Tíminn - 17.08.1966, Side 7

MIÐVIKUÐAGUR 17. ágúst MG6
TÍMINN
MINNING
JÚN SIGFÚSSON
sínistödvarstjóri, Eiðum
f dag er til moldar borinn á
Eiðum Jón Sgfússon, símstöSvar-
stjori, vafalaust að viðstöddu
miklu fjölmenni. Hann varð bráð-
kvaddur við vinnu í husgrunni sín-
um í Egitestaðakauptúni að kvöldi
hins 9. ág. sl.
Mieð Jóni er genginn einn þekkt
asti Eiðamaður síðari tíma. Ungur
gekk hann í Eiðaskóla og síðast-
liðki tuttugu og eitt ár hefur
hann verið heimiBsmaður á Eið-
um.
Jón Þorbergur Sigfússon, en svo
het hann frfllu nafni, fædQist að
Ási í Fellahr. 10. okt. 1010. For-
eldrar hans voru þau hjónin Val-
gerður (f. 1ÍZ. fébr. H574, d. 13.
júlí 1950) Jónsdðttir bónda á Víða
stöðum í HjaTtastaðaþinghá, Magn
ússonar frá Brúnavík í Borgar-
firði, af ætt þeirra Hafnarbræðra,
sem kunnir eru í sögum fyrir
karlmennsku og hreysti og Sigfús
síðar bóndi í Ásseli (f. 16. apríl
1883, d. 7. ág. 1944) Einarss bónria
á Borg í Skriðdal, Ólafssonar. Var
Sigfús af ætt Mekkinár Óíafsdótt
ur hinnar skyggnu og er um hana
sérstakur þáttur í Þjoðsögum Sig-
fúsar Sigfússonar, en hann taidi
sig þar í ætt Skyggnigáfan hefur
til þessa dags fylgt ýmsum af ætt-
mennum Mekkínar m.a. Jóni heitn
um, einkum á yngri árum hans
eins og aigengt er um skjsggnt
fólk.
Jón ólst upp roeð foreldrum sín-
um til tíu ára aldurs að hann var
tekinn í fóstur af þeim ágætu hjón
um, Sigríði Brynjólfsdóttur, Bergs
sonar frá Ási og Eiriki Péturs-
syni, bónda í Egilsseii í Feflahr.,
Sölvasonar.
Hjá þeim hjónum naut Jón ást-
ríkis sem í foreldrahúsum værL
Nítján ára gamall lagði Jón leið
sína í Alþýðuskðlann á Eiðum, eða
haustið 1929 og lauk prófi úr eldri
deild skólans, vorið 1931 með af-
burða vitnisburði.
Næsta ár var hann vmnumaður
Páls Hermannssonar, alþingis-
manns er þá bjó á Eiðum.
Þessi Eiðadvöl Jóns hin fyrri
varð honum örlagarík, þar kynnt
fædd H). marz 1892. Dáin 7.
júlí 1966.
Kveðja
frá vini á Húsavík.
1
í morgunsól var lagt í langa ferð
um Efsms vegu, í þrá og heitri
bæn.
Og þá var líka bjart um hugans
heim
Þar himinninn var blár og jörðm
græn.
Hún gleymist seint sú gjöf, sem
gefin var
af gleði hjartans, bundin ást og
tryggð.
Og saga þeirra verður aldrei öll,
sem elska landið sitt og heima
byggð.
2.
Við mmnumst þín og lífs þíns
liðna daga
og leiðumst öll á minninganna
fund.
ist hann konu þeirri, er síðar varð
eiginkona hans, Sigurlaugu Jóns-
dóttur frá Marbæli í Óslandshlíð
í Skagafirði. Hún dvaWist um þess
ar mundir með systur sinni, Guð-
rúnu konu Ingólfs Kristjánssonar,
kennara á Eiðum. Þau giftust árið
1934 og hófu það ár búskap á
Hjartarstöðum í Eiðaþinghá. Það-
an fluttu þau að Framnesi við Reyð
arfjörð en Jón stundaði þaðan
daglaunavinnu inn á Búðareyri.
Árið 1939 flytja þau hjón, Jón
og Sigurlaug að Halhúsum, þá
innsta bæ í Eiðaþinghá, en Jón
hafði fengið ábúð á þeirri jörð,
en hún hafði staðið í eyði í nokk-
ur ár. Á Dalhúsum búa þau til
vors 1945 að þau fluttu sig bú-
ferlum í Eiða. Ekki hafa Dalhús
byggzt sfðan, enda mun sú jörð
eigi henta öðrum en fóthvötum
mönnum og afburðafrískum, er
ekki telja eftir spor sín.
Á skólajörðinni Eiðum, sem Jón
hafði fengið ábúð á, bjuggu þau
hjön rausnarbúi til ársins 1956
að hvort tveggja var, að varzla
síma og pósts var orðin svo um-
fangsmikil að hún krafðist fulls
starfs, en þessum störfum hafði
Jon gegnt ásamt búskapnum frá
árinu 1946, og Jón hafði bilazt
svo í baki að hann mátti ekki
beita sér við erfiðisvinnu.
Þótt nú yrði póst- og símstjóra-
starfið aðalstarf Jóns til dauða-
dags, gat hann aWrei slitið tengsl
sín við sveitabúskapinn. Hann hafði
jafnan nokkrar kindur, sem hann
an-naðist af frábærri nærgætni og
hugu'lsemi eins og allar skepnur,
sem hann hafði undir höndum.
Svo var Jón við alla Iítilmagna og
mættí segja mér að sú eigind
hans verði honum drjúgt vegar-
■nesti á þeirri leið, sem haun nú
gengur.
Eftir að Jón Sigfússon fluttist
að Eiðum hlóðust á hann trún-
aðarstörf eins og algengt um þá
menn, sem góðum hæfileikum eru
bunir, fúsir til þjónustu og menn
bera traust til. Hann var kosinn
í hreppsnefnd, formaður búnaðar-
félags sveitarinnar var hann um
hríð, stjórnarnefndarmaður í Rækt
Þó ekki væri gatan greið né bein
þá gekkst þú hljóð til verka hverja
stund.
Þitt ævistarf var leitt af huga og
hönd
í heiðarinnar mildu kyrrð og ró.
Þar rættist draumur þinn í dagsins
önn
af djúpri gleði móður hjartað sló.
3.
Nú signir kvöldið heiðar heiminn
þinn
og húmtjöld falla yfir gömul spor.
Nú minnist klökkur blær við blað
og grein
og blessar liðinn dag og horfin
vor.
Og döggin hnígur hljóðlát mjúk
og mild
á minninganna sumargrænu jörð.
En yfir bláum tindum bjarmi skín,
sem boðar nýjan dag með þakkar
gjörð.
Valdimar Hólm Hallstað.
unarsambandi Austur-IIéraðs,
gjaldkeri sjúkrasamlags sveitarinn
ar, sóknarnefndarformaður og
mörg hin síðari ár meðhjálpari
í Eiðakirkju. Öll störf sín rækti
Jón af alúð og trúmennsku, hjálp-
semi hans og greiðvikni var með
eindæmum og á stundum meiri
en efni leyfðu.
Sambúð þeirra hjóna var með
ágætum enda var Jón einstakur
heimilisfaðir og Sigurlaug er kona
óvenjuleg að allri gerð.
Þeim varð þriggja barna auð-
ið, Ástu, gift Jónasi Magnússyni,
bónda í Uppsölum í Eiðaþinghá,
Valgerðar, hlaut hún stúdents-
menntun, búsett á Akureyri kona
Kristjáns Davíðssonar verzlunar-
manns og Ríkarðs, sem þau misstu
sex ára gamlan, óvenjulegt efnis-
barn. Varð andlát hans foreldrun-
um djúpstætt og langætt harms-
efni.
Jón var með glæsilegustu mönn
um, vörpulegur á velli, hvatur í
spoíi og ákafamaður í verki, ætl-
aði sér þar ekki alltaf af. Lundin
var ör, heit og viðkvæm. Bókamað
ur var hann mikill og áhugamaður
um dulræn fræði, má vera að sú
lesning komi honum nú að nokkru
liði. Annars stóð hvers konar þjóð
legur fróðleikur huga hans næst
og af fagurbókmenntum unni
hann mest ljóðrænum kveðskap,
enda sjálfur Iiið bezta skáld og
vaxandi. Hagur var hann á mál
og myndríkur í hugsun. Nokkur
kvæða hans hafa birzt á prenti,
einkum hin síðari ár, og oft var
leitað til hans þegar vandaðar
skyldu kveðjur góðum vini á tíma-
mótum og brást það varla að í
þeim ljóðum segði Jón allt það,
sem aðrir vildu sagt hafa, naut
hann þar skáldlegs innsæis sfns.
Eitt síðasta kvæða hans mun vera
vígslusljóð það, er hann gerði í til
efni vígslu héraðsheimilisins Vala-
skjálfar, þann 24. júní sl. og nafni
hans Þórarinsson setti lag við.
Söngvinn var Jón með ágætum
og söngglaður með afbrigðum,
gæddur góðri bassarödd. Söng
hann jafnan í kirkjukór Eiðasókn-
ar, eftir því sem meðhjálparastörf
hans leyfðu og hann var einn af
hvatamönnum að stofnun karlakórs
Fljótsdalshéraðs og manna áhuga-
samastur og samvizkusamastur um
allar æfirigar enda honum Ijós-
ara en mörgum, að á þessu
tvennu veltur starf og framtíð
slíkra kóra.
Alls staðar þar sem beiðst var
liðsinnis Jóns til einhverra starfa
var hann þegar albúinn og spurði
hvorki um fyrirhöfn né gjald.
Að hverfa frá anna- og eril-
sömu starfi bóndans, meðhjálpara-
starfinu í helgidómi sjálfrar nátt-
úrunnar, — að argsömu innisetu-
starfi, tímum saman, dögum sam-
an, árum saman, átti illa við Jón,
heilsu hans og lundarfar, enda
ekki svo að honum búið lengst
af sem með hefði þurft. Hugði
hann því á önnur ráð nú hin allra
síðustu ár. Á síðastliðnu voru lét
hann hefja smíði á húsi i Egils-
staðakauptúni en þar ætluðu þau
Sigurlaug að setjast að á næsta
vori.
Og síðustu sporin hans, hvatleg
full tilhlökkunar voru stigin í hús
grunninum þeirra Sigurlaugar, þar
sem framtíðarheimilið skyldi
verða, hið fyrsta er þau stofnuðu
til í eigin ranni, — en þá kom
kallið, — undirbúnings og fyrir-
varalaust, honum voru ekki ætluð
þau örlög að fara lifandi frá Eið
um.
Kynni okkar Jóns Sigfússonar
hófust haustið 1930 er ég kom
sem kennari að Eiðaskóla, en
hann var þá nemandi í eldri deild
skólans. Það duldist engum að í
þessum hvatlega og glæsilega unga
manni byggi óvenjulegt manns-
efni. Námsmaður var hann í bezta
lagi, næmur og skilningsgóður.
Af námsgreinum skólans munu
saga og íslenzka hafa verið hon-
um hugleiknastar. f félagslífi skól
ans var hann hinn mesti skörung-
ur og í skólablaðinu Helga Ás-
bjarnarsyni birti hann sín fyrstu
kvæði undir dulnefni. í Eiðaskóla
hafa dvalið mikil skáld nú orðin
löngu þjóðkunn, sem einnig birtu
sín fyrstu ljóð í skólablaðinu en
það ætla ég, að við samanburð
muni skáldhlutur Jóns reynast sízt
órífari, nema síður væri. Sann
færður er ég um, að hann hefði
setzt innarlega á skáldabekk, ef
hann hefði gefið sér betra tóm til
að glæða neista skáldskapargáfunn
ar.
f söngkór nemenda v ar Jón
traustastur liðsmaður og mikill
stjrkur óvönum söngstjóra.
Af þessum fyrstu nemendum
mínum, sem margir hverjir voru
úrvals mannsefni og fengið hafa
hinn bezta vitnisburð á prófi allra
prófa, lífinu sjálfu, er Jón mér
einna ógleýmanlegastur fyrir
margra hluta saldr.
Og enn áttu leiöir okkar eftir
að liggja saman, sem samstarfs-
menn og nágrannar á Eiðum um
tuttugu ára skeið. Fyrst sem ábú
andi skólajarðarinnar og síðar sem
samstarfsmaður við skólann, er
þau hjón tóku að sér mötuneyti
hans, hún sem ráðskona og hann
sem bryti um nokkur ár.
Öll var sú sambúö og samvinna
við þau Sigurlaugu og Jón og börn
þeirra, með þeim ágætum að við
'hjóniu teljum okkur meiri gæfu
menn fyrir að hafa kynnzt þeim
og mátt telja þau til vina okkar,
og sem skólastjóri tel ég það hafa
verið heillarík ákvörðun fyrir
Eiðaskóla, að ábúendurnir á Dal-
húsum fluttu að Eiðum í fardög-
um 1945 til að veita forstöðu skóla
jörð og búi.
Færi ég því, kona mín og börn,
þessum vinum okkar, lífs og liðn-
um djúpar og innilegar þakkir svo
og þakkir Eiðaskóla fyrir alit, sem
þau hafa fyrir okkur gert.
Eiðastaður hefur verið hnípinn
þessa undanfarna daga, jafnvel
börnin hafa verið hljóðlátari en
endranær og í dag drúpa þar fán
ar í hálfa stöng, — Eiðar tjá
trega sinn, söknuð og þökk.
Sveitin öll drúpir höfði og
Fljótsdalshérað allt kennir sakn-
aðar og harms, svo óvenju djúpt
stóð kynningin við Jón Sigfússon
í hugum allria þeirra fjöimörgu Hér
aðsbúa er hann þekktu.
f vígslukvæði Valaskjálfar kemst
Jón svo að orði:
Heilög er skyldan að fegra og
fága
feðranna gull og þakkir tjá.
Við blaktandi ljós í bænum lága
var borgið fróðleiks og mennta-
þrá.
Vér virðum þau öll er vörður
hlóðu
og veittu oss þrek og kjark í arf,
þau er í eilífu erfiði stóðu
og ættbyggð helguðu líf-ogstarf.
í vísu þessari tjáir höfundur að
nokkru leyti sína eigin sögu og
nú hefur hann hlaðið sína síðusíu
vörðu hér á jörð.
Horfnum á feðranna fund, tjá-
ir ættbyggð hans, sem hann helg-
aði líf sitt og starf og lék á hörpu
sína fyrir, honum nú þakkir og ást
vinum hans allrar blessunar guðs.
I
Staddur á Eiðum,
Þórarinn Þórarinsson.
Að kvöldi hins 9. ágúst barst
mér sú fregn, að hann Jón Sigfús
son væri dáinn. Mig setti hljóðan,
ég vildi ekki viðurkenna að þetta
gæti veríð, en hér tjáðu engar efa
semdir. Það var orðin staðreynd,
að Jón myndi efcki oftar standa í
okkar hópi. Síðasti hljómur Iífs-
Ihörpunnar hafði verið sleginn.
Þegar samfylgd lýkur svo skyndi
lega, birtast myndir liðins tíma
ótrúlega skýrt. Ein af annarri fara
þær um hugann og myndir minn-
inganna frá samfylgd við Jón Sig-
fússon eru margar og skýrar. Mig
langar aðeins að staldra ögn við
einn þátt allra þeirra mmninga, er
í hugann koma. í maí 1960 komu
nokkrir áliugamenn um söng sam
an hjá Stefáni Péturssyni á Egils
stöðum til að ræða stofnun karla
kórs á Héraði. Til þeesa fundar
hafði verið boðað að áeggjan Jóns
Sigfússonar. Honutm þótti ekki
vanzalaust, að Héraðið ætti ekki
karlakiór. Frá þessum fundi er
runnin stofnun Karlakórs Fljóts-
dalshéraðs. Var Jón i upphafi kos
inn fonmaður hans og var það til
dauðadags og ek'ki aðeins formáð
uri, hann var lífið og sálin í starfi
kórsins. Einlægur áhugi hans á
söng, sönggleði Ihans og næmur
smekkur á tóna og ljóð, var í svo
ríkum mæli, að hann gat stöðugt
miðlað okkur sönigfélögunum stór
um hluta, en þó átt gnægð eftir.
Von Jóns og ósk um að kórinn
gæti sungið á hátíðastundum ræít
ist. Hápunktur þessara óslka cg
vona var söngur við vígslu Héráðs
iheimiilisims Valaskjálfar á s. I.
sumri, er kórinn flutti hátíðaljóð
eftlr Jón Sigfússon við lag, eftir
Jón Þórarinsson. Að launum hlutu
höfundar þá virðingu, sem hægt
er að veita með lófaklappi og
tolómujm. Eg lield að ég ihafi skilið
rétt, að í fasi Jóns Sigfússonar haíi
mátt greina ánægju, er hann gekk
út af sviðímu með blóm í höndum,
eftir að kórinn hans hafði flutt
þetta gullfallega hátíðaljóð. Eg
er líka sannfærður um það, að
það var ekki síður ánægja yfir
vel heppnuðum söng, heWur
en að hann miklaði sitt verk. Eg
held að nú hafi honum fundizt,
að orð sín um eflingu söngs í
Héraðinu hefðu borið ávöxt
Þegar við söngfélagar þínir
stöndum við krossgötur og kveðj
um þig í dag með söng, finnum
við til þess, að við getum ekki
gert svo vel sem við hefðum viij
að. Hitt vitum við jafnvel, að þú
virðir okkar söng á betri veg eins
og áður.
Skaxð þitt í hópnum okkar stend
ur opið ,en hvatningarorð þín
hljóma í eyrum okkar, og er ég
sannfærður um, að þín von verður
áfram sú, að starf kórsins megi
blómgast. Söngur, sem stofnað
verði til innan Héraðsins, sem þú
unnir svo heitt eigl eftir að fceyr
ast oft.
Nú kveðjum við kórfélagarnir
þiig. Við þökkum þér fyrir allt, við
geymum mæta minningu um góð
an dreng og félaga.
Eiglmkonu, dætrum og öðrum
ástvinum vóttum við dýpstu sam
úð. Megi Ijúfar minningar frá láðí
um samverustundum milda sorg
ina. Að síðustu flyt ég ínuilegustt
þakkir frá mér, konu minni oj
börnum fyrir vináttu, góðvild oj
hjálpsemi.
Guð blessi minningu þíma, Jór
, B. M.
Kristín Gamalíelsdóttir
frá Hafursstöðum