Tíminn - 06.08.1966, Page 9

Tíminn - 06.08.1966, Page 9
LAUGARDAGUR 6. áfiúst 1966 TÍIVilNW 9 ljós, að J.M. Kaplan Fund. Ine. hafði til dæmis veitt C.I.A. 400. 000 dollara til rannsóknastofn unar á einu ári. Þessi stofnun styrkti í staðinn fjárhagslega rannsóknarmiðstöðvar í Suður- Ameriku, sem fengu annan stuðning frá Leyniþjónustunni (International Devlopment) (the United States foreign aid agency), frá Ford-stofnunni og háskólum eins og Harvard og Brandeis. Meðal annarra styrkveitenda Kaplan Fund voru átta stofn anir, sem sérfræðingar skatta yfirvaldanna um góðgerðgrstofn anir vissu ekki um. Eftir svipuðum leiðum hefur C.I.A. stutt útlaga frá Kúbu, flóttamenn frá evrópskum kommúnistalöndum, andkomm únistískar en frjálslyndar stofn anir menntamanna eins og Congress for Cultural Freedom og einnig hefur hún stutt nokk ur dagblöð þeirra og tímarit. Tímaritið „Encounter“, vel þekkt mánaðarrit andkomm- únistískra menntamanna, sem gefið er út á spænsku og þýzíku, auk ensku, var lengi vel — þó ekki núna — eitt af hin- um óbeinu styrkþegum C.I.A. Eftir fyrirkomulagi, sem aldrei hefur verið gert grein fyrir opinberlega, hafa nokkr- ir bókaútgefendur einnig þeg ið fjárveitingar C.I.A. C.I.A. hefur eytt jafnvel enn hærri fjárupphæð til stuðnings amerískum fræðimönnum. Massachusett tæknistofnunin (M.I.T.) opnaði miðstöð fyrir námsmenn alls staðar úr heim inum með 300.000 dollara styrk frá C.I.A. árið 1951 og hélt áfram að þiggja styrki Leyni þjónustunnar þar til sambandið var uppgötvað. Þetta olli mikl um fjárhagserfiðleikum hjá fræðimönnum M.I.T., sem störf uðu á Indlandi og í öðrum löndum. C.I.A. hætti smám saman að styðja áætlanir M.I.T. en ótti við hneyksli varð til þess að háskólinn ákvað fyrir ári að gera enga nýja samninga við C.I.A. Svipaðir fjárhagslegir erfið leikar sköpuðust í Michigan State háskólanum, þegar það uppgötvaðist nýlega, að njósn- arar C.I.A. höfðu starfað á launum hjá skólanum við áætl anagerð í Suður-Vietnam á ár- unum 1955—1959. Ráðamenn háskólans fullyrtu, að njósnar- arnir hefðu ekki verið með neina leynistarfsemi, en þeir óttuðust að fjöldi annarra áætl ana erlendis, sem nú væru í framkvæmd mundu verða hindr aðar vegna grunsemda ann- arra stjórna. C.I.A. var meðal fyrstu stjórn arstofnana að leita 'mikilvægr ar þjónustu menntamanna-hug- mynd, sem margir aðhyllast nú. Margir fræðimannann halda áfram að starfa við Leyniþjón ustuna sem ráðgjafar, en aðrir við rannsóknarstörf, sem lögð er opinskátt fyrir þá sem CIA verkefni. Á fundi A.P.S.F. (American Politicat Science Founation) hér s. 1. haust sögðu að minnsta kosti tveir af ræðumönnum, að of margir fræðimenn störfuðu eingöngu við Leyniþjónustuna. Þeir vöruðu einnig við að starf ið mundi hafa áhrif á mannorð þeirra, sem ynnu að ejnhverju ieyti hjá C.I.A. Útvarpsstöðvarnar Free Eur >pe og Liberty hilma yfir fjár veitingar C.I.A. til stofnana, «m byggja á störfum vís- Fraihhald á bls. 12 < ■ " Frá Atlavík. — Ljósmynd Þorsteinn Jósepsson. Jón Jósep Jóhannesson, cand. mag. Skógur og ferðafólk — Reynsla frá Atlavík í Hallormsstaðaskógi Vinsæll dvalarstaður. Atlavík í Hallormsstaðaskógi verður með hverju sumri fjöl sóttari af ferðamönnum, sem dveljast þar í tjöldum lengri eða skemmti tíma. Hún er einn ig vinsælasti samkomustaður austanlands á sumrin, enda eru fáir staðir á íslandi betur fallnir til útiskemmtana en hún. Á hlýjum sumardögum hvílir sérstæð kyrrð yfir þessari litlu vík. Lækur fellur niður hana í Lagarfljót, en til beggja handa lækjarins eru sléttar grundir grasi grónar, vaxnar kjarri hér og hvar. En víkin getur farið í ör- tröð ef árleg umferð manna, og bíla verður þar um of, enda sjást þess glögg merki nú þeg ar Hátt á annað liundrað tjöld eru oft reist þarna á samkomu dögum, bílar verða Um þrjú hundruð, en mannfjöldi tvö þúsund. Augljóst er, að mjög mæðir þá á þessu skógarsvæði, sem er ekki nema fjórir hektarar að flatarmáli. Við þetta bæt- ist svo, að skemmtanir eru haldnar þarna á meðan ferðamannastraumur er mestur — í júlímánuði —. Þeir sem þekkja þennan stað bezt og fylgzt hafa með hon- um um árabil, sjá, að eitthvað verður að gera til þess að firra hann stórskemmdum, því að ekki kemur til greina að banna þar útiskemmtanir og því síð ur að meina ferðafólki að dveljas* þar í tjöldum. Vísir að bættum samkomuhátt- um. Undanfarin sumur heíur víða um land verið efnt til sumarskemmtana, sem orðið hafa alræmdar. Svo mikið heí ur verið ritað um þetta, að óþarft er að fjölyrða um það. En úrbóta var vissulega þörf. Ungmennafélag íslands hélt mjög fjölmennt mót að Laugar vatni sumarið 1965. Opnaði það augu manna fyrir því, að unnt er að stefna fjölmenni saman, þar sem alls hófs er gætt. En undirbúningur verður þá að vera í lagi, og því fylgt eftir, að settar reglur séu í heiðri hafðar. Þetta er senni- lega með fyrstu stórmótum á seinni árum, þar sem áfengis neyzla var óheimil, auk sumar hátiða bindindismanna í Húsa fells- og Vaglaskógi sumarið 1964 og síðan. Ungmenna- og íþróttasam- band Austurlands gekkst sama sumar um verlzunarmanna helgi fyrir tveggja daga skemmtun í Atlavík. Sú skemmtun fór fram með mikl um menningarbrag og var ger ólík fyrri samkomum þar. Var allur. undirbúningur til fyrir- myndar og áfengisneyzla ekki leyfð. f sumar héldu Framsóknar- menn á Austurlandi og UFA nú um verzlunarmannahelgi há tíð í Atlavík; var þar fylgt sömu stefnu. Að þessu sinni tókst jafnvel ennþá betur til en hið fyrra sumar. „Hvernig var unnt að breyta svo gersamlega samkomu- háttum þarna?“ spyrja magir En svarið er mjög auðvelt. AJ mennur áhugi skapaðist á þvi að afmá þann ómenningarbrag sem sett hafði svipmót á þess ar samkomur Sérstaklega var síaukinn drykkjuskapur ungl inga þyrnir í augum allra hugs andi manna. Sýslumaður Suð- ur-Múlasýslu og Skógrækt rík- isins bönnuðu meðferð áfengis í Hallormsstaðaskógi báða sam komudagana og löggæzla var til fyrirmyndar. Forystumenn mótanna vönduðu mjög til skemmtiatriða og reyndu, þrátt fyrir erfiðar aðstæður að dreifa dagskráratriðum á langan tíma. En á slíkum samkomum má ekki vera mikið af „dauðum tímabilum“, eins og sagt er í daglegu tali. Kvenfélag Vallahreppps sá fyrir ágætum veitingum, þrátt fyrir aðstöðu svo slæma, að undrun sætir. Samt er aðalkjarni málsins þessi; Almenningsálitið hér for dæmir nú siðleysi hópdrykkju á slíkum mótum. Það er stórsigur út af fyrir sig. Betri umgengni. En þegar fjölda manna er stefnt saman á lítil svæði, eins og t.d. í Atlavík, tjaldborg rís og friðsæll staður breytist skyndilega í iðandi mannhaf' vill margt fara úrskeiðis, sér staklega ef ölvun er mikil. Atlavíkin hefur borið þess sárar menjar, eftir á. Bréfarusl hefur þakið flat- irnar, þótt næg ílát væru á svæðinu undir það. Þó eru flöskubrotin háska- legust. En þeir, sem brjóta flöskur og skilja brotin eftir i eða nærri tjaldstæðum vita alls ekki, hvað þeir eru að gera. Stundum hafa fundizt milli fimmtíu og hundrað brotnar flöskur eftir samkomur. Mjög erfitt er að finna brotin og tína þau upp, þar sem þau hverfa í mosann. En menn hafa slasazt af völdum þeirra, sér staklega börn að leik. Algengt var, að tjaldbúar skildu eftir matarleifar og ann an úrgang í bælum sinum. Væri fróðlegt að vita, hvað gerðist, ef þetta væri ekkl hreinsað. En það hefur tekið fjóra til finun unglinga allt að viku. Spjöll voru oft framin á gróðri tré brotin og greinar rifnar af, en ungskógur var í hættu. En alvarlegasta atriðið er samt enn ótalið, slys á mönn um og jafnvel dauðsföll af völd um ölvunar. Á tveim fyrrgreindum sam- komum var þessu á allt annan veg farið. Flöskubrot sáust varla, eng- in spjöll voru unnin á gróðri og viðskilnaður tjald búa var miklu betri en áður. Sést það bezt á því, að nú tók aðeins rúman dag að hreinsa Atlavík. Sú nýbreytni var upp tek- in, að hverjum aðgöngumiða að tjaldstæði fylgdi plastpoki, og inn í honum var prentuð áskorun til tjaldbúa um að vanda ungengni sína. Þetta ber auðsæjan árangur. En þó var breytingin á fram komu samkomugesta mikilvæg- ust. Alger þögn ríkti, á meðan ræðumenn fluttu mál sitt, og listafólk skemmti, en áður hafði háreysti ríkt, sem stund um nálgaðist skrílslæti. Foreldrar, sem lítt eiga heim angengt, gátu nú tekið börn sin með sér og notið sameigin lega góðrar skemmtunar og hvíldar. Framhald á bls. 12- A

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.