Vísir - 27.02.1971, Blaðsíða 9

strætisvögnum eða viðhalds- og
rekstrarkostnaður af ,bíl gleypir
braggahverfum eins og gerist. Algengustu átörf

V í S IR . Laugardagur 27. febrúar 1971.
I astrolsku storborgunum eru íbuðahverfm í utjoðrum borg anna, en það er ekki á hvers manns færi að komast í hús eins
og þessi, sem byggð hafa verið á vegum ríkisbankans, og veitir hann þó hagstæðustu lánin, en langur biðlisti manna bíður
eftir fyrirgreiðslu.
menn
6 vikul
HVAÐ KOSTAR ísskápur í ÁSTRALÍU? — Meðalstór ís-
skápur kostar um 27.500 krónur. En þvottavél? Venj’uleg
þvottavél með rafmagnsvindu um 14.500 krónur. Og húsa-
ieiga? Húsaleiga er minnst 2500 krónur á viku.
Hvernig eru í raun og sannleika kjör manna í Ástralíu miðað
viö héma? Að fenginni reynslu af innflytjendaagentum hafa
menn að vonum verið tortryggnir á fagurlegar útlistanir
sUkra á glæstum kjörum innflytjenda bæði í Ástralíu og aniy
ars staðar.
Fullir grunsemda um, að lífs-
baráttan í Ástralíu væri svo
sem ekki háð í sitjandi sældinni
frekar en hér, hafa menn þó
ekki treyst sér vel til þess aö
hrekja fullyrðingar þeirra, sem
telja sig gerþekkja aðstæður í
þessari fjarlægu álfu. — Menn
umgangast náungann af meiri
varfærni en svo að væna hann
um áróður og ýkjur, þegar hann
þylur upp langar og sannfær-
andi talnarunur og upplýsingar,
sem hann segist sækja frá á-
reiðanlegum heimildum. En
menn efast samt.
„O, ætl; það sé ekki verið að
blekkja fólk þarna suður eftir
með gyllingum og fagurgala. —
Hvað ætli þaö sé svo sem betra
þar?“
,,Qg þó! Þaö er nú sagt, að
mikið sé látið með Norður-
landabúa og sótzt eftir slíkum
inn í landið. Kannskj mönnum
bjóðist betri tækifæri þarna?"
Vegna fjarlægðarinnar og
strjálla frétta eru menn í óvissu
um, hvaö sé hið sanna í þessu.
Menn grunar margt, en vita fátt
með vissu.
En af fréttum, sem Vísir hef-
ur aflaö sér sunnan úr Ástralíu,
kemur í ljós, aö kjörin þar eru
svipuð og hérna. Afkoma manna
er mjög f svipuðu horfi.
Hvað þarf til dæmis fjögurra
eöa fimm manna fjölskylda til
matarkaupa yfir vikuna í Ástra-
líu? — Svona um 30 Ástralíu-
dollara eða um kr. 3000.
Nauðsynjar eins og matur er
ivið ódýrari þar en hér. Mjólkin
er dýrari og kostar kr. 24 lítr-
inn miðað við kr. 14.30 hérna.
Rjómapelinn kostar kr. 28 mið-
að við kr. 30 hérna. Kilóiö af
lambakjötinu kostar frá kr. 70
til kr. 90 í smásöiu. en keypt í
heilum skrokkum kostar það
frá kr. 55 til kr 60 kílóið. En
hérna kostar lainb.,kjötiö frá kr.
101 (i skrokkum) og upp í kr.
112 til kr. 170 (lærissneiðar).
Ávextir eru mjög ódýrir og nið-
ursoðnir ávextir kosta t.d. (i
stórum dósum) kr. 30 dósin, en
hérna aftur á móti frá kr. 70
til kr. 95 dósin.
Fatnaður er heldur ekki dýr
í Ástralíu eða Sidney, svo mið-
að sé við stórborg. Ekki fatnað-
ur til daglegrar notkunar og í
vinnu. SMkur fatnaöur er ódýr-
ari en hér, en hins vegar er ali-
ur vandaðri fatnaður fókdýr.
Húsaleiga er rándýr. Það er ‘
varla völ á öðru en einbýlishús-
um og húsaleigan er hvefgi
lægri en kr. 2500 á viku, Og
þykir þá vel sloppið miðað við
húsaleigu almennt þar í Sidney.
Hins vegar njóta innflytjend-
ur stuðnings yfirvalda meðan
þeir eru aö koma sér fyrir, eins
og að ráða sig til starfa. Fólki
er séð fyrir íbúðarhúsnæöi, en
ekki eru það neinar lúxusfbúðir
af lýsingum á þeim að dæma.
Eru þetta yfirleitt braggabygg-
ingar álíkar þeim, sem viö
þekktum frá
héðan, og skortir þar mörg þæg-
indi, eins og t.d. salerni. Þeim,
sem kæmu úr nýtízkuíbúðum
hér (orð sem þekkist varla i
notkun lengur), mundi bregða
við, að þurfa að fara margar
ferðir á sólarhring með nætur-
gagn til losunar, svo aö dæmi
séu nefnd. Þvottahúsin, sem
þessu húmmði:. fyl3ja:.^ru,,fá-ói
brotin, og húsmæðurnar þurfa
að þvo taÚt í höndunúhi. — -'En
þarna fær innflytjandinn frítt
uppihald, þar til hann hefur
orðið sér úti um vinnu, og at-
vinnuleysisstyrk, sem nemur
um kr. 5000 fyrir fyrsta hálfs-
mánaðaratvinnuleysið.
En strax og hann hefur fengið
vinnu, og honum er skipaður
sérstakur velunnari — einn fyrir
hverja innflytjendafjölskyldu —
sem greiðir götu hans i þeim
efnum sem öðrum, þá verður
hann að borga fyrir greiðann.
Fimm manna fjölskylda greiðir
fyrir húsnæði og uppihald í
þessum innflytjendahverfum —
kölluð „hostel“ — um kr. 4200
á viku- Og af kostinum er þaö
að segja, að hann fellur ekki
öllufn í geð, en þeir verða þá
að kaupa sér annað fæði sjálfir.
Eftir því sem aðbúnaðinum í
„hostelinu‘‘ er lýst, reynir hiver,
sem betur getur, aö komast það-
an hið fyrsta. En þegar hús-
næðið kostar minnst 2500 kr.
á viku og fæðið kr. 3000 þá er
ekki mikið afgangs af 6000
króna vikukaupi húsbóndans, en
það eru byrjunarlaun verka-
manns.
Tekjur manna eru misjafnar
veita sem sagt í byrjunarlaun
fyrir fyrsta mánuðinn eða á-
líka stuttan tíma, kr. 6000. Fljót-
lega hæ-kka þau upp í kr. 7000,
fyrir 40 stunda vinnuviku. Með
eftirvinnu, sem er yfirleitt af
skornum skammti hjá fyrirtækj-
um í stórborgunum, kemst mað-
urinn upp í kannski kr. 9.300
á yiku. En rauntekjur hans eru
á fyrsta árinu j (kringpbx,^,
80<^ á v^u,, og má' hann þá
ekki missá mikið úr!
Laun iðnaðarmanna eru ögn
hærrj og eftir því sem frétzt
hefur af rafvirkja, sem búið hef-
ur þrjú ár í Ástralíu, og verið
hefur í fastri vinnu, þá hefur
hann um kr. 10.000 á viku i
fastakaup
Kvenmannskaup við almenn
störf, sem ekki krefjast neinnar
sérmenntunar, er frá kr. 4000 á
viku og upp úr; en húsmóðir á
barnmörgu heimili, jafnvel þótt
ekki sé nema eitt ungbarn, á
ekki heimangengt i ókunnu
landi. Menn kannast viö það
hér, að einstæðum mæðrum
veitist erfitt að koma bömum
sínum fyrir, meðan þær stunda
vinnu sína, og má þá nærri
geta, hvernig gengur að athafna
sig f slíkum tilvikum innan um
gjörókunnugt fólk.
En meö kr. 8000 í vikutekjur
safnast ekkj krópa fyrir. Lág-
markskostnaður í fæði og hús-
næði er kr. 5500 og eftir er þá
að greiða rafmagn, sem getur
verjð um kr. 600 til kr. 700 á
viku. Upphitun hússins, vinnu-
fatnaður, ferðir með lestum eða
megnið af afganginum. íbúðir
manna eru yfirleitt í úthverfum
og nánast uppi í sveitum, en
vinnustaðir innj í miðjum borg-
um. Þykist hver vel settur, sem
ekki er nema hálftíma akstur
frá vinnustað. Menn halda
kannskj að ekki sé þörf upphit-
unar húsa, þar sem veðráttan
er þannig að kvenfólkið þarf
ekki kápur, heldur gengur um
á léreftskjólum. En næturkuld-
inn er mikill og kvef er algeng-
asti kyillj manna, sem ekki hafa
vanizt loftslaginu.
Bezt eru þeir staddir, sem
hafa verið nógu forsjálir til þess
að taka með sér nógu stóra
búslóð, þrátt fyrir flutnings-
kostnað og annað álíka. — Það
þarf „startkapital" þar eins og
hér til þess að koma sér fyrir.
Isskápur af venjulegri gerð kost-
ar um kr. 27.500, þvottavél kr.
14.500 og eru auðvitað til bæöi
ódýrari og dýrari gerðir, en
þetta er bað sem hvert- h°imili
mundi telja sig komast minnst
af meö.
Lánamögu-leikar eru af skorn-
um skammtj eins og víða, en
bezta möguleika eiga þeir, sem
yngrj eru AMt er þaö miðaö við
aldur manna og hversu mörg
starfsár þeir eigi eftir. — fþúða-
markaðurinn er ekki innflytj-
endum sérlega hagstæður. Þau
hús, sem helzt er á færi meðal-
innflytjanda að kaupa, eru
gömul og ekkj sérlega fýsileg til
íbúðar (t.d. með útikömrum), en
afborganir af öðrum eru svo
stífar, að fólk treystist varla til,
nema eiga svo og svo mikið fé
handa á millj til útborgunar. Af-
borgun skuldar í húsi, sem feng-
izt hefur með minnstu mögulegu
útborgun er kannski um kr.
2200 á mánuöi, og er þá ekki
tekið tillit til þess, ef kaupand-
inn hefur þurft að taka okurlán
til fyrstu útborgunar — lán,
sem yfirleitt fæst ekki til lengrj
tíma en 4 ára.
, •. Hins vegarseru byggð á veg-
um rfkisbankans hús, sem eru
bæöi hagkvæm til kaupa og hin
vjstlegustu. Lánin, eru á lægri
vöxtum og húsin ódýrari. Með
kannskj kr. 300.000 í útborgun,
verður afborgunin um kr. 1500
á viku, en allar afborganir eru
miðaðar við vikutímabjl í Ástra-
líu, og er alveg sama, hvaö hef-
ur verið keypt með afborgunum.
En margir sækja um hús rík-
jsbankans og liöið getur eitt til
eitt og hálft ár, frá því menn
komast að á listanum og þar
til þeir komast inn í húsið.
Lóöir á eftirsóttum bygging-
arsvæðum eru dýrar og kosta
um kr. 200.000. Lóð og hús í
byggingu verður varla ódýrara
en ein milljón, og í praksís
tnundj enginn geta byggt svo
ódýrt.
En innflytjendur sleppa þægi-
lega frá sköttum á fyrsta ári
sínu, og maður, sem hefur
kannski fyrir fimm manna fjöl-
sikyldu að sjá með kr. 8000
vikutekjur, sleppur með kr.
3500 í skatt á fyrri helmingi
fyrsta dvalarársins.
Af þessu sést þó, að það er
engin sérstök sæld að byrja með
tvær hendur tómar í Ástralíu
frekar en hér. — GP
Landvamirnar krefjast manna til herþjónustu, en Ástralir er u meöai þeirra þjóöa, sem sent hafa herlið til Víetnam til
stuðnings S-Víetnöraum.
» a «