Vísir - 06.01.1969, Síða 9

VISIR . Mánudagur 6. januar 1969.
9
55
Mesta
atvinnuleysi síoan
1952
£6
® Atvinnumálin eru efst á baugi þessa dagana.
Hér í borg er starfandi kjararannsóknarnefnd,
skipuð fulltrúum Alþýðusambandsins og sambands
vinnuveitenda. @ Nefndin fylgist með þróun at-
vinnumálanna, atvinnuleysi, kjaramálum og slíku.
^ Á skrifstofum nefndarinnar hittum við Þorvarð
Elíasson viðskiptafræðing, sem verið hefur starfs-
maður nefndarinnar frá því að hann lauk prófi í
grein sinni árið 1965. © Þorvarður býr yfir mikl-
um upplýsingum um þróun þessara mála, og tók-
um við hann tali.
650 atvinnulausir
— Hversu mikið er atvinnu-
leysiö nú, og hvernig er þaö,
borið saman við fyrri ár?
— Um áramótin voru 650
komnir á atvinnuleysisskrá í
Reykjavík, ef við tökum alla bíl-
stjóra með, en þeir eru 43 á
skrá og eiginlega að leita sér að
verkefnum og ekki beinlínis at-
vinnulausir. Um áramótin í
fyrra voru aðeins skráðir 20 at-
vinnulausir í Reykjavík. —
Atvinnuleysi hefur nær ekkert
verið í borginni undanfarin ár.
Það gerði fyrst vart við sig í
janúar á síðastliðnu ári. Þá
voru skráðir 694 atvinnuleys-
ingjar, og tókst aðeins að veita
litlum hluta þeirra vinnu,
þannig að í mánaðarlok voru
539 atvinnulausir. Svipaö at-
vinnuleysi hélzt allan febrúar-
O VIÐTALI
DAGSINSl
er um að ræöa 495 karla og 112
konur, að frátöldum bílstjór-
um. Meiri hlutj þessara karla
eru félagar í Dagsbrún eða
Sjómannafélaginu, eöa 334. Fáir
iðnverkamenn eru atvinnu-
lausir, aðeins 10, og fremur lítið
af verzlunarmönnum, eða 21.
Atvinnulausir iðnaðarmenn
eru einkum í byggingariðnaði,
trésmiðir, múrarar og málarar.
— Hvað er þetta há prósentu-
tala? ■
-- Gera má ráð, fyrir, að um
4% verkamanna séu nú at-
vinnulausir, og mjög svipuðu
hjá iðnaöarmönnum þeim, sem
vinna einkum við byggingar-
vinnu.
f*
$
— Hvað sýnir samanburður-
inn milli ára?
— Jafn mikið atvinnuleysi
og nú er, hefur ekki verið síðan
á árunum 1951 — 1952. Hinn
fyrsta febrúar 1952 voru skráð-
ir atvinnuleysingjar 718 í
Reykjavík, en samkvæmt
reynslu undanfarinna ára má
búast við, að atvinnuleysið auk-
ist fram til fyrsta febrúar, en
þaö er þó mjög komið undir
veðurfari og fleiru.
Þorvarður Elíasson.
um 2%. 4% 1967 og hækkar
sennilega upp í 9% árið 1968.
Gera má ráö fyrir, aö ekki
minna atvinnuleysi hafi verið
á Austurlandi áriö 1968 en það
var á Norðurlandi.
Annars staðar á landinu er
um minna atvinnuleysi að
ræða, eða aö meðaltali um 1%
nú, en mjög lítið atvinnuleysi
hefur verið þar, allt frá stofnun
Atvinnuleysistryggingasjóðs.
©
Rúmur helmingur
tekjumissis bættui
hjá þeim allra lægstu
— Hvað bæta styrkir At-
vinnuleysistryggingasjóðs mik-
inn hluta tekjumissisins vegna
atvinnuleysis hjá láglaunafólki?
— Samkvæmt samanburði,
sem gerður hefur verið á bótum
úr Atvinnuleysistryggingasjóði
fyrir janúar til ágústmánaöar
1968 og skráningu atvinnuleys-
ingja hjá Ráöningaskrifstofu
Reykjavíkur fyrir sama tímabil,
kemur i Ijós, að um 70% af
heildarfjölda atvinnuleysisdaga
er bættur eitthvaö. Hversu mik-
ið af tekjum er bætt, er erfitt
að segja um.
Sjóðurinn greiöir ákveöinn
dagpening, sem nú hefur verið
hækkaður.
— Ef við tækjum nú sem
dæmi kvæntan karl með tvö
börn og reiknuöum með lægsta
kauptaxta, hvað nema bæturnar
miklum hluta tapaðra tekna?
— Slíkur verkamaður fær nú
316 krónur í styrk á dag, eöa
1896 krónur á viku. Lægsta
vikukaup Dagsbrúnarmanns er
2310 krónur, og nemur styrkur-
inn því yfir 80% þeirrar upp-
hæðar. Atvinnuleysistrygginga-
sjóður bætir ekki alla atvinnu-
lausa daga, heldur fer hann eftir
ákveðum reglum þar um, þann-
ig að bætur vegna tekjumissis-
ins verða aldrei svona háar,
heldur væri nær lagi að gera ráð
fyrir því, aö helmingur tekju-
missis mánaöarins sé bættur.
Minna dulið
atvinnuleysi
— Það er dálítið erfitt að
bera saman tölur um atvinnu-
leysi nú og tölur fyrri ára. Þá
hefur fólk áreiðanlega verið
miklu tregara að skrá sig at-
vinnulaust. Þannig er nú vafa-
laust miklu minna um dulið at-
vinnuleysi.
Dálítið ber á því, aö húsmæð-
ur, sem aldrei hafa haft at-
vinnu, nema yfir sumartímann,
eru nú farnar að láta skrá sig
atvinnulausar á veturna og fá
greiddar bætur.
— Að lokum, Þorvarður, geta
hjón bæði fengið styrk úr sjóðn-
um?
— Já, þau geta bæði verið á
atvinnuleysisskrá samtímis og
fengiö tvöfaldar bætur, og raun-
ar geta allir fjölskyldumeölimir
yfir 16 ára aldri verið þar á
skrá.
H. H.
er við Þorvarð
Eliasson, starfsmann
Kjararannsóknar-
nefndar, um atvinnu-
leysið og skiptingu
jbess eftir stéttum og
landshlutum
mánuð, en hvarf síðan að mestu
i marz.
Síðan var atvinnuleysi lítið á
árinu í Reykjavík, en óx aftur
verulega í desember síðast liðn-
um
— Hvernig skiptast atvinnu-
leysingjarnir nú eftir stéttum?
— Það skiptír jafn miklu
máli, hverjir eru atvinnulausir,
eins og hve margir það eru. Því
að mikilvægt er, hvernig at-
vinnuleysið bitnar á stéttum.
Skiptingin er mjög ójöfn. Hér
9% á Norðurlandi
og ekki minna á
Austfjörðum
— Nú er atvinnuleysið mis-
munandi eftir landshlutum.
— Þó að atvinnuleysi sé
meira hér I Reykjavík en það
hefur verið um langt skeið, þá
er ástandið nokkuð misjafnt
annars staðar á landinu. Það má
gera sér nokkra hugmynd um,
hvernig atvinnuleysið hefur
verið, með því að athuga greidd-
ar bætur úr Atvinnuleysistrygg-
ingasjóði.
í fyrsta skipti var greitt úr
honum árið 1957, 285 þúsund
krónur, og til ársloka 1967
höfðu alls verið greiddar úr
sjóðnum 18,6 milljónir króna.
Það atvinnuleysi, sem veriö
hefur á þessu timabili. er nær
eingöngu bundið við Norður-
land.
Eigi aö áætla, hversu mikiö
það hafi veriö, má segja, áð það
hafi verið um 1% að meðaltali
á Norðurlandi 1957 — 64. Þó mis-
munandi á einstökum stööum.
Á árabilinu 1965 — 66 var það