Vísir - 18.07.1974, Blaðsíða 5

Visir. Fimmtudagur 18. juli 1974.
LÖND í MORGUN ÚTLÖND í MORGUN ÚTLÖNDÍ MORGUN ÚTLÖND í MORGUN Umsjon: BB/GP
Bulent Ecevit, forsætisráöherra Tyrkja, sést hér veifa til mannfjöldans viö
Downing stræti 10, þegar hann gengur inn til kvöldveröar meö Harold Wilson i
gærkvöldi.
Brezk lögregla
herðir eftirlit
Brezka lögreglan herti allt
eftirlit meö opinberum bygging-
um og ferðamannastööum i Lond-
on i morgun eftir sprenginguna,
sem varö i Tower of London I gær.
Sprengjan þar varð einni konu aö
bana og særöi 37 manns. Þetta
var fjóröa sprengjutilræöið i Eng-
landi á fjórum dögum, og telur
lögreglan, að trski lýöveldisher-
inn standi aö baki tilræöunum.
Lögreglan hefur ekki enn
fundið neinn, sem talinn er hafa
staðið að sprengjunni i Tower.
Hún hefur hvatt alla ferðamenn,
sem voru þar i gær með mynda-
vélar, til að gefa sig fram með
filmur slnar, ef eitthvað grun-
samlegt hefði af tilviljun festst á
þær.
Sérfræöingar lögreglunnar
rannsaka verksummerkin eftir
sprenginguna I Tower of Lond-
on.
Sprengingin, sem varð um tvö
leytið i gær, olli erigum meirihátt-
ar skemmdum á Tower, þessu
gamla fangelsi. Sprengjan
sprakk í þeim hluta kastalans,
sem hefur að geyma safn
hergagna og herklæða, og munu
einhverjir sögulegir safngripir
hafa skemmzt illa. Daglega koma
um 10.000 ferðamenn i Tower og
átti kastalinn að vera opinn i dag,
þrátt fyrir sprenginguna i gær.
Sprengjan er talin hafa verið
hlaðin með tiu pundum af
sprengiefni og búin rafhleðslu og
klukku. Það eru nær þvi 90 ár
siðan slikur atburður gerðist i
hinum 900 ára gamla Tower. En
1885 sprengdu irskir öfgamenn
dýnamitsprengju þar og særðu 16
manns. Á síðustu tveimur árum
hafa 14 verið drepnir og nálægt
400 særðir i sprengjutilræðum i
London.
Makaríos hótar
Grikklandsstjórn
Makarios, forseti Kýpur, réöst I
gær harkalega á herforingja-
stjórnina i Grikklandi og sagöi, aö
hún hefði hvatt til uppreisnar
gegn sér. Hann hét þvi, aö Kýpur-
búar mundu veita viðnám, þar tii
herforingjunum i Aþenu heföi
verið komið frá völdum.
Makarios ávarpaöi fagnandi
hóp Grikkja úr glugga hótelher-
bergis sins i London i gær og
sagði: ,,Ég vona, aö sá dagur
renni fljótt upp, þegar grfska
þjóöin getur sjálf losnaö viö þá
hötuöu einræðisherra, sem kúga
hana.”
Makarios ræddi við Harold
Wilson, forsætisráðherra Breta,
og James Callaghan, utanrikis-
ráðherra, i London i gær. Hétu
þeir forsetanum að gera allt, sem
I þeirra valdi stæði til að koma
honum aftur til valda á Kýpur. 1
dag heldur Makarios til New
York, þar sem hann ætlar að sitja
fund öryggisráös Sameinuðu
þjóðanna og hvetja stórveldin til
að koma sér til hjálpar.
Bulent Ecevit
Bulent Ecevit, forsætisráð-
herra Tyrklands, kom einnig til
Bretlands I gær ásamt land-
varnaráðherra sinum og innan-
rikisráðherra. Hittu þeir Harold
Wilson og James Callaghan eftir
fundinn með Makariosi. Við-
ræðurnar stóðu fram á nótt, án
þess að nokkur endanleg niður-
staða fengist.
1 yfirlýsingu eftir fundinn
kemur ekki fram, hvort Ecevit
hefur fengið þann stuðning frá
Bretum, sem hann fór fram á.
Fyrst og fremst óskar hann eftir
þvi, að brezki herinn á Kýpur
xomi tyrkneska minnihlutanum á
eyjunni til hjálpar, ef nauðsynlegt
reynist að vernda hann gegn
ofbeldi Grikkja.
Brezka stjórnin hefur lýst
þeirri skoðun sinni, að „griska
stjórnin beri þunga ábyrgð á þvi,
hvernig nú er komið á eyjunni.”
Callaghan sagði bæði Makariosi
og Ecevit, að Bretar vildu komast
hjá öllum hernaðarátökum á
Kýpur.
Bulent Ecevit fer aftur til Tyrk-
lands frá London i dag.
Litlar líkurá átökum
Frá Washington berast þær
fréttir, að bandariskir hernaðar-
fræðingar telji óliklegt, aö til
hernaðarátaka komi milli
Grikkja og Tyrkja út af Kýpur,
enda þótt Tyrkir hafi flutt mikinn
herafla til stöðva næst eyjunni á
tyrkneska meginlandinu.
Þeir töldu þó, að ástandið kynni
að verða alvarlegra, ef rikis-
stjórnir landanna tækju ákvöröun
um það, að auka mannafla þann,
sem þær hafa hvor um sig á eyj-
unni. I tveimur herstöövum þar
eru innan viö 1000 hermenn frá
hvoru riki.
Hernaðarfræöingarnir benda á
það, að engir meiriháttar
liðsflutningar hafa orðið i Grikk-
landi, siðan byltingin var gerð á
Kýpur. Þeir segja einnig, að
viðbúnaður Tyrkja eigi að sýna,
að þeir séu reiðubúnir til
valdbeitingar, verði gert á hlut
tyrkneska minnihlutans á eyj-
unni. 1967 hótuðu Tyrkir að ráðast
inn á eyjuna, en Bandarikjamenn
og fulltrúar Sameinuðu þjóðanna
komu þá á stjórnmála-sáttum I
tæka tið. f
Vegna byltingarinnar hefur
Bandarikjastjórn sent Joseph J.
Sisco, aðstoðar-utanrikisráð-
herra, til London. A hann að ræða
við brezka og tyrkneska stjórn-
málamenn um ástandiö.
Á Kýpur
Byltingastjórnin undir forsæti
Nikosar Sampsons hefur ekki lent
i neinum erfiðleikum við að koma
sér fyrir á eyjunni, eftir að upp-
hafleg andstaða var brotin á bak
aftur. Lifið á Kýpur viröist vera
að komast i eðlilegt horf, og i
morgun var flugvöllurinn i
Nikósiu opnaður fyrir almenna
umferð.
1 útvarpi byltingarmanna eru
sifelit sendar orðsendingar til
tyrkneska minnihlutans þess
efnis, að hann hafi ekkert að ótt-
ast.
Miklir herflutningar fóru fram I Tyrklandi I gær og var liöinu safnað saman á strönd landsíns I næsta
nágrenni Kýpur. Myndin sýnir lest brynvaröra vagna meö tyrkneska hermenn á leiö til strandar.
Peningar verða
að vera dýrír
— vilji menn sigrast á verðbólgunni,
segir kanslari Vestur-Þýzkalands
Helmut Schmidt, kanslari Vest-
ur-Þýzkalands, sagöi I gær, aö
spennan milli Bandarikjanna og
bandamanna þeirra I Evrópu
heföi aö mestu leyti horfiö og nú
vær'i unnt aö telja Atlantshafs-
samstarfiö i nokkuð eölilegu
horfi. Hann gaf einnig til kynna,
aö verðbólgan gæti eyöilagt lýö-
ræöislega stjórnarhætti Vestur-
landa.
í einkaviðtali við fréttamann
AP-fréttastofunnar saeði kansl-
arinn einnig að siðan striðið varð
fyrir botni Miðjarðarhafs á sið-
asta ári og oliukreppan i kjölfar
þess, sem hvort tveggja hafði
þungbær áhrif á samstarfið innan
NATO, hefðu Bandarikjamenn og
Evrópubúar viðurkennt nauðsyn
þess ,,aö hafa samráð, áður en
þeir hæfust handa”.
Verðbólga i Vestur-Þýzkalandi
er 7%, einna minnst á Vestur-
Sendi Gaddafi
kafbótinn?
Voldugasti maöur Libýu, Mo-
ammar Gaddafi, var Arabaleiö-
toginn, sem Sadat Egyptalands-
forseti vildi ekki nafngreina, þeg-
ar hann sagöi, aö egypzkum kaf-
bát heföi verið sigaö á brezka
skemmtiferöaskipiö „Queen
Elizabeth 2”.
Sadat sagöist hafa orðið aö
grlpa i taumana og gefa kafbáts-
foringjanum önnur fyrirmæli,
eftir aö einn af leiðtogum Araba
heföi fyrirskipaö aö kafbáturinn
skyldi sökkva farþegaskipinu
meö 590 Gyðingum innanborös.
Eitt aðalmálgagn Araba, blaðið
A1 Akhbar, heldur þvi fram, að
þarna hafi verið um að ræða
Gaddafi ofursta. — Kemur enda
varla nokkur annar Arabaleiðtogi
til greina, þvi að ekki gat hver
sem vera vildi sigað sjóher
Egypta út um hvippinn og hvapp-
inn. Um þetta leyti voru samein-
ingaráform Libýu og Egypta-
lands 1 fullu gengi og I orði kveðnu
hétu bæði rikin eitt undir forystu
fóstbræðranna, Sadats og Gadd-
afis.
Siðar slettist upp á vinskapinn
og samrunaáformin runnu út i
sandinn.
A1 Akhbar heldur þvi fram, að
Gaddafi hafi viljað hefna fyrir
það, þegar Israelsmenn skutu
niður yfir Sinai farþegaþotu frá
Libýu. Með henni fórust rúmlega
100 manns, flestir Arabar.
löndum. Schmidt hvatti rikis-
stjórnir iðnrikjanna til að grípa
harðar á upptökum verðbólgunn-
ar innan eigin landamæra en þær
hafa gert fram til þessa. „Ef það
verður ekki gert”, sagði kanslar-
inn, „getur það haft alvarlegar
hættur i för með sér fyrir sér-
kenni lýðræðislegra þjóðfélaga
vorra.”
„Ekki verður sigrazt á verð-
bólgunni með þvi að gera peninga
ódýra. Þaðmega ekki vera miklir
peningar i umferð og það verður
að vera dýrt að afla sér þeirra, ef
menn ætla að berjast viö verð-
bólguna,” sagði Schmidt, sem
áður var fjármálaráðherra. Hann
lagði áherzlu á það, að stjórn sin
mundi viðhalda háum vöxtum og
takmarka eyðslu hins opinbera.
Nýi kanslarinn sagðist mundu
halda áfram stefnu Willy Brandts
gagnvart rikjunum i austri —
Ostpolitik — en gaf hins vegar til
kynna, að hann mundi ekki leita
eftir neinum nýjum samstarfs
leiðum við kommúnistarikin:
„Þýzka austurstefnan....fer sam-
an við heildarmynd samskipta
Vesturlanda við Sovétrikin og
fylgiriki þeirra. Hún gengur i
engu lengra en détente-stefna
Bandarikjanna,” sagði Helmut
Schmidt.