Alþýðublaðið - 02.12.1978, Blaðsíða 3

Laugardagur 2. desember 1978
3
(Fró
[útlDndum
Görings og Göbbels á 4. áratug
þessarar aldar> ákærður fyrir
ikveikju. Aö sjálfsögöu var þaö
rikisþinghúsiö þýska sem hann
átti aö hafa brennt til grunna
ásamt hollendingnum Van
Lubbe o.fl. A meöan Zhivkov
hefur setiö öruggur i sessi hafa
risið og falliö austantjalds ekki
minni menn en Malenkov, Molo-
tov og aö sjálfsögöu sjálfur
Krússi eða Khrushchev. Þó er
þaö mál manna I Búlgariu aö
dóttir Zhivkovs, nú á þritugs-
aldrinum, kunni að valda hon-
um I þaö minnsta dálitlum
áhyggjum. Hún ku nefninnilega
hegða sér aö meira eöa minna
leyti aö hætti vestræns kóngs-
lekts. Minnir hátterni hennar
jafnvel á framkomu Karlanna
tveggja þ.e. þess sænska og
enska. Mun hún t.d. ekki vera
minna fyrir glæsta kadiljáka en
Karl Gústaf áöur en hann varö
„kóngur” svia.
Þegar „byltingin" étur
börnin sin.
Stuöningur Zhickovs er og
hefur ætiö veriö ótviræöur viö
aögeröir rússa, hverjar svo sem
þær hafa veriö. Hann studdi þá
dyggilega er uppreist verka-
manna var barin niðúr af kald-
rifjuöu miskunnarleysi I Búda-
pest 1956. Hann tók aö sjálf-
sögöu fullan þátt i innrásinni i
Tékkóslóvakíu 1968. Aö visu var
þvi ekki viö komiö aö senda her
á landi, þar eö yfir Rúmeniu og
Júgóslaviu er aö fara, en þá
voru einfaldlega sendar út fall-
hlifahersveitir á hina óstýrilátu
tékknesku „bræöur” og auö-
vitáö allt i „vináttuskyni”.
Þá er Zhivkov einlægur stuðn-
ingsmaður hins „alþjóölega
sósialisma” Brésnefs og er þar
meö tilbúinn til þess aö láta hlut
búlgara sé rússum þægö i. Þaö
veldur þvi rússum nokkrum
— áhyggjum aö þessi þægi og
dyggi stuöningsmaður eldist
meö degi hverjum og mun þvi
brátt kveöja þennan heim. Þeir
er viö honum kynnu að taka
þurfa ekki endilega aö vera svo
uppteknir af stóra bróöur sem
gamli maöurinn hefur löngum
veriö. Ekki svo ýkja hrifnir af
hlutverki leppsins. Þaö er ein-
mitt valdataka þessarra manna
sem rússar óttast nú.
Á timabili þ.e. á þeim árum er
Dimitrof, þjóðardýrölingurinn,
sat aö völdum, á árunum eftir
striö voru gerðar tilraunir til
grundvöllunar sjálfstæörar
utanrikisstefnu búlgara þá
aðallega bygging einskonar
Balkanbandalags meö júgóslöv-
um og grikkjum, I trássi við
Stalln. 'Má vera aö arftakar
Zhivkovs geri tilraun til ein-
hvers i þá áttina.
Aö visu varð sjálfstæöisstefna
þessi ekki langlif. A meöan
Dimitrof var aö gefa upp önd-
ina, undarlegt nokk, i gestaher-
bergjum Stalins i Sovét, voru
fylgismenn hans fangelsaðir og
pyntaöir af stalinistum I Búl-
gariu og siöan hengdir. Oftum
voru menn þessir þeir er hvaö
virkastan þátt höföu átt I valda-
töku kommúnlsta þar I landi
nokkrum árum áöur. „Bylting-
in” haföi sem sagt étið börnin
sin.
//Púðurtunnan" Balkan
Stundum hafa Balkanríkin og
þær þjóðir er þar búa verið
nefnd púöurtunna Evrópu af
sagnfræöingum. Má vera aö hér
sé um aö ræða sögulega staö-
reynd.
Nafn Marxistans Traikos
Kostovs, eins þeirra er stalinist-
ar létu hengja 1948, hefur þaðan
i frá hvilt undir bannhelgi
Zhivkovs og félaga, á það hefur
ekki mátt minnast. En nú heyr-
ist þvi fleygt I fyrsta sinni i
mörg ár manna á meðal, ásamt
sögusögnum um ótrúlega spill-
ingu, klikustarfsemi og jafnvel
skemmdarverk.
Aö sögn munu verkamenn
starfandi viö Kremikovstistál-
verin, noröan af Sofia hafa unn-
iö skemmdarverk á vélum stál-
veranna fyrir allt aö 30 miljónir
leva en þaö eru um 9 miljaröar
islenskra króna, samkvæmt
opinberu búlgörsku gengi. Þá
hefur framboð aukist mjög af
hverskonar neðanjaröarbók-
menntum. 1 fangelsum ein-
ræðisstjórnar Zhivkovs ku sitja
um 20 þús. pólitiskir fangar,
meðan vaxandi fjöldi Islenskra
túrista spókar sig á sólarströnd-
um landsins viö Svartahaf.
Má vera aö undir niöri bulli og
kraumi, hvenær óánægjan brýst
svo upp á yfirboröið er ekki gott
aö segja, en þegar þaö gerist er
ekki gott aö vita á hverju menn
eiga von, púöurtunnan kann aö
springa meö háum hvelli.
Aktuelt (November 1978)
NYTSÖM LESNING
UM EFNAHAGSMAL
Almenna bókafélagið
hefur gefið út í bók sjón-
varpsþætti þá, sem
fluttir voru undir heitinu
„Alþýðufræðsla um
efnahagsmál” á siðast-
liðnum vetri og siðan
endurfluttir fyrir
skömmu. Ber ritið tit-
ilinn „Efnahagsmál”.
Höfundar eru, sem
kunnugt er, Ásmundur
Stefánsson og Þráinn
Eggertsson, en þeir eru
nú báðir háskóla-
kennarar i hagfræði.
Ásmundur Stefánsson
hefur verið hag-
fræðingur Alþýðusam-
bands íslands, en Þrá-
inn Eggertsson hefur
skrifað margar blaða-
greinar um efnahags-
mál, i anda frjáls
m arkaðsb úskap ar.
Vert er aö vekja athygli á bók
þessari, þár sem hér mun saman
standa aögengilegra rit um efna-
hagsmálin, þetta mál málanna i
veröbólgu þjóöfélagi, en veriö
hefur hér á landi til þessa. Til-
amynda væri þaö ekki svo afleit
hugmynd aö senda þingmönnum
Alþýöubandalagsins eintak af bók
þessari, I þeirri veiku von, aö
vakna kynni I brjóstum þeirra
neisti áhuga á gangi islensks
efnahagslifs. Þeir gætu þá á
siðkvöldum lesiö duggunarlitiö
um ógnir hins kapltaliska hag-
kerfis, sem viö veröum vist aö
búa við fram aö byltingu, og
gengiö þeim mun einbeittari til
náms I fræöum þeirra Marx og
Engels um framtiöarakur sósial-
ismans, áöur en þeir hverfa inn á
óminnisland draumanna, þ.e.
hinna, þeirra jarönesku og
sammannlegu.
1 bókarkápu, sem reyndar eru
prentuö I rauöum lit, segir m.a.:
„Þessi bók veitir 'ýfirsýn yfir
helstu þætti og þróun íslenskra
e&iahagsmála slöustu áratugina,
og skýrir hagfræöileg hugtök. 97
skýringarmyndir fylgja text-
anum. Bókin skiptist I 6 kafla,
sem heita: Hvaö er veröbólga?
Viöskiptin viö útlönd. östööugt
efhahagsllf. Fjármal hins opin-
bera. Vinnumarkaöur og tekjur.
Þjóöarframleiösla og hag-
vöxtur.”
Bókin „Efnahagsmál” er
pappirskilja, 150bls. aö stærö. Er
textinn prentaöur I bláum lit fyrir
Þráin, en skýringarmyndirnar
eru I rauöum lit fyrir Asmund.
Þegar prentaö er rautt ofan I
blátt, fæst svart, enda fáum viö
lesendur bókarinnar hjá þeim
Asmundi og Þráni svart á hvitu
nokkur grundvallaratriöi um
efnahagsmál — ef blekberi má
gerast svo djarfur aö sööla skáld-
fákinn Pegasus og bregöa fyrir
sig figúru 1 ræöunni. Skýringar-
myndirnar eru flestar linurit og
er aö þeim mikill fengur, I þeim
er saman kominn handhægur
fróðleikur, skýrtog skemmtilega
fram settur, sem ekki er aögengi-
legur annars staöar.
Um textann er þaö aö segja, aö
þar er reynt aö fjalla á sem ein-
faldastan hátt um flókið efni, og
viröist þaö takast bærilega, þó
seint veröi krækt fyrir allar
keldur i þeim efnum. Sem dæmi
um efnismeöferö skal hér birtur
stuttur kafli, sem þeir Alþýöu-
bandalagsmenn mættu aö ósekju
hugleiöa, og kynni jafnvel aö
veita meira ljósi inn i þeirra
sálarkyrnur en 3 mánaöa „natte-
bordslæsning” i Auömagni Kalla
karlsins Marx: „Þaö er
óhrekjanleg staöreynd, aö verö-
bólgugróöi er annars tap. Þeir
græða mest, sem hafa bestan aö-
gang aö óverötryggöum lánum
lánastofnana. ... Ekki liggja fyrir
mælingar á þvl hvaöa áhrif verö-
bólgan hefur haft á skiptingu
tekna og e nga hér á landi, en litill
vafi leikur á þvi, aö veröbólgan
hefur aukiö á ójöfnuö, og þar meö
aö flestra mati aukiöóréttlætiö.”
— Ætli þeir Alþýöubandalags-
menn teljist til þess hóps, þrátt
fýrir allt? —k
* í desember þjóðum við sérstök
folafargjölcl frá Norðurlöndum til íslands.
Þessi jólafargjöid sem eru um 30% lægri en venju-
lega, gera fleirum kleift að komast heim til (slands
um jólin.
Ef þú átt ættingja eða vini erlendis, sem vilja halda
jólin heima, þá bendum við þér á að farseðill heim til
íslands er kærkomin gjöf.
Slíkur farseðill vekur sannarlega fögnuð erlendis.
FLUCFELAG LOFTLEIDIR
LSLAMDS