Vísir - 30.09.1975, Blaðsíða 2
2
Vísir. Þriðjudagur 30. september 1975
risiRsm:
Veizt þú simann hjá
slökkviliði (11100) eða
lögreglu (11166)?
Guðrún Jóhannsdtíttir, skrif-
stofustjriri: Ég veit ekki, hvaða
simi er á slökkvistöðinni. Lengi
vel var siminnhjá lögreglunni
11166. Ég vona bara, að það
kvikni ekki i hjá mér, þvi að ég bý
i timburhúsi.
Þórgunna Þrirarinsdrittir, ljós-
mæðranemi: Nei, ég veit hvorugt
númerið og hef aldrei vitað.
Sæunn Ragnarsdóttir, húsmóöir:
A lögreglustöðinni er siminn 11166
og á slökkvistöðinni er hann
11100. Ég hef lagt þessi númer á
minnið. Það getur verið ágætt að
muna þau.
Steinn Stefánsson, fyrrverandi
skólastjóri á Seyöisfiröi: Nei, ég
er utanbæjarmaður, svo að ég
veit það ekki. Annars er ég ný-
fluttur i bæinn, svo að kannski
kanna ég þetta.
Sigurjón Gunnarsson, banka-
starfsmaður: 11100 hjá slökkvi-
liðinu og 11166 hjá lögreglunni.
Þetta stendur allt i simaskránni.
LESENDUR HAFA ORÐIÐ
Ef allir byggju
eins og ég"
Ragnar Halldórsson Miðvangi
41, skrifar:
,,1 Visi þann 3. sept. birtist
mjög athyglisverð grein, sem að
mestu leyti er viðtal við bónda
úr Eyjafirði.
Bóndi segir: „Ef allir byggjú
eins og ég, þyrfti ekki nema 3-
400 bændur til að sjá um nægi-
lega mjólk handa þjóðinni”.
Eins og margir vita, eru rúm-
lega fimm þúsund bændur á
landinu. Þeir eiga milli þrjátfu
og átta og þrjátiu og niu þúsund
kyr, sem taldar eru mjólkandi.
Meðalnyt er talin sem næst
þrjú þúsund og fimm hundruð
litrar á kú. Allt mjólkurmagnið
er þvi um eitt hundrað og þrjá-
tiu milljónir litra árlega.
Bóndi segisteiga milli áttatiu
og niutiu mjólkandi kýr. Hver
ein kúa hans mjólkar þvi árlega
hvorki meira né minna en um
það bil eina milljón og fjögur
hundruð þúsund iitra ár hvert.
Nánar skilgreint: Hver ein
búkolla eyfirzka bóndans
mjólkar til jafns við fjögur
hundruð stritlur þeirra bú-
skussa, sem fyrir eru og hokra
sem „dragbitir” á efnahagsaf-
komu landsmanna!
Ekkier að furða, þótt fyrrver-
andi ritstjóri hefði sitt hvað við
svona lagað að athuga og gam-
an væri að fá svipaðan afreks-
mann i sauðfjárræktinni til að
fræða fáfróðan landslýðinn.
Fyrir nokkrum árum kom
fram sú uppástunga — mig
minnir frá alþýðuflokksmanni
— að fækka sauðfé, en framleiða
fleiri gærur.
Skyldi nokkuð frekar hafa
verið gert i þvi máli?”
Bindi i Svalborisströnd:
800 bœndur gœtu séð land
inu fyrir kjöti og mjólk
— Eru nú 5220 ú 4984 jörðum
Atta hundruö bændur, sem
byggju stórbúi og (ylgdust vel
meA timanum, ættu aA geta séA
þjóAinni fyrir aliri þeirri mjólk
og óllu þvl kjóti, sem húnþarf i
aA halda. aA sögn Hauks
Halldórssonar, bónda. Um slA-
nstu áramót voru 4984 jarAir I
óbúA á landinu og bændur voru
skráAir 5220.
Haukur Haildórsson býr
stórbúi I SveinbjarnargerAi á
SvalbarAsströnd, og hann ræöir
um bú sitt og hina ýmsu erfiA-
leika landbúnaðarins i siAasta
hefti timaritsins Frjáls verzlun.
Haukur leggur mikla áherzlu
á aö fýlgjast vel meö nýjungum
I landbúnaöi, bæöi hér og er-
lendis. Eftir aö hann útskrifab-
ist sem búfræöingur fra Bænda-
skólanum á Hvanneyri, fór hann
til Svlþjóöar, Danmerkur og
Englands og stundaöi þar
tungumálanám, læröi loödýra-
ræktun og kynnti sér félagsmál.
Eftir aö hann hóf búskap
hefur hann lagt á þaö áherzlu aö
feröast, þegar hann hefur átt
þess kost, til aö kynna sér
nýjungar I landbúnaöi. Hann les
einnig mikiö af fagttmaritum,
bæöi innlendum og erlendum.
Haukur er abeins þrltuj
hefur þegar komiö á fót
stærstu kúabúum á I:
meö 80-90 kýr.
Haukur telur I vibtali
þaö sé ekki nein algild 1
vandamálum bænda aö
búum og stækka þau, i
málum er nú háttaö. Mik
mæti lægju I bygging
sveita og þvl mjög va
fyrir þjóAfélagiA f heild
út I þá breytingu.
Hins vegar segir hann
allir byggju eins og ég
ekki nema 3-400 bændu
sjá um nægilega mjólk
þjóöinni og annan ei
þyrfti fyrir kjötframle
Grœna byltingin
étur börnin sfn
Leó M. Jónsson tæknifr.
skrifar.
Þegar þetta er skrifað stendur
yfir ein mesta pólitiska rimma,
sem um getur i langan tima.
Þetta er Armannsfellsmálið, og
mun vera langt frá þvi að vera
til lykta leitt.
Frá minum bæjardyrum séö
gildir það einu, hvort lóö Ar-
mannsfells var auglýst eða
ekki, og á sama hátt hvort
Þjóðviljinn fékk lóð, án eða að
undanfarandi auglýsingu. Hver
hafi greitt hverjum, hvað mikið,
og undir hvaða borð, má einnig
liggja á milli hluta. Fólk mun
siðar komast að þvi að hér eru
það einungis léttvægustu atriði
málsins, sem þyrlast hæst I
pólitfsku moldviðri og traðki
gráðugra tækifærissinna I átt að
jötunni.
Þegar málið er skoðað niður i
kjölinn verður það ekki svo frá-
leit niðurstaða, að nú sé græna
þyltingin farin að éta börnin sln.
Hvort verzlað sé með lóðir
þarf enginn að spyrja um og ætti
þvi enginn að fá hland fyrir
hjartað þótt svar við þeirri
spurningu væri já.
Eftir hverju halda menn að
stjórnmálaflokkar séu að
sækjast? Þvi einu, að leika ein-
hverja Florence Nightingale I
efnahagsmálum, eða miskunn-
sama Samverjann I atvinnu-
málum? Nei, stjórnmálaflokkar
sækjast fyrst og fremst eftir
valdi. Valdi til að stjórna og
valdi til að ráðstafa.
Hættuleg þróun
Það ber vott um ótrúlega
skynhelgi og tepru að láta I það
skína aðlóðamál borgarinnar sé
hneyksli, sem komi almennt á
óvart. Það sem er alvarlegt viö
þetta mál er, að nú hefur hul-
unni verið svipt af þei'm
vinnubrögðum, sem m.a. eru
orsakir illa skipalagðra Ibúðar-
hverfa, og gera heila borgar-
hluta að höfuðverki komandi
kynslóða. Þetta „hneyksli”
hlýtur að vekja fólk til
umhugsunar, hvort hér sé
komin skýringin á mörgum
þeirra „skipulagsmistaka”,
sem orðið hafa undanfarin ár.
Og ekki sfður — til hvers eru
„sérfræðingar” ráðnir fyrir
stórar upphæðir til þess aö
skipuleggja heila borgarhluta
og einstök hverfi, þegar borgar-
yfirvöld geta siöar að vild sinni
úthlutað „grænum svæðum”
skipulagsins til hvers konar
bygginga, sem ekki var gert ráð
fyrir I forsendum skipulagsins?
Þjóna svona skipulags-
vinnubrögð nokkrum tilgangi,
öðrum en að skapa eftir-
komendum okkar félagsleg
vandamál og steinsteyptar
gestaþrautir?
Til hvers eru
borgir skipulagðar?
Nú á timum er variö ómæld-
um fjármunum viðs vegar I ver-
öldinni til þess að gera umhverfi
mannsins lifvænlegra. Mikið af
þeirri vinnu fer I það að endur-
lifga og bæta umhverfi þar sem
manneskjan, — lífveran,
gleymdist I arnsúgi hagvaxtar
og tæknivæðingar. I Sviþjóö hef-
ur fólk vaknað til vitundar um
þá staðreynd, að andleg heil-
brigði og liðan fólks I iðnaðar-
þjóðfélögum nútimans stendur
og fellur með lifvænlegu um-
hverfi hibýla og vinnustaða.
Hvergi I Norður Evrópu hefur
verið sannað á jafn áþreifan-
legan hátt og i Sviþjóð, að fjör-
egg nútima velferðarsamfélags
er skipulag þess og vistarskil-
yrði. Það er þvi ömurleg stað-
reynd að á sama tima og aðrar
þjóðir vildu gefa milljarða fyrir
lausn á sinum skipulagsvanda-
málum, skulum við islendingar
hamast við að skapa þau. Dæm-
ið um Armannsfell og lóðarút-
hlutunina sýnir svo ekki verður
um villst, að forsendur skipu-
lagsins hljóta að vera meira en
Htið gruggugar. Hvaða
breytingar verða innbyrðis i
ibúðahverfi, sem allt I einu
eykst um eitt fjölbýlishús, sem
ekki var gert ráð fyrir I upphafi,
en missir um leið ákveðið grænt
útivistarsvæði sem reiknað var
með I upphaflega skipulaginu?
Hvað með skóla, leikvelli, þjón-
ustu, versdun, umferð, bila-
stæði, er slumpað á allt þetta við
gerð skipulagsins, þannig að
engu breyti ein eða tiu blokkir
til eða frá?
Hverjir eiga
að skipuleggja?
Hvernig má þaö vera, ao
stjórnmálamenn geta einhliða
ráðskast með skipulagsmál
Reykjavikur eftir pólitiskri
hentistefnu án þess að hinn al-
menni borgari fái þar rönd viö
reist? Og það sem ekki er siður
furðulegt, hvernig stendur á þvi
að arkitektar mótmæla ekki
þessum vinnubrögðum?
Hvaða þátt eiga fastráðnir
sérfræðingar skipulagsdeildar
borgarinnar i breytingum sem
þessum? Er einhver einn aðili
endanlega ábyrgur I svona mál-
um? Vonandi verður Armanns-
fellsmálið til þess að hinir al-
mennu borgarar sjái hvers kon-
ar vinnubrögð eru við höfð i
skipulagsmálum höfuðborgar-
innar, oft var þörf en nú er
nauðsyn.
Ef reykvikingar tækju sig nú
saman og héldu hverfafundi um
skipulagsmál, og þrýstu á að
fengnir væru menn erlendis frá,
sem frætt gætu útvarps og sjón-
varpsnotendur um dýrkeypta
reynslu nágrannaþjóða af mis-
tökum þeirra i skipulagsmál-
um, mætti koma i veg fyrir að
Reykjavik verði gerð að
draugaborg komandi kynslóða.
Með áframhaldandi vinnu-
brögðum, þar sem arkitektar
skipuleggja og politikusar hag-
ræða skipulaginu með tilliti til
„sérþarfa” hverju sinni, er aug-
ljóst hvert stefnir. Viljum við
hafa þetta á samviskunni gagn-
vart okkar börnum eða barna-
börnum?
\