Alþýðublaðið - 30.09.1977, Blaðsíða 2

alþýóu-
Föstudagur 30. september 1977 .biaöið
Þessa dagana fer fram mikil
umræöa meöal ykkar rikis-
starfsmanna, sem eruð aöilar
aö BSRB, um sáttatillögu sátta-
nefndar sem innan fárra daga
veröur lögö til leynilegrar at-
kvæöagreiöslu í ykkar hóp.
Fundir eru haldnir um allt land
til aö skýra tillöguna og trúlega
er hún mikiö rædd á hinum
ýmai vinnustööum. 011 fer þessi
umrieða hins vegar fram i ljósi
þess aö forystumenn BSRB og
einstakra félaga þess hafa skor-
að á hina almennu félagsmenn
aö fylkja liöi og fella tillöguna
og þar með ryöja úr vegi siðustu
fyrirstööunni, sem lögum sam-
kvæmterfyrirviötæku verkfalli
ykkar rikisstarfsmanna sem
hér eigiö í hlut.
Kjaradeilur og verkföll vilja
garna veröa mikil hita- og til-
finningamál. Þetta á ekki hvað
sizt viö um þessa deilu eftir aö
forystumenn samtakanna
ákváöu aö beita sér gegn sátta-
tillögunni. Er hætt við að þessa
dagana séþeim meira mál aö
tillagan sé felld en nákvæmlega
hvaö i henni stendur eöa af
henni leiðir. Sér þessa greinileg
merki i fjölmiölum hina siöustu
daga.
J
NU kann vel aö vera, aö sátta-
tillagan eigi enga betrimeöferö
skiliö en vera felld. Svo mikiö er
vist.aö þeir embættismenn.sem
tillöguna hafa gerst skoöaö,telja
ýmsa ráöstöfun fjármuna til
sérhdpa, sem hún felur i sér illa
ráöna sé litiö burt frá þeim
kostnaöi, sem hún heföi I för
með sér og leggja verður undir
pólitiskt mat.
A hinn bóginn er nauösynlegt
að hvert og eitt ykkar sem at-
kvæöigreiðiö um tillöguna haldi
áttum þrátt fyrir áróðurinn,sem
á ykkur dynur og hverju einu
ykkar sé sem allra ljósast hver
ykkar afstaöa er fyrir atkvæöa-
greiðsluna og eftir á, hvorn veg-
inn sem hún fer. Hluti af þessari
heildarmynd er stjórnmálaleg
aöstaöa fjármálaráðherra i
þessum samningum.
Égsem þetta skrifa.hef f undiö
mig knúinn til að freista þess að
gefa hér hlutlæga mynd af þess-
ari aðstöðu. Þaö er embættis-
skylda mín gagnvart minum
ráðherra.en ég finn einnig til
sömu skyldu gagnvart ykkur,
semég tel mig jöfnum höndum
þjóna meöan ég gegni minu nú-
verandi starfi.
Kjarabætur án
fórna
Fyrir liggur, að sáttatillagan
felur i sér almenna launa-
hækkun,sem er svipuð þvi,sem
um var samiö i almennu kjara-
samningunum á s.l. sumri, 26-
27% frá mailaunum eöa 9,1-
16,2% hækkun á septemberlaun.
Þar fyrir utan felur tillagan i
sér ýmsar sérhækkanir og
kjarabætur einstakra hópa sem
i heild eru metnar sem 5-6%
hækkun launaútgjalda rikisins.
Þá snýst tillagan einungis um
aðalkjarasamning. Sérkjara-
samningar viö einstök félög
mundu óhjákvæmilega leiöa til
einhverra kjarabóta einstakra
manna eöa starfshópa.
_ Loks hefur verið lítiö haldiö á
loft, að tillagan gefur á vinning I
samanburöi viö ASl-samning-
ana vegna hlutfallslegra hækk-
ana launa og veröbóta. Ekki er
ljóst hversu þungt þetta atriöi
vegur. Viö höfum þó dæmi til
vlsbendingar um þennan ávinn-
ing. Sé gert ráö fyrir 8%
breytingu visitölu hinn 1.
desember.og borin saman laun
tveggja starfsmanna,sem I mai
höföu jöfn laun,sem svöruðu til
hámarkslauna I 13. lfl. BSRB,
annar eftir ASÍ samningi, en
hinn BSRB samningi, verða
mánaöarlaun i desember,
149.727 kr. fyrir ASl manninn,
en 175.251 kr. fyrir BSRB félag-
ann, eöa sem svarar rúmum 25
þús. kr. mismun á mánuöi.
Með bréfi þessu eru birt nokk-
ur frekari dæmi um hinar raun-
verulegú launabreytingar, sem
sáttatillagan felur í sér.
Þótt ekki sé íjóst, hvernig
Opið bréf
til félaga í Bandalagi starfsmanna ríkis og
bæja frá Jóni Sigurðssyni, ráðuneytisstjóra
í fjármálaráðuneytinu um stöðu í samninga-
málum BSRB og væntanlega atkvæða-
greiðslu um sáttatillögu sáttanefndar
Sáttatillaga:
Dæmi um launabreytingar.
BSRB laun hækka um 51% þegar ASÍ laun hækka um 29%. Laun i mai 1977 skv. ltfl. B-13, 3. þrepi voru 115.767 kr. Yfirlitift sýnir, hvernig þau laun verfta í desember miftaft viftspá um verftlagsþróun, hækki launin annars vegar eftir regl- um um verðbætur og áfangahækkanir er ASÍ samdi um og hins vegar I samræmi vift samn- inga BSRB og ákvæöi sáttatillögunnar. 3604 stöðugildi eru i launaflokkunum 11.-15.
Mai-laun ASI 115.767 BSRB 115.767 7.791 6,73% verðlagshækkun
Júni-laun 115.767 123.558
18.000 Grunnkaupshækkun 23. júni 4.942 4% grunnkaupshækkun 1. júli 20.745' Grunnkaupshækkun sáttatillögu
Júli-laun 133.767 3.520 149.245 5.9704% verðbótahækkun
September-laun 137.287 155.215 2.32& 1,5% grunnkaupshækkun skv. sáttatillögu
Nóvember-laun 137.287 7.440 5.000 157.543 12.603 6% verðbót 1. desember 5.105 Grunnkaupshækkun 5000 kr. skv. ASl og 3% skv. sáttatillögu
Desember-laun 149.727 175.251
Hækkun BSKB er 25.524 kr. umfram ASl en báðir aðilar höfðu jöfn mai-laun. 1 dæmi
þessu er ekki reiknað meö hækkunum vegna ákvæða i sérsamningum ASl-félaga né heldur
áætluð hækkun vegna væntanlegra sérsamninga BSRB.
Úr sáttatillögu:
Hækkun septemberlauna hjúkrunarfræðings: 40.430 kr. eða
24,95%.
lljúkrunarfræftingur.sem gengur þriskiptar vaktir (40klst. vinnuviku) fær septemberlaun
(föst laun og vaktaálag) er nema
160.467 kr.
Sambærileg septemberlaun skv. sáttatillögu veröa
200.510kr.
1 liö 1.4.2 i sáttatillögu segir svo:
„Aft þvi er stefnt, aft próf, sem lögum samkvæmt veita starfsmönnum sömu starfsrétt-
indi, verði jafngild til launa án tillits til þess, á hvaöa tima þau hafa verið tekin.”
Sé efni málsgreinar þessarar túlkað með varfærni ætti þaö að þýða tilfærslu þeirra
hjúkrunarfræðinga, sem eigi eru i efsta flokki upp um einn flokk. Hjúkrunarfræöingur,
sem nú er i 12. lfl. ætti þvi aö lenda i 13. lfl.
t liö 1.6. 1 i sáttatillögu segir,
,,aö vaktaálag skuli ver 45% af dagvinnukaupi i lfl. B-ll á timabilinu frá kl. 0.00 til 8.00
svo og á laugardögum, sunnudögum og sérstökum fridögum, en 90% á stórhátiðardög-
um.”
Skv. núgildandi samningi er vaktaálag 33,33% þó tvöfalt á stórhátiöardögum.
Hjúkrunarfræðingur, sem nú tekur laun skv. 3. þrepi 12. lfl. fær i föst septemberlaun
129.778kr.
Vaktaálag iseptember 30.689kr.
Samtals 160.467 kr.
45.295 kr.
Sáttatillagan gerir ráð fyrir mánaftarlaunum 113. Ifl. 3. þr.
155.215 kr.
Vaktaálag i september
Samtals 200.510kr.
Ilækkun septembcrlauna er 24,95%. Laun hækka til viftbótar um 1,5% 1. nóv. n.k. og um
3% þar til viftbótar 1. desember n.k.
Hjúkrunarkonur og hjúkrunarmenn bera nú öll starfsheitið hjúkrunarfræftingur.
Úr sáttatillögu:
Septemberlaun kennara við 1.-6. bekk grunnskóla 112. lfl. 3. þrepi voru: 129.778kr.
Septemberlaun skv. sáttatillögu verði: 169.186 kr.
Hækkun septemberlauna: 39.408 kr. eða 30,37%.
1 lið 1.4.2 i sáttatillögu segir svo:
,,AÖ þvier stefnt, að próf, sem lögum samkvæmt veita starfsmönnum sömu starfsrétt-
indi, verði jafngild til launa án tillits til þess, á hvaöa tima þau hafa verið tekin”.
Séefni málsgreinar þessarar túlkað með varfærni ætti það að þýða tilfærslu þeirra kennara.
sem eigi eru i efsta flokki grunnskólakennara upp um einn flokk. Kennari, sem nú er i 12.
lfl. ætti þvi að lenda i 13. lfl.
1 lið 1.4.11 i skjali, er nefnist „Kennarar og skólastjórar” eru teknar upp greiðslur fyrir
skriflegra verkefna i grunnskóla en áður voru slikar greiðslur einungis i 7.-10. bekk.
1 lið2.2.2 i kennaraskjali er vikuleg kennsluskylda stytt um ,eina kennslustund á viku.
Liöur 2.2.12 i kennaraskjali er skilinn svo, aö hafi kennari umsjón með meira en einum
bekk, skuli lækka kennsluskyldu hans um eina einingu á viku fyrir hvern bekk umfram
einn.
Kennari við 1.-6. bekk grunnskóla, sem nú tekur laun skv. 3. þrepi 12. lfl. fær i september-
laun
129.778kr.
155.215 kr.
Sáttatillagangerir ráðfyrir mánaðarlaunum 113. Ifl. 3. þrepi
Yfirvinnu vegna minnkaörar kennsluskyldu dreift á 12 mánuöi)
4.656kr.
Yfirvinnu vegna umsjónar meö tveimur bekkjum (dreift á 12 mánuöi. Ekki eru þó allir
kennarar með umsjón i 2 bekkjum).
, , 4.656kr.
verkefna (dreift á 12 mán.)
4.656kr.
Samtals 169.183kr.
Hækkun septemberlauna er 30,37%. Laun hækka til viðbótar um 1 5% 1 nrtv nk ce „m
b?rÞs^tÍpV;~égfueSembern k AUk ÞeSsa«rei5astv^ðb*'-’hTaunþann lkd0egsemm
fjármálaráðherra greiðir at-
kvæði um sáttatillöguna, má
telja fullvist, hvernig sem það
atkvæði fellur, að samþykki til-
lögunnar af hálfu rikisstarfs-
manna mundi tryggja þeim kjör
hennar eða þvi sem næst án
nokkurra fórna af þeirra hálfu.
Viö það verður því mat hvers og
eins ykkar rikisstarfsmanna að
miðast, þegar þið ákveðið af-
stöðu ykkar til sáttatillögunnar.
Hvaft kostar verkfall?
Þvi sjónarmiði hefur veriö
hreyft,að ekki þurfi að koma til
verkfalls þótt sáttatillaga yröi
felld.Nýjum samningum mætti
ná milli þess sem úrslit at-
kvæðagreiðslunnar lægju fyrir
og verkfall er boðað.
Þetta tel ég mjög ótrúlegt. Ég
tel með ólikindum, að á ör-
fáumdögum semjist um
neittþað, sem forráðamenn
BSRB teldu sér fært að bjóða
sinum félagsmönnum að ný-
felldri sáttatillögu. Málið væri
þvi I sjálfheldu og svo viröist
sem samninganefnd BSRB hafi
ekki neitt vald til að fresta verk-
falli fram yfir þann dag.sem nú
hefur verið ákveðinn af sátta-
nefnd. Þvi tel ég ekki raunhæft,
að telja annað en fallinn sátta-
tillaga muni leiða til verkfalls.
Þá er að lita á, hver er fórn
rikisstarfsmannsins i verkfalli.
Nærri lætur, að hverjir tveir
vinnudagar i verkfalli kosti
rikisstarfsmanninn 1% árs-
launa. 6 vinnudaga verkfall og
samningur að þvi loknu um 3%
kauphækkun umfram sáttatil-
lögu gerir rikisstarfsmanninn
þannig jafnsettan eftir árið eins
og hann hefði verið, ef sáttatil-
lagan var samþykkt. Þriggja
vikna verkfall og 7% hækkunfrá
sáttatillögu að þvi loknu gerði
rikisstarfsmanninn sömuleiðis
jafnsettan eftir árið og sáttatil-
lagan hefði verið samþykkt. A
samningstimanum mundu þess-
ar hækkanir hafa heildaráhrif
sem nemur 1,5% og 3,5% af
launum. Á hinn bóginn væri
upphafspunktur næstu samn-
inga sem þessu næmi hærri.
Þessi fórn ríkisstarfsmanna
kæmi mjög misjafnt niður.
Ýmsirfélagar BSRB mega ekki
leggja niður vinnu og missa þvi
einskis i,en fá allan ávinninginn.
Að því leyti er BSRB illa i stakk
búið til verkfalls fyrr en þvi
væri komið á, að þeir sem
vinna deildu launum með hin-
um, sem ekki vinna i verkfalli.
Niðurstaöa þessara bollalegg-
inga er sú, að samningar, sem
gerðir yrðu I lok verkfalls_yröu
að vera mjög verulega hærri en
sáttatillagan til að gefa rikis-
starfsmönnum umtalsverðan
nettóávinning af verkfalli á
samningstimanum.
Aftstaða ráðherrans
Næst verður fyrir að skoða
hver er aðstaða fjármálaráð-
herra til samninga eftir að
BSRB hefði fellt sáttatillöguna.
Hér er f jallað um svið, þar
sem pölitískt mat verður aö
ráða um niðurstöður. Slíkt mat
get ég ekki lagt á þetta mál.
Hins vegar eru hverjum manni
ljósar ýmsar aðstæðu^sem gera
fjármálaráðherra erfitt fyrir
um slíka samninga. ASí
samningana s.l. sumar ber þar
hæst. Hvert skre^sem ráðherra
stigi i samningum við ri"kis-
starfsmenn umfram þá
samninga, væri efni i harða
gagnrýni hvað svo sem BSRB
félögum kann að þykja um
sanngirni sinna krafna.
Vegna þessa ætla ég, að
samningar I yfirvofandi verk-
falli gætu orðið mjög erfiðir.
Fjármálaráðherra fyndi á sér
brenna samanburðinn við
breytingarnar á almenna
markaðnum og forráðamenn
BSRB teldu sig ekki geta gengið
frá samningum nema sú
ákvörðun að fella sáttatillög-
una, skilaði verulegum árangri.
Framhjá þvi verður ekki komizt7
að sáttatillagan gefur verka-
fólki innan BSRB, svo dæmi sé
tekið, 104-108 þús. kr. mánaöar-
kaup I september, en hæstu
Sóknarkonur á spitölunum hafa
þá tæp 100 þús kr. i laun. Er sizt
að undra þótt ráðherra eigi er-
fitt um vik að auka þennan
launamun. Vegna þessa tel ég
liklegt,að verkfall, ef til kæmi,
gæti dregizt mikið á langinn.
Það tel ég þvi einnig eigi aö hafa
ihuga,þegar afstaðan til sátta-
tillögunnar er ákveðin.
Verkfall er
forngripur.
Þetta bréf vildi ég hafa
skrifað ykkur, rikisstarfsmenn,
sem eigið að ákveða, hvort til
verkfalls ykkar skuli koma eöa
• ekki. Fram að þessu hefur bréf-
ið verið hlutlægt. Það,sem hér
fer á eftir, er það ekki.
Þið hafið fengið ráð ykkar for-
ystumanna,sem eflaust eru gef-
in af góðum hug og fyllstu sann-
færingu um góðan málstað.
Þessir forystumenn hafa hins
vegar árum saman barizt fyrir
verkfallsrétti rikisstarfsmanna
og þeim er vorkunn aö hvetja til
þessað sá réttur verði nií látinn
sanna ágæti sitt. Þeim mun
meiri yrði ljóminn, sem þeir
fyndu á sig falla.
Þið rikisstarfsmenn, en ekki
forystumenn ykkar einir, eruð
hinsvegarað taka ákvörðunum
verkfall.Þetta eruð þiðáögera i
fyrsta skipti og eigið þvi hvorki
að vera bundin af ákefð foryst-
unnar sé þeirri hefð sem frá
gömlum tíma rikir innan verka-
lýðshreyfingarinnar um með-
ferð verkfallsréttarins. Það
væri mikill sigur skynseminnar
yfir þessari gömlu, skaðlegu
verkfallshefð, ef þið félagar
BSRB afneituðuð þvi aö beita
verkfalli til að knýja fram kröf-
ur ykkar frekar en orðið er ekki
vegna þess hversu sáttatillagan
ségóð.heldur vegna þess hversu
hinn kosturinn er vondur. Verk-
fallsrétturinn á sinn stað i
réttindabaráttu verkalýðsins,en
verkfaller forngripur. Þaðá að
leggja af I siðuðu þjóðfélagi af
sömu ástæðu og við höfum lagt
niður vigaferli. Hvorugt er
skynsamleg aðferðeða siðuðum
mönnum sæmandi til að útkljá
deilu.
Þeir eru sjálfsagt fáir rikis-
starfsmenn, sem eru svo vel
haldnir i launum,að þeir þurfi
ekki meira. Engu að siður
freistast ég til að rifja upp
gamla húsganginn:
Margur ágirnist meir en þarf
maður fór að veiða skarf
og hafði fengið fjóra.
Elti þann fimmta en i því hvarf
ofan fyrir bergið stóra.
Með þessum orðum bið ég
menn telja vandlega sina skarfa
áðuren til atkvæðagreiðslunnar
kemur.
Reykjavik 26.09. 1977
Jón Sigurðsson
E.S. Gagnamenn BSRB smala
landið þessa daga. Þeir leita
ekki eftir mati ykkar hvers og
eins á þvi, hvað gera skuli,
heldur heimta algera samstöðu.
Ég tnli ekki fyrr en ég tek á þvi,
að rikisstarfsmenn láti reka sig
þannig til réttar.
JS