Alþýðublaðið - 17.06.1976, Qupperneq 13

13
bÍaSiö1 Fimmtudag
ur 17. júni 1976
HRINGEKJAM
Fíll með
„kartnögl”
Fil með „kartnögl”
líður jafn illa og giraffa
með hálsbólgu eða
þúsundfætlu með lik-
þorn.
Diana heitir 25 ára gamall
3527 kilóa fill i dýragaröinum I
Kaupmannahöfn. A unga aldri
var Diana sirkusfill og þá læröi
hún aö standa á öörum fram-
fætinum. Siöan hefir hún ætiö
haft tilhneigingu til aö stiga
þeim fæti nokkuö þungt til jarö-
ar, og ef til vill hefir þaö oröiö til
þess aö hún fékk „kartnögl”.
En starfsmenn dýragarösins
kipptu þvi fljótlega i lag, og
undir stjórn dýralæknisins
Eriks Eriksens fjarlægöu þeir
hálft kiló af haröri húö undan
nöglinni.
Diana bókstaflega dansaöi
eftir þessa fötsnyrtingu, en þá
list læröi hún lika f dýragaröin-
um. Sföan fékk hún sér aö boröa
og þaö er ekkert smáræöi sem
hún lætur niöur fyrir brjóstiö
frökenin sú. Dagleg étur hún 100
kg af heyi, fóöurbæti og græn-
meti og þessi hundraö kiló kosta
um 3000 krónur.
Úr dagbók blaðamanns
N
landiö gróöurlitiö, skóglaust og
örfoka.
Hver er ástæöan?
Ástæður þess, aö ástand
gróðursins er svona bágborið,
eru nokkrar. Nefna má eldgos
og aörar náttúruhamfarir, sem
lagt hafa blómieg byggöarlög I
eyöi, breytt veðurfar, og aö
lokum er það maöurinn, sem á
mesta sök á ástandinu.
Forfeöur okkar felldu skóginn
miskunnarlaust án þess aö
gróðursetja nokkuö i staöinn.
Þeir athuguöu ekki, hvaö
náttúran er viökvæm fyrir
öllum utanaðkomandi breyting-
um hér á landi og hve litið þurfti
til aö raska jafnvægi þvi, sem
náöst hafði gegnum aldirnar.
Áhrif veöurs á gróður og
gróðurs á veður.
Er skógurinn minnkaöi,
minnkaöi skjóliö sem skógurinn
gaf, þá jókst vindur og viö það
uppblástur, sem blés i burtu
jaröveginum og viö það minnk-
aöi gróöurinn, og skjóliö, og
jarövegurinn, og ... þannig sézt,
aö gróðurinn hefur áhrif á
veöriö eins og veöriö hefur áhrif
á gróöurinn.
Beit búpenings kannski
það versta.
En skógarhöggiö var e.t.v.
ekki það versta. Þaö versta var
(og er) hin gegndarlausa beit-
ing búfénaöar á gróurinn.
Deilt hefur verið um skaöa
þann sem búpeningur veldur á
trjágróðri. Segja sumir, aö hafi
kind um þaö tvennt aö velja, aö
bita gras eöa naga tré, þá kjósi
hún grasiö, og þar af leiöandi sé
skaösemin litil, meira aö segja
fái trjáplönturnar áburö frá
kindinni. Sumarbústaðareig-
endur og aörir, sem þrátt fyrir
nábýli vio Kmdur, hafa keppst
viö aö rækta trjágróöur, geta þó
sannaö hiö gagnstæöa. Oft sjá
þessir trjáræktendur sér til
hrellingar er þeir vakna á
morgnana i bliðskaparveðri,
fuglarnir syngja og skjáturnar
jarma, aö kindur standa i kaf-
þykku grasi og teygja sig i lauf-
blöö trjánna, er þeir gróöur-
settu kvöldiö áður.
Og það viröist ómögulegt að
komast hjá þessum vanda.
Undirritaöur hefur átt þvi láni
aö fagna að dveljast i sumar-
bústað i nágrenni Reykjavikur i
20 sumur. Allmikil skógrækt er
viö þennan bústaö og þar af leiö-
andi fer mest allur fritimi ibúa
bústaöarins i þaö aö setja upp
giröingu, til aö halda óvininum
úti. Það gengur ekki greiölega,
þvi þrátt fyrir 1,5 m. hátt
girðingarnet meö tvöföldum
gaddavir ofan á, koma alitaf
kindur inn á næturnar og vekja
mann meö ánægjulegu jarmi
sinu á morgnana.
Góðar í hástökki.
Stundum hefur sá illi grunur
læöst aö manni, aö einhver
nágranninn, mótfallinn
trjárækt, notaöi nætur sinar til
þess að opna hliö á giröingu
okkar og smala þar inn öllum
nálægum skjátum. Sá grunur
reyndist ekki réttur. Eitt sinn sá
ég nefnilega kind stökkva yfir
netiö, gaddavirinn og allt
saman. Þegar ég siðan ætlaöi aö
reka hana burt úr gróöurreitin
um, þar sem hún snæddi
nýgræölinga með beztu lyst,
þóttist hún ekkert kannast viö
metstökk sitt og yfirgaf ekki
landareignina fyrr en ég haföi
opnaö hliö. Þá gekk hún snúðug
út og sneri upp á sig aila. Þann
daginn munaöi litlu að kinda-
kjöt yröi á boðstólum i bústaön-
um minum. Fyrir þá, sem enn
ekki trúa, aö rollur séu skaö-
vænlegar fyrir trjágróöur, skal
bent á muninn, sem er á gróðri
innan og utan girðingar á friö-
uðum svæðum eins og Þing-
völlum, Heiömörk, Hallomr-
staðaskógi og fleiri stööum. Og
talandi um Þingvelli, minnist ég
þess meö hryllingi, aö á göngu
minni um þjóögarðinn á sunnu-
daginn, sá ég þrjár skjátur á
beit i runnagróöri innan girö-
ingar.
Girða kindurnar inni.
Mér finnst furöulegt, aö
bændum skuli liöast að láta
kindur sinar ganga lausar. Þær
ættu aö vera innan giröingar og
ef þær valda tjóni utan girö-
ingarinnar, ættu bændur að
bera ábyrgðina. T.d. er það
undarlegt, að veröi biistjóri
fyrir þvi óhappi að aka á kind
ber honum að borga bóndanum
skaðabætur. Það er öllu heldur
bóndinn, sem ætti að bæta bil-
stjóranum þaö tjón, sem hann
verður fyrir bæði á bilnum og
sálarlifinu. Þetta held ég lika að
sé regla i flestum öörum lönd- '
um.
Hættir að hlægja að
skógræktarmönnum.
Loksins nú hin seinni árin eru
menn hættir að hlæja að þeim
mönnum, sem vilja fegra land
sitt meö trjám Og ennfremur
hefur mönnum skilizt, að ekki er
hægt aö taka endalaust af land-
inu, án þess að gefa eitthvað i
staðinn. Ekki frekar en hægt er
að veiða fisk endalaust án þess
að fiskirækt eða vernd sé sam-
hliða. Þessi nýji skilningur sást
i verki, þegar Alþingi sam-
þykkti þjóöargjöfina 1974. Nú er
að sjá, hvort framhald verður á
landgræðslustefnunni eða hvort
þjóðargjöfin var bara þjóö-
hátiöarfroða.
Axel Ammendrup.
Seljum allar fáanlegar
Nauðsynjavörur
Kaupum hvers konar
Framleiðsluvörur
Kaupfélag Króksfjarðar
Króksfjaröarnesi
19 ÚTB0Ð
Tiiboö óskast I jarövinnu o.fl. vegna grunna og bílastæöa
fyrir ibúöir aidraöra viö Dalbraut. Verkkaupi er Reykja-
vlkurborg.
Útboösgögn eru afhent á skrifstofu vorri, Frlkirkjuvegi 3,
gegn 5.000 kr. skilatryggingu.
Tilboöin veröa opnuö á sama staö, föstudaginn 25. júnl
1976 kl. 11.00 f.h.
---!■ :----—;
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGÁR
- Frikirkjuvcgi 3 — Sími 25800
Laus staða
Staöa skóiameistara viö Fjölbrautaskóla Suöurnesja I
Keflavik er iaus til umsóknar.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsóknir meö ýtarlegum upplýsingum um námsferii og
störf skulu hafa borist menntamálaráöuneytinu, Hverfis-
götu 6, Reykjavlk, fyrir 12. júll 1976.
Menntamálaráðuneytið,
16. júni 1976.
Auglýsing
um umsóknir um
starfslaun rithöfunda
Hér meö eru augiýst til umsóknar starfslaun úr Launa-
sjóöi rithöfunda samkvæmt lögum nr. 29/1975 og reglu-
gerö gefinni út af menntamálaráöuneytinu 9. júni 1976.
Rétt tii greiðslu úr sjóönum hafa Islenskir rithöfundar og
höfundar fræöirita. Heimilt er og aö greiöa laun úr sjóön-
um fyrir þýöingar á Islensku.
Starfslaun eru veitt samkvæmt 26. iaunafiokki opinberra
starfsmanna (byrjunarþrepi), skemmst til tveggja og
lengst til niu mánaöa I senn.
Höfundur, sem sækir um og hlýtur starfslaun þrjá mánuöi
eöa lengur, skuldbindur sig til aö gegna ekki fastlaunuðu
starfi meöan hann nýtur starfslauna. Sllk kvöö fylgir ekki
tveggja mánaöa starfslaunum, enda skulu þau einvörö-
ungu veitt vegna verka sem birst hafa næsta almanaksár
á undan.
Skrá um birt ritverk höfundar siöastliöin fimm ár og verk,
sem hann vinnur nú aö, skal fylgja umsókninni. Þeim,
sem sækja um starfslaun vegna fræöirita, ber aö geta
styrkja sem þeir hafa hlotiö til verksins.
Umsóknarfrestur aö þessu sinni er til 15. júll 1976.
Umsóknir skulu sendar menntamálaráöuneytinu.
Hverfisgötu 6, Reykjavlk.
Reykjavlk, 15. júni 1976.
Stjórn Launasjóðs rithöfunda.
ÍVerð-
LÆKKUN
Texos Instruments
RAFREIKNAR
TI-1200 án minnis
KR. 5.015
ÞÚR^
SlMI SISOa-ARIVIÚLATI
J
Kaupið bílmerki
Landverndar
Hreint I
fíSiand I
fogurt I
Sund I
LANDVERND

SKIÞAUTGCRB R1KISINJ5
M/S Baldur
fer frá Reykjavfk miöviku-
daginn 23. þ.m. tii Breiöa
fjaröarhafna.
Vörumóttaka: mánudag og
þriöjudag.