Tíminn - 23.01.1966, Blaðsíða 2
'M'; | iwi'VHl v!!'f:wi ’i’ f ’ (ií ií imi m[! í ; pf i - f’í u i' if n ;;11 ’r r ■’ v i'
N I! I I 11
TÍMINN
SUNNUDAGUR 23. janúar 1966
ÞÁTTUR KIRKJUNNAR
TRÚ ÞlN
„Hún var trúuð kona.“
„Hann er trúaður maður,“
heyrist stundum sagt um fólk.
En vitið þið, hvað oftast er
átt við með þessum orðum?
Annað hvort að þau, sem
talað er um, hafi starfað í ein-
hverjum sértrúarsöfnuði eða
verið í einhverju rétttrúnaðar-
félagi. Og vafalaust er hægt að
vera „trúaður“ í þess háttar
félagsskap og meira að segja
framúrskarandi.
En er það þessi aðstaða,
sem Kristur hugsar um, þegar
hann hrósar fyrir trú?
Það getur naumast verið,
vegna þess, að fólkið, sem
hann dáist að á þessu sviði,
t.d. hundraðshöfðinginn og
hamverska konan, þau voru
að dómi „trúaða fólksins"
hvorki meira né minna en
heiðingjar.
Einhver hér um daginn, var
með miklum vandlætingartón
að finna að skoðunum prests
í útvarpsræðu, af því að hann
hafði hrósað Gandhi fyrir trú
hans, og vandlætarinn gat þess
um leið, að Gandhi hefði raun-
ar verið „góðmenni," en samt
sem áður heiðingi, og svo var
á greinarhöfundi helzt að
heyra, að presta með slíkar
fullyrðingar þyrfti biskup að
taka til sérstakrar athugunar
og líklega helzt að fjarlægja
úr kirkjunni eða frá . störfum.
En orðið „góðmenni“ um
Gandhi er náttúrulega engar
skammir. í vitund flestra fs-
lendinga er það nánast saima
og meinleysingi, gæti verið
haft um háífvita.
En munu ekki flestir for
dómalausir bæði sagnfræðingar
og hugsuðir telja hann eitt af
helztu stórmennum meðal millj
ónanna um margra alda skeið?
Og mundi ekki Kristur hafa
talið þann mann trúaðan, sem
afstýrir í trú stórstyrjöld með-
an hann af speki og krafti
síns innra lífs berst til sigurs
fyrir sjálfstæði milljónanna í
föðurlandi sínu. Býður heims-
veldinu byrginn í trú á friðar-
sókn, einn á móti öllum Breta-
her?
Trú að dómi Krists er áreið-
anlega ekki fyrst og fremst
játning eða viðurkenniag ein-
hverra ákveðinna skoðana og
kenningarkerfa. Það er miklu
fremur heit tilfinning og sann-
færing, traust á sigri hins goða
í öllum atvikum lífsins. „Trú
er sannfæring um það, sem
ekki er unnt að sjá,“ segir
einhver hinna fyrstu rithöf-
unda kirkjunnar. Og það er
góð skýring.
Og kenning Jesú og Páls
postula um að kærleikurinn sé
mestur alls í himni og heimi,
að Guð sé kærleikur gefur
bæði takmark og grunn fyrir
trúartilfinningu mannssálar.
Þannig verður trúin, traustið,
sannfæringin um sigur hins
góða kjölfestan og leiðarljósið
í lífsbaráttu mannsins, skapar
þar öryggi, ástúð og hjartafrið
á hverju sem gengur. Auk þess
gerir slík trúaraðstaða vitund-
ina skyggna og hrifnæma fyrir
öllu góðu, sönnu, réttu <og göf-
ugu, hreinsar og skírir gull
manngildis og mennta. Gefur
útsýn yfir þröngan hring for-
dóma og hroka og opnar inn-
sæi til annarra mannssálna og
æðri heima, skapar jafnvægi og
hugrekki í hverri raun, mótar
baráttuþrek og lífsvilja.
Og þessi trúarvissa, guðstrú-
in er því öruggasta undirstaðan
einn traustasti þáttur mann-
legrar hamingju og sanura
þjóðarheilla, og opnar að lok-
uim útsýni til annarra veralda
að þessu lífi loknu.
Það er slík tilfinning, sem
ber ávöxt í ástúð, umhyggju og
fórnarlund, sem Jesús dáðist
að sem trú, smbr. frásagnirnar
um hundraðshöfðingjann og
kanversku konuna og á hinn
veginn andstæðuna, trúleysið,
sem hann talar um í fram-
komu lærisveina sinna í æðru
þeirra, ringulreið og ótta, t.d.
í bátnum í rokinu og í auðn-
inni við birgðaskortinn.
Það er ekki skortur á trúar-
tilfinningu, sem einkennir
þessa öld, heldur hefur verið
villt um fyrir trúarvitund
meira að segja heilia milljóna-
þjóða kristinna að nafninn
Þeim kennt að setja traust s
á eitthvað hverfullt eða einsk
vert. Þannig myndast bæði
manndýrkun og hugmynda-
dýrkun, sem er guðstrúnni
framandi sem takmark.
Og sannarlega þarf guðstrú-
in ræktun og eflingu, ekki sízt
á mótunarskeiðum mannsæv-
innar, t.d. í bernsku og æsku.
Og þar skortir oft mikið á.
Trúrækni og helgisiðir, bæn-
rækni og kirkjurækni eru þar
mikilsverð tæki. En það má
ekki blanda saman tækjum og
tilgangi. Þess vegna getur
nunna eða munkur sem þylur
bænir oft á dag, sömuleiðis
prestur verið trúlaus eða trúar
veik. Tækin hafa ekki verkað
Hjartað er þá ósnortið, guð-
fræðingur getur verið trúlaus-
ari en tollheimtumaður og K.
F.U.M.-fólkið, sem hefur hina
beztu aðstöðu til trúareflingar
fellur í skuggann, ef það sýnir
hroka og þröngsýni, ofstæki og
ofsóknarhug, sem eru allt sam-
an eigindir fjarlægar guðstrú
þeirri, sem Jesús dáðist að.
Trúað fólk er venjulega ekki
hrópandi á torgum um frelsun
sína og forréttindi, og það er
sægt að finna það, hvar sem
er við götur hversdags-
lífsins, á vinnustöðum í skólum
sjó og landi og að sjálfsögðu
í kirkjum. Það einkennist af
KOPARROR
3/16” - V4” - 5/16“ - 3/8“ - 7/16“ og
BÍLABÚÐIN
HVERFISGÖTU 54.
Pökkunarstúlkur óskast
1 frystihúsavinnii. fæði og húsnæði 3 staðnum
F R O S T H F . , HAFNARFIRÐI.
sími 50165.
<?vrsta flokks
RAFGEYMAR
-'tn fullnægja ströngustu
' "Kfum Fjölbreytt úrval 6
12 volta jafnan fyrirliggi
•>ndi. IWunið SftNNAK. þegar
“^r burfið rafgeymi.
CXAYPII I Uaugavegi 170,
dmykill SÍTnf 199.fi0
Kjörgarður
Karlmannaföt.
Glæsilegt úrval.
Unglinqaföt frá
1650,00 — 2 600,00.
Zlltíma
SÍMI 22206
Blaðburðarfólk óskast
í eftirtalin hverfi:
Lynghagi
Fálkagata
Barónsstígur
Leifsgata
far <$>
einhverri friðsælu og öryggi,
svo að ósjálfrátt líður manni
vel í nærveru þess.
Auðvitað eru allir gæddir
trúartilfinningu, vissum skerf
af trausti. Án þess værum við
viti og vilja svipt. Vicf treyst-
um og verðum öll að treysta
einhverju meira að segja dauð-
um hlutum að vissu marki. Ég
treysti því, a. d. að skipstjóri
og vagnstjóri, sem ég ferðast
með séu með fullu viti og
sæmilegri starfsþekkingu og að
tækin séu í sæmilegu standi.
Án slíks trausts yrði tilveran
óþolandi og þó ekki síður hinn
trúlausi sjálfur. Og komist van-
trú að jafnvel í hinu smæsta
verður ástandið hræðilegt.
Hugsið ykkur, að þeirri hug-
mynd væri lætt inn hjá far-
þegum á flugi, að nú væri hel-
sprengja, tímasprengja með í
farangrinum. Hvílík angist.
Þannig er það samt oft í líf-
inu sjálfu. Þannig verkar ef-
inn, trúleysið, vantraust og
vantrú á hið góða og sigur
þess hvarvetna, sem það kemst E
að. Af því stafar sjálf-
sagt meira en helmingur af
allri hugsýki og geðveiki nú-
tímafólks, uppgjöf þess, angur
og friðleysi, sem svo er reynt
að slá á með pillum og áfeng-
isnautn, sem oft leiðir út í
vítahring, svo að síðari villan
verður verri hinni fyrri,
Eflið guðstrúna í vitund ykk-
ar og veitið hana börnum ykk-
ar í arf. Það er helzta undir-
staða mannlegrar hamingju.
Látið þar einskis ófreistað, not-
ið tiltæk tæki eins og bænir,
guðsorð, söngva, sálma og
kirkjugöngur, helgisiði og trú-
félög. En blandið samt aldrei
tækinu saman við tilganginn.
Haldið vitundinni opinni, hugs
uninni frjálsri, hjartanu heitu.
Annars bíður hræsnin og hrok-
inn við dyrnar reiðubúin að
taka völdin.
Og sá tími mun koma, að
rödd meistarans ómar í vitund
á stórri, þungri úrslitastund í
lífssögu þinni: „Mikil er trú
þín. Verði þér eins og þú trúð-
ir.“ Árelíus Níelsson. ®
BANKASTRÆTI 7 — SÍMI 12323.
Hver
flugfarþegi
borgar
fyrir tvo
Flugfarþegar greiða nú verð
fyrir farmiða, sem svarar til
tveggja manna ferðalags. Önn-
ur hver flugvél ferðast tóm,
þar sem sætafjöldi hvers flug-
félags hefur aukizt mun meira
en fjöldi farþega, með þeim
afleiðingum að helmingur sæt-
anna selst aldrei. Verð flug-
miða mun halda áfram að
lækka, en það gerist ekki eins
ört og á unöanförnum árum.
Talið er að lækkunin muni
nema einum af hundraði ár-
lega.
Þessar upplýsingar er að
finna í síðasta fréttabréfi Al-
þ j óðaf lugmálastof nunarinnar
(ICAO), þar sem fram kemur
að fjárhagsástæður flugfélag-
anna hafa til muna batnað síð-
an 1962. Áður fyrr urðu tekj-
umar aldrei hærri en sem nam
þremur af hundraði yfir út-
gjöldin, og oft voru tefcjur
lægri en útgjöld. Árið 1963
var tekjuafgangurinn þó kom-
inn upp í fimm af hundraði
og árið 1964 nálega átta af
hundraði. Arðurinn var þó
talsvert minni, m.a. sökum
skatta, vaxta og afborgana.
80 af hundraði þotur.
Um það bil 72 af hundraði
allra loftflutninga eiga sér nú
stað í þotum, og mun sú hundr
aðstala hækka upp í 80 á þessu
ári. Þegar um langar flugleið-
ir er að ræða eru þoturnar
næstum helmingi fljótari í för-
um en venjulegar skrúfuflug-
vélar. Jafnframt geta þær tek-
ið helmingi meiri farcn, og
hver eining sem flutt er kost-
ar 40 af hundraði minna i
rekstri. En þotur eru nálega
þrefalt dýrar: í verði og gera
miklar kröfur til umferðaþjón-
ustu og leiðbeiningartækja á
flugvöllum.
Flugfélögin standa sem sé
andspænis miklum vanda, enda
þótt þotuöldin hafi ieitt til
þess að flutningskostnaður á
hvert tonn — kílómetra hefur
samtals lækkað um 27 af
hundraði. Samkeppnin hefur
leitt til þess, að hvert flugfé-
lag hefur verið tilneytt til að
kaupa æ fleiri dýrar þotur.
Jafníramt hefur verð á göml-
um flugvélum lækkað, og nauð
synlegt hefur reynzt að gera
dýrar endurbætur á flugvöll-
um.
-lægfara verðlækkun.
Farmiðaverðið hefur því
ekki lækkað jafnört og búizt
var við. Enda þótt veruleg far
gjaldalækkun muni eiga sér
stað atan mesta annatímans,
verður hin árlega lækkun ekki
meiri en sem nemur einum af
hundraði, samkvæmt útreikn-
ingum fréttabréfsins, og eykst
þó tala flugfarþega stöðugt
um 12 af hundraði árlega. Tal-
ið er að sú þróun muni halda
áfram a.m.k. fram til ársins
1975.