Alþýðublaðið - 03.02.1978, Blaðsíða 5

5
Föstudag
ur 3. febrúar 1978
Gfsli Sigurbjörnsson skrifar:
SKOPUN______
Kosningar
eru í nánd —
dómsdagur
fyrir marga
Um áramót er að venju hor:
yfir liðið ár. Minningarnar eru
margar, ýmislegt hefur á daga
drifið, margs er að minnast og
margt er að þakka. A öðrum
stað i Heimilispóstinum er sagt
frá þvi, sem gerðist mark-
verðast á stofnunum okkar, en i
þessari grein verður rætt
nokkuðum málin.sem okkur öll
varða.
Verðbolgan er mál málanna i
dag. Allir tala um hana, blöðin
birta ótal greinar og Utvarp og
sjónvarp láta ekki sitt eftir
liggja. Forystumenn þjóðar-
innar, forseti, biskup og for-
sætisráðherra flytja boðskap
sinn. Helstu oddvitar stétta og
samtaka i landinu skýra frá
hvernig komið sé nU um ára-
mótin og svo koma þeir, sem
ábyrgðina bera fyrst og fremst,
foringjar stjórnmálaflokkanna
og reyna að skýra málin, allt
hinum að kenna. Þeir eru alltaf
stikkfri sjálfir — halda þeir.
Kosningar eru i ná nd — dóm s-
dagur fyrir marga. Arum
saman hefur þjóðin lifað um
efni fram, segja þeir nú. Fólkið
vildi þetta allt. Styttri vinnu-
timi, meira fri, fleiri hlunnindi,
minni vinnu fyrir meira kaup.
Við tókum lán i öllu lSnleysinu.
Mestu skipti, að allir hefðu
næga atvinnu — of mikla vinnu
— menn unnu um 50-60 tima á
viku, bæði hjónin og allir krakk-
arnir lika, ef unnt var. Kröf-
urnar eru svo, miklar, skatt-
arnir lika, og svo er það verð-
bólgan, sem öllu spillir. Glat-
aður er geymdur eyrir, er nú
sagt og er svonokkurfurða á, að
allt er að komast i eindaga?
Skuldasöfnun, innanlands og
utan, er hrikaleg. Og svo koma
þeir og segja: Fólkið vildi þe'tta
— við tókumbaralán á lán ofap.
Næst kemur K og L, stafrófin*j
er ekki enn lokið — íslendingar
slá met i mörgu, eitt af þvi eru
öll happdrættin. Þetta gengur
allt einhvern veginn og menn
snúa sér á hina hliðina og fljóta
áfram sofandi að feigðarósimeö
hákarl verðbólgunnar i kjölfari
þjóðarskútunnar, sem berst óð-
fluga að brimgarðinum.
Boðskapur blaðanna, og
þeirra allra hinna, hefur verið
eitthvað þessu líkur um ára-
mótin. Nú eru allir sjáandi —
nú vita þeir allir, að vágesturinn
er verðbólga — hefur reyndar
verið i mörg ár. Atvinna handa
öllum — allt of mikil atvinna á
mörgum sviðum — og fólkið
gengur fram af sér i vinnu-
þrælkun. Betra er minna en
jafnaraog farsælla fýrirlandog
þjóð. Sagt er að tilgangslitið sé
að tala um orðinn hlut. Þetta er
nú ekki alveg rétt. Vítin eru til
þess að varast þau og þess
vegna verða þessi siðustu verð-
bólguár, þegar íslendingar
slógu heimsmet á ýmsum
sviðum, lengi i minnum hiXð.
Fæst orð hafa minnsta
ábyrgð. Er þá ekkirétt að skrifa
og tala um öll þessi mál! Jú,
auðvitað verða þau rædd, eru
aðalumræðuefnið, ásamt alls-
konar svika- og óreiðumálum,
sem eru ótal mörg.
Leiðin út úr þessum ógöngum
er einföld, en fæstir vilja hlusta
á þann boðskap. Spprnaður,
hagsýni, betri og meiri vinnu-
afköst, eru forsendan — auk
þess verður þjóðin að skilja, að
við erum ekki nema 220 þúsund i
þessustóra og harðbýla landi og
við getum ekki lengur lifað á
skuldasöfnun — látið erlendar
þjóðir borga fyrir okkur matinn.
A öllu er endir — lika á söfnun
skulda. Skuldadagar koma —
þeir eru þegar komnir. Gjald-
traustið? Jú, við fáum lán, til
þess að borga vexti og afborg-
anir lána, ennþé, en hversu
lengi? Fjárhagslegt sjálfstæði
fer fyrst — siðan stjórnmálalegt
sjálfstæði.
Útlitið er ekkigott, en ástæðu-
laust er þó að gefast upp og
leggja árari'bát. ótal skattar og
álögur eru lagðar á þjóðina og
margir þeir, sem hafa
fengið meira en nóg af öllu
saman. Þeir hætta starfsemi
sinni — hvers vegna allt þetta
strit? Tilgangslaust með öllu.
Úr landi fluttu liðlega þúsund
manns árið 1976, umfram þá
sem komu, tölur um landflótta
1977 hef ég enn ekki séð, en þvi
miður held ég, að þær séu
slæmar fyrir fámenna þjóð.
En barlómur er tilgangslaus.
Erfiðleikum verður að mæta
með karlmennsku, dugnaði og
nýjum leiðum út úr ógöngunum.
Látlausum styrkjum, verð-
bótum og útflutningsstyrkjum
verður að hætta. Atvinnurekst-
urinn verður að standa á eigin
fótum, ef vel á að fara.Ábyrgð
verður aðkoma i stað ábyrgðar-
leysis. Hvers vegna eru at-
vinnufyrirtæki, sem aldrei bera
sig, ekki gerð upp? Menn fá lán
á lán ofan, öllu er haldið á floti.
Svarið viðþessu er einfalt: póli-
tik, frændsemi, kunnings-
skapur, og svo er hætta á, að ef
hreyft er við kerfinu, þá fari
margt að hrynja — og hver
verður endirinn? Náttúrlega
verður að hreinsa hér til, ef það
er dregið lengur, þá verður
hrunið ennþá verra en ella.
Það þarf sterk bein til að þola
góða daga, það kemur fram hjá
þjóð okkar um þessar mundir.
Við höfum lifað áhyggjulitið
undanfarið, safnað skuldum,
ráðist fyrirhyggjulitið i margar
vafasamar stórframkvæmdir.
Hugsunarlaust hefur verið
haldið áfram á óheillabraut, en
nú erum við að komast á leiðar-
enda.
Kosningar eru eftir nokkra
mánuði. Þá gerir þjóðin upp við
þá, sem forystuna hafa haft
unfanfarin ár. Hvernig það
verður, skal engu spáð — aðeins
vonað, að til forystu veljist
karlar og konur, sem hafa hag
þjóðarinnar allrar að leiðar-
ljósi, fyrst og fremst. Ef það
verður — þá er engu að kviða.
Gisli Sigurbjörnsson
Skrá yfir íslenzk skip 1978 komin út:
Elzta skip á skrá smíðað — 1905
Út er komin hjá Siglinga-
málastofnun ríkisins skrá
yfir islenzk skip 1978, sem
eins og áöur er miðuð við 1.
janúar.
I formála bókarinnar er
tekið saman yfirlit yfir ís-
lenzkan skipastól, svo og
samanburður milli ára.
tslenzkur skipastóll 1. janúar
1978.
Fjöldi og rúmlestatala is-
lenzkra skipa 1. janúar 1978 er i
töflu, og eru niðurstöður þær, að
þilfarsfiskiskip undir 100 brl. að
stærð eru 598, samtals 17.804 brl.
Fiskiskip 100—499 brl. eru alls
271, samtals 64.176 brl. og fiski-
skip 500—999 brl. eru alls 24 sam-
tals 19.259 brl. Engin islenzk fiski-
skip eru mæld 1000 brl. eða stærri.
Islenzk þilfarsfiskiskip eru nú
893 að fjölda til og samtals 101.239
brl. að stærð. Allur islenzki fiski-
skipastóllmn var 1. janúar 1977,
882 skip, samtals 97.156 brl. Þil-
farsfiskiskipum hefur þvi fjölgað
um 11 skip og fiskiskipastóllinn
stækkað um 4.083 brl.
Skip strikuð út af skipaskrá árið
1977 og ný skip á árinu.
Alls voru 21 skip strikuð út af
skipaskrá á árinu 1977, samtals
9.413 brl. að stærð. Fiskiskip 100
brl. og stærri, sem strikuð voru út
af skipaskrá áárinu 1977 eru
þessi: Mai GK-346, Asgeir RE-60,
Asberg RE-22 en þessi skip voru
öll seld til Noregs. Þá voru 7
flutningaskip seld úr landi, en þau
eru, Fjallfoss, Lagarfoss, Her-
jólfur, Vega, Saga, Berserk’r og
Austri.
Arið 1977 bættust hinsvegar við
i islenzkan skipastól alls 35 skip,
samtals 19.896 brl. Til saman-
burðar má geta þess, að árið 1976
bættust 22 skip við, alls 8.796 brl.
Aldur islenzkra skipa 1. janúar
1978.
Elzta skip á skrá er smiðað árið
1905. Það er 3 brl. þilfarsbátur,
sem áður var opinn, en var sett
þilfar á 1976 og komst þannig á
skrá yfir islenzk þilfarsskip.
Skip smiðuð 1945 og fyrr eru nú
aðeins 90 skip, samtals 3.182 brl.
af alls 1001 skipum samtals
188.544 brl. Af þessum skipum
eru 668 skip, alls 160.670 brl. smið-
uð árið 1960 og siðar og 319 skip,
samtals 75.646 brl, eru smiðuð ár-
ið 1970 og siðar. Ekki er þó kunn-
ugt um smiðaár 11 litilla fiski-
skipa, sem eru 82 brl samtals að
stærð og eins annars skips 11 brl.
að stærð.
Skip i smiðum
1. janúar 1978.
Erlendis voru i smiðum um sið-
ustu áramót 5 skip, samtals áætl-
uð um 3.220 blr. Þetta voru 2 skut-
togarar innan við 500 blr. i smið-
um i Noregi og 3 nótaveiðiskip
(tvö 550 brl. og eitt 1.200 brl.) i
Sviþjóð.
Innanlands voru um áramótin
umsamin og i smiðum 15 skip
alls, áætlað samtals um 2.418 brl.
að stærð. Af þessum skipum eru 7
stálfiskiskip (minni en 500 brl.), 5
tréskip (50 brl. og minni) og 3
fiskiskip úr trefjaplastefni, um 15
brl. að stærð (i smiðum á Skaga-
strönd).
Yfirlit yfir islenzk þilfarsskip sl.
31 ár
Til frekari fróðleiks er i þessari
skipaskrá birt yfirlit yfir islenzk
þilfarsskip, sl. 31 ár.
Þar er birtur skipafjöldi,
brúttórúmlestafjöldi hvers árs
samtals og reiknuð út meðalstærð
islenzkra þilfarsfiskiskipa. Er
sérstaklega fróðlegt og athuga
það að meðalstærð fiskiskipanna
hefur aukizt jafnt og þétt, þótt
stundum hafi meðalstærðin
minnkað milli einstakra ára. Arið
1947 var t.d. meöalstærð Islenzkra
þilfarsfiskiskipa 45.8 brl. 1957 var
hún 80.3 brl. 1967 var meðalstærð-
in 97,5 brl. og um sl. áramót. 1.
janúar 1978, var meðalstærðin
108,4 brl. Til frekari glöggvunar á
þessari þróun er birt linurit yfir
meðalstærð islenzkra þilfars-
fiskiskipa. Skráning á opnum vél-
bátnm.
Skrá yf ir opna vélbáta ekki birt
opinberlega en fjöldi og stærð
þeirra á skrá var 1. janúar 1978,
851 bátar, samtals 2.668 brl.
Aðrar töflur I skipaskrá.
Aðrar sértöflur i skipaskránni
eru flestar þær sömu og verið
hafa undanfarin ár. Má þar sér-
staklega nefna skrá yfir vélateg-
undir i islenzkum skipum og véla-
orku á rúmlest. Þá eru upplýsing-
ar um meðalaldur islenzkra
skipa, fjölda radiobúnaðar og
fiskileitartæki o.fl.
Eins og fyrr er það enn von
Siglingamálastofnunar rlkisins
að skipaskráin megi með þeim
fjölmörgu upplýsingum, sem fel-
ast i sértöflum i skránni, verða að
gagni fyrir þá, sem nota þurfa i
starfi og einnig til ánægju fyrir
þá, sem hafa áhuga á að fylgjast
með þróun islenzkra skipa, fisk-
veiða, siglinga og skipasmiða.