Vísir - 19.08.1970, Blaðsíða 8

8
V í SIR . Miðvikudagur 19. ágúst 1970.
Otgefanli Reykjaprent bí.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R Eyjólfsson
Ritstjóri • Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Augiysingar : Bröttugötu 3b Símar 15610 11660
Afgreiösla • Bröttugötu 3b Sími 11660
Ritstjórn Laugavegi 178. Simi 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr 165.00 á mánuöi innanlands
I 'tausasölu kr. 10.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
1«—■——————I^
Öfgaskrif
§íða Tímans, „Menn og málefni“, var s.l. sunnudag
átakanlegur harmagrátur yfir gæfuleysi og vanmætti
ríkisstjórnarinnar. Það vill svo vel til, að fólk er farið
að venjast skrifum af þessu tagi í Tímanum. Þau hafa
nú verið framreidd þar með ýmsum tilbrigðum í heil-
an áratug, eða allt frá því að móðuharðinda-spádóm-
urinn frægi var birtur, um það leyti sem viðreisnar-
stjórnin var mynduð. En hefði einhver alókunnugur
lesið þennan þátt í Tímanum s.l. sunnudag og feng-
ið þar sína fyrstu fræðslu um ástand íslenzkra þjóð-
mála og stjórnarhátta, myndi honum trúlega ekki
hafa litizt á blikuna.
Hugsum okkur svo að þessi ókunnugi maður fengi
fcældfæri til að svipast dálítið um í þjóðfélaginu, fengi
sanna»' upplýsingar um, hvað áunnizt hefur síðasta
áratuginn, þrátt fyrir mikil og óviðráðanleg, tíma-
bundin efnahagsáföll, og að það væri þessi ríkis-
stjórn, sem með völdin hefði farið allan tímann. Er
hætt við að hann yrði þá ruglaður í ríminu og vissi
varla hverju hann ætti að trúa.
Hér er ekki rúm til að rekja að ráði efni þessarar
Tímagreinar. Þess þarf heldur ekki fyrir þá, sem lásu
hana, og hinir geta aflað sér blaðsins, telji þeir það
ómaksins vert. En öfgaskrif af slíku tagi ættu ekki
að vera stjórnarflokkunum hættuleg, ef kjósendur
láta skynsemi sína og dómgreind ráða.
Blaðið segir, að sá svipur hvíli nú yfir stjórnarfar-
inu, að ríkisstjórnin sé orðin þreytt, sinnulaus og
ósamþykk. Hún sé orðin ófær um að stjórna, en vilji
samt hanga. Skyldi þetta hafa sézt í Tímanum áður!
Staðhæfingin um þreytuna og sinnuleysið er ekki
svaraverð, en um „ósamþykkið“ er það að segja, að
í engri samstjórn á íslandi hefur samkomulag og
samstarf verið eins gott og í þessari.
Að sövn Tímans eru „stefnuleysi og bráðabirgða-
kák“ r'íukenni á störfnm ríkisstjórnarinnar. Hugs-
andi fölk, sem hefur með gangi mála undan-
farinn áratug, ætti að geta sagt sér sjálft, hverja stoð
þessi fullyrðing á í veruleikanum. Baráttan við verð-
bólguna stendur vissulega enn. Það hefur hún gert
í aldarfjórðung. En það verður tæplega sagt stjórn-
arandstöðunni til hróss, að hún hafi lagt ríkisstjórn-
inni lið til þess að sigra þann óvin. Þvert á móti hef-
ur hún gert hið gagnstæða, og væri Tímanum því
sæmst að þegja um þá hluti.
Um oftrúna á sérfræðingana, sem Tíminn talar um,
er það að segja, að flestar ríkisstjórnir munu hafa
einhverja slíka menn sér til ráðuneytis í ýmsum grein-
um. Það hafði t. d. vinstri stjórnin, og að oss minnir
sums þir sömu og núverandi stjórn. Um útþenslu
ríkisbáknsins og skriffinnskuna skal þess getið, aö
núverandi ríkisstjórn hefur reynt að draga úr henni,
þvert á móti því, sem Framsóknarflokkurinn gerði
þegar hann var við völd.

Fídel Castró og hundurinn hans. „Hverja minútu starfsdags-
ins verður að nýta.“
Þó markinu hafi
ekki verið náð.
• -jirfl r ‘ivp, ft«n ~tr/'R.rrt ór »tkúí
varð framleiðslu-
aukning veruleg
— Ræða Castrós jbonn 26. júlí s.l. ■
vakti mikla athygli
■ Að liðnum óralöngum sykuruppskerutíma á Kúbu, þar
sem allt var lagt í sölurnar til að sykuruppskeran gæti
orðið 10 milljón tonn, hélt Castró leiðtogi ræðu.
■ Meira en ein milljón manna hlýddi á ræðu leiðtogans,
sem hann hélt á Byltingartorginu i Havana. Ræðan var
löng, eins og allar ræður Castrós, en hann kann jú lagið
á að halda athygli áheyrenda sinna. t 4 klukkutíma hlust-
aði mannfjöldinn á Castró harma „mistök“ þau, er hon-
um höfðu orðið á: Sykuruppskeran náði ekki þeim 10
milljón tonnum, sem áætlað hafði verið, og svo mikið
kapp hafði verið lagt á starfið við sykuruppskeruna, að
aðrir þjóðlífsþættir fóru meira og minna í handaskolum.
■ Útlendlngar voru margir staddir á Byltingartorginu þann
26. júlí s.l. er ræðan var haldin. Margir þeirra voru fulltrú-
ar annarra sósialískra ríkja og eflaust hefur það ekki kom-
ið þeim minna á óvart en innfæddum, að heyra Castró
bjóðast til að segja af sér, ef afsögn hans gæti á einhvem
hátt bætt fyrir mistök þau, er honum höfðu orðið á í
landsstjórninni.
Vestræn blöö gsröu að von-
um mikiö úr „uppskerubrestin-
um“ á Kúbu. Bent var á, aö
Castró hefði nevtt þióð sína til
að beita sinum ýtrustu kröftum
til að ná sem mestum sykri tii
útfhitnings hann sefði meira að
segja frestaö jólunum fram i júlí
til þess að enginn tími færi til
spillis við jólahaldið í desember.
Fyrir mörgum árum töluðu
kúbanskir leiðtogar um 1970
sem árið sem sykuruppskeran
vrði 10 milljónir tonna. Árið.
sem fiskveiöiflotinn myndi
veiöa 8 sinnum meira en árið
áður en byltingin var gerð. Ár-
ið. sem engan ris þyrfti að flytja
inn. 1970 átti á Kúbu að vera
það ár, sem 10 ára uppbygging-
arþrældómur átti loks að bera
Svöxt og blómstra.
Mikil
framleiðsluaukning
Að margra álitj hafa kúbansk-
ir leiðtogar spennt bogann allt
of hátt og einmitt þess vegna
hafi hann brostið. Landið, þjóð-
in og framleiðslutæki hennar
voru hreinlega ekki búin undir
þvilMkt álag sem lagt var á þau
Samt er firra að tala um að allt
halfi farið í 'handaskolum á Kúbu
og enn meiri firra að tala um að
mistökin felist í því að landinu
sé stjómað með sósfalískum á- ’
ætlunarbúskap.
Pótt sykuruppskeran hafi ekki;
náð neinum 10 milljón tonnum,
þá er hitt staðrevnd, að upp-
skeran varð 8,5 milljón tonn,
sem er veruleg aukning frá því,
sem verið hefur, svo ekki sé;
talað um hver uppskeran var.
fyrir byltingu. Fiskveiðar hafa
aukizt stórlega — jafnt á inn-
lendan sem erlendan mæli-;
kvarða. f ár varö sykuruppsker-
an 4 milljón tonnum meiri en
árið 1969 og fiskveiðar «ru 5:
sinnum meiri en árið 1958.
Ómagar
þjóðfélagsins
66% íbúa
Kúba er fátækt fand og eigi.
að halda þar gangandi menning-'
arþjóðfélagi verður að leggja
mikla áherzlu á bættan efnahag
þjóðarbúsins sem þegnanna, en
örðugleikamir á framfarabraut-
inni eru milklir, og ræða Castrós
á Byltingartorginu f sumar fjall-
aði einmitt um þessa erfiðleika.
Hann byrjaði á þvf að ræða um
fólksfjölgunarvandamálið. Hann
benti á, að þrátt fyrir það aö
100 manns yfirgefa landið dag-
lega, þá hefur fólksfjöildinn í
landinu vaxið um 8 milljónir s.l.
10 ár. Af þessu leiðir svo, að
mjög mikill hluti þjóðarinnar er
ekki enn kominn í gagnið á
vinnumarkaði. Ef böm, öryrkj-
ar, gamalmenni og stúdentar
eru dregin frá heildarfbúatöl-
unni, kemur f ljós, að aðeins
34% þjóðarinnar eru vinnandi
fólk eða fólk á þeim aldri, að
reikna má með að það geti stund
að atvinnu. Og eftir 5 ár verð-
ur þessi hlutfallstala enn lægri,
þá er búizt við að þessi hundr-
aöstala veröi aðeins 25%. 1
tækniþjóðfélögum nútímans er
venjulegt að 45% þjóðarinnar
séu á framleiðslualdri.
Endurhæfing
Síðan sneri Castró sér að því
að útskýra hvers vegna fram-
leiðsluauikning hafði ekki orðið
sem ættlað var í hinum ýmsu
framleiðslugreinum. Og orsakim
ar voru, aö þvf er hann sagði:
1) Skortur á vinnukrafti, er
var sumpart vegna stöðugs
vinnuaflsskorts og sumpart
vegna þess að verkamenn úr
ýmsum nauðsynlegum atvinnu-
greinum voru lánaðir út á syk-
urakrana að hjálpa til við upp-
skerustörfin, sem allt var lagt
í til að gengju sem bezt. 2) Erf-
iðleikar f sambandi við alla flutn
inga. í mörgum tilfellum var
ekki hægt að flytja tilbúna fram
leiðsluvöru burt frá verksmiðj-
um eöa ökmm og f öðrum tií-
fellum var ekki hægt að flvtja
nauðsynleg hráefni á vinnustaði
— aðallega vegna vandræða við
útskipunarvinnu.
Síðan lagði Castró mikla á-
herzlu á samkennd allra Kúb-
ana og pólitiska sannfæringu,
sagöj orðrétt: „Hver og einn
verður að brjóta heilann um,
hvernig hann geti náð mestum
afköstum út úr hverri elnustu
vél, og hverju einasta mögulega
grammi af hráefni út úr sér-
hverri mínútu starfsdagsins".
En Castró ætlar ekki einasta.
að hressa upp á pólitíska sam-
kennd almennings. Hann ætlar
einnig að taka leiðtogunum,;
verksmiðlustjórum, menntastofn
unum, ríkisstjóminni og flokks-
stjóminni ærlegt tak. 1 sumum
tilfellum verður eflaust um
mannaskipti að ræða, en aðrir
verða að láta sér lynda að verða
skólaðir hressilega til.