Tíminn - 25.02.1966, Blaðsíða 2

FÖSTUDAGUR 25. febrúar 1966
2
TÍMINN
Hús Bernörðu Alba
í þessum fræga harmleik Garcia Lorca, sem Leikfélag Reykjavíkur sýnlr um þessar mundir, koma
aSelns fyrir konur. Á myndinni sjást nokkrar þeirra, Bernarða Alba (Regína Þórðardóttir) ásamt dætr-
um sínum, sem þær leika Sigríður Hagalín, Guðrún Stephensen, Kristín Anna Þórarinsdóttir, Margrét
Ólafsdóttir og Helga Bchmann. Leikstjóri er Helgi Skúlason og hlaut sýningin, sem kunnugt er mikið
lof. Næsta sýning er annað kvöld, laugardag.
SJÁVARÖTVEGSMÁL
Framhald af bls. 1
Jýstu því yfir, að stjórn L.f.Ú.
hefði lýst sig samþykka frv. og
að efni fiskverðssamkomulagsins
hefði verið rætt á fundum útvegs-
manna víðs vegar um land, án
þess að andmæli hafi komið f'ram
gegn þvi atriði þeirra, sem þetta
frv. fjallar um. í öðru lagi voru
það fulltrúar sjómanna, þ.e. for-
maður Sjómannasambands íslands
fulltr A.S.Í.. í verð'lagsráði og full
trúi stjórnar Farmanna- og fiski-
mannasambandsins. Skýrðu þeir
frá því, að andmæli gegn frv.
lægju ekki fyrir af hálfu samtaka
þeirra, og formaður Sjómanna-
sambandsins lýsti því ennfremur
yfir, að víðtækur skilningur
á nauðsyn þessa máls væri fyrir
hendi meðal sjómanna og hann
gerði ekki ráð fyrir andúð á mál-
inu af þeirra hálfu.
í n. varð ekki samstaða um af-
greiðslu málsins.
Undanfarin ár hefur verið ein-
stakt góðæri til sjávarins og afla-
brögð miklu meiri en nokkru
sinni áður. Stórfelldar verðhækk-
anir á erlendum mörkuðum í
mörg ár í röð hafa skapað hag-
stæðari söluskilyrði en áður hafa
þekkzt.
Ytri skilyrði fyrir góðri afkomu
útgerðarinnar og fiskiðnaðarins
hafa því verið ákjósanleg, en mega
sín því miður lítils gegn verð-
bólgustefnu ríkisstjórnarinnar.
Óðaverðbólga er bókstaflega að
sliga sjávarútveginn, eins og raun-
ar aðrar framleiðíslugreinar lands-
manna, þrátt fjrir þessi hagstæðu
ytri skilyrði.
Þegar verðleggja skyldi þorsk-
afla nú um áramótin, var Ijóst,
að veruleg hækkun yrði að verða
á fiskverðinu af þessum sökum.
Varð það niðurstaða yfirnefndar
verðlagsráðs, að verðið til bátanna
yrði að hækka um 17%. Vafalaust
mátti sú hækkun ekki minni vera,
enda virðist á það skorta, að þetta
verðlag tryggi eðlilega útgerð á
þesáari vertíð. En þá kom í ljós,
að verkunarstöðvarnar og hrað-
frystihúsin voru ekki talin geta
staðið undir þeirri hækkun. Nú
er það að vísu mjög misjafnt
vegna aðstæðna, sem alkunnar
eru og hér verða ekki raktar,
hvaða fiskverði frystihúsin geta
staðið undir, en í þessu frv. er
engin viðleitni til að jafna þann
aðstöðumun. Vafalaust er það rétt,
að a.m.k. fjölmörg frystihúsanna
höfðu ekki möguleika á að taka
þessa hækkun alla á sig. Það er
þó ekki vegna þess, að þau hafi
á undanförnum árum farið var-
hluta af þeim verðhækkunum, sem
orðið hafa á mörkuðu'iium.
Meðalútflutningsverð hrað-
frystra flaka var á árinu 1965
fjórðungi hærra en á árinu 1963
og verðlag óverkaðs saltfisks, sem
er önnur aðalframleiðsluvaran,
var fullum þriðjungi hærra 1965
en 1963.
En þessar miklu hækkanir hafa
horfið í hít óðaverðbólgunnar.
Það á við um fiskiðnaðinn eins
og aðrar framleiðslugreinar okkar
að undirrót þeirra erfiðleika, sem
við er að fást, er óðaverðbólgan.
En ríkisstjórnin hefur aldrei feng-
izt til að ráðast að rótum meins-
ins. Ráðstafanir hennar til að
vinna gegn verðbólgunni hafa ein
ungis verið kák og sýndar-
mennska. Broslegir eru tilburðir
hennar þegar hún með hátíðleg-
um alvörusvip ráðskast í því að
lækka vexti um 1% eitt árið og
hækkar þá aftur um 1% það
næsta og segist með því vera að
skapa jafnvægi í efnahagsmálun-
um, án þess að.það hafi minnstu
áhrif á það verðbólgubál, sem
geisað hefur látlaust hin síðustu
ár.
Nú á að leysa vanda sjávarút-
vegsins með því að lækka útflutn-
ingsgjöld á þorskafurðum, en
hækka þau jafnmikið á síldaraf-
urðum. Með þeim hætti á að færa
tæpar 40 millj. króna milli þessara
atvinnugreina. En óðaverðbólgan
á að fá að halda áfram að grafa
undan báðum. Hér er sýnilega
tjaldað til einnar nætur.
Það er líka óstæða til að vekja
athygli á því, að með millifærslu
af þessu tagi er ekki verið að
taka gróðann af síldariðnaðinum
og síldarútveginum, gróða, sem
vafalaust er talsverður hjá sum-
um, til að bæta þeim, sem lakast
eru settir, heldur er verið að taka
fé af öllum, sem við síldina fást,
en afkoma þeirra er mjög mis-
jöfn. Vitað er, að útgerð margra
síldveiðiskipa hefur gengið illa og
tekjur sumra síldveiðisjómanna
hafa ekki numið, tpeiriji ep, kaup-
tryggingu.
Ekkert liggur heldur fyrir um
það, hvert verðlag muni verða á
síldarafurðum á þessu ári, og alls-
endis óséð, hvort framkvæman-
legt verður að hækka á þeim út-
flutningsgjöldin, eins og frv. gerir
ráð fyrir og nema mun sem svar-
ar 10 kr. á hvert síldarmál.
Þar sem ekki þarf að gera ráð
fyrir, að neitt, sem máli skiptir
af síldarafurðum af framleiðslu
þessa árs, verði hvort eð er flutt
út fyrr en í sumar, er alveg ónauð
synlegt að ákveða þessa hækkun,
fyrr en betur verður séð, hvert
síldarverðið getur orðið, enda
mun Alþinig enn sitja að störfum
í tvo mánuði. Hér er því um nýtt
frumhlaup að ræða á borð við
bráðabirgðalögin frá því í sumar
sem ríkisstjórnin gafst upp við að
framkvæma, þótt vonandi sé, að
það fái ekki eins hörmulegar af-
leiðingar og þau, að stöðva allan
síldveiðiflotann.
Það skal á hinn bóginn, eins
og áður segir, sízt dregið í efa,
að frystihúsin yfirleitt og fiskverk
endur þurfi a.m.k. ámóta stuðn-
ing og þeim er ætlaður með frv.
þessu, en hann hefði að okkar
dómi betur verið í öðru formi.
Viljum við í því sambandi minna
á fyrri tillögur þingmanna Fram-
sóknarflokksins um minnkaðar
álögur og aukinn stuðning við fisk
iðnaðinn, s.s. lækkun vaxta, aukn-
ingu afurðalána o.fl. en slíkar til-
lögur þjóna því jákvæða mark-
miði að draga úr tilkostnaði við
framleiðsluna í stað þess að velta
byrðunum af einni grein á aðra,
eins og þetta frv. gerir ráð fyrir.
Nauðsyn þess að snúa við á
braut óðaverðbólgunnar er svo
augljós, að ekki ætti að þurfa að
færa að því frekari rök. Af hálfu
þm. Framsóknarflokksins hafa oft
ar en einu sinni við svipuð tæki-
færi og nú verið bornar fram til-
lögur um, að allir þingflokkar
snúi sér sameiginlega að því verk-
efni, en þær tillögur hafa verið
hunzaðar af ráðandi meiri hluta.
Loðnuaflinn nálgast
sextíu þúsund tonn
Loðnan hefur veriS veidd til beitu allt frá 1920.
SJ-Reykjavík, fimmtudag.
Loðnuveiðin er nú stunduð í
grennd við Vestmannaeyjar og
við Reykjanes, en undanfarið
hefur verið bræla á miðunum og
fremur Iítið fiskast. Þegar hafa
verið veidd nálægt 60 þús-
und tonn af Ioðnu og hefur meir
en helming af þeim afla verið
landað í Vestmannaeyjum og í
Reykjavík.
Fyrir skömmu ræddi Tím-
inn við Jakob Jakobsson, fiski-
fræðing, um loðnuna og sagði
hann, að fiskifræðingar álitu, að
loðnustofninn væri mjög stór.
Loðnuveiði hefur verið stunduð
Eramhaid a 01 14.
Lenti undir vörubíl
en sakaði ekki
KT-Reykjavík, fimmtudag.
f dag varð ungur drengur fyrir
vörubifreið á Skúlagötu rétt aust
an við Frakkastíg. Drengurinn
lent undir bifreiðinni, en meidd-
ist ekki.
Vildi þetta til með þeim hætti,
að vörubifreiðin var á leið austur
Skúlagötu á hægri akrein, er
drengurinn hljóp í veg fyrir
hana. Náði ökumaðurinn að
hemla fljótlega, svo að bifreiðin
lenti á drengnum á litlum hraða,
Vetrarríki í
Skagafirði
GÓ-Sauðárkróki, fimmtudag.
Mikið vetrarríki er hér um slóð
ir og erfiðar samgöngur af þeim
sökum. í gær komu nokkrir bílar
hingað úr framanverðum Skaga
firði, en þeir urðu að njóta að-
stoðar veghefils. Annars eru allir
vegir hér ófærir og hafa miólkur
flutningar stöðvazt af þeim sök-
um. Kom engin mjólk hingað í
dag.
Ófært er um Hólahrepp og frá
sveitunum þar fyrir norðan neíur
engin mjólk borizt síðan á laugar
dag.
Nokkur snjókoma hefur verið
hér, en skafrenningur lokar öll-
um vegum fljótlega eftir að þeir
eru opnaðir. Um daginn gerði
ákaft hvassviðri og fauk þá þak
af hlöðu á bænum Miðsitju og
fauk það alla leið fyrir Hérðas-
vötn.
ástandi, sem skapazt hefur hjá
framleiðsluatvinnuvegunum í
mesta góðæri í manna minnum.
Eins og aðrar atvinnugreinar
eiga nær allar greinar sjávarút-
vegs við vaxandi erfiðleika að
stríða vegna verðbólgunnar.
Nefnd hefur verið sett á fót til
að leita bjargráða fyrir þann meg
inhluta bátaflotans, sem er undir
120 tonna stærð. Togararnir hafa
engan rekstrargrundvöll. Aðeins
stærstu síldarbátarnir ganga sæmi
lega enn þá, en ef áfram heldur
sem horfir efnahagsmálastefnunni
i landinu mun verðbólgan einnig
kippa grundvellinum undan
rekstri þeirra fyrr en vanr
Þetta verður ekki lagað með
tilfærslu á útflutningsgjöldum
fremur en verðbólgan verður ham
in með þvi að hringla með vext-
ina. Aðeins raunhæfar ráðstafan-
en felldi drenginn og rann yfir
hann. Er bifreiðin staðnæmdist,
var drengurinn fyrir aftan fram
hjól hennar.
Ekki virtist dreng hafa orðið
meint af þessu, og tók brosandi á
móti rannsóknarlögreglunni er
hún kom á staðinn.
VERKCFALL
í BYRIUN
MARZ!
Verzlunarmenn í Reykjavík
hafa boSað verkfall í kjöt- og
nýlenduvöruverzlunum dag-
ana 3., 4. og 5. marz n.k. Var
verkfallið boðað að afloknum
samningafundi með sátta-
semjara í nótt.
Að því er Magnús L. Sveins
son skrifstofustjóri Verzlun
armannafélags Reykjavíkur
tjáði blaðinu í kvöld, buðu
veitendur í gærkvöld 2%
Iaunahækkun, en eins og
kunnugt er, neituðu þeir við-
ræðum um kauphækkun 4.
febrúar sl. Sú hækkun, sem
vinnuveitendur buðu í gær,
2% átti að gilda tvö næstu ár.
Sagði Magnús, að ekki væri
að orðlengja það, verkfall
hefði verið boðað og slitnað
hefði upp úr samningum.
Sáttasemjari hefur boðað
næsta samningafund á þriðju
dagskvöld.
ir til að hafa hemil á dýrtíðinni
fá hér nokkru um þokað. En til
slíkra ráðstafana hefur ríkisstjórn
in verið ófáanleg.
Fulltrúar samtaka sjómanna og
útvegsmanna lýstu afstöðu sam-
taka sinna þannig, að ekki er að
sjá, að þau vænti aðgerða í þá
stefnu frá ríkisstjórninni, því að
ekki varð annað ráðið af ummæl-
um þeirra en að samstaða væri
í samtökum útvegsmanna og all-
víðtæk samstaða í samtökum sjó-
manna einnig um þau bráða-
birgðaúrræði. sem í frv. felast.
Að svo vöxnu sjáum við ekki
ástæðu tii ieggjast gegn fram-
gangi fr munum ekki heldui
Ijá þvi siuoning okkar. Munum
við halda áfram viðleitni okkar
hér á háttv Alþingi til að skapa
grundvöll fyrir nýrri og heil
brigðri stefnu í efnahagsmálum.