Tíminn - 14.05.1966, Blaðsíða 5

Tíminn - 14.05.1966, Blaðsíða 5
LAUGARDAGUR 14. maí 1966 Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN Framkvæmdastjórl: Krlstján Benediktsson Ritstjórar Þorarinn Þórarinsson (áb) Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og Indriði G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjómar Tómas Karlsson Aug lýsingastj.: Steingrimui Gislason Ritstl.skrtfstofur ' Eddu húsinu, simar 18300—18305 Skrifstofur Bankastrætl 7 Af greiðslusími 12323 Auglýsingaslmi 19523 Aðrar skrlfstofur, sími 18300. Askriftargjald kT 95.00 á mán innanlands — t lausasölu kr. 5.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f Flokkur unga fólksins Samtök ungra manna í tveimur flokkum hafa haldið sérstaka kosningafundi í Reykjavík að þessu sinni, Heim- dallur og Félag ungra Framsóknarmanna. Þótt Sjálfstæð- isflokkurinn hafi til þessa verið mörgum sinnum fjöl- mennari flokkur í Reykjavík en Framsóknarflokkur- inn, var fundur Félags ungra Framsóknarmanna stór- um betur sóttur af ungu fólki en fundur Heimdallar. Þetta sýnir vel, hvert straumur unga fólksins liggur í dág. Þessi þróun kemur engum á óvart, sem hefur fylgzt með íslenzkum stjórnmálum seinustu árin. Sú mikla óðaverðbólga, sem Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðu- flokkurinn hafa magnað seinustu árin, bitnar á unga fólkinu öðrum fremur. Það er nú t.d. miklu örðugra fyr- ir ungt fólk að eignast eigið húsnæði en það var fyrir sex árum. Allt lán húsnæðismálastjórnar vegur t.d. ekki nema á móti helmingi þeirrar hækkunar, sem orðið hef- ur á byggingarkostnaði fremur lítillar íbúðar á þessum tíma. Það gefur auga leið, hvaða áhrif þetta hefur á af- komumöguleika ungs fólks, sem er að stofna eigið heim- ili. Óðaverðbólgan bitnar þyngst á þeim, sem eru að byrja að koma fótunum undir sig efnalega. En það er ekki aðeins verðbólgustefnan, sem fælir ungt fólk frá stjórnarflokkunum. Vantrú þeirra á ís- lenzkt frahitak og undirlægjuháttur þeirra við flest, sem útlent er, er ekki í anda ungs fólks. Þröngsýnir klíku- flokkar, þar sem menn eru handjárnaðir við flest tæki- færi, eru ekki heldur í anda ungs fólks. Þess vegna snýr ungt fólk líka baki við Alþýðubandalaginu, þar sem þröngsýnir og kreddufastir línukommúnistar hafa æðstu völd. Ungt fólk hér og annars staðar í lýðfrjálsum löndum aðhyllist nú frjálslynda og víðsýna flokka, sem leyfa skoðanafrelsi innan vébanda sinna. Að sjálfsögðu verð- ur að vera samstaða um höfuðstefnuna, en varðandi ein- stök dægurmál eiga menn ekki að vera handjárnaðir á höndum og fótum. Ungt fólk aðhyllist framsækna flokka og þjóðlega flokka, sem leggja höfuðkapp á að efla inn- lent framtak. Framsóknarflokkurinn fullnægir öllum þessum skil- yrðum. Þess vegna er hann í sívaxandi mæli flokkur unga fólksins. Þess vegna gengur hann sigurviss um land allt til sveitar- og bæjarstjórnarkosninganna 22. maí. Áfram dýrtíð! Það er nú ljóst mál, að Sjálfstæðisflokkurinn hefur annað í huga en að vinna að stöðvun verðbólgu og dýr- tíðar. Hann hefur í sveitar- og bæjarstjórnarkosningun- um valið sér kjörorðið Áfram. Það á að tákna, að verði Sjálfstæðisflokknum veitt brautargengi, muni fylgt á- fram þeirri stjórnarstefnu, sem nú er fylgt, stefnu dýr- tíðar, sívaxandi álaga og lánsfjárhafta. Menn vita því, að hverju þeir ganga, ef þeir kjósa Sjálfstæðisflokkinn að þessu sinni. Bjarni Benediktsson mun túlka hagstæð kosningaúrslit flokksins sem trausts- yfirlýsingu við stefnu sína og því verða enn óragari en ella við að láta dýrtíðina magnast áfram. Verði úrslitin aftur á móti óhagstæð ríkisstjórninni, mun hann líta á það sem aðvörun og taka tillit til þess. Kross við lista stjórnarflokkanna þýðir því sama og inenn segi: Áfrara dýrtíð! TÍMINN_____________________________________5 t -| Ritstjórnargrein úr „The Economist": I Kínverskir kommúnistar eru smeykir við menntamennina Þeir eru nógu móttækilegir fyrir kenningar Maos KÍNVERSKIR menntamenn, sem árum saman hafa orðið að játa á sig bæði raunveruleg og ímynduð afbrot, hljóta oft að hafa öfundað Kuo M0--J0. Hann hefir verið menningarlegt traust Pekingstjórnarinnar og af þeim sökum gegnt meira en 20 opinberum emhættum. Kuo hefir einnig ferðast víðsvegar um heimdnn sém fulltrúi Kína, bæði setið alþjóðlegar friðar- ráðstefnur og komið fram við ! jarðarfarir mikilla leiðtoga komm-únista. Hann hefir líka endurgoldið þetta allt rneð ó- aflátanlegri undirgefni við Mao. Þrátt fyrir allt, þetta gat að líta í blöðunum í Peking um daginn, að Kuo Mo-Jo, forseti vísindaakademíunnar, formaður Kínasambands bókmennta og listafélaga, forseti vísinda- og tæknistofnunarinnar o. fl. 0. fl., hefði orðið að meðtaka sinn skerf eins og aðrir. Kuo hafi verið kvaddur fyrir fastanefnd Þjóðlega alþýðuþingsins (hvar tiann er að sjálfsögðu varafor- rnaður sjálfur) og orðið þar að játa — með „smánartáraflóðið streymandi niður á maga“, — að honuni hafi láðst að tileinka sér lærdóma Maos. Af þessum sökum reynast nokkrar milljon ir orða af ljóðum. skáldveikum og sagnfræðiritum eftir hann gjörsaimlega einskis virði, og ættu að berast á bál. ENN hafa ekki borizt frá Peking neinar fréttr, sem gefi til kynna, hvort Kuo hafi í raun og veru verið ákærður fyr ir ákveðna glæpi og sætt alvar legri niðurlægingu. Skeð getur, að játning hans n.ægi til að- uppfylla hinar kínversku kröf ur um sjálfsgagnrýni og að henni fram borinni verði hann 1 látinn í friði. En jafnvel þó að hann haldi frelsi verður opin ber smán æðsta menntamanns þjóðarinnar ærið alvarleg á- minning fyrir starfsbræður hans um að enginn sé upp yfir fallhættuna hafinn. Chou En-lai forsætisráðherra hélt mikla ræðu við hátíðahöld in fyrsta maí, eða nokkrum dög um eftir játningu Kuos, og fjall aði hann þar um almenna hneigð í hugsun, sem gerði óumflýjanlegt að niðurlægja til viðvörunar jafnvel jafn fræga menntamenn og Kuo. Chou sagði, að „borgararnir“ væru enn mjög áhrifamiklir í Kína, þrátt fyrir alla baráttuna * gegn þeim, héldu áfram að hafa áhrif þar í heila öld og jafnvel öldum saman. Þeir reyndu stöðugt að koma kapítal ismanum á að nýju og lánaðist það stundum, eins og dæmi Rússa sýndi bezt. Haldið var fram í forustu- grein i Dagblaði alþýðunnar fyrir skömmu, að þessi borgara legu áhrifaöfl kæmu stundum fram í „gervi sérfræðinga og Skólamanna", sem þættust vera fráhverfir stjórnmalum yfirleitt til þess að villa um fyrir fjöld anum meðan þeir væru að ná — Mao Tse Tung undir sig völdunum og ryðja kapítalismanum braut. „Nýmóð ins endurskoðunarklíka" Krúst óffs hefði sölsað völdin í Rúss landi undir sig á þennan hátt, eða með því að setja allt traust sitt á sérfræðinga og skóla- menn, og lagt landið að nýju undir kapítalismann. ÞESSI samsæriskenning virð- ist vera eins konar ný gylling á gömlu ósjálfráðu tortryggn- ina í garð menntamanna jg ætlað að réttlæta einbeitta og miskunnarlausa afstöðu gagn- vart þeim. Chou En-lai boðaði „ákafa og langvinna baráttu“ fyrir útrýmingu borgaralegs hugsunarháttar. Og hvar gat að finna betra tákn þessa nýja tímabils í baráttunni gegn menntamönnunum e-n Kuo gamla, sem hlaut borgaralega menntun og hefir stöðugt sam- band við borgarastéttimar, hef ir mjög fjölbreytilegan ahuga á vísindum og bókmennturn, gekk seint um síðir í konnmún istaflokkinn (var utan flobka fram á árið 1958) og hefir sýnt áþreifanlega hæfni í að „sölsa undir sig forustu?" Sennilegt er, að í kjölfar „játningar“ Kuos komi sam- felld röð árása á aðra „borgara lega“ menntamenn. Fjórir starfsbræður hans, kunnir sagn fræðingar og rithöfundar, hafa þegar sætt yfirheyrslum mán uðum saman, eða þeir Wu Han, Shien Po-Tsan, Hsia Yen og Tien Han. Þeir hafa verið sak aðir um — oft á hinn furðu legasta hátt, — að gera of lítið úr hlutverki stéttabarátt unnar í sögunni, og svo vill til, að þeim hefir verið gefið að sök að aðhyllast sögulegar kenningar, sem Kuo viður- kenndi fyrir mörgum árum. SJÁLFSGAGNRÝNI mennta mannanna og opinber gagnrýni á þá kenningar þeirra, hefir þó verið veikari þátturinn í „hinni áköfu baráttu", og svo mun enn verða. Kínverskir kommúnist ar eru blóðugir byltingasinnar og aðferð þeirra til að firra sig „úrkynjuninni", sem þeir þykj ast sjá í Rússlandi, sannar bezt viðhorf byltingarmannanna. Hvað kenningar áhrærir vildu þeir helzt geta afmáð borgara legu hættuna í einni allsherjar atlögu, með því að má út á einni nóttu alla sérfræðinga og skólamenn. Það er í fyllsta samræmi við hugsun Maos, sem er hin fræði lega undirstaða allra athafna í Kína um þessar mundir, að ryðja verði úr vegi hindruninni milli menntamannanna og bænda, milli andlegrar vinnu og líkamlegrar, milli borga og landbúnaðarhéraða, til þess að mynda eina allsherjarstétt verkamanna, bænda, hermanna og menntamanna. Þá yrðu þeir allir áhugaritJhöfundar og sagn fræðingar, allir bændur eða verkamenn að atvinnu, allir „sérfræðingar", en þó fyrst og fremst „rauðir“ allir sem einn. Allar sannar skapandi hug- myndir verði að eiga rætur sínar að rekja til fjöldans. Þarna er að finna undirrótina að baráttunui fyrir sagnritun og iðkun frásagnarlistar fjöld ans jafnvel þeirra, sem eru menn hlutverki að gegna, eða algerlega ómenntaðir En eins og sakir standa eiga mennta- menn hlutkesti að gegna eða að færa verk fjöldans í bók- menntalegan búning. í þessu augnamiði meðal annars hafa 160 þúsundir starfandi rithöf- unda verið sendir út í sveit á undangengnum árum, en eink um þó til þess að læra af bænd um stéttarlega hollustu og oft og einatt til þess að gerast bændur sjálfir. BREYTING, sem orðin er á viðhorfi valdhafanna í Kína íil menntamannanna, kemur hvað bezt fram í merkingarþróun hinnar frægu setningar „látið hundrað blóm gróa“. í þessum mánuði eru einmitt liðin tíu ár síðan að Mao flutti leyni- legu ræðuna, þar sem hann bauð að tryggja menntamönn unum frelsi til skoðanabirting ar til þess að fá þá til þess að þjóna ríkinu. Menntamennirn- ir voru seinir til að notfæra sér hið nýja frelsi og í júní 1957 voru þeir allt f einu sviptir því aftur, en stutta stund leiddi kenningin um blómin hundrað til ritfrelsis, að minnsta kosti að vissu marki. Fyrir nokkrum mánuðum minntist Chou Yang mennta málafulltrúi Kínastjórnar að nýju á gróandi blómin hundrað. En blómstrun þeirra á nú að beinast einungis að túlkun eins efnis, eða baráttunni gegn kapitalismanum. Hvort Kína reynist hafa efni á að halda áfram að fylgja gagn vart menntamönnunum stefnu, sem kennd er við fjöldann, fer að verulegu leyti eftir því, hvort vísinda- og tæknimennirn ir, sem til þessa hafa að m/estu sloppið við menningarlega „endurmótun“. verða talfjjr til hinna „vondu" borgarátegu sérfræðinga. Jafn tignum manni og Kuo Mo-Jo er fórn Framhald á bls. 15 HSWW' ‘

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.