Vísir - 08.05.1972, Blaðsíða 6

Vísir - 08.05.1972, Blaðsíða 6
6 VÍSIR. Mánudagur 8. mai 1972. VÍSIR Útgefandi: Reykjaprent hf. Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson Ritstjóri: Jónas Kristjánsson Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson Ritstjórrfarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611 Afgreiösla: Hverfisgötu 32. Simi 86611 Ritstjórn: Siðumúla 14. Simi 86611 i r, hnuri Askriftargjald kr. 225 á mánuði inranlands i lausasölu kr. 15.00 eintakið. Blaðaprent hf. Sparnaði sparkað Raforkumál íslands hafa þróazt heima i héruðun- ( um. Framtakssamir kaupstaðir, kauptún og byggð- ( arlög hafa komið sér upp orkuverum og rafveit- ) um, sem siðan hafa smám saman fært út kviarnar. ( Þannig byggði Reykjavikurborg Sogsvirkjun, sem( nú er með þátttöku rikisins orðin að Landsvirkjun. ) Þessi uppbygging hefur verið eðlileg og heilbrigð. \ Þótt hinir framtakssomu aðilar hafi margir hverjir ( verið fjárhagslega vanmáttugir i samanburði við ( rikisvaldið, hefur rafvæðingin gengið ótrúlega hratt) fyrir sig og liklega hraðar en hún hefði gert eftir \ öðrum leiðum. ( Töluverð samkeppni er milli hinna einstöku raf- ( veitna, þótt hver þeirra sé ein um sitt svæði. Það er ( stolt þeirra að geta haldið rafmagnsverðinu niðri og ) geta miklazt af þvi gagnvart öðrum rafveitum, sem \ taka hærra verð af almenningi. ( Munurinn á útsöluverði einstakra rafveitna er /( ekki aðeins háður misjöfnum yrði aðstæðum. Það er ) viðurkennt, að sumar rafveitur, sem selja rafmagn \ tiltölulega ódýrt, hafa við erfiðari yrti skilyrði að ( glima heldur en sumar þær, sem selja rafmagnið / dýrar. Einnig er ljóst, að rafveitur, sem kaupa raf- ( magn á sama verði i heildsölu, hafa mismunandi ( útsöluverð, sem ekki er eingöngu háð misjöfnum/ vandkvæðum við dreifingu orkunnar til neytenda. ) Þessi samkeppni er heilbrigð og stuðlar að þvi, að \ verði á rafmagni sé haldið niðri. Þjóðfélagið hagn-^ ast á þessu um milljónir eða tugmilljónir á ári ( hverju. Þær rafveitur, sem koma illa út úr verð-) samanburðinum, kappkosta að bæta stöðu sina, og \ hinar keppast um að halda sinni góðu stöðu. Þessi ( samkeppni minnir á iþróttamót, þar sem flestir ( leggja sitt ýtrasta af mörkum. ( Ef málin fengju að þróast i friði, mundu þessar ) rafveitur halda áfram að stækka og tengjast hver ( annarri. Veitukerfi mundu téngjast,og gerðir yrðu ( gagnkvæmir orkusölusamningar. Rafveitur mundu ( með þátttöku rikisvaldsins sameinast um byggingu ) orkuvera og jafrivel rugla saman reytum sinum ) sumar hverjar. En samkeppnin um verðið mundi ( áfram verða virk. ( Nú vill rikisstjórnin stefna að sama raforkuverði ) um allt land. Þetta er liður i tillögu, sem hún hefur ( lagt fram um sameiningu rafveitna og um að minnsta kosti helmings þátttöku rikisins i þessum ( stækkuðu rafveitum. Með þessu er verið að draga ( framtakið frá héruðunum til rikisvaldsins, og er) það i samræmi við heildarstefnu rikisstjórnarinnar. ( Það litur vel og lýðræðislega út að stefna að jöfnu V raforkuverði. En böggull fylgir skammrifi. Þegar ( rikið hefur eignazt að helmingi eða að meirihluta( allar rafveitur á íslandi og komið á fót samræmdu ( útsöluverði, verður viðhorf stjórnenda og starfs-) manna rafveitnanna til rekstrarins allt annað, svo \ sem kunnugt er af öðrum rikisrekstri. ( Þá verður ekki lengur samkeppni milli rafvéitna ( um að hafa framkvæmdir og rekstur sem ódýrast. ( Mistök og vanrekstur koma þá niður á jöfnunar- J sjóði, og aðhaldið vantar af hálfu þeirra, sem verða ( að borga brúsann, það er almennings. Þá verður ( auðvelt að útvega pólitiskum aumingjum vinnu. Og ( milljónir eða tugmilljónir munu fara i súginn frá ári) til árs. ( Kvenfrelsið kemur til Maldíveyja Karlmenn hafa konur sínar með sér ó veitingahús og JAFNVEL dansa við þœr Kvenfrelsi vex i heim- inum, en á Maldiveyjum ganga konurnar enn sem fyrr nokkrum skrefum á eftir eigin- mönnum sinum, en fyrir kemur, að þær verða á eftir til að skoða i búðarglugga. f þessu nýfrjálsa og múhameðska landi i Indlandshafi hefur varla nokkur kvenfótleggur ennþá kikt niður úr mínipilsi, baðfötum eða stuttbuxum, hversu mikill sem hitinn kann að verða. Þarna eru þó 110 þúsund fótleggir kvenna. Þeim, sem reyna að umbylta þessum siðum, er refsað og stúlkurnar lamdar með svipum með koparoddum. En Asiumaður tjáði fréttamanni AP, að samt hefðu orðið gífur- legar breytingar. Karl- menn séu teknir að hafa konur sinar með sér i veitingahús og til annars mannfagnaðar. útlend- ingur bætti við : Og JAFNVEL dansa við þær”. Þær hugrökkustu til Ástraliu. Ungir Maldivar segja, aö meö þeirra kynslóð muni byltingin koma. Mæður þeirra huldu likama sina meö blæjum niður á tær og boru innilokaðar á heimil- um, en dæturnar kunna að breyta til. 1 fyrsta sinn eru stjörnvöld farin að ráða stúlkur i skrifstofur sinar. Konur hafan fengið að kenna i skólum og vinna i sjúkra- húsum. örfáum ógiftum stúlkum liðst jafnvel nú orðið að labba úti með kunningjum sinum af hinu kyninu. 1 tveimur skólum i höfuðborg- inni eru 700 stUlkur við nám, en á fyrri árum lærðu konur litið ann- að en að sjóða fisk og ala börn. Með lýðveldinu fá konur að kjósa i kosningum, og þykir ekki annað hlýða, væntanlega vegna umheimsins. Þær hugrökkustu fara til Astraliu og ætla að koma aftur til að stýra kvenfrelsi. Ferðalangar á reiki milli hvitra veggjanna og pálmatrjánna sjá feimnar konur gægjast út úr hús- unum. Ungar stúlkur lita undan, en þær munu þó eiga það til að horfa um öxl, þegar þær halda, að ferðalangurinn sjái ekki. 1200 kr mánaðartekjur, ef vilja eiga 4 konur. Markaöstorgið er enn mikið til einkavöllur karlkynsins, en kven- frelsið læðist þangað inn, og nú má stundum sjá konur kaupa hrisgrjón i búðum við höfnina. Maldivar eru múhameðstrúar- menn, og i hinni helgu bók Kóran- inum eru þau fyrirmæli, sem enn gilda á eyjunum, að menn mega eiga sér fjórar konur. Forsetinn, Ameer Ibrahim Nasir, hefur þó gert breytingu á og sett skilyrði, að karlmenn þurfi að hafa um 500 krónur i mánaðartekjur, ef þeir vilji hafa tvær eiginkonur, og um 1200 ef hann vill eiga sér fjórar i einu. Segi þrisvar, að vilji skilja við konuna. Karlmenn þurfa litið að hafa fyrir skilnaði, aðeins segja llllllllllll Umsjón: Haukur Helgason þrisvar, að hann skilji við kon- una, en nú vérður hann þó að ala önn fyrir henni, þar til hún giftist aftur, og mun það halda aftur af sumum. Nú þarf fjölskylda konu ekki lengur að greiöa heimanmund, sem var gifurlegur baggi. Sumir kvarta undan þvi, að fjölkvæni sé á undanhaldi. Flestir hafi nú aðeins eina konu. Svo sagði stúdent okkur, sem var að spara fyrir fyrstu gift- ingu. Hann bætti við, að ,,það væri nú lika betra þannig”. Á eyðieyju fyrir móðgun við háttsetta. Þótt kvenfrelsið læðist fram hjá eyjunum, er ekki blásið i lúðra. Eyjarnar hafa sáralitið samband við önnur lönd. Engum þýðir að vera með uppsteit. Fólk hefur verið sent á eyðieyju fyrir minni háttar móðgun við háttsetta. Sumir telja, að kona verði kjör- in á þing eftir 20—30 ár. Langur vegur til kvenfrelsis. Þessar hefðarkonur á Maldív- eyjum flissa, þegar þær láta undan ágengum ljósmyndara og stllltu sér upp. Ekki eru 20 ár liðin, sfðan allar konur báru blæjur og þurftu að fela sig fyrir ókunnugum. 42% ólæsir. Hvað eru Maldiveyjar? Þetta eru einar tvö þúsund eyjar, litlar kóraleyjar og um 220 byggðar. Loftslag er heitt og rakt, og malaria geisar. En þarna búa um 110 þúsund manns. Þarna var aðeins einn læknir árið 1957. Maldivar lifa mest á fiski og flytja mest inn hrisgrjón. Portugalar lögðu þær undir sig árið 1518 og héldu eyjunum fram á 17. öld, en þá tóku Hollendingar við, og síðan Ceylonbúar. Bretar komu til skjalanna, áður en lauk. Fullt sjálfstæði fengu eyjar- skeggjar árið 1965. Eftir átta alda soldánsstjórn, sem laut þó útlendingum, var lýö- veldi stofnað árið 1968. 42% eru ólæsir. Bilar munu vera um 100. Sjónvarp er ekki en þrjár út- varpsstöðvar og þrjú dagblöð, en eintakafjöldinn er aðeins 3 eintök á hverja 1000 ibúa á dag.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.