Vísir - 06.08.1971, Síða 9

Ví S . Föstudagur 6. ágúst.
herflutningaskip voru að sigla
margra þúsunda mílna vega-
lengd milli landshlutanna AUt 1'
einu kom herflutningaflotinn
upp að ströndinni. Jaja Kan hers
höfðingi flaug á brott, en her-
inn steig á land. Þeir höfðu
í*gar voflur á því. Fylkingar
skriðdreka og fallbyssuliðs sóttu
inn í borgimar og út um fjöl-
bvlar sveitir landsins. Háskóla
hverfi var skotið gersamlega í
rúst. Herleiðangrar fóru að
hverju þorpinu sem á vegi varð
og skutu þau niður til gmnna.
Það lá sviðið land í kjölfar
biynvörðu bifreiðanna tugþús
hundruð þúsunda Iíka, sem rotn-
uðu í sólarstækjunni og gammar
og krákur sóttu f hræin.
Þessar herferðir eru einhver
hin skelifilegustu fjöldamorð er
þekkjast í sögunni. Það var ekki
verið að berjast við andstæða
heri, heldur kenna ibúunum að
makka rétt. Algerlega tiilitslaust
og ástæðulaust var fólki slátrað
út f bláinn í mestu fjöldamorð
um sögunnar.
Ætlun hershöfðingjans Jaja
Kan með þessu atferli var að
bæla niöur í einu vetfangi allan
uppreisnarhug. Hann reiknaði
víst með þv; eins og hershöfð-
ingjar stundum gera, að ekki
þyrfti annað en að láta fallbyss
ur þruma, þá kæmist friður á.
En afleiöingin var 3i>\t önnur. Nú
er stjórnvald á þessu svæði
að leysast upp. — Atvinnuvegir
hafa stöðvazt. Skæruliðasveitir
spretta upp og eyöileggja te-
framleiðsluna og hampekrumar.
Allt er komið í kaldakol. Átta
milljónir flóttamanna hafa flúið
yfir landamærin til Indlands. —
Engin leið er að fæða og klæða
þetta fólk, það hrynur niður í
hungursneyð og sjúkdómum. —
Kólerufaraldur er að spretta
upp og getur breiðzt út um heim
inn V nýrrj farsótt. Hörmungar
ástand ríkir einnig hvarvetna í
Austur-Pakistan. Jaja Kan hers
höfðingi og liösforingjar hans
hafa engan áhuga á að gera
neitt til að lina þjáningarnar
eða bæta úr hungursneyðinni,
því að þeir eru ófærir um það.
‘p’n áfram heldur Bandaríkja-
stjórn að virða hershöfðingj
ana, aflstoð jafnvægis og róleg-
heita. Þeir þora ekkj að móðga
þá eða meiða. Það hefur verið
upplýst, að hershöfðingjarnir
flytji ailt sitt herlið til Austur-
Pakistan með bandarlskum leigu
skipum, sem formlega eru lán-
uð til þess að flytja aðstoð gegn
hungursneyð, en til þess eru þau
ekki notuð. Að vísu eru Banda-
ríkjamenn ekkj einir um slíka
aðstoð Það er einmitt mjög slá
andi að á sama tt'ma er kfn-
verska kommúnistastjórnin mik
ill styðjandi Jaja Kans. Og pak-
;stönsku hershöfðingjarnir höfðu
alveg sérstaka milligöngu um
að koma á sættum milli Nixons
forseta og Kínverja. Kissinger
lagði upp í hina leynilegu Pek-
ingferð einmitt frá Pakistan á
sama tíma og her Pakistans var
að murka lífið úr fólkinu í Beng
al
Við spyrjum því sjá'fa okkur
alvarlegra spuminga. Hvað langt
á stuðningurinn við hershöfð-
ingja ..jafnvægisins" að ganga?
Og um leið og við fögnum þeirri
miðlun sem virðist vera að kom
ast á milli Bandaríkianna og
Kína, þá leitar sú hugsun á, hve
óhugnanlegt það er að hún skuli
gerast I blóðstrauminum frá
Bengal.
f haust verður kommúníska
Kína veitt innganga í Sameinuðu
þjóðirnar við lófaklapp frá Mr.
USA En æth nokkur megi vera
að því að beina andartaks hugs-
un til hörmulegra atburða I
?°náai. sem bergmála gegnum
sófaiakiá.
Porstelnn Thorarensen.
„Ætli kall-
inn sé í
góðu skapi?“
Rætt v/ð Siguró Jónsson, framkvæmdastjóra
LoftferÖaeftirlitsins, um s'ógu og þróun
islenzkra flugmála og ástand þeirra i dag
„Ég er búinn að vera í loftinu í meira en fjörutíu ár“, seg-
ir Sigurður Jónsson framkvæmdastjóri Loftferðaeftirlitsins,
enda er hann manna á meðal varla kallaður annað en Siggl
flug. Aðrir menn hafa naumast betri yfirsýn yfir þróun og
sögu ísienzkra flugmála en þessi handhafi flugskírteinis núm-
er eitt.
Þrátt fyrir að íslendingar séu umsvifamiklir á sviði flug-
mála, má gera ráð fyrir, að allur almenningur þekki betur
til Bifreiðaeftirlitsins en Loftferðaeftirlitsins, og í því tilefní
fékk blm. Vísis Sigurð til að svara fáeinum spurningum um
sjáifan sig og þá stofnun sem hann stjórnar.
”Ég ^ýzkalands að læra
aö fljúga,“ segir Si'guröur,
„og kom heim 1930 rétt fyrir
Alþingishátíðina, og á þeirri há-
tíð flaug ég með farþega. Traust-
ið á flu-ginu í þann tíma var nú
ekki meira en svo, að kona, sem
ætlaði að fljúga, gerði sér ferð
heim til mín að sjá fráman í
mig, áður en hún ákvað, hvort
hún ætti að voga sér með mér.
Það ílugfélag, sem þá var
stofnað, lagði upp laupana 1931,
því að þá hélt innreið sína
nokkuð, sem kallað er heims-
kreppan, með innflutningshöft-
um og gjaldeyri<:hömlum.
Síðan fékkst ég við önnur
störf til ársins 1939, en þá var
stofnað Flugfé’.ag Akureyrar,
sem síðar varð Flugfélag ís-
lands. Þar starfaöi ég til 1942,
þegar ég hætti og sneri mér að
öðrum hlutum þangað til em-
bætti flugmálastjóra var stofnað
samkvæmt lögum númer 24 frá
12. febrúar, 1945. Frá 15. marz
sama ár hef ég síðan starfað
óslitið að íslenzkum flugmálum.
í upphafi starfaði ég með
Erling Erlingsen, sem var fyrsti
flugmálastjórinn, og vegna kunn
ugleika mlns á flugi féll það í
minn hlut að hafa eftirlit með
flugvélum og flugkennslu og
prófun flugmanna.
Þessi starfsemi hófst í einu
herbergi I Garöastræti 2, en við
fengum sem betur fór stærra
pláss fljótlega. Síðan rann upp
VE-Day eða Evrópudagurinn, og
menn frá hemum spurðu, hvort
við hefðum mannafla til að taka
við stjórn flugvallarins hér. Við
vorum að sönnu fátækir af þjálf-
uðu fólki, en fengum heim frá
námi tvo menn, þá Sigfús Guð-
mundsson og Gunnar Sigurðsson
sem síðan stöiíuðu með okkur
Erlingsen að yfirtöku F.ugvall-
arins.
Þegar við tókum að gefa út
flugskirteini, höfðu verið gefin
út tíu skírteini. Fyrsta skírtein-
ið, sem viö gáfum út var því
númer ellefu, og það fékk Skúli
Axelsson flugmaður. Flugmenn-
ina varð ég að prófa sjálfur
eftir vinnutíma í Garðastrætinu,
en eftirlit með flugvélunum
hafði Axei Kristiánsson, sem nú
er forstjóri Rafha.
Úr Garðastrætinu fiuttum við
í brezka spltalabragga, sem
stóðu undir Beneventum, og þar
vorum við, þangað til við flutt-
um I núverandi húsnæði hér I
flugturninum."
• „Hvert er starfssvið Loft-
ferftaeftirlitsins?“
„í stuttu máli sagt sér Loft-
ferðaeftirlitið um útgáfu allra.
skírteina fyrir íslenzkar flugvél-
ar og skrásetur þær og hefur
eftirlit með viðhaldi þeirra og
endurnýjun lofthæfnisskírteina.
Við sjáum svo líka um útgáfu
leyfisbréfa, eins og þau eru
kölluö skírteinin, sem allir Is-
lenzkir flugliðar hafa.“
• „Hvað eru íslenzkir fluglið-
ar margir og, hvemig skipt
ast þeir f flokka?"
„Skiptingin er þessi —
svona hér um bil: Flugnemar
651, einkaflugmenn 412, atvinnu
flugmenn 253, atvinnuflugmenn
með meirapróf 27, flugstjórar
141, flugvélavirkjar 180, flug-
vélstjórar 81, flugumsjónarmenn
29, ílugleiðsögumenn 129, flug-
umferðarstjórar 76 og svifflug-
menn 44.
Loftferðaeftirlitið sér um og
fylgist með endumýjun á skír-
teinum þessara flugliða og kann-
ar, hvort þeir hafi viðhaldið
þekkingu sinni. Hér eru búin til
prófverkefni fyrir hina einstöku
flugliða, og þeim er skylt að
gangast undir Iæknisrannsókn
hjá Úlfari Þórðarsyni, trúnaðar-
lækni Loftferðaeftirlitsins — án
læknisvottorðs fæst ekki skír-
teini."
• Hvað eru margir starfandi
hjá LoftferðaeftirIitinu?“
„Hér starfar þrennt auk mln
Grétar Óskarsson flugvélaverk-
fræöingur, Skúli Jón Sigurðsson,
flugumsjónarmaður með meiru,
og svo frú Svava Þórðardóttir."
• „Er það vinsælt starf að
vera prófdómari flug-
manna?“
„Það bar margt spaugilegt
við, þegar ég var sjálfur að
prófa. Ég reyndi að hafa aga á
hlutunum, og menn höfðu því
kannskj einhvem beyg af próf-
dómaranum. Ég heyrði stundum
talað utan að. þegar menn voru
að krunka saman: Skyldi maður
eiga að fara 1 próf f dag? Ætli
kallinn sé f góðu skapi?
Ég lærði í Þýzkalandi og
reyndi að tileinka mér það sem
ég lærði þar. Stundum 'elldi ég
menn, og sumir þeirra náðu
prófi í annarri tilraun, og með-
Þarna er Sigurður með stýri og miðhluta úr skrúfu af Junk*
ers F13 flugvél, en sú vél hét „Veiðibjallan“, og henni flaug
Sigurður við síldarleit á árunum upp úr 1930.
a! þeirra eru nú margir ágætis-
flugmenn. Til dæmis man ég
eftir einum prýðismanni, sem
nú er flugstjóri á heljarstórri
DC8-fIugvél.
Það sem ég vil brýna fyrir
mönnum, sem stunda flug, er
að viðhafa sjálfsgagnrýni, að
segja aldrei: Þetta er nógu gott
— því að enginn hlutur er nógu
góður.“
• „Er flug hættulegt?“
„Þessu verður ekki svarað
með jái eða neii,“ segir Sigurð-
ur. „Öll tækni — ekki sízt í um
ferð — og hinn síaukni hraöi
hefur sjálfsagt einhverja hættu
í för með sér. En flug er þó
ekki í áhættumeiri flokki en til
dæmis bifreiðaakstur.
Ég skal segja þér, að þegar
maður flýgur yfir Atlantshafið,
getur maöur lfftryggt sig fyrir
um fimm mil'jónir, og sú trygg-
ing kostar um 250 krónur. Þessa
tryggingu hef ég iðulega keypt
og síðan sýnt konunni minni
tryggingaskjalið og sagt: Þama
misstirðu af fimm milljónum."
• „Fregnir af flugslysum, eins
og undanfarið, vekja óhug
hjá fólki. Hver er helzta
ástæða flugslysa?“
„Óhöpp geta al’.taf orðið.
Menn þurfa að sýna gætni. Hér
eru helztu óhöppin leiðinda-
óhöpp við flugvellina, og svo
hafa heiðarnar reynzt hættu-
legar. Það hafa orðið flugslys á
Hellisheiði, Snæfelisnesi, á Holta
vörðuheiði, við Látrabjarg, á
Öxnadalsheiði, á Vaðlaheiöi —
en varla á öðrum stööum, nema
þá í námunda viö flugvöll.
Þótt við heitum Loftferðaeftir
lit getum við ekkj haft vit fyrir
mönnum, eftir að þeir eru komn
ir í loftið. Það er sffellt brýnt
fyrir mönnum að vera varkárir,
en það eins og gleymist stund-
um. Aðalkostur góðs flugmans
er sá, að kunna að taka ákvörð-
un um, hvenær snúið skuli við.
Þar geta sekúndur skipt máli,
því að á litlum vélum er ekki
flogið blindflug nema í ýtrustu
neyð. Þessi „skriðbissniss“, sem
við köllum svo, þegar menn
fljúga lágt yfir heiðunum, er
hættulegur. Annars er hér ekki
mikið um flugslys, miðað við,
hversu óskaplega mikið er flog-
iö. Ástandiö er ©kki til aö hafa
áhyggjur af.“
• „Er haft nægilegt eftirlit
með glannalegu flugi, og
kemur það fyrir, að menn
missi skírteini sín?“
„Skírteinin hafa veriö tekin
af þó nokkuö mörgum fyrir gá-
leysislegt flug. Ekkj eru sendar
kærur til yfirvalda vegna þess,
heldur afhenda menn skírteinin
í góðu. Glannalegt flug held ég
haft minnkað með árunum.
Ég man til dæmis eftir því,
að einu sinni kom hingað maður
á bfl og var saltvondur, þvf að
flugvé! hafði verið flogiö svo
lágt yfir hann. þar sem hann
var staddur á Hellisheiði. Lfka
var klagaö til okkar einu sinni,
þegar flugvél, sem var að koma
að norðan í farþegaflugi að sum-
arlagi f miðnætursól hafði flogið
suður Kjöl og flogið lágt yfir
Biskupstungunum og vakið þar
upp fólk á hverjum bæ“.
• „Hvaða flug er hættuleg-
ast?“
„Áburðardreifingarflug hefur
í för meö sér hættu, en á því
sviði hafa verið gerðar allar
hugsanlegar ráðstafanir til að
draga úr hættunni."
• „Er það satt að íslenzkir
flugliðar njóti mikils álits
erlendis?“
„Já það er óhætt að segja.
Sífellt er ég að hitta menn, sem
lýsa yfir hrifningu sinni á hæfni
þeirra. Og án þess að ég eigi
þar af nokkurn heiður. þótt ég
sé í þessu baksi. finnst mér
gaman að vita til þess, aö menn
skuli telja íslenzk flugmál i
góðu !agi.“
— ÞB