Caterpillar draugagildr-
unni”,sem enginn man lengur
til livers átti að nota.
Til aö auðvelda flutn-
inga.
Arið 1866 var veitt i Eng-
landi einkaleyfi á pianói af
einkar hagkvæmri gerð fyrir
þá.sem mikiðþurfa að ferðast
um til að halda hljómlcika. i
píanóið var innbyggður svefn-
bekkur ásamt kommóðu,
þvottaskál og handklæða-
hengi. Og i stólnum, sem
pianóinu fylgdi, var innbyggð-
ur spegill, skatthol og fleira af
nauðsynjum.
llugmyndir um betrumbætt
samgöngukerfi og samgöngu-
tæki hafa ávallt sótt mjög fast
á uppfinningamcnn.
Þegar sporvagnarnir voru
hæst móðins datt einum upp-
finningamanninum i hug
snjallræöi, sem gæti i senn
flýtt fyrir vögnunum á ferð
sinni og auðveldað farþegum
aö komast frá borði.
Sporvagnarnir áttu að vera
útbúnir með palli aftaná. Ef
einhver farþegi þurfti að kom-
ast frá borði, þá steig hann út
á pallinn, en aðstoðarmaður
vagnstjórans losaði pallinn frá
vagninum. Pallurinn stað-
næmdist þá fljótlega og far-
þeginn gat stigið niður á göt-
una.
En hvað um pallinn og hvað
um næsta farþega, sem vildi
komast út? Jú, ckkert var ein-
faldara. i pallinn var festur
kaðall, scm aðstoðarmaður
sporvagnsstjórans gaf út um
leið og hann losaði pallinn frá
vagninum. Þegar farþeginn
liafði stigið af pallinum halaði
aðstoðarmaðurinn pallinn ein-
faldlega aftur til baka að spor-
vagninum og festi pallinn
kyrfilega aftan i sporvagninn
unz næsti farþegi þurfti að
komast frá borði. Þannig
þurfti sporvagninn aldrei að
staðnæmast til þess að losa
eða taka farþega og gat þvi
verið mun fljótari i ferðum.
Bráðsnjallt, ekki satt!
Og uppfinningamennirnir á
Viktóriutimanum voru heldur
engir smákallar, Einn þeirra
fékk t.d. einkalcyfi fyrir
stromphatti með áföstu
flugnaneti. Slikan hatt áttu
sjentilmenn að nota i liinum
fjarlægari hornum hcimsveld-
isins þar sem bévaðar flug-
urnar sáu menn aldrei i friði.
Annar fann upp hægindastól
með tveim blævængjum, sem
fóru á stað um leið og cinhvcr
settist i stólinn.
Sérstakt opinbert fyrirtæki
á Bretlandseyjum, National
Research and Deveiopment
Corporalion, aðstoðar upp-
finningamcnn með fjárfram-
lögum og öðru sliku til þess að
vinna út hugmyndir, sem eru
lofandi en kosta fyrirhöfn og fé
að koma i framkvæmd. Fyrir-
ta’ki þetta liefur t.d. aðstoðað
við smiði loftpúðaskipsins,
gerð offsetsetningarvéla og
sérstakrar sláttuvélar til þess
að hrcinsa jurtagróður úr ám
og viitnum.
Eins og gefur að skilja leita
fjölinargir uppfinningamenn
til þessa fyrirtækis með hug-
myndir sinar og kennir þar að
sjálfsögðu margra grasa.
Sveitaprestur einn kom eitt
sinn til fyrirtækisins með hug-
mynd um hliðarútbúnað á
hila, sem gerði ökumönnum
fært að leggja bilunum i stæði
út á hlið. Önnur tillaga, sem
forráöamenn fy rirtækisins
voru satt að segja ekkert
hrifnir af, var, að nælonsokk-
um skyldi lialdið uppi um fót-
leggi kvenna með hjálp
tveggja litilla blaðra, sem
fylltar væru af helium-gasi og
festar við sokkfitina.
Atvinna fyrir eskimóana
Sumir uppfinningamenn eru
sannarlega stórhuga, — eins
og t.d. sá, sem kom fram með
hina stórsnjöllu hugmynd um
ræktun eyðimerkursvæða
jarðarinnar. Hann lagði til, að
gerð yrði risavaxin pipu-
leiðsla, 3 fet i þvermál, sem
næði frá heimskautssvæðun-
um alla leið til Sahara.
Starfsmenn við liinn kaltla
enda pipunnar áttu siðan að
hnoða griðarstórar snjókúlur
og velta þcim inn i pipuopið.
Þær myndu svo að sjálfsögðu
velta af stað i áttina til eyði-
merkursvæðanna og eftir þvi
sem nær kæmi þeim mun heit-
ara yrði auðvitað i pipunni.
Það myndi orsaka bráðnun
snjókúlanna og þegar að heila
enda pipunnar kæmi, þá væru
allar kúlurnar orðnar að lieil-
næmu vatni, sem ætti að nota
til ávcitu á cyðimerkursvæðin.
Stórkostleg hugmynd, — ekki
livað sizt fyrir eskimóana,
sem þarna hcfðu tryggt sina
framliö við að hnoða snjó-
kúlur!
Þær hugmyndir, sem fram
eru lagðar i sérstökum hug-
myndabanka, scm starfar i
London. cru ekki alveg svona
stórtækar. Þær fjalla bara um
fagurlcga skreytt statif til
þess aiS geyma á falskar
lennur yfir nótt, salerni fyrir
hunda og þar fram eftir götun-
um.
„Rödd liúsmóð-
urinnar”.
Saumavélin,
sem nivndin er
af, á að taka við
tiiluöum fyrir-
mælum sauma-
konunnar. Ein
af þúsundum
uppfinninga^
sem cru „eilitiö
•óvcnjulegar”.
0
Fimmtudagur 9. nóvember 1972
Fimmtudagur 9. nóvember 1972
o