Alþýðublaðið - 13.12.1972, Blaðsíða 3

ISKOLA
í STRÍDS-
LANDI
á þessum landsvæöum þráir
frelsið heitt og kynnist hugsjón-
um þess um nýtt samfélag, sem
leysi gamla nýlenduveldið af
hólmi.
Portúgalar hafa nú tekið i
notkun nýtizku gereyðingar-
vopn gegn frelsishreyfingunum
i Afriku, þar á meðal hinar ill-
ræmdu napaln-sprengjur og
aðrar vitisvélar, og i krafti
þeirra ætla þeir sér að viðhalda
nýlendukúgun sinni. I þvi skyni
gera þeir skipulagðar árásir i
þorpin.
En styrkur andspyrnuhreyf-
ingarinnar eykst stöðugt og sýnt
þykir, að hún vinnur sigur fyrr
eða siðar.
Johan Thorud hefur skrifað
bók um ferðalag sitt og lifs-
reynslu sina meðal skæruliða og
nefnir bókina „Geriljasamfunn-
et”, og kom hún út hjá Tiden
Forlag i Noregi i haust. —
I fyrra söfnuðu menntaskóla-
nemendur i Noregi fé til stuðn-
ings striðshrjáðu fólki i
portúgölsku nýlendunum i
Afriku.
Fénu var varið til útgáfu
kennslubókar fyrir hjúkrunar-
fólk og hefur bókin nú verið
prentuð og send sjúkrahúsum á
þeim svæðum, sem þjóðfrelsis-
hreyfingin hefur unnið á sitt
vald.
Þrenn samtök berjast gegn
Portúgölum i nýlendum þeirra i
Afriku, i Guines-Bissau,
Mosambique og Angola PAICG i
Guinea-Bissau hefur barizt i niu
ár gegn nýlenduveldinu og hefur
nú meginhluta landsins á sinu
valdi, en Portúgalar halda enn
borgunum og herstöðvunum.
Norski blaðamaðurinn Johan
Thorud fór fótgangandi 300 kiló-
metra veg með skæruliðum
gegnum hin frelsuðu héröð i
Guinea-Bissau; þessa mynd tók
hann i skóla i hjúkrunarfræðum,
sem hann heimsótti. Hann leit
lika striðið og eyðilegginguna og
vandamálin þarna með eigin
augum. Og hann fann hve fólkið
„Gunnar loks búinn að
vera og þurrkaður út"
,,Nú er Gunnar loksins búinn
að vera og fylking hans þurrkuð
út”. Þannig komst sjálfstæðis-
maður einn að orði að afloknum
miklum átakafundi i fulltrúa-
ráði Sjálfstæðisflokksins i
Reykjavik á mánudagskvöld, en
þar beið fylking Gunnars
Thoroddsen, alþingismanns
mikið afhroð fyrir fylkingu Jó-
hanns, formanns, og Geirs
varaformanns, i kosningu
stjórnar fulltrúaráðsins. Af sex
frambjóðendum Gunnars-fylk-
ingar náði aðeins einn maður
kjöri, foringinn sjálfur, Gunnar
Thoroddsen.
Báðar fylkingar smöluðu
grimmt á þennan aðalfund Full-
trúaráðs Sjálfstæðisflokksins i
Reykjavik, þar sem fyrirfram
var búizt við, að klofningurinn
ínnan flokksins myndi speglast i
kosningu fulltrúaráðsstjórnar-
innar á fundinum. Lögðu þvi
báðarfylkingar mikið kapp á að
smaia sinu fólki á fundinn og ku
ekki hafa verið flóafriður hjá
stæðismönnum fyrir simhring-
ingum smalanna siðustu
dagana, áður en þessi sögulegi
fundur hófst.
Framhald á bls. 8.
FLUGFARGJALDALÆHKUN
TALIN VIS 1. APRlL N.K.
VEGAGERÐAR-
MENN MEGA
GLfMA VID
VEDURGUDINA
Vegagerðarmenn voru i kapp-
hlaupi við veðurguðina viða á
landinu i gær, og urðu sums stað-
ar að láta i minni pokann sökum
fannkomu og skafbyls. Þeir urðu
að snúa frá Svinadal i Dölum
vestur og Hálfdán, og varð þvi að
hætta við að opna leiðirnar frá
Króksfjarðarnesi i Búðardal ann-
ars vegar og hins vegar milli
Patreksfjarðar og Bildudals. A
hinn bóginn var enn von um, að
unnt yrði að opna öxnadalsheiði
og Lónsheiði i gærkvöldi eða nótt,
þegar Alþýðublaðið hafði sam-
band við vegaeftirlitið i Reykja-
vik laust eftir klukkan fimm i
gær.
A Snæfellsnesi voru vegagerð-
armenn að berjast við illskuveð-
ur, en þar tepptust vegir um heig-
ina, og versni veður ekki að mun
þar um slóðir er von til þess, að
fært verði aftur fljótlega.
Holtavörðuheiðin var fær i gær,
og tepptist raunar aldrei alveg,
og sömu sögu er að segja um
Hellisheiðina. Þar var frekar
þung færð um helgina og raunar
betri en innanbæjar i Reykjavik, .
að þvi er þeir sögðu hjá eftirlit-
HÁSKÓLA S.Þ.
BOÐIN AÐSTAÐA
Á ÍSLANDI
Við umræður á Allsherjarþingi
Sameinuðu þjóðanna i gær um
stofnun háskóla Sameinuðu þjóð-
anna gerði fulltrúi íslands grein
fyrir þvi, að rikisstjórn tslands
hefði áhuga á að bjóða háskólan-
um aðstöðu á tslandi fyrir vis-
inda- og rannsóknastofnun skól-
ans i haf- og fiskifræðum.
Island var eitt þeirra rikja, sem
fluttu tillöguna um stofnun skól-
ans, en þess skal getið, að við
endanlega áfgreiðslu tillögunnarí
voru 110 riki fylgjandi stofnun
hans, en 8 Austur-Evrópuríki á
móti.
inu. Vegurinn til Þorlákshafnar
var þungfær á mánudaginn en
ruddur i gærmorgun. Að öðru
leyti má segja um Suðurlandið,
að þar voru allir vegir færir i gær,
nema hvað Mýrdalssandur var
aðeins fær stórum bilum.
Siðan er ekkert sérstakt um
færðina að segja fyrr en kemur á
I.ónsheiði. en bar var verið að
moka i jær eins og fyrr segir.
Stórum bilum er fært um flesta
aðalvegi á Héraði, og leiðinni
þaðan niður á Firði, Fagradal,
hefur verið haldið opinni undan-
farið með þvi að moka daglega.
Framhald á bls. 8.
70 ÁRA MINNING
NORDAHLS GRIEG
1 tilefni af þvi, að i ár eru liðin
70 ár frá fæðingu Nordahls Grieg,
efnir Norræna húsiÖ til dagskrár
um skáldið næstkomandi föstu-
dagskvöld þar sem meðal annars
verða flutt ljóð eftir hann i þýð-
ingu Magnúsar Asgeirssonar
(flytjandi Andrés Björnsson),
minningarorð um hann eftir
Magnús Asgeirsson (flytjandi
Brynjólfur Jóhannesson, kveðja
frá Halldóri Laxness (flytjandi
Arni Kristjánsson) auk þess sem
sungin verða lög við texta Nor-
dahls Grieg af Svölu Nielsen og
Einsöngvarakórnum við undir-
leik Guðrúnar Kristinsdóttur.
NORDAHL GRIEG
(1902—1943) er tslendingum að
góðu kunnur, bæði fyrir snilldar-
þýðingar Magnúsar Asgeirssonar
á allmörgum ljóðum hans og
vegna dvalar hans hér á striðsár-
unum (1942). A Þingvöllum orti
hann eitt af ljóðum sinum, „Den
menneskelige natur” (sept. 1942),
sem ekki birtist fyrr en að striði
loknu, að hans eigin ósk.
Ljóðið „A Þingvöllum”, sem
Magnús Asgeirsson þýddi á is-
lenzku, orti Grieg i október 1943,
tæpum tveimur mánuðum áður
en hann fórst með flugvél, sem
skotin var niöur yfir Berlin 2. des-
ember 1943.
Likur eru á, að 1. april nk.
gangi i gildi ný og lægri fargjöld á
flugleiðum yfir N.-Atlantshaf.
Það er i það minnsta hugmyndin
hjá fulltrúum 40 flugfélaga, sem
fljúga á þessum leiðum, en þeir
þinga um þessar mundir i Genf.
Astæðan fyrir þvi, að þeiitiafa hug
á að lækka fargjöldin er sú, að
samkeppnisaðstaðan við leigu-
flugfélög hefur versnað eftir að
tvö brezk félög af þvi tagi ákváðu
i fyrri viku að veita ekki aðeins
hópum afslátt, heldur lika ein-
stökum farþegum.
Fimm bandarisk flugfélög hafa
lagt fram tillögur þess efnis, að
gert verði ráð fyrir fjórum verð-
flokkum á fargjöldum. Reiknað
er með, að verðið á fyrsta far-
rými og ferðamannafarrým i
verði nokkru lægra en það er nú.
Auk þess verði lægra verð á ferð-
um hópa i 14—15 daga ferðir. Þá
er gert ráð fyrir þeirri nýjung, að
sami afsláttur verði veittur ein-
staklingum, sem fara til jafn
langrar dvalar.
FULL ASTÆÐA VAR TIL
AÐ STEFNA DUNKUNUM
- EN BÆTUR ÞÚ ENGAR
I gær var kveðinn upp dómur i
Hæstarétti i málinu Sverrir H.
Magnússon gegn Landsbanka Is-
lands og Seðlabanka tslands og
gagnsök.
1 dómsorði segir: „Gagnáfrýj-
endur, Landsbanki tslands og
Seðlabanki tslands, eiga að vera
sýknir af miska- og bótakröfum
Framhald á bls. 8.
SKJALDARAÁERKI GERT
SPENGILEGRA
Nú þegar rikisarfaskipti hafa
orðiöi Danmörkuog Margrét er
tekin við ríkissprotanum, þótti
sjálfsagt að breyta og flikka
upp á skjaldarmerkið. i stað
hinna vambmiklu steinaldar-
manna, sem prýtt hafa merkið
um áraraðir, eru komnar tals-
vert spengilegar fornaldar-
kempur. Hver veit nema þetta
eigi aö vera hin sanna fyrir-
mynd fyrir nútíma Dana, sem
á að halda sér grönnum og
forðast þá offitu sem leitt gæti
til hjartasjúkdóma og annars
hrjáleika? Dönsku blöðin höfðu
að minnsta kosti gaman af og
voru ekki sein á sér að birta
mynd af nýja merkinu.
Miðvikudagur T3. desember 1972
Q