Vísir - 18.09.1969, Blaðsíða 8

V í S IR . Fimmtudagur 18. september 1969.
HgSSOEiP^
VISIR
Otgefandi ReyKjaprent ti.í.
Framkvæmdastjón Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Jón Birfeir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Aðalstræti 8. Slmar 15610 11660 og 15099
Afgreiðsla: Aðaistræti 8. Simi 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 145.00 4 mánuði innanlands
t lausasölu kr 10.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hj.
Þjóðviljaklíkan
pióðviljaklíkan hefur sem von er komizt í mikinn
vanda út af yfirlýsingu Karls Guðjónssonar alþingis-
manns um, að hann hygðist ekki bjóða sig oftar fram
undir merkjum þeirrar klíku. Þessi yfirlýsing þótti að
vonum merkilegt fréttaefni hjá andstöðublöðum Þjóð-
viljans, ekki sízt vegna þess, að ummæli Karls stað-
festu svo vel sem á varð kosið það sem lýðræðissinn-
ar hafa alltaf haldið fram um ráðríki Þjóðviljaklíkunn-
ar. Skiptir þar ekki höfuðmáli, þótt frásagnir af fund-
inum hafi eitthvað brenglazt að öðru leyti hjá sum-
um blöðunum, þótt vitaskuld sé rétt og sjálfsagt að
hafa um þetta eins og annað það sem sannara reynist.
Tilburðir Þjóðviljans í þá átt, að nota þessar missagnir
til þess að breiða yfir það, sem raunverulega skiptir
hér máli, eru því út í hött.
Það stendur óhaggað, að Karl Guðjónsson lýsti því
yfir á fundi í kjördæmisráði flokksins á Suðurlandi, að
hann ætlaði ekki að vera oftar í framboði fyrir komm-
únista og gaf á þessari ákvörðun sinni þá skýringu,
að völdin í flokknum væru hjá lítilli klíku kringum
Þjóðviljann, og þeirri klíku vildi hann ekki framar
þjóna. Morgunblaðið leitaði staðfestingar hjá Karli
á því, að þetta væri rétt eftir honum haft, og kvaðst
hann ekkert hafa við frásögnina að athuga. Hann
sagði ennfremur að það væri þessi Þjóðviljaklíka, sem
hefði staðið fyrir klofningmim í Alþýðubandalaginu
1967 og hún hefði í engu breytt vinnubrögðum sínum
síðan. „Hún hagaði öllum málum eftir eigin geðþótta
og hikaði ekki við að þverbrjóta lög flokksins og á-
lyktanir, ef henni byði svo við að horfa.“ Og enn
fremur „að það hefði komið berlega í ljós, að lýðræð-
islega kjörnar stofnanir Alþýðubandalagsins værú
ekki til annars en að sýnast. Á þeim væri ekkert mark
tekið. Völdin væru annars staðar -r- hjá Þjóðvilja-
klíkunni.“
Þetta er það sem aðalmáli skiptir af þvíj sem gerð-
ist á þessum fræga fundi. Harðari dóm er tæplega
hægt að kveða upp yfir klíkunni fyrir ósvífni hennar
og yfirgang. Hún fer í einu og öllu eftir vinnubrögð-
um kennifeðra sinna í Austurvegi. Munurinn er að-
eins sá, að hún hefur ekki bolmagn til þess að refsa
þeim, sem brjótast undan merkjum hennar, eins og
í löndum þar sem kommúnistar hafa ríkisvaldið og
öll ráð fólksins í hendi sér.
Það er mikið undrunarefni, hve lengi Karl Guðjóns-
son og margir aðrir hafa þolað ofríki þessarar klíku,
eða a. m. k. dansað með, þótt nauðugir væru. En að
því hlýtur að reka áður en langt um líður, að fleiri og
fleiri segi skilið við hana. Og skyldi ekki sá tími vera
kominn núna, að augu hinna mörgu „nytsömu sak-
leysingja11, sem hafa látið hana draga sig á asnaeyr-
um, fari nú að opnast fyrir hinu sanna innræti hennar
og áformum? Það væri sannarlega ekki vonum fyrr.
„Ó, þetta er indæ
Miklar framfarir i Nigeriu á siðustu árum
Nígeríumenn eru ekkert óánægðir þessa dagana
eftir tveggja ára styrjöld við Bíafra, sem fyrrnefnd-
ir telja innanríkismál sitt. Sérhvern laugardag hitt-
sst afrískir fjármálamenn í Ikoyi-hóteíinu í Lagos,
höfuðborginni, og neyta matar og víns að lyst sinni.
Ekkert er til sparað í þessum veizlum. Styrjöldin
er þessum mönnum framandi og nánast jafn óvið-
komandi og hinir hvítu herrar, sem eitt sinn fylltu
viðhafnarsali þessa hótels.

„Bræður,“ sagði Henry nokk-
ur Fajemirokun einn daginn,
„við höfum lifað góða daga svo
sem jafnan áður. Gleymum þó
ekki hinu uggvænlega ástandi
og þörfum hinna ógæfusamari.
Gefið Rauða krossinum gömlu
fötin ykkar, og við skulum
vona, að þetta fari að enda.“
Fajemirokun er f jármálajöfur og
jafnframt höfðingi í Yoruba-
ættflokkinum, svo að í honum
tengist gamli tíminn hinum
nýja.
Iðnaðarframleiðsla
tvöfaldast.
Það er táknrænt í Nígeríu, að
menn drepi á styrjöldina á þenn-
an hátt. Viðskiptalífið stendur í
blóma, og efnahagurinn er ein-
hver hinn bezti í Afríku. Iðnað-
arframleiðslan hefur tvöfaldazt
frá upphafi stríðsins.
í Lagos, 400 mílur frá víg-
vellinum, finna menn lítið til
styrjaldarinnar. Að vísu eru
ljós slökkt um nætur og nokk-
ur skortur á innfluttum munaö-
arvörum, en það eru engir
stríðsskattar, engin skömmtun
og nær engin takmörkun ferða-
frelsis. Aðalfyrirsagnir í blöð-
um fjalla sjaldan um gang
stríðsins. Fjármálamenn aka til
vinnu í „luxusbílum", og hinn
almenni borgari þarf lítt aö
kvarta. Hillur búða eru fullar
af alls kyns varningi.
Hvernig má þetta vera, sam-
tímis því að fólk um heim allan
les daglega um hörmungar
Bíafra-stríðsins í blöðunum?
Ein skýringin er stærð landsins.
Það er stærra en Frakkland og
íbúar 65 milljónir. En fyrst og
fremst byggist velsældin á olí-
unni.
Ógrynni olíu eru í óshölmum
árinnar Níger og í Gíneaflóa.
Er stríðið brauzt út, framleiddi
Nígería 550.000 tunnur á dag.
Hluti þessa svæðis er á þeim
slóðum, sem barizt er á, og
framleiðsla minnkaði fyrstu
mánuði styrjaldarinnar. Heita
■■i' “
má, að sfðustu mánuði hafi ver-
ið olíuvelsæld í Nígeríu, eftir að
sveitir hennar hemámu Port
Harcourt. Tvö helztu olíufélög-
in framleiddu í apríl 590.000
tunnur á dag, og talið er, að í
Fullar búðarhillur í Lagos.
:•■ ■ ■ ........................................
... og fijótandi gull.
árslok nái framleiðslan 600
þúsundum á dag.
80 milljarða tekjur af
olíu.
Stjómin í Lagos græðir á
þessu, fær um 25 krónur á
tunnu og loks helming ágóöans
af sölunni. Erlend félög, Shell—
BP og Guif Oil eiga helztu lind-
imir. Nígeríustjóm býst við -80
milljörðum króna í tekjur af
olíusölu árið 1975, en það eru
tvöfaldar allar tekjur ríkisins
nú. Óvæntur ósigur Lagos-
stjórnarinnar gæti auðvitað
raskað þessum útreikningum.
Auk olíunnar era Nígeríu-
menn fremstir þjóða i fram-
leiðslu hitabeltisafurða, baðm-
ullar, kakós, jaröhneta.
Nígería nýtur ekki olíunnar
einnar. Innflutningshömlurnar
hafa örvaö innlendan iðnaö, frá
fötum og skófatnaði til heimilis-
tækja. Á ýmsum sviöum er

verkefni innfæddra aðeins að
setja saman hluti, sem fluttir
era til landsins, en sjálfir fram-
leiða þeir nú hjólbarða, bjór,
vindlinga, potta og pönnur, rúm
og dýnur.
Mörg verkefni bíða óleyst.
Fyrst og fremst styrjöldin og
flóttafólkið af hennar völdum,
10 milljónir manna, en einnig
stjómmálavandinn, deilur um
stjómarskrána og nánari á-
kvörðun um skiptingu teknanna
af hinum miklu olíulindum.
Tafl Breta og Rússa.
Bretar hafa ekki minnkað svo
teljandi sé stuðning sinn við
Lagosstjórnina, þrátt fyrir sam-
úð manna um allan heim með
hinu sveltandi og hrjáða fólki i
Bíafra. Sovétstjómin styöur
Nígeríu opinskátt. Skýring á
þessu tafli stórveldanna felst að
verulegu leyti i hinum miklu
auðæfum Nígeríu. Ekki er talið,
að Bíafra geti unnið styrjöldina,
og auk þess vill Bíafra einung-
is fá sjálfátæði fyrir takmark-
að landsvæði. Á landsvæöi
Bíafra eru þó miklar uppsprett-
ur olíu. Stórveldum, vestan og
austan, er ljóst, að Nígería er
lykill að völdum Afríku vegna
auölinda og mannafla. Þau hika
því við að móðga stjómina í
Lagos, Sama ástæða er eflaust
til þess aö önnur Afríkuríki
hallast fremur á sveif með Lag-
os-stjórninni, auk þess sem mörg
þeirra óttast uppreisnir í eigin
löndum, fái Bíaframenn það
sjálfstæði, sem þeir æskja.
Lönd þessi byggja margir og
sundurlyndir þjóðflokkar.
Taliö er, að friðarhorfur i
Bíafra-stríðinu sé með skárra
móti um þessar mundir. Ófrið-
arbálið er þó enn magnað í
þessu ríki, sem gæti oröið stór-
veldi í Afríku, sameinað eða
skipt.