Vísir - 30.07.1975, Qupperneq 5
Visir. Mi&vikudagur 30. júll 1975.
5
REUTER
AP/NTB
í MORGUN ÚTLÖNDÍ MORGUN UTLÖND
Umsjón: Guðmundur Pétursson
Mikið skraf
í Helsinki
Mikill ys og þys er i
Helsinki þessa dagana
og annasamt hjá þjóðar-
leiðtogunum 35, sem þar
eru saman komnir til ör-
yggisráðstefnu Evrópu.
Sjálf ráðstefnan, sem fyllt
hefurdálka blaðanna og heilu sið-
urnar undanfarin ár, er nú meira
og minna horfin i skuggann af ó-
formlegu rabbi stjórnmálamann-
anna, sem nota tækifærið til
skrafs og ráðagerða.
Hvarvetna má sjá tvo og þrjá
forsætisráðherra og forseta i
samræðum, hver og einn að nýta
þetta tækifæri til að koma á fram-
færi sjónarmiðum og hreyfa við
málum — kannski alls óviðkom-
andi öryggisráðstefnunni sjálfri.
Geimfararnir hressast
eftir eiturloftið
Bandarisku geimfararnir þrir
úr Apollo eru nú loks lausir úr
einangruninni, sem þeir urðu af
heilsufarsástæðum að sæta eftir
geimferðina. Fjölskyldur þeirra
hafa nú sameinazt þeim á Hawai,
þar sem þeir hvila sig eftir sið-
asta afreW
Þaö hafði valdið áhyggjum, að
þeir höfðu andað að sér eitraðri
lofttegund, sem lak inn i geimfar-
ið á leið þess til jarðar. En þeir
eru sagðir úr allri hættu, þótt þeir
þurfi að fara gætilega fyrst um
sinn og vera undir umsjá lækna.
Raunar telja læknar sig ekki geta
verið örugga um afleiðingar
eiturloftsins fyrr en að átta vikum
liðnum.
Finnar hafa haft mikinn örygg-
isviðbúnað á flugvellinum i Hel-
sinki vegna þess fjölda stór-
menna, sem leggja þangað leið
sina vegna öryggisráðstefnunn-
ar. — Myndin hér við hliðina var
tekin andartaki áður en flugvél-
in ienti með fyrsta ieiðtogann,
sem kom tii Heisinki, en það var
Makarios, forseti Kýpur.
Sjálf ráðstefnan er eins og
stundaskrá, sem einungis er beð-
ið eftir að tæmist, og aðaláhuginn
á þeim fáu friminútum, sem gef-
astámillitilþess að hitta að máli
nágrannanna. Svo og svo mikill
timi fer i að hlusta á ræðumar,
sem fluttar verða, og siðan undir-
ritun yfirlýsingarinnar, sem sér-
fræðingar hafa haft tvö ár I smið-
um — allt formsatriði, sem upp-
fylla verður, en þykir ekki liklegt
að færi neitt nýtt fram i dagsljós-
ið.
Fréttamennirnir i Helsinki
beina nú augum sinum meira að
þvi, hveriir séu að talast við. Hef-
ur þaðvakið athygli þeirra, að
Ford Bandarikjaforseti og
Brezhnev leiðtogi sovézka komm-
únistaflokksins, tveir valdamestu
menn heims, ætluðu að hittast i
morgun. (Eftir að Wilson forsæt-
isráðherra Breta hafði snætt
morgunverð með Ford). — Það er
i annað sinn, sem þeir hittast,
Ford og Brezhnev, augliti til aug-
litis, en þeir áttu áður fund meö
sér I Vladivostok I nóvember 1974,
skömmu eftir að Ford kom til
embættis.
EINRÆÐISHERRA FYRIR RETTI
í Aþenu standa nú yfir réttarhöld I máli gegn helztu foringjum hers-
ins frá tima herforingjastjórnarinnar. Er þeim öllum gefið að sök
landráð vegna byitingar hersins 1967, en það er dauðasök I Grikk-
landi.— Myndin hér að ofan er af nokkrum sakborninganna, en
standandi t.v. sést Papadopoulus, fyrrum einræðisherra.
Union Carbide með
100 verksmiðiur í
smíðum
Union Carbide/ stórfyr-
irtækið/ sem hyggst reisa
málmblendiverksmiðjuna
i Hvalfirði/ hefur mörg
spjót úti. Svona til marks
um stærð fyrirtækisins og
umsvif geta menn haft
upplýsingar, sem komu
fram í kaupsýsluritinu
,/International Manage-
ment" (maíhefti).
Irving fœr að gefa út
bók um Howard Hughes
Þar er skýrt frá þvi, að Efna-
vinnslu- og plastdeild Union Car-
bide hafi á yfirstandandi 5 ára-á-
ætlun sinni ráðagerðir um að
reisa 450 nýjar verksmiðjur i 12
löndum, sem er fjárfesting upp á
2 milljarða dollara. — Áætlað hef-
ur verið, að á árinu 1976 verði um
100 þessara nýju verksmiðja
komnar vel á veg i byggingu, en
að meðaltali hafa verksmiðjur
fyrirtækisins verið um 2 ár i
smiðum.
Kaupsýsluritið greinir frá þvi,
að hagur fyrirtækisins sé með
miklum blóma og hafi það skilað
530 milljón dala hagnaði i fyrra,
en það var 82% hagnaðarauki frá
árinu 1973. Arleg sala fyrirtækis-
ins óx úr 3,9 milljörðum dollara á
árinu 1973 upp i 5,2 milljarða i
fyrra. — Af þvi voru um 40—42%
sölunnar á vegum Efnavinnslu-
og plastdeildar Union Carbide.
t viðtali við kaupsýsluritið telur
aðalframkvæmdastjóri fyrirtæk-
isins, sem hefur aðalskrifstofur
sinar i Bandarikjunum, að þenn-
an mikla hagnaðarauka i fyrra
megi þakka sparnaði við bygg-
ingu nýrra verksmiðja — auk
söluhækkunarinnar sjálfrar.
Fyrirtækinu hefur tekizt að
halda kostnaði við gerð nýrra
mannvirkja i lágmarki, og tölu-
vert undir kostnaðaráætlun —
sem er öfugt við reynslu æði
margra. Enda hefur nefnd fram-
kvæmdastjóra verið sett til þess
starfa eins að fylgjast vel með
framkvæmd nýbygginga. Hennar
verk er að sjá i tæka tið fyrir örð-
ugleika og tafir og leysa úr þvi,
áður en tap hlýzt af. Hefur nefnd-
in glögga yfirsýn um framvindu
þessara nýbygginga allra og gæt-
ir þess að samhæfa framkvæmd-
ir, þannig að hvergi rekist þar eitt
annað á. Getur þó verið um að
ræða, eins og i upphafi sagði, 100
nýbyggingar á sama tima i 12
löndum.
Rithöfundurinn Clif-
ford Irving hefur unnið
mál, sem hann höfðaði
til að fá leyfða útgáfu á
einni frægustu bók sið-
ustu árá. Nefnilega
fölsun hans sjálfs á
sjálfsævisögu marg-
milljónamæringsins
Howards Hughes.
Dómarinn lagði svo út
af lögunum, að ekki væri
unnt aö banna útgáfu
bókarinnar, þvi að slikt
væri höft á ritfrelsi.
Bókaforlagið, sem á sinum
tima keypti útgáfurétt á bók Irv-
ings, áður en upp komst, að hún
væri fölsun, hafði leitazt við að
láta banna útgáfu hennar — jafn-
vel sem skaldsögu.
En dómarinn sagði, aö út á eitt
kæmi, þótt Irving hefði reynt
fyrir þrem árum að svindla bók-
inni inn á markaðinn sem sjálfs-
ævisögu Hughes. Það væri ekki
hægt að banna honum að gefa út
skáldsöguna.
Irving hafði gabbað háa fyrir-
framgreiðslu út úr McGraw
Hill-forlaginu með þvi að sann-
færa forlagið um, að bókin byggð-
ist á viðtölum hans við Howard
Hughes. Hughes er orðinn þjóð-
sagnapersóna, sveipuð dulúð og
leyndardómum. Hann hefur ekki
sézt á almannafæri i fjölda ára og
er sagður halda sig inni við. Allar
tilraunir til þess að lita manninn
augum hafa farið út um þúfur.
Greinir menn á, hvort hann sé
raunverulega lifs. En risafyrir-
tæki hans starfa enn.
Upp komst um Irving, að ævi-
sagan væri fals, þegar Hughes
hélt blaðamannafund, þar sem
hann kom þó ekki fram fyrir augu
blaðamannanna, heldur svaraði
spurningum þeirra i sima. Sagði
Hughes, að bókin væri fals, við-
tölin við hann uppspuni og aö
hann hefði aldrei gert neinn
samning við Irving um skráningu
ævisögu sinnar.
Irvinh og kona hans Edith voru
dæmd íyrir svik. Hjónaband
þeirra fór út um þúfur, meðan á
fangelsisvistinni stóð og börnum
þeirra tveim var komið fyrir hjá
öðru fólki. Edith dvaldi skamman
tima I fangelsi, áður en hún var
látin laus. Irving hefur verið lát-
inn laus til reynslu, eftir að hafa
afplánaö 17 mánuði af 30 mánaða
fangelsisdómi.
Rithöfundurinn Ciifford Irving.
Engin göt á buxunum
Vitnaleiðslur standa nú
yfir í máli blökkustúlk-
unnar Joan Little í Ral-
eigh í Bandarikjunum, en
hún er ákærð fyrir morð á
fangaverði sinum og
flótta úr fangelsi.
Sjálf segir þessi 21 árs gamla
afbrotastúlka, sem var að af-
plána dóm vegna þjófnaða, að
hún hafi drepið vörðinn i
sjálfsvörn, þegar hann kom inn i
klefa hennar og ætlaði að
nauðga henni.
Komið var að verðinum látn-
um' liggjandi á gólfi klefans
buxnalaus.
Læknir skýrði réttinum svo
frá i gær, að læknisrannsókn
hefði leitt i ljós, að fangavörður-
inn (hvitur maður) hefði nýlega
haft kvnmök fyrir dauða sinn. —
En Little hefur sagt, að vörður-
inn hafi ekki komið fram vilja
sinum við hana. Fangavörð-
urinn (62 ára) fannst stunginn
11 stungum með is-sil. Tvær
stungur voru á þjóhnöppum
hans, en buxur hans, sem fund-
ust hjá honum, voru með engum
slikum ummerkjum.
Sillinn, sem varð veröinum að
bana, fannst i hendi hans sjálfs.
Sagði læknirinn, sem rannsak-
aði likið, að hinn látni hefði haft
fast tak á silnum, og var þó ekk-
ert farinn að stirðna, þegar að
var komið.
Mál þetta hefur vakið feikna
athygli i Bandarikjunum, og
sakborningurinn nýtur tölu-
verðrar samúðar meðal þeirra,
sem berjast fyrir jöfnum rétt-
indum blökkufólks á við hvita.
Einnig hafa kvenréttindasam-
tök tekið upp hanzkann fyrir
Little.