Tíminn - 21.04.1966, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
FTMMTUDACfUR 21. aprí! 1966
Halldór Kristjánsson, Kirkjubóli:
A AÐ ÞYÐA KVÆÐI?
í AJþýðublaðinu 8. marz s.l er
riterð ertlr Ólaf Jónsson — ÓJ.
— um þýdd Ijóð frá tólf löndum
eftir Þórodd Guðmundsson frá
Sandi. Þessi ritgerð er harður dóm
ur og ber nafnið Ofraunir. Rit-
dómarinn telur, að Þóroddur valdi
ekki verkéfnunum, frumtextinn
verði stundum „að afkáralegu
hnoði á íslenzku“ og megi ráða
„dómgreindarleysi“ þýðandans „á
verk sitt af því hvað hann færist
I fang“ þar sem hann reyni að
þýða góð kvæði.
Sem sýnislhorn af þessum rit-
dómi tek ég^ hér upp hluta af
gagnrýninni. Ó.J. segir:
„f kvæði Bertel Gripenbergs,
Ett ensamt skidspár er hugsun
skáldsins, lífi hans líkt við skíða-
slóð sem að lokum hverfur í fjar.sk
ann:
Ett ensamt skidspár sem söker
sig bort í skogarnas djup,
ett ensomt skidspár som kröker
sig fram över ásar och stup,
över myrar dár yrsnön flyger
och martall stá gles och kort —
det er min tanke som smyger
allt langre ooh lángre bort.
Úr þessu verður lýsing skíða-
göngu í þýðingunni, og þar er
það, „þráin“ sem þreytir hana:
í einsemd er skeiði skapað
á skíðum um myrkviðar geim,
þar beygt er, en hvergi hopað
við hæðir og framhjá þeim,
en fjúk meðal furanna drífur,
við fenin sem strjálast þær,
mín þrá á seiðvængjum svífur
í sífellu lengra og fjær.
Þýðandi týnir niður þegar í
upphafi, líkingunni, sem kvæðið
byggist á, gerir úr henni tóman
afkáraskap, þó seinni erindin tvö
séu ekki óhaglega orðuð í þýð-
ingunni lúta þau bæði í lægra
haldi fyrir vanskilningi hennar.
Hendingu eins og:
Jafnt maður sem hrím er hlýnar
mun hverfa, eins þú og ég
í fjarska er búin barni
við brennandi spurningu svar.
í einsemd fær slóð hver endi
á ætternis bröttum svip.
Þar sem textinn er sumpart mis
skilinn, sumpart vanskilinn bera
sjálfa meginhugmynd kvæðisins of
urliði, sem enda virðist aldrei hafa
orðið ljós fyrir þýðandanum."
Þannig hljóða þau orð.
Nú hef ég aldrei tekið próf í
sænsku en O.J. mun árum saman
hafa lesið bókmenntir við háskóla
í Sviþjóð. En það hefur löngum
verið talið einkenni á íslenzkri
menningu að búkarlar gerðu sig
digra. Mér skilst að Gripeniberg
láti skíðaslóðina alls ekki hverfa
í fjarskann eins og ritdómarinn
segir, heldur enda á hengiflugi.
Þriðja og síðasta erindi kvæðisins
er svona:
Ett ensamt skidspár som slutar
vid plöstslig svikande brant
der vindsliten fura lutar
sig ut över klippans kant —
vad stjárnoma blinka kalla,
hur skymmande skogen stár,
hur latta flingoma faHa
pá översnöade spár!
Hefði Ó J. verið sendur til að
rekja slíka slóð og gæfi þá skýrslu,
að hún hyrfi að lokum í fjarsk-
ann, þætti
og villandi
mér það lélegt svar
og miklu réttari
skýrsla þess, sem segði, að sá,
sem slóðina gerði, hefði gengið
fyrir ætternisstapa. Ég fæ því ekki
betur séð en að þar hafi Þórodd-
ur frá Sandi skilið Grepenberg
betur en Ólafur Jónsson.
f meðferð kvæðisins hjá Þór-
oddi verður sú breyting mest að
hann gerir almennt það sem höf-
undur bindur við einstaka slóð,
en ég sé ekki að það spilli mynd
kvæðisins. Gildi þess mun hvort
eð er vera við það bundið að
lesandinn skynji hið almenna við
þessa örlagastund. Öllu meira
finnst mér að Þórodd beri af leið
þar sem hann segir:
í fjarska er búin barni
við brennandi spumingu svar —
í staðinn fyrir:
i fjárran förblevo svaren
pá frágar som hjártat bor —
Þýðingin virðist mér benda til
þess að svarið býði manns ein-
hvers staðar í fjarska en fmm-
textinn skilst mér að segi það eitt,
að engin svör fáist á þeirri slóð,
sem endar þar, sem gengið er fyr-
ir ætemisstapa og síðan fennir
yfir. Þetta er þó meira blæmun-
ur en efnismunur beinlínis.
Mér finnst að Þóroddur skiU vel
síðasta erindinu eins og það er:
f einsemd fær slóð hver endi
á ætternis bröttum núp,
sem fjallafuran þar bendi
oss fram á hin geigvænu djúp
er stjömur á himninum stíga,
hve stálköld er þeirra glóð,
en flygsuraar hvítu hníga
á hverfandi skíðaslóð.

FERMINGAR
Ferming í Fríkirkju Hafnar-
fjarðar á sumardaginn fyrsta, kl 2.
Prestur: Séra Kristinn Stefánssson
Drengir:
Eyjólfur Þór Kristjánsson, Álfa-
skeiði 51.
Gunnar Eyiþór Ársælsson, Öldu-
götu 46. \
Hjalti Ríkarðsson, Kelduhvammi 9
Hörður Einarsson, Grænukinn 28.
Jóhannes Ólafsson, Álfaskeiði 80.
Karl Sigurðsson, Skúlaskeiði '40.
Lúðvík Ingibjörn Hauksson,
Strandgötu 43.
Sigurgeir Sigurðsson, Hverfisg. 42.
Svavar Geirsson, Hringbraut 5.
Þorbjörn Jóhann Sveinsson,
Brekkiihvammi 7.
Ægir Bjorgvinsson, Garðavegi 1?.
Örn Sigurðsson, Skúlaskeiði 40
Stúlkur:
Dagbjört Jóna Bragadóttir, Aust-
urgötu 33.
Hafdís Sigurdórsdóttir,, Hverfisg.
24.
Hildur Ríkharðsd. Kelduhvammi 9
Guðrún Einarsdóttir, Lynghv. 1
Kristrún Harpa Rútsdóttir. Öldu-
götu 42.
Sigurbjörg Hilmarsdóttir, Strand-
götu 50.
Sigríður Einarsdóttir, Kölduk. 25.
Sigríður Jónsdóttir, Eyrarhrauni,
Steinunn María Benediktsdóttir.
Fögrukinn 12.
Grensásprestakall. Ferming I Há
teigsklrkfu á sumardaginn fyrsta.
21, aprfl Id. 2. Prestur: Sr. Felfx
Ólafsson.
Stúlkur:
Borghlldur Jósúadóttir, Stóraig. 16
Jóhanna Linnet, Hvassal. 135
Rósa Einarsdóttir, Hvassal. 119,
Sigríður Hanna Kristinsd. Hvassal
129
Sigríður Siemsen, Hvassal. 53
Unnur Valg. Ingólfsd. Grensásv. 58
Unnur Ólafsd. BreKkugerðl 4
Þóra Helgadóttir Hvammsgerði 3
Þórdis Bára Hannesd. Fossvogsbl. 51
Drengir:
Elrikur Jónsson, HvassaL 73.
Finnur Torfi Magnússon Hvassal. 22
ívar Guðmundsson, Hvassal. 46.
Jakob Fenger, Ilvassal. 67
Jóhann Guðnason, Hvassal. 115
Jóhannes Tómasson Hvassal. 83
Jón Hreinn Finnsson, Hvassal. 26
Jón Karl Friðrík Geirsson, Hvassal 63
Jón Hjörtur Gunnlaugss. Sogav. 26
Kjartan Bragi Kristjánss. Heiðarg. 39
Miatthías Sigurðsson, Hvassaleiti 153
Ómar Másson, Stóragerði 4
Óskar Sæmundsson, Hvassaleiti 95
Sigurður Viggó Grétatrsson, Hvassa
leiti 153
Sigurður Árm. Sigurjónsson.
Hvassaleiti 16
Sigþór Magnússon, Helðargerði 55
Snorri Hjaltason, HeiðargerfH 10
Stefán Sigurðsson, FGrensásvegi 58
Svanberg Gunnar Hólm Garðarss.
Hvassaleiti 16
Yngvi Þór Kristinss. Grenásv. 58
Þorsteinn Magnússon, Stórag. 58
Þorsteinn Magnússon, Stóragerði 11
Þorvaldur Finnbjömsson, Hvassa-
leiti 13.
Þórarinn Egill Svetnsson, Brekkn-
gerði 18.
Ferming í Hallgrímskirkju Sum-
ardaginn fyrsta, kl. 11 f. h., Dr
Jakob Jónsson.
Drengir:
Börkur Vífill Gunnarsson Berg-
mann, Víghólastíg 19, Kdpav
Sverrir Gaukur Ármannsson,
Digranesvegi 64, Kópav.
Stefán Brynjólfsson, Óðinsgötu 17
Steinar Unnsteinsson Beck, Haga-
mel 27,
Hafsteinn Þór Garðarsson, Njáls
götu 18.
Stúlkur:
Ólöf Una Árnadóttir Beck, Víði
hvammi 32, Kópavogi
Valgerður Stefánsdóttir, Álfta-
mýri 46,
Sigríður Sigurðardóttir, Safam. 25
Olga Guðbjörg Stefánsdóttir Víði-
hvammi 13, Kóp.
Inga Lis Östrup Hauksdóttir,
Freyjugötu 35,
Anna Margrét Jónsdóttir, Guðrún
argötu 7
Ólöf Hilmarsdóttir, Bjargarstig 14
Ósk Hilmarsdóttir, s. st
Nú mun ég ekki eltast meira
við einstök atriði úr gagnrýni Ó.J.
þó að mér virðist að víðar kunni
að orka tvímælis um túlkun hans.
Skarpleika hans og samvizkusemi
skal ég ekki ræða frekar.
Hins vegar er rétt að gera sér
grein fyrir þvi hvar íslenzkir þýð-
endur yfirleitt stæðu ef þeir væm
komnir undir stóradóm Ólafs Jóns
sonar.
Flestir munu nefna Magnús Ás-
geirsson einna fyrstan ef telja
skal snjalla ljóðaþýðendur á ís-
lenzku. Þýdd ljóð hans vom mikið
lesin og nutu alþýðuhylli. Hann
var metinn jafnt snjöllustu skáld-
um síns tíma og Sigurður Nordal
tólk hamn með þeim Sýnisbók ís-
lenzkra bókmennta. Magnús er
því óumdeilanlega talinn öndvegis-
þýðandi. Sízt vil ég nokkuð
minnka hann, en mér finnst að
það væri fróðlegt að athuga hvern
ig hann stæðist meðferð og próf
hjá Ó.J. Fáir munu telja sann-
gjarnt að ætlast til annars meira
en að menn jafnist á við Magnús
Ásgeirsson.
Einhver frægasta þýðing Magnús
ar er skáldið Wennerbóm eftir
Fröding. Hún er snilldarverk lysti
lega unnin, enda vandaði Magnús
svo til hennar að hann breytti frá
því sem er í fyrsta hefti þýðinga
hans og birti endurskoðaða þýð-
ingu í fimmta hefti. En þó að vel
sé unnið munu þó flestir telja að
sums staðar hafi kvæðið tapað sér
í þýðingunni. Bemm t.d. saman:
Framhald á ■- síðu.
MINNING
Markús Guðbrandsson
böndi Spágiisstöðum
Þann 18. þ.m. var jarðsettur að
Hjarðarholti í Dalasýslu Markús
Guðbrandsson bóndi, Spágilsstöð-
um. Hann var fæddur 21. sept.
1902. Sonur hjónanna Sigríðar
Sigurbjömsdóttur og Guðbrandar
Jónssonar bónda að Spágilsstöð-
um. Bæði vom þau ættuð úr Lax-
árdalnum. Markús var þriðji í röð-
inni af 11 systkinum, sem ólsust
upp í foreldrahúsum. Guðbrandur
á Spágilsstöðum var hvort tveggja
í senn bóndi góður og félags-
hyggjumaður mikill og minnisstæð
ur þeim, er hann þekktu. Systkin-
in á Spágilsstöðum vöndust á unga
aldri allri sveitavinnu. Þau nutu
líka fræðslu og bókalesturs í upp-
vextinum. Markús átti þvi láni
að fagna að dvelja í Hjarðarholts
skóla hjá Bimi Jónssyni skóla-
stjóra þar.
í æsku var Markús við störf
að búi foreldra sinna. Síðar var
hann í mörg ár ráðsmaður hjá
Theodór Jónssyni bónda f Hjarð-
arholti og að Skrauthólum á Kjal-
amesi hjá Frans Benediktssyni.
Margvísleg önnur störf tók hann
að sér yfir lengri eða skemmri
tíma, enda alls staðar eftirsóttur.
Hvar sem hann fór var orðstír
hans sá sami að þar færi drengur
góður og mikilhæfur, sem aldrei
mátti vamm sitt vita í neinu starfi.
Engum, sem til þekktu, kom
það á óvart, er Markús hóf bú-
skap að Spágilsstöðum árið 1944,
að hann myndi verða bóndi ágæt-
ur og skipa sér á bekk meðal
beztu bænda þessa lands. Fram-
kvæmdamaður var hann mikill.
Byggði öll hús jarðarinnar og
gerði það smekklega og myndar-
lega. Túnið margfaldaðist, mýrar
þomuðu, og landað var afgirt. Bú-
fénaðinn ræktaði hann og fór vel
með, enda glöggur og natinn hirð-
ir, sem skildi vel, hvers virði bónd
anum er ræktun lands og búfjár.
Nær er mér að halda, að öllu bú-
fé hafi hann átt jafn létt með að
sinna, en engum duldist, er sá
hann handleika hesta, að þar fór
saman hjá honum lagni og lipurð
knapans og það, að „vaskur" hest
ur vildi vöskum manni þjóna“.
Þótt hugur og hönd Markúsar
væri lenigst af bundin við búst.örfin
heima fyrir, var hann oft kvaddur
til ýmiss konar opinberra starfa.
Þar naut hann fyllsta trausts sam-
starfsmanna sinna. Var hann um
skeið deildarstjóri Laxárdalsdeild-
ar hjá Kaupfélagi Hvammsfjarðar,
varamaður í stjórn Kf. Hvamms-
fjarðar, í stjóra Nautgriparæktar-
félags Laxdælinga, í forðagæzlu
nefnd, safnaðarfulltrúi m.m.
Árið 1957 var hann kosinn í
stjórn Búnaðarsambands Dala-
manna, og átti hann þar sæti til
æviloka. Það er mér ánægja að
minnast samvinnu við hann á
þeim vettvangi, en sakna þess líka,
þegar komið er að leiðarlokum
að njóta ekki lengur þess góða
hugarþels, sem Markús bar í brjóst
til manna og málefna.
Markús var drengur góður, gam
ansamur, hlédrægur, greindur vel,
samvinnuþýður, hygginn hjálpfús,
vinfastur og vinmargur og höfð-
ingi heim að sækja. Heimili hans
var myndarlegt, þjóðlegt og
snyrtílegt. Þar naut sín vel dugn-
aður og myndarskapur konu hans,
Salbjargar Halldórsdóttur frá
Magnússkógum, sem bjó honum
og bömum þeirra hlýlegt mynd-
arheimili.
Börn þeirra em:
Sigríður búsett í Reykjavík og
Jóe heima á Spágilsstöðum. Sonur
Markúsar, áður en hann kvæntist
er Reynir, búsettur í Garðahreppi
og kvæntur Guðríði Jónsdóttur.
í desember í vetur fann Markús
til lasleika, og átti hann síðan
við sjúkdóm að stríða, sem leiddi
hann til bana 11. þjn. Fyrir hönd
samstarfsmanna og vina hins látna
votta ég eiginkonu hans, börnum,
systkinum og öðrum vandamönn-
um samúð. Jafnframt minnist ég
góðra kynna og vel nnninna
starfa.
Blessuð sé minning mæts mannx
Ásgeir Bjamason.