Alþýðublaðið - 28.04.1977, Síða 14

i4 vm
Fimmtudagur 28. apríl 1977 mSSm1
HRÆfiSLAN VID
TANNLÆKNINN ...
Þú veröur þyngri og þyngri, þreyttari og þreyttari, þar til þú situr
algerlega afslappaöur I stólnum. Þá fyrst er hægt aö gera viö tenn-
urnar án þess aöþú finnir til mikils sársauka.
Þeireru talsvert margir, sem
eru haldnir skeflilegum ótta viö
tannlækninn. Af þeim sökum
vill þaö dragast von úr viti aö
leita til hans og oft er þaö ekki
gert fyrr en um seinan. En þess-
um sömu til hughreystingar
birtist hér viötal við sænskan
blaðamann, sem haldinn var
mikilli hræðslu við „stólinn” —
en ein stutt heimsókn varð. til
þess, að nú getur hann gengið
glaður og reifur á fund tann-
læknisins sins i hvert sinn sem
þess gerist þörf. En gefum þess-
um. ágæta manni orðið:
— Ég hafði búizt við að hitta
hálfgeröan galdramann,
iklæddan viðum frakka, með
vasaúr I annarri hendi og
galdrastaf i hinni.
En þaö var ööru nær.
Maöurinn sem tók á móti mér
var hreint ekkert likur þeim
töframanni, sem ég hafði séð i
martrööum næturnar fyrir
heimsóknina. Og eftir aö viö
höfðum spjallaö saman stutta
stund, vorum við orðnir mestu
mátar. En þar sem ég hafði
lengi þjáöst af ógurlegri
hræöslu viö tannlækna — eftir
aö ég fékk bor gegnum vörina
og spegillinn festist f hálsinum á
mér — leiö góö stund þar til ég
lét hann hafa mig inn I stofuna
sjálfa.Þaö varö reyndar ekki
fyrr en viö höföum setiö góöa
stund á skrifstofu hans og rætt
saman.
Hvað gerðist?
Eftir drykklanga stund hélt ég
i humátt á eftir tannlækninum
inn á stofuna. Þaö fór óneitan-
lega um mig kuldahrollur, þeg-
ar ég settist i stólinn og sá alla
borana og slöngurnar glna yfir
mér. En svo fór tannlæknirinn
aö tala og smám saman
gleymdi ég stund og staö. Eitt-
hvaö varö ég þó var viö aö bor-
inn fór af stað, en ég sat hreyf-
ingarlaus í stólnum meö munn-
inn galopinn og andaöi djúpt aö
mér.
Eftir nokkra stund taldi lækn-
irinn upp aö tiu og þá vaknaöi
ég, án þess þó aö ég kæröi mig
verulega um þaö. Þaö sem
raunverulega geröist var, aö ég
hafði veriö dáleiddur. Þó haföi
ég veriö vakandi — og vel þaö —
þegar ég settist I stólinn sem ég
haföi hataö um margra ára
skeiö.
....Og hræðslan hvarf
Þótt ótrúlegt megi viröast, hef
ég aldrei fundiö til hræöslu viö
tannlækna slöan. Hún hvarf al-
gerlega I þetta sinn, og ég er
meira aö segja farinn aö treysta
tannlæknum. Og þaö er einmitt
tilgangurinn meö dáleiöslunni.
Sjúklingurinn á aö vinna bug á
þeim ótta, sem ef til vill hefur
hrjáö hann um margra ára
skeið.
En skyldi þetta alltaf ganga
eins vel og þaö geröi I minu til-
felli?
— Nei. Viö förum mjög var-
lega I hlutina og meöferö sjúk-
linganna er ætiö byggö á gagn-
kvæmum skilningi. Viö gætum
þess, aö þvinga fólk aldrei til
neins. —
Þetta segir Rolf Holst, en
hann er meðal þeirra fyrstu,
sem hófu aö nota dáleiösluað-
feröina I Svlþjóö.
Þaö eru til undantekningar,
þvl þaö hafa ekki allir sömu
möguleika á aö fá þessa meö-
höndlun. En þaö eru þúsundir
manna sem þjást af ótta viö
tannlækningar og þeir leita ekki
til lækna fyrr en I lengstu lög.
Þaö er einmitt þetta fólk, sem
þarf á dáleiöslu aö halda til aö
losna viö þennan yfirþyrmandi
ótta.
Fáir sem beita
aðferðinni
Hiö versta viö þetta er, aö
mjög fáir tannlæknar beita
þessari aöferö. Þrátt fyrir aö
hún hafi veriö viöurkennd um
tlu ára skeiö, er langt I frá aö
allir noti hana.
1 Svlþjóö munu vera um 7000
tannlæknar, en aðeins 150 þeirra
beita dáleiöslu. Er taliö aö þaö
stafi af þvl, aö stærstur hluti
læknanna hefji ekki aö beita aö-
feröinni, um leiö og þeir ljúki
námi, og smátt og smátt tapi
þeir kunnáttunni niöur.
Þetta er þó eftir aö breytast,
þvl bráölega veröur dáleiösla
skyldugrein innan sálarfræöi
fyrir nyja tannlækna. Telja
yngri læknarnir þetta vera til
mikilla bóta, og segja hiklaust,
aö þaö sé eldri tannlæknunum
aö kenna hversu margir þjáist
nú af hræöslu, þar sem þeir séu
svo mjög á móti þessum nýj-
ungum.
í formi samtala
Raunverulega breytingin er
þó ekki fólgin I nýjum aðferð-
um, heldur breyttum hugsunar-
hætti tannlæknanna. Nú eiga
þeir ekki aö líta á hvern einstak-
ansjúkling sem „tilfelli” heldur
manneskju. Þetta hefur valdiö
talsveröum erfiöleikum, eink-
um vegna þess, aö fólkiö er vant
vissri framkomu af hálfu lækn-
anna, og bregzt ókvæöa viö viö
hinum nýju aöferöum.
Eins hörfa margir óttaslegnir
til baka þegar þeir heyra minnzt
á dáleiöslu. En aö sögn lækn-
anna, er varla hægt aö tala um
hreina dáleiöslu, heldur er meö-
feröin I formi samtala. Tilgang-
urinn er aö láta sjúklinginn
slaka á, þvl þá finnur hann siöur
til, meöan gert er viö tennurnar.
...HVARF VIÐ
DÁLEIÐSLUNA
| Framhaldssagan |
Fingur
óttans
bækurnar, sem aldrei voru lesn-
ar. Hershöföinginn og kona hans
sátu gegnt honum eins og dómari
og kviðdómur.
Andlit hershöföingjans var
þungbúiö og grett eins og tigris-
grlman sem gægöist yfir öxl hans
frá veggnum. Kona hans — meö
litað hár, sem var hvltt viö ræt-
urnar — var eins og fjööur milli
tveggja vinda. Stundum varöi
hún tengdason sinn, en oftar
studdi hún eiginmann sinn I
hrikalegri árás hans.
Læknirinn varöi sig, en aö lok-
um var hann yfirbugaöur. Þau
neyddu hann til aö undirrita
skjal. Hann varaöi þau viö þvl, aö
þetta væri kúgun, og aö hann væri
ákveðinn I aö ná því aftur og eyöi-
leggja þaö... Og slöan — sagöi
hann lögfræöingnum — hringdi
síminn I anddyrinu.
KOSTABOÐ
á kjarapöllum
KJÖT & FISKUR
Breiðholti
Siini 7 12011 — 7 1201
Aöur en hann fór heiman aö frá
sér — á meöan hann hélt aö
heimsókn sln til hershöfðingjans
yröi bara kveöjuheimsókn —
sagöi hann einkaritara slnum aö
hringja I sig I neyöartilfellum.
Hann b jóst viö hraöuppskuröi, þvl
þaö haföi veriö kallaö á hann til
aöstoöar viö aö sjúkdómsgreina
veikindi May Evans, þegar þaö
var oröiö I slöasta lagi.
Jafnvel þó hann væri sjálfur I
hættu, gat hann ekki daufheyrst
viö kalli á þjónustu hans. Hann
ákvaö aö snúa aftur, þegar allt
væri komiö I lag, þaut af staö og
aflæsti bakdyrunum, ef hann
skyldi þurfa að koma þar inn.
A leiöinni á spitalann og á
meöan á uppskuröinum stóö var
skjalið, sem hann haföi undirritaö
efst I huga hans. Þaö var jafn
hættulegt og dínamlt og gat þýtt
’ P0STSENDUM
TRULOFUNARHRINGA
jlolwimts Umsson
U.IIIÍÍ.HlfQI 30
é>imi 10 200
eyöileggingu starfsferils hans og
persónu. Honum bráölá á aö
koma þessu I lag — aö ná blaöinu,
tæta þaö I sundur og sjá þaö
blossa upp I logum.
Þaö var lfklega undirmeövit-
und hans, sem tók völdin, þvl
hann framkvæmdi stórkostlegan
uppskurö. Hinn geypilegi hraöi
hans bjargaöi llfi sjúklingsins þvl
botnlangi hennar var sprunginn.
Þegar öllu var lokiö reif hann
sig frá heillaóskunum til þess aö
snúa aftur til nr. 11. Hann ók meö
slnum venjulega hraöa þegar
hann fór yfir rauöu lampana sem
vöruöu bflstjóra viö vegarbilun.
Nokkrum dögum síöar komst
hann til meövitundar f spftalan-
um, og fékk þá bitrar fréttir aö
heyra. Kona hans — sem þjáöist
af magabólgum — var dáin og
grafin. Hún hafði dáiö af hjarta-
áfalli, sem llklega stafaöi af frétt-
unum af slysinu. Og nr. 11 var al-
gerlega læst og lokaö.
Hann erföi fé konu sinnar, sem
guömóöir hennar haföi ánafnað
henni, og hann flutti inn I Indira
Crescent nr. 2, en öll ár velmeg-
unar var kveljandi vissan um
innsiglaöa húsiö efst I huga hans.
Og þá ekki minnst vissan um þaö,
hvaö var I húsinu. Umleitanir
hans viö lögfræöinginn um aö fá
aö fara þar inn fengu einbeitta
neitun. Mr. Spree vildi ekki brjóta
Ibága viövilja skjólstæöings sins.
Þegartlmar liöu fram.gleymd-
ist ekki hættutilfinningin. Sf og æ
dreymdi hann sama drauminn
um aö finna leynigöng inn f nr. 11.
Nú fann hann skrjáfiö f ótta sln-
um, eins og skröltormur heföi sof-
iö á þurri laufhrúgu, og nú
skyndilega reist höfuö sitt.
Hvenær sem hann leit á húsiö
bölvaöi hann þvl fyrir hve traust
þaö var og óskaöi sér dlnamft-
stöng til aö sprengja þaö I loft
upp.... Heföihanngetaö beðiötvö
árin enn heföi ósk hans uppfyllst
— þegar tvö hrein op f boga
Crescent geröu þaö llkt kjamma
sem vantaöi I tennur.
En stríöiö var enn I framtlöinni
og hann var sigraöur af tlmanum.
Dunn
Síðumúla 23
/ími 84900
Sfödegis sama dag kom á
vettvang önnur persóna, sem
haföi veriö viöstödd harmleik-
inn f nr. 11. Kona beygöi inn á
Crescent og stóö á götunni til
aö geta séö byrgöa gluggana.
Hún var miöaldra, horuð og
skorpin. Fölnuö myrkblá augu
hennar voru þaö eina, sem
minnti á forna fegurö Marion
Brown.
Hún var tuttugu og átta ára
gömul, þegar hún flutti til
Crescent, en hún leit út eins og
unglingsstúlka. Þetta átti aö
nokkru leyti rætur sfnar aö
rekja til þess, aö hún haföi
háriö alltaf slegið, þegar hún
var inni, þvf þaö var svo
þungt. Þar var einnig um aö
ræöa seinan þroska, þó aö
þroskaskortur hennar heföi aö
öllum lfkindum valdiö ástar-
ævintýrinu.
Eftir dauöa Clement
Tygarth, leiörétti náttúran
tlmamismuninn á grimmdar-
legan hátt, meö því aö ræna
hana of snemma öllum æsku-
blómanum. Marion tók ekki
eftir breytingunni, þvl hún var
laus viö hégómagirnd. Hún
haföi veitt syni hershöföingj-
ans alla sfna ást af sinu ein-
falda og hreina hjarta. í henn-
ar augum var hann jafn
ástriöufullur og Byron, — jafn
fagur og Shelley — hún dýrk-
aöi fegurö slna aöeins hans
vegna.
Aö ööru leyti haföi hún veriö
bölvun Marion, og dregiö aö
henni öldur ástrlöu, sem hún
Heimiliseldavélar,
6 litir - 5 gerðir
Yfir 40 ára reynsla
Rafha við Óðinstoig
Símar 25322 og 10322
Sprengingor
Tökum aö okkur fleygun,
borun og sprengingar.
Véltœkni hf.
Simi á daginn
84911 á kvöldin 27924.