Alþýðublaðið - 28.03.1973, Blaðsíða 2

Að ofan: Dreifieldhús. Það fer ekki mikið
fyrir þvi. 1 forgrunn er morgunverðarborö á
sýningu lfótel- og veitingaskólans. Til hliðar
cr afgreitt úr sliku eldhúsi og að neðan má
sjá hvernig réttirnir líta út á postulínsbökk-
unum.
MYNDIRNAR
ÓDÝRAR MÁLTÍÐIR
SKATTFRJÁLS
FORRÉTTINDI
Fjöldi tekjuhæstu embættis-
manna rikisins og starfsmanna
borgarinnar, neytir daglega
matar fyrir verð, sem á ekkert
skylt við það, sem allur almenn-
ingur verður að greiða fyrir
sömu nauösynjar.
Undir þetta falla öll ráðuneyti
Stjórnarráðs islands, frá ráð-
herrum til sendisveina, embætti
rikisskattstjóra, skattstjórans,
tollstjóra, húsameistara, póstur
og simi, rikisbankarnir, veg-
agerðin, og margar fleiri.
Lausar máltiðir til starfsfólks
þessara stofnana eru seldar á
mun lægra verði en þekkist á
ódýrustu m atsölustöðum
borgarinnar.
Meira að segja „blankir”
stúdentar borga meira fyrir
sinn mat, og njóta þeir þó nokk-
urra friðinda.
Ein ástæðan fyrir þessu er sú,
að mötuneyti þessara starfs-
manna eru undanþegin sölu-
skatti, að öllu öðru leyti en á
hráefni til matargerðarinnar,
sem keypt er i heildsölu.
Húsmóðirin, verkamaðurinn,
i stuttu máli yfirleitt allir greiða
söluskatt af smásöluverði hrá-
efnis. Að visu hafa mörg mötu-
neyti starfsmanna við einka-
fyrirtæki fengið sams konar
hlunnindi, að þvi er varðar sölu-
skattinn. Að einu leyti má ef til
vill segja, að það sé einkamál
atvinnurekanda, hvort hann
gefur starfsfólki sinu mat, að
einhverju eða öllu leyti.
Það er hins vegar ekki algert
einkamál hans, hvernig hann
bókfærir slikar gjafir. Það er
vægast sagt mótsagnakennt, að
heimila að undanþiggja slikar
gjafir sköttum, eins og sölu-
skatti, sem öllum almenningi er
gert að greiða refjalaust.
Það ætti þvi ekki að vera
einkamál rikisstofnana, að gefa
starfsfólki sinu mat, og telja það
ekki til skattskyldra friðinda.
Og ennfremur hlýtur það að
vera aivarlegur þverbrestur að
undanþiggja þær gjafir sölu-
skatti. Það kemur að sjálfsögðu
i hlut þeirra, sem ekki njóta
slikra friðinda að greiða þau, án
nokkurs frádráttar fyrir það.
Þannig er hér um að ræða stór-
fellda mismunun, sem engin
frambærileg rök liggja til.
Til þess að láta toppana njóta
undanþágu frá söluskatti, er
notað heimildarákvæöi sölu-
skattslaganna til að undan-
þiggja tilteknar tegundir vöru-
sölu, vinnu og þjónustu, ef sér-
stakar ástæður eru fyrir hendi.
Rikið Iætur ókeypis i té
húsnæði, aðstöðu alla og jafnvel
starfsmannahald við mat-
seldina og þjónustu.
Þetta þýðir milljónatap fyrir
ríkissjóð i söluskattstapi,
aðstöðugjöldum, auk þess sem
þessi augijósa mismunun er
ekki talin til tekjufriðinda fyrir
þá, scm hennar njóta.
Dreifieldhús í
Það fer ekki mikið fyrir
dreifieldhúsum af þeirri gerð,
sem hugsanlega verða sett upp i
opinberum vinnustöðum i
Reykjavik innan skamms, ef af
þvi verður að ríkismötuneytin
verða lögð niður, en hádegis-
matur fyrir opinbera starfs-
menn tilreiddur i hinu stóra eld-
húsi Landspitalans.
Á blaðamannafundi nýlega
skýrði fjármálaráðherra frá þvi
að fyrir dyrum stæði að lækka
kostnað við matargerð fyrir
opinbera starfsmenn, og yrði þá
farið út á þá braut að setja svo-
nefnt dreifieldhús á hvern
vinnustað opinberra starfs-
manna, þar sem ein starfs-
stúlka gæti annazt alla slika
þjónustu á hverjum stað.
Fyrirtækið Jón Jóhannesson
stað mötuneyta
& Co i Hafnarhúsinu hefur kynnt
fjármálaráðuneytinu þá tegund
af dreifieldhúsum, sem með-
fylgjandi mynd er af. Þetta
dreifieldhús var einnig sýnt á
sýningu Hótel- og veitingaskól-
ans fyrir skömmu.
„Eldhúsið” er nánast skápur,
þar sem tilbúnir réttir eru
hitaðir upp með sjóðandi heitum
loftstraum á örfáum minútum.
Með sliku fyrirkomulagi gæti
bilstjóri komið inn i hverja
stofnun fyrir hádegi, skellt til-
teknum fjölda postulínsdiska
með ál-loki inn i skápinn og skil-
ið þannig eftiralö mlnútum fyrir
12 ýtir einhver starfsmaður
stofnunarinnar á takka á skápn-
um, og siðan þarf ekki meiri
áhyggjur af matseldinni að
hafa.
Á hádegi eru réttirnir tilbúnir,
og þá getur ein stúlka afgreitt
matinn á bakka til starfsfóks-
ins, ásamt hnífapörum, og þarf
ekki einu sinni að þvo bakkana á
eftir, þvi þeir eru að máltið lok-
inni látnir aftur inn i skápinn og
tæmdir næsta morgun þegar
komið er með nýja rétti, og
þvegnir i sjálfvirkri uppþvotta-
vél i Landspitalaeldhúsinu.
• Ekki hrifnir af
dragnót og tog-
veiði á Faxaflóa
Stjórn Verkalýðsfélags Akra-
ness samþykkti á fundi nýlega,
að vara við afleiðingum þess, að
leyfa að nýju notkun dragnóta
og togveiða á Faxaflóa, en
Faxaflói hefur verið friðaður i
nokkur ár fyrir þessum teg.
veiðarfæra. Frumvarp, sem
heimilar að nýju veiðar i Faxa-
ijflóa, liggur nú fyrir Alþingi.
• Veltuaukning
hjá vélstjórum
Aðalfundur Sparisjóðs
vélstjóra, haldinn 18. marz s.l. 1
skýrslu stjórnar fyrir árið ’72
kom m.a. fram, að innistæður
jukust um 27%, heildarútlán
28%, og innistæða i Seðlabanka
Islands nam i árslok 29.6 millj.
kr. Samþykkt var, að 8% vextir
yrðu greiddir af stofnfé.
..III.■■■.MIIIIIH..........
• Eflið gæzluna!
Vélstjórar á togurum sam-
þykktu á fundi Vélstjórafélags
Islands, þann 22. mars s.l. að
lýsa yfir stuðningi við samþykkt
Alþingis frá 15. feb. ’72 um land-
helgismálið. Skoruðu þeir jafn-
framt á rikisstjórnina, að efla
landhelgisgæzluna eftir mætti.
• Saga Staða-Arna
Saga Arna biskups Þorláks-
sonar (Staða-Arna) er komin út
hjá Stofnun Árna Magnússonar
á Islandi. Þorleifur Hauksson
bjó söguna til prentunar, en
mestur hluti hennar fjallar um
deilur milli biskups (1271-98) og
leikmanna um eignarhald á
kirkjustöðum.
• Myndmál sálma
„Myndmál Passiusálmanna”
heitir 32. ritið i flokknum Studia
Islandica og er það eftir Helga
Skúla Kjartansson. Ritstjóri
Studia Islandica er dr. Stein-
grimur J. Þorsteinsson. Verður
ritflokkurinn framvegis gefinn
út af Rannsóknarstofnun i
bókmenntafræði við Háskóla
Islands og mun Bókaútgáfa
Menningarsjóðs annast sölu og
dreifingu.
• Hafnarfjarðar-
strætó er ekki
strætó - og
hækkar því far-
gjaldið um 25%
Sérleyfishöfum hefur verið
heimiluð 25% hækkun á far-
gjöldum og hækka fargjöld á
leiðinni Reykjavik — Hafnar-
fjörður samsvarandi, þvi sú leið
fellur ekki undir strætisvagna-
ferðir eins og er i Kópavogi og
Reykjavik.
Þá hefur ennfremur verið
heimiluð 20% hækkun á leigu-
gjaldi bilaleigubifreiða.
Fyrr i mánuðinum hafði verð-
lagsnefnd heimilað 10% taxta-
hækkun rakara, 16% hækkun
hárgreiðslustofa, 20% hækkun
hjá þvottahúsum og efna-
laugum og 4-5% hækkun á
niðursoðnum fiskafurðum.
• Listelskir
innbrotsþjófar
Þeir hafa ákveðinn lista-
smekk þjófarnir sem brutust
inn i „Galleri” Guðmundar
Arnasonar að Bergstaöastræti
15 aðfaranótt sunnudags. Þýzki
málarinn Rudolf Weissauer var
sá eini, sem fann náð fyrir
augum þeirra. Stálu þeir
tveimur myndum eftir hann,
sem samkvæmt sýnignaskrá
eru 19 þús. kr. virði.
• Kennslubækur
á sýningu
Bóksala stúdenta heldur
sýningu á visinda- og kennslu-
bókum i Stúdentaheimilinu við
Hringbraut. Þar eru sýndir 150
bókatitlar frá McGraw-Hill út-
gafufyrirtækinu.
• Herranótt
Herranótt Menntaskólans i
Reykjavik frumsýnir I Austur-
biói á fimmtudag „Dóra i
dáinsheimum” eftir Soya i þýð-
ingu Stefáns Baldurssonar.
Leikstjóri er Pétur Einarsson,
en þarna er á ferðinni nútíma-
mynd um söguna af Orefeusi og
Evredis.
ÞETTA GERÐIST LÍKA
0
Miðvikudagur 28. marz 1973