Alþýðublaðið - 15.05.1973, Blaðsíða 5

Alþýöublaösútgáfan hf. Stjórnmálarit-
stjóri Sighvatur Björgvinsson.
Fréttastjóri Sigtryggur Sigtryggsson.
Ritstjórnarfulltrúi Bjarni Sigtryggsson.
Ritstjóri og ábyrgöarmaöur Freysteinn
Jóhannsson. Aösetur ritstjórnar Hverfis-
götu 8—10. Simi 86666. Blaðaprent hf.
MEIRIHLUTINN BROSTINN
Rikisstjórn Ólafs Jóhannessonar er fallin.
Samkvæmt yfirlýsingu Bjarna Guðnasonar,
fyrrum stjórnarþingmanns, njóta siðustu ráð-
stafanir rikisstjórnarinnar — fyrirskipuð skerð-
ing kaupgreiðsluvisitölunnar til jafns við 2% al-
hliða verðlækkun, sem enn hefur ekki komið
fyllilega til framkvæmda — ekki stuðnings hans.
„Hún verður sjálf að bera ábyrgð á þessum ráð-
stöfunum”, segir Bjarni Guðnason. ,,Ég geri
það ekki”.
Og fyrst Bjarni Guðnason vill ekki bera
ábyrgð á aðgerðunum, þá er ekki þingmeirihluti
fyrir þeim. Þá myndu þær falla i neðri deild Al-
þingis ef stjórnarandstaðan tæki sömu afstöðu
og Bjarni Guðnason. Um hug stjórnarandstöð-
unnar til mála veit rikisstjórnin ekki, þvi hún
hafði ekki fyrir þvi að spyrja. En fyrirsjáanlega
hefur rikisstjórnin ekki þingstuðning fyrir þvi,
sem hún er nú að gera. Ráðstafanirnar eru þvi
ómark. Þær eru nánast lögleysa. Rikisstjórnin
hefur ekki þingmeirihluta fyrir aðgerðum sin-
um lengur. Þvi er hún i raun réttri fallin. Eftir
yfirlýsingu eins og þá, sem stjórnarþingmaður-
inn Bjarni Guðnason hefur gefið, ætti Ólafur
Jóhannesson að biðjast lausnar fyrir sig og
ráðuneyti sitt ef réttum leikreglum væri fylgt.
En hvenær hefur þessi rikisstjórn fylgt réttum
leikreglum? Hún kann þær ekki einu sinni. Og
svo eru ráðherrarnir svo hræddir við almenning
að þeir þora ekki að hætta. Þeir þora ekki að
leggja verk sin undir dóm þjóðarinnar i
kosningum þeim, sem liklega myndu fylgja á
eftir falli rikisstjórnarinnar. Þess vegna þráast
þeir við að sitja, sitja og sitja sjálfum sér til svi-
virðingar og landinu til tjóns.
NEYTANDINN ER VARNARLAUS
Nú hefur verið fyrirskipuð 2% almenn lækkun
á vöruverði og þjónustu i landinu svo lækka
megi uppbætur þær, sem launþegar eiga að fá 1.
júni n.k. vegna óðaverðhækkananna undan-
farna þrjá mánuði. Strax fyrstu dagana var
ákveðnum aðilum veitt undanþága frá verð-
lækkunarfyrirmælunum og húsmæður veita þvi
sjáifsagt athygli, að margar vörur hafa ekki
lækkað eins og þó var fyrir mælt. Þegar betur er
að gáð er raunar ekkert undarlegt, að svo skuli
vera, þvi „,verðlækkun” þessi átti fyrst og
fremst að vera „pappirsverðlækkun” — i bráða-
birgðalögunum var ekki stafur um, hvernig
hana ætti að framkvæma og ekki var unnt að
viðhafa neinn sérstakan viðbúnað af hálfu verð-
lagseftirlitsins eins og komið hefur fram i blöð-
um.
Þetta vekur enn á ný athygli á, hve gersam-
lega neytandinn er settur hjá i islenzku sam-
félagi. Það er hægt að bjóða honum allt. Hann
nýtur engrar verndar þvert á móti er hann hafð-
ur að háði og spotti ef hann leyfir sér að láta á
sér kræla, eins og sannaðist af þeim viðtökum,
sem reykviskar húsmæður fengu nýlega er þær
leyfðu sér að mótmæla örum verðhækkunum á
mestu nauðsynjavörum heimilanna.
Þegar Gylfi Þ. Gislason lét af embætti við-
skiptaráðherra hafði hann látið gera uppkast að
neytendalöggjöf, sem ætlun hans var að lagt
yrði fyrir Alþingi til samþykktar. Svo tók nýr
maður við — Lúðvik Jósefsson. Þá var neyt-
endalöggjöfin lögð niður i skúffur hans og hefur
ekki sézt siðan. Þannig eru aðferðir rikisstjórn-
ar, sem kenndi sig einu sinni við vinnandi stétt-
ir.
Frá Kiev höfuðborg sovét-
lýðveldisins Ukraniu kom frétt:
Þar gerðu visindamenn nýtt
frumlegt tæki, sem vinnur úr sjó
bór, margan og önnur svokölluð
mikró efni nauðsynleg fyrir vöxt
og þroska plantna. Með þvi að
nota þessi efni tiláburðar má
auka verulega uppskeru.
Aburðurinn úr sjónum, sem
fenginn er með nýja tækinu er
miklu ódýrari en áburður, sem er
framleiddur með gömlu að-
ferðinni, það er með vinnslu úr
jörð.
Reiknað hefur verið út að i
hverri fermilu hafsins (en allt
hafið er um -350 milljón fermilur)
séu uppleyst 165 milljón tonn af
föstu efni og eru i þvi næstum öll
frumefnin. Samt sem áður hefur
fram að þessu verið erfitt að
vinna þessi efni. Og aðeins nú er
komið hafa fram ný tæki og nýir
framleiðsluhættir, eflist efna-
fræði sjávar hröðum skrefum i
öllum efnahagslega þróuðum
löndum heimsins.
1 Sovétrikjunum er á tima-
bilinu til 1975 fyrst og fremst
fyrirhugað áframhaldandi notkun
auðæfa Kara Bogaz-Gola flóa i
suð-austur hluta Kaspiahaf.
Kara-Bogaz-gola er skilinn frá
sjálfu hafinu með mjóu rifi og það
er eini staöurinn i heiminum þar
sem fram fer kristiöllum málm-
salta. t botni flóans liggja um 50
milljón tonn salta, natri, margan,
bróms, joðs og kali. Framleiðslu-
geta verksmiðja við flóann vex
stöðugt. Fyrirhugað er að vinna
úr sjónum ekki aðeins natrisúlfat
heldur einnig magni, bróm, bor,
kisil og önnur efni.
Annar miðpunktur efnavinnslu
úr sjó i Sovétrikjunum er á Krim-
skaga við Svartahaf i Sivatsk
flóa. Þar eru nokkur vötn, sem
innihalda mjög mikið af brómi og
joði. Aðalviðfangsefnið i dag er að
finna aðferð til að þjappa
bróminu saman, en það mun auka
framleiðslu bróms i brómverk-
smiðjum Krimskaga. Auk þess
verður hafinn framleiðsla á
áburði úr mikroefnum, en til þess
var tækið, sem getið var hér um
aö ofan, framleitt.
Vinnsla úr hafsbotninum hefur
og aukist svo og vinnsla oliu og
neðansjávarnámugröftur. A
siðustu árum hefur fundist mikið
magn af oliu og gasi á land-
grunnssvæðum viða um heim.
Þegar árið 1970 var fimmta hvert
tonn af oliu og gasi, sem notað er
i heiminum unnið af hafsbotni
innan tvöhundruð metra dýptar-
markanna.
Azerbadjan var fyrst i heiminum
til að hefja vinnslu oliu og gass af
hafsbotni, i Kaspiahafi. Þar er nú
risavaxið oliusvæði.
Ekki fyrir alls löngu var farið
að nýta nýtt risavaxið oliusvæði i
Sovétrikjunum, þar sem olian er
á hafsbotni, en það er á Kamtjat-
skaga. Borholurnar eru þar i
sjálfu flæðarmálinu.
1 dag er hafin i Öllum iðn-
þróuðum rikjum þar á meðal i
Sovétrikjunum námugröftur i
hafdjúpunum. 1 Eystrasalti hefur
fundist á litlu dýpi sandur, sem
inniheldur málma. Tilrauna-
vinnsla þessa hráefnis hefur leitt
i ljós, að vinnsla þess er ódýrari,
en efnis úr na'mum á landi.
Mikil lög af tingrýti hafa
fundist á botni Norður Ishafsins.
1 Jakútier til dæmis er tingrýtinu
dælt upp af hafsbotninum með
dæluskipi. Hafin hefur verið
vinnsla gulls, tins og fósfórefna
við hafsbotnininum við Kyrra-
hafsströnd Siberiu.
FLOKKSSTARFID
Hafnfirzkar konur:
FÉLAGSFUNDUR
Kvenfélag Alþýðuflokksins í Hafnarfirði boðar til
fundar miðvikudaginn 16. maí n.k. kl. 20.30 í
Alþýðuhúsinu i Hafnarfirði.
Fundarefni:
Félagsstarfið, kvikmyndasýning og bingó.
Kaffi verður veitt.
Félagskonur fjölmennið!
Stjórnin.
ALÞVBUFLOKKSFELAG REYKIAVIKUR AUGLYSIR:
VIKUFERD FJOLSKYLDUNNAR TIL
KAUPMANNAHAFNAR
Alþýöuflokksfélag Rcykjavlkur auglýsir vikuferð til Kaupmanna-
hafnar I sumar fyrir flokksbundna Alþýðuflokksmenn, maka þeirra
og börn. Verður ferð þessi farin á vegum Ferðaskrifstofunnar
SuniuijOg er brottfarardagur hinn 8. ágúst en komudagur heim 15.
ágúst. Fargjald er sérstaklega hagstætt. Unnt er að útvega ódýrt
gistihúsnæði i Höfn. Farnar verða skemmtifcrðir um borgina svo og
til Sviþjóöar, meðan á dvölinni stendur. — Allar nánari upplýsingar
um þessa glæsilegu sumarleyfisfcrð allrar fjölskyldunnar veröa
gefnar I Skrifstofum Alþýðuflokksins, Alþýðuhúsinu við Hverfis-
götu, simar 15020,16724 sem og hjá Ferðaskrifstofunni Sunnu, simar
16400, 12070.
Mikil og góð reynsla er löngu fengin af hinum árlegu og glæsilegu
sumarlcyfisferðum Alþýðunokksfólks til Kaupmannahafnar. Eru
menn þvf hvattir til aðláta skrá sigsem fyrsttil fararinnar.
Reiknað er mcð, að efnt verði til annarrar feröar til Kaupmanna-
hafnar um eða eftir iniðjan ágúst,og mun hún standa tvær vikur. A
allt flokksbundið Alþýöuflokksfólk, makar þeirra og börn einnig
kostá að taka þátt i hcnni. Fargjaldið vcrður einnig mjög hagstætt.
Ferð þessi verður nánar tilkynnt siðar.
Stjórn og ferðanefnd
Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur.
Þriöjudagur 15. mai 1973
o