Alþýðublaðið - 17.02.1976, Blaðsíða 9
aiþýdul
I
Er landið sljórnlaust?
Verkfall er hafið á megin-
hluta fiskiskipaflotans, og
þegar þetta er ritað er ekki
annað vitað, en almennt verk-
fall félaga innan Alþýðusam-
bandsins hefjist á miðnætti.
Deilur um skiptingu þjóðar
teknanna, um kaup og kjör
einstakra stétta, hafa þvi enn
einu sinni leitt til þess, sem
aðeins verður kallað neyðar-
ástand. Standi almenn vinnu-
stöðvun yfir i margar vikur,
tapar þjóðarbúið i heild
milljónum, ef ekki milljörðum
króna, og efnahagsmál
þjóðarinnar fjarlægjast það
jafnvægi og þann frið, sem um
þau þyrfti að rikja.
Verkalýðshreyfingin, sem
gripur nú til neyðarúrræða,
hefur sýnt mikið umburðar-
lyndi undanfarin misseri og
hvað eftir annað gert
samninga, sem byggðust á
hinu erfiða ástandi þjóðarbús-
ins. Ekki geta verkföllin nú
komið neinum á óvart, þvi að
sjómenn gerðu grein fyrir
kröfum sinum fyrir mörgum
mánuðum, og Alþýðusam-
bandið lagði fram tillögur um
aðgerðir, sem gætu tryggt
vinnufrið, i byrjun desember.
Rikisstjórnin er að visu ekki
formlegur aðili að samningum
milli verkalýðsfélaga og
vinnuveitenda. En reynslan
hefur fyrir löngu kennt okkur,
að rikisstjórnir verða að láta
sig þessi mál meira skipta en
flest önnur, þvi að framvinda
efnahagsmála fer mjög eftir
þróun þeirra. Þetta hefur nú-
verandi rikisstjórn algerlega
vanrækt. Hún Jhefur ekki sinnt
kjaramálunum mánuð eftir
mánuð, og mætti á þvi sviði
halda, að landið væri með öllu
stjórnlaust. Sjaldan hefur
verið meiri ástæða fyrir rikis-
stjórn að fylgjast vandlega
með þessum málum en nú, þvi
að tillögur. Alþýðusambands-
ins bentu á ýms atriði, er
snerta hugsanlegar aðgerðir
rikisvaldsins til að létta
hlutskipti launþega.
Allir hugsandi menn hafa nú
þungar áhyggjur af þvi, að
málefni þjóðarinnar stefna
beint út i ógæfu. Þorskastriðið
við Breta er á stórhættulegu
stigi, en virðist komið i algera
sjálfheldu. Stórfelld sakamál
innanlands sýna samtimis
veikt og ófullkomið réttarkerfi
og stórfellda afbrotahringa,
sem ekki skirrast við mann-
dráp. Og svo bætast ofan á allt
þetta vinnudeilurnar, sem nú
eru að leiða til stórfelldra
verkfalla.
Tveir stærstu flokkar lands-
ins fara með stjórn og skortir
ekki atkvæðastyrk á þingi. Þó
hefur þessi stjórn reynzt
furðulega veik, sundurþykk i
landhelgismálinu og dóms-
málunum, stefnulaus með öllu
i kjaramálunum. Stjórn
þjóðarinnar hefur, þegar mest
á reynir, sýnt hik og veikleika
og algerlega brugðizt hlut-
verki sinu.
Rikisstjórnin, með sjö
ráðherra og fjölmennt þinglið,
hefur einbeitt sér svo gersam-
lega að landhelgismálinu und-
anfarna mánuði, að nálega
allt annað hefur verið van-
rækt, og þá alveg sérstaklega
kjaradeilurnar. Þetta er með
öllu ófyrirgefanlegt. Þótt stór
mál eins og deilan við Breta
krefjist allrar athygli og tima
margra manna, getur rikis-
stjórn ekki hliðrað sér hjá
skyldustörfum sinum i öðrum
málum af þeim sökum. Það
hefur samt sem áður gerzt.
Hvað sem liður landhelgis-
málinu — og þvi verður að
sinna vel og vandlega — er það
skylda rikisstjórnarinnar að
leggja sig nú, þótt seint sé,
alla fram um að finna
skjótlega lausnir á vinnu-
deilunum og tryggja, að tjón
þjóðarinnar af vinnustöðvun-
um verði sem minnst.
Verkafólkið hefur sýnt
mikla þolinmæði og skilning
vegna erfiðleika þjóðarbúsins
i seinni tið. Gamla fólkið og
aðrir, sem lifa á greiðslum
trygginga eða lifeyrissjóða,
hafa aftur á móti ekki getað
borið hönd fyrir höfuð sér. Nú
leggja verkalýðsfélögin
megináherzlu á, að stórátak
verði gert i lifeyrismálunum
og bætt kjör þeirra, sem án efa
hafa erfiðastan fjárhag á
þessum verðbólgutimum.
Siðað þjóðfélag getur ekki
látið fjárhagsvandræði og
kreppu bitna harðast á gamla
fólkinu, sem með engu móti
getur aukið tekjur sinar. Það
verður að fá tiltölulega mestar
bætur, en i heild verður að
gera kjarasamninga, sem
vinnandi fóik getur við unað.
Um leið er óhjákvæmilegt að
herða ólina að þeim, sem bezt
hafa bjargað sér persónulega,
til dæmis vegna ranglátra
skattalaga og með ýmis konar
undanbrögðum.
MosIim fal
PLASTPOKAVE RKSMH3JA
SW 82A39—82Í55
Grensásvegi 7.
Box 40M - R«ykJ*vk
Pípulagnir
Tökum að okkur alla
pipulagningavinnu
löggildur
pipulagningameistari
74717 og 82209.
Hafnarfjar&ar Apótek
Afgreiðslutími:
Virka daga kl. 9-18.30
'Laugardaga kl. 10-12.30.
Helgidaga kl. 11-12
Eftir lokun:
Upplýsingjsimi 51600.
Páll Zophaníasson, sem nú gegnir
störfum bæjarstjóra í
Vestmannaeyjum segir:
„Bæjarstjórnin
stendur ekki í
neinum málaferlum”
Alþýðublaðið hafði samband
við Magnús Magnússon, fyrr-
verandi bæjarstjóra i Vest-
mannaeyjum, og spurðist frétta
af málum bæjarstjórnar vegna
brottvikningar siðasta bæjar-
stjóra. Sagði Magnús að bæjar-
stjórn væri m jög samstillt i þvi að
ráða bæjarstjóra, sem allir aðilar
gætu sætt sig við. Hann sagði að
unnið væri nú kappsamlega að
gerð fjárhagsáætlunar og sæi
hann ekki betur en að þar væru
unnið i sátt og samlyndi.
Þá hafði blaðið samband við
Pál Zophaniasson og sagði hann
að ekkert nýtt hefði komið fram i
málinu varðandi uppsögn bæjar-
stjörans fram yfir það, sem
greint hafði verið frá i tilkynn-
ingu bæjarstjórnar um málið.
Annars sagðist Páll litið hafa
i'ylgzt með gangi þessa máls enda
ekki verið falið það. Þegar blm.
spurði Pál hver það væri, sem
fylgdi þvi máli eftir fyrir hönd
bæjarstjórnar, sagði Páll að hann
teldi liklegt, að það yrðu minni-
hlutamenn i bæjarstjórn, enda
hefðu þeir upphaflega borið fram
kæru á hendur frv. bæjarstjóra.
Þá sagði Páll Zophaniasson, að
bæjarstjórnin, sem slik, stæði
ekki i neinum málaferlum við
Sigfinn Sigurðsson og þó að
bæjarstjórn hefði vikið honum úr
starfi, hefði hún ekki leitað eftir
neinni aðstoð saksóknara i þvi
máli. Þá benti Páll Zophaniass.
á, að ekkert væri bókað i fundar-
gerðum bæjarstjórnar um máls-
höfðun gegn frv. bæjarstjóra.
Hann lagði áberzlu á, að það
kæmi mjög skýrt fram hvað
bæjarstjórnin „hefði verið
óánægð með." A hinn bóginn vildi
Páll Zophaniasson ekki staðfesta,
að ummæli sem höfð hefðu verið
eftir einstökum bæjarfulltrúum,
s.s. Sigurði Jónssyni, túlkaði af~
stöðu og gerðir bæjarstjórnarinn-
ar i heild.
Að lokum sagði Páll, að hann
hefði ekkert með þetta mál að
gera og sér skildist að málið, sem
minnihlutinn hefði sent til saka-
dómara væri þar enn og i þvi væri
ekkert farið að gera. BJ.
Bjarki: Þeir eru
vart svara verðir
,,n;g lel pessa menn vart
svara verða,” sagði Bjarki
Eliasson yfirlögregluþjónn i
samtali við Alþýðublaðið um á-
sakanir Hauks Guðmundssonar
rannsóknarlögreglumanns og
Kristjáns Péturssonar deildar-
stjóra á hendur honum, vegna
rannsóknar spiramáls. Hafa
þeir m.a. lýst Bjarka ósann-
indamann.
Bjarki var að þvi spurður
hvort hann hyggði á einhverjar
mótaðgerðir vegna siðustu yfir-
lýsingu Hauks, þar sem hann á-
réttar enn, að Kristján Péturs-
son hafi haft rétt fyrir sér um
afskipti Bjarka af þessu máli.
Sagði Bjarki að hann hefði.ekki
tekið ennþá ákvörðun um frek-
ari aðgerðir af sinni hálfu en vel
mætti vera að aðgerða væri að
vænta frá öðrum aðilum.
Hvort hann færi fram á
opinbera rannsókn i málinu
sagði Bjarki. „Minn fram-
burður er óbreyttur. þvi alltþað
semég hef sagt, er sannleikan-
um samkvæmt. Hvort ég fari
fram á opinbera rannsókn
vegna þessa máls, það læt ég ó-
sagt. Um það gef ég engar yfir-
lýsingar á þessu stigi.”
Það er þvi fullljóst að langt er
þvi frá að þessi mál séu krufin
til mergjar. Mun Bjarki höfða
meiðyrðamál, eða mun annar
málsaðilinn krefjast dómsrann-
sóknar? Þeim spurningum
verður væntanlega svarað inn-
an fárra daga.
—GAS.
Yfirlýsing Hauks Guðmundssonar
Yfirlýsing frá Hauki Guð-
mundssyni rannslm. i Keflavik
vegna ummæla i Kastljósi 5.
þ.m.
' 1. Það tók dómsmálaráðu-
neytið 82 daga að koma frá sér
umboðsbréfi til rannsóknar-
dómarans Ásgeir Friðjónsson-
ar, en eftir þessu bréfi höfðum
við beðið allan þann tima. Þann
23. april eða tveimur dögum
eftir að við hófum rannsóknina
að nýju upplýsti talsmaður
dómsmálaráðuneytis það að ég
ætti að fara þann 1. mai n.k. til
minna fyrri starfa i Keflavik.
Þetta hefur á máli dómsmála-
ráðuneytis verið nefnt að hvetja
menn til rannsókna.
2. Rannsókn tolllagabrota frá
Keflavikurflugvelli tók þegar i
upphafi til fjögurra lögsagnar-
umdæma og hefði þvi verið eðli-
legt að hinn nvskipaði umboðs-
dómari færi með þetta mál, ef
ætlun dómsmálaráðuneytis
hefði verið að veita honum um-
boð til að rannsaka smyglmál
sem við höfðum bent á aö þyrftu
rannsóknar við.
3. Ásgeir Friðjónsson, rann-
sóknardómari hefur staðfest
m.a. á blaðam.fundi að hafa
nokkru eftir að rannsókn i
máli þessu hófst, hringt heim til
Baldurs Möller, ráðuneytis-
stjóra og að þeim hafi komið
saman um að rannsókn þessa
smyglmáls félli utan umboðs
rannsóknardómarans. Af þessu
má sjá að svið umboðsbréfsins
hefur verið mjög þröngt, þó er i
bréfinu talað um tolllagabrot i
ýmsum umdæmum.
4. Það er i framhaldi af þessu
simtali, að Asgeir Friðjónsson
,fer á fund lögreglustjóra, sem
siðan sendir Bjarka Eliasson á
fund okkar fél.
Það er þvi ljóst að þar sem
hafter orðrétteftirBjarka Elias-
syni i sjónvarpsþætti s.l.
föstudag,, að Baldur Möller hafi
ekkert nálægt þessu komið og
ekkert vitað um málið” er ekki
sannleikanum samkvæmt. Með
þessu gerir hann ekki aðeins
undirritaðan og Kristján
Pétursson að ósannindamönn-
um, heldur einnig Asgeir
Friðjónsson, rannsóknar-
dómara.
Ennfremur vil ég upplýsa að i
viðtali við Dagblaðið nýlega
kvaðst Rúnar Sigurðsson lög-
reglumaður ekki fortaka að
Baldur Möller hafi verið
nefndur.Rúnar staðfesti það við
undirritaðan i simtali s.l. föstu-
dag og hefi ég það samtal á
segulbandsspólu.
5. Það var Kristján Péturs-
son, sem varð fyrir svörum þá
þegar Bjarki kom með skila-
boðin til okkar laust eftir
klukkan 12,05 laugardaginn 3.
mai s.l. Ég mun að sjálfsögðu
gera nánari grein fyrir þessu
máli svo og allri rannsókn
minni, þegar lokið er rannsókn-
um á þeim afbrotamálum sem
nú eru til meðferðar.
Virðingarfyllst
Haukur Guðmundsson,
rannslm.
Stöðug bræla á miðunum
Brezku togararnir hafa ekki
getaö verið að veiðum i meira en
þrjá sólarhringa vegna veðurs.
Þeim hefur fækkað nokkuð i
brælunni og voru 33 i gær.
Togararnir héldu sjó á Vopna-
fjarðargrunni og aðstoðarskipin
voru þar i námunda.
Baldur kom til Reykjavikur á
sunnudagskvöld. 1 gær var unnið
við að kanna skemmdir á skipinu
eftir hina grófu ásiglingu frei-
gátunnar Diomede fyrir helgina.
Að sögn talsmanns Landhelgis-
gæzlunnar fer aðeins fram bráða-
birgðaviðgerð á Baldri núna og
fer hann aftur á miðin innan
skamms. —SG
GTJÐMUNDUR
AFUAHÆSTA
LOÐNUSKIPIÐ
Samkvæmt skýrslum
Fiskifélagsins var vitað
um 73 skip sem höfðu
fengið einhvern loðnu-
afla s.l. laugardags-
kvöld. Vikuaflinn var
samtals 49.352 lestir og
þá var heildaraflinn frá
byrjun vertiðar orðinn
137.362 lestir.
Á sama tima i fyrra var
heildaraflinn 152.883 lestir og þá
höfðu 102 skip fegnið einhvern
afla. Aflahæsta skipið i vikulokin
var Guðmundur RE 29 með 5.678
lestir. Skipstjóri á Guðmundi er
Hrólfur Gunnarsson. Aðrir bálar
sem höfðu fengið yfir fjögur þús-
und lestir voru Eldborg GK 4.797,
Sigurður RE 4.715, Börkur NK
4.642, Gisli ÁrniRE 4.612 og Pétur
Jónsson RE 4.068.
Loðnu hefur verið landað á 16
stöðum á landinu auk bræðslu-
skipsins Norglobal. Mest hefur
verið landað á Seyðisfirði eða
samtals 25.630 lestum.
—SG
Leiðrétting
Meinleg villa slæddist inn i
minningargrein eftir Björn Þ.
Guömundsson, um Sigurjón
Bragason, sem birtist i blaðinu á
laugardag. Þar brenglaðist ein
setning, en rétt er hún svona:
,,En fyndihann handfestu vinar
var honum ekkert of gott.” Al-
þýðublaðiö biður hlutaðeigandi
velvirðingará þessum mistökum.
Mánaðarbirsrðir a if kartöflum
seldust á einum c legi!
og bílarnir fylltir oftar en
einu sinni sama dag
Ástandið er eins og
þú sérð, bilaröðin leng-
ist alltaf jafnt og þétt,
þvi engin vill verða
benzinlaus eins og
skiljanlegt er. Alltaf
þegar von er á verkfalli
eins og nú, þá fyllast
allar benzinstöðvar af
bilum, oger einna halzt
hægt að likja þessu við
styrjaldarástand.
Þetta sagði einn benzin-
afgreiðslumaðurinn þegar við
tókum hann talí. Er við spurð-
um hann hvort fólk kæmi með
brúsa undir benzin til þess að
eiga varabirgðir, eða með öðr-
um orðum hamstra, þá sagði
hann að ekki væri mikið um það.
Við setjum á enga brúsa, þvi
eins ogallir vita þá er það bann-
að, og þótt það væri ekki bann-
að, þá höfum við engan áhuga á
slikum viðskiptum. Einnig er
lögreglan alltaf á vappi hér i
kring öðru hverju til þess að
koma i veg fyrir slik viðskipti.
Annars eru menn hættir að
koma með brúsa, þar sem búið
er að margendurtaka bann við
þvi. Þó tel ég ekki óliklegt að
menn noti aðrar aðferðir til þess
að krækja sér i varabirgðir t.d.
með þvi að fylla bilinn oftar en
einu sinni.
Sömu sögu var að segja hjá
öllum benzinstöðvum, menn
lögðu það á sig að biða i lengri
tima til þess að fylla bilinn, og
margir þeirra örugglega ekki i
fyrsta sinn yfir þann daginn.
Það var dcki eingöngu á ben
zinstöövum sem ösin var geysi-
lega mikil. 1 öllum verzlunum
var ástandið svipað og á
Þorláksmessu, og var ekki um
nein venjuleg kaup að ræða. Það
ætlaði sérenginn að verða uppi-
skroppa með nauösynjavörur
meðan verkfallið stendur yfir.
Margur kaupmaðurinn hefur
sjálfsagt hugsað sér gott til
glóðarinnar, og keypt mikið
meira inn en ven julega, þvi ekki
stóð á að losna við vöruna. Það
veröa eingöngu opnar verzlanir
þar sem eigendur og þeirra
nánustu geta verið við
afgreiðslustörf, allar hinar
verða lokaöar.
Verzlunin Herjólfur er ein
þeirra verzlana sem geta haft
opið i verkfallinu, og tókum við
Braga Kristjánsson kaupmann
þar taji. ,,Það er meira að gera
en i nokkurri jólavertið, það er
búið að vera alveg vitlaust að
gera hér hjá okkur i dag. Já, við
reynum að hafa opið i verkfall-
inu, það er að segja ef maður
hefur heilsu til að standa þetta
út. Ef ekkert kemur til, þá ætti
salan að verða mjög góð, alla-
vega ef áframhald verður á
þessari ös”. Er við spurðum
Braga um hamstur á vissum
vöruteg., sagði hann. ,,Það
er ekki hægt að neita þvi, að fólk
er farið að hamstra smjör,
smjörliki og kartöflur. Það sem
sagt rifur út þessar helztu nauð-
synjavörur, en við höfum birgt
okkur upp með þessar ákveðnu
tegundir sem fólk kaupir helzt,
þannig að það ætti ekki að koma
að sök. Sem dæmi um lætin hér,
þá tókum við mánaðarbirgðir af
kartöflum,enþær voru rifnar út
á þessum eina degi”.
1 Vörumarkaðnum hittum við
Sigurð Tryggvason deildar-
stjóra, og var þá að koma að
lokun, en samt var geysimikið
af fólki enn að verzla. „Það er
margt fólk að verzla núna, en
samt er það ekkert á við það
sem var hér i dag, þá var allt
troðfullt. Ég gerði mér alltaf
vonir um að ekkert yrði úr verk-
falli, og kom þessi fólksfjöldi
mér því á óvart. Ég keypti ekk-
ert meira inn en venjulega, og
hef ég kannski gert mistök þar.
Þó finnst mér hamstur á vissum
tegundum ekkert áberandi eins
og oft vill ferða þegar von er á
verkfalli. Það erkannski mjólk-
in ogslikar nauðsynjavörur sem
eru rifnar út. Það má segja að
mjólkurbirgðirnar hafi verið
rifnar út um leið og þær komu
inn”.
GG.
ULFAR
JAC0BSEN
Farseðlar um allan
heim Simar 13449 og
13491
Innrettingar
husbyggingar
BREIÐAS
Vesturgötu 3 simi 25144
KOSTABOÐ
á kjarapöllum
KJÖT & FISKUR
Breiðholti
Sillli 74200 — 74201
ÞAÐ B0RGAR SIG
AÐ VERZLA í KR0N
Dunn
Síðumúla 23
/ími 64900
Heimiliseldavélar,
6 litir - 5 gerðir
Yfir 40 ára reynsla
Rafha við Óðinstorg
Símar 25322 og 10322