Alþýðublaðið - 02.12.1978, Blaðsíða 5
Laugardagur 2. desember 1978
5
ER „LÚLLI”
KAPITALSLISTI?
\ ..
Mörgum finnst það
sjálfsagt klámhögg að
kalla alþýðubanda-
lagsmann og það jafn-
vel formann flokks sem
kennir sig við sósial-
isma og verkaiýðs-
hreyfingu kapitalista.
Hvort svo er veltur á
því hvern skilning
menn leggja i orðið
kapitalisti.
Skilji menn oröið svo aö þaö
aö vera kapitalisti sé aö vera
flokksbundinn i Sjálfstæöis-
flokknum þá er LUÖvik þaö ekki.
Skilji menn oröiö svo aö kapital-
isti sé þaö aö vera íhaldssamur
þá er Lúövik þaö tæpast. Skilji
menn oröiö kapitalisti svo aþ
þaö sé samnefnari vissra ein-
kennaefnahagslegraathafna þá
er Lúövik kapitalisti og þaö af
betri tegund!
Kapitalisti 1 merkingu efna-
hagslegra athafna er sá sem
beitir sér fyrir þvl aö auöur
myndast hjá einstaklingi eöa
einstaklingum meö þvi aö arö-
rænaverkalýðinn. Aöurfyrr var
efnahagslifiö einfaldara en nd
er og þá var þaö oftast atvinnu-
rekandinn sjálfur sem beint
vann aö þvi aö aröræna verka-
lýðinn. Slöari tima þjööfélög
reyndu meö inngripi stjórn-
valda viö tilkomu hins blandaða
hagkerfis aö draga úr óréftlæt-
inu, um árangurinn m á deila þvi
nú eru þaö stjórnendur, ráö-
herrar, þingmenn, formenn
nefnda o.fl. sem meö valdi slnu
geta beitt tæk jum hins blandaöa
hagkerfistilsömu áhrifa oghin-
ir óhefluöu kapitalistar geröu
áöur ogfyrrþ.e. aö flytja auöinn
frá þeim sem skapa hann til
hinna formlegu eigenda at-
vinnutækjanna.
Helsta orsök þeirrar verö-
bólgu sem hér hefur geysað hin
siöari ár er hin skipulagslausa
uppbygging fiskiskipastólsins.
Milli áranna '65 og 1975 jókst
fjármagn I fiskveiöum á föstu
verðlagi yfir 116%, aflamagniö
minnkaöi um 17% og heildar-
tekjur á föstu verðlagi jukust
um 0,3%. Heföi samsetning afl-
ans veriö óbreytt heföu tekjur
geta aukist um 45% milli þess-
ara ára. Munar þar mestu um
hvarf sildar og I hennar stab til-
komu loðnu.
Fjármagniö krefet sins hluta
teknanna bæði I formi vaxta og
arös. Af framansögðu er þvi
augljóst að verulega stærri hluti
tekna 1975 fer til þess aö mæta
fjármagnskostnaði en 1965, þar
af leiöandi er minna afgangs til
þess aö standa straum af
rekstrarkostnaöi. Þegar ljóst
var hvert stefndi var þaö aug-
ljóst aö ef atvinnuvegurinn
sjálfur ætti að standa straum af
hinuglfurlega aukna tilkostnaöi
þá yröi jafnframt augljóst að
hin pólitiskt snjalla en efna-
hagslega óskynsamlega endur-
uppbygging atvinnullfsins, sem
fólst I skuttogarakaupum fyrir
hvert krummaskuð á landinu,
yröi mjög umdeilanleg þar eö
launþegar sæju hvaöa veröi
uppbyggingin heföi verib keypt,
og auövitaö var þaö pólitlskt
stórhættulegt aö láta landslýð
komast þannig að sannleikan-
um um getuleysi Framsóknar
og Alþýðubandalags til þess aö
hafa stjórn á efnahagsmálunum
I samræmi viö þau loforö aö
meö valdatöku þessara flokka
þá væri tryggt aö f jármagninu
yrði beint þangað sem þaö gæfi
mestan aröinn tilvaranlegra
hagsbóta fyrir þjóöarheildina.
Ef fiskveiðarnar yröu látnar
mæta hinum stóraukna tilkostn-
aöi meö þeim afleiöingum að
launin lækkuöu þá yröi ágæti
Lúövlks dregið I efa og til þess
aö láta svo ekki verða — enda ■
stórhættulegt meö tilliti til
framgangs hagsmbna sóslal-
isma og verkalýöshreyfingar,
var ákveöiö að launin skyldu
lækkuö meö þeim hætti aö sjálf-
ur skaðvaldurinn gæti mótmælt
sllkri aöför hans sjálfs aö laun-
þegum landsins. Aöferðin var
að hækka fiskverð, þannig fengi
útgeröin stærri hluta teknanna
en áður i sinn hlut. Fiskvinnsl-
unni var þvl næst gert aö mæta
þessari minnkun tekna og væri
vinnslan löngu stopp ef hún
heföi ekki þaö tæki til aukningar
teknasem nefnist gengisfelling.
Þannig var hægt aö sýna fram á
þaö aö launþegar fengju áfram
sömu krónutölu, ef ekki meiri,
en auövitaö var þeim aö lokum
gert aö taka á sig hinn aukna til-
kostnaö meö því að gildi hverr-
ar krónu hefur stórlega verið
skert meö gengisfellingum, og
auðvitaö mótmælir Lúövik
slikri aöför að verkalýöshreyf-
ingunni. Þeir sem ekki skaðast
eru hinir skráöu eigendur fjár-
magnsins (ööru nafni skuldar-
ar).
í sföari umferðum hefur svo
hagur skuldaranna enn aukist
með þvi aö lhin kolbrjálaöa
vaxtastefna gerir sparifjáreig-
endum skylt að greiöa meö
sparifé sinu. Enginn á jafnmik-
inn heiöur af uppbyggingu fiski-
skipaflotans sem Lúövlk
Jósepsson, aö visu rökstuddi
hann stefnu slna meö nauðsyn
endurnýjunar og byggðastefnu.
Þau rök veröa þó haldlltil að
mestu leyti vegna þeirrar ein-
földu staöreyndar aö visinda-
menn höföu sagt til um þróun
mála bæöi hvað varðar afla-
magn sem og samsetningu afl-
ans.Sömuleiöisogef til villekki
siður vegna þess aö byggða-
stefnumá framkvæma meö öör-
um hætti en þeim aö kaupa
endalaust skuttogara. En Lúð-
vlk lætur sér ekki nægja aö færa
fjármagniö til meö þeim hætti
sem að framan greinir, nei, kjör
hinna skráöu eigenda skulda-
bræösluforstjóranna eru enn
ekki nógu góö. Þeir geta engan
veginn boriö þaö að vextir
hækki, Lúövik leggur til að
vextir lækki til þess aö skapa út-
geröinni aukiö svigrúm. Hann
ersamkvæmur sjálfum sér i þyi
aö stefnt skuli markvisst aö til-
flutningi f jármagns frálaanþeg-
um og sparifjáreigendum til
skuldabræösluforstjóranna, þvi
auövitaö má hækka launin, þau
lækka hvort eð er viö gengisfell-
ingu sem útgerðin veröur aö fá.
Ekki kæmi það greinarhöfundi á
óvart þó fram kæmi aö Lúövlk
ætti skoðanabrður Í Sjálfstæöis-
flokknum og mun þaö væntan-
lega koma i ljós hverjir vilja
verja hagsmuni skuldabræör-
anna þegar frumvarp Vilmund-
ar um raunvexti verður boriö
undir samþykki á Alþingi.
tslensk verkalýöshrey fing
hefur alltaf veriö þeirrar skoö-
unar að meö skynsemi skuli
stefnt aö þvi aö bæta lífskjör
þjóðfélagsþegnanna. Þá hefur
þaö og veriö staöreynd aö helsti
þrándur I götu verkalýðshreyf-
ingar er gróöaöfl og sérhags-
munir. Aöur var þaö atvinnu-
rekandakapitalisminn, nú er
þaö þar aö auki rikiskapitalist-
arnir. Ætli verkalýöshreyfingin
að vera hugsjón sinni trú, þá
hefur hún ekki efni á ab láta þá
mestu á meöal kapitalista leiöa
hreyfinguna I glötun. -b
okKsstarfió
Jólafundur
Kvenfélags Alþýöuflokksins
I Reykjavlk
veröur haldinn fimmtu-
daginn 7. desember kl. 20.30 I
Alþýðuhúskjallaranum.
Mætum allar I jólaskapi. —
Stjórnin.
Hafnfirðingar
Skrifstofa Alþýöuflokksins
Strandgötu 32 er opin á
mánudögum og miövikudög-
um á milli kl. 17 og 19. Simi
skrifstofunnar er 50499.
Alþýöuflokksfélögin I Hafn-
arfiröi.
Akureyringar
Kvenfélag Alþýöuflokks-
ins Akureyri heldur laufa-
brauös og kökubasar aö
Strandgötu 9 sunnudaginn 3.
desember kl. 15. Stjórnin.
Akureyringar
Bæjarmálaráösfundur verö-
ur haldinn aö Strandgötu 9
mánudarginn 4. des. kl. 20.30
Stjórnin
Baroque borðstofusetf með 7L mikið útskornum skapum.
Borðstofuborð og 10 stúlum
Þetta er ema Baroque borö-
stofusettiö af þessari gerö, sem
til er hér á landi.
Verö kr. 3.850.000,-
Opiö til kl. 4 laugardag
Síðumula 23, sínti 84200