Tíminn - 27.10.1966, Blaðsíða 3

FIMMTUDAGUR 27. október 1966
TÍMIWW
Sinfóníuhljómsvoit íslands heldur tónleika í Háskólabíói í kvöld og flytur þessi verk: Tilbrigði um Sarabande eftir Knudage Riisager,
Píanókonsert nr. 2 („FljótiS") eftir Selim Palmgren, með Kurt Walldén viS píanóið. „Pan", sinfóniskt Ijóð, eftir David Mondrad Johan.
sen. Hljómsveitarverk eftir Lars-Erik Larsson, og tvo baetti úr Sögusinfóniunni eftir Jón Leifs. Myndin er tekin á aefingu í gaermorgun,
Sverre Bruland frá Osló stjórnar. Tímamynd-GE
Norræna tdnskáldaráöiö 20 ára
BRIDGESTONE
HJÓLBARÐAR
B RIDGESTON E
sannar gæðin.
Veitir aukið
öryggi i akstri.
B RIDGESTON E
ávallt fyrirliggjandi.
GÓÐ ÞJÓNUSTA —
Verzlun og viðgerðir.
Sími 17-9-84.
Hljómleikar Sinfóníuhl jómsveilar íslands í kvöld verða tileinkaðir afmælinu
- og verða aðeins flutt norræn verk
Norræna tónskáldaráðið varð
tutbugu ára í fyrradag, og
verða tónleikar Sinfóníuhljóm
sveitar íalands í Háskólabíói
í kvöld helgaðir því afmæli
með því, að eingöngu verða
flutt verk eftir tónskáld á Norð
urlöndum, Knudáge Riisager
(Danmörk), Selim Palmgren,
(Finnland), David Monrad Jo-
hansen (Noregur), Lars-Erik
Larsson (Svíþjóð) og Jón Leifs
en stjómandi verður Sverre
Bruland frá Noregi, og ein-
leikari i píanókonserti Palm-
grens verður landi tónskólds-
ins, Kuj-t Walldén frá Finn-
landi.
Á aðalfundi tónskáldaráðs-
ins í Helsinki 1964 var Jón
Leifs kjörinn forseti ráðsins
og ákveðið að halda næsta
tónlistarmót þess á íslandi.
Ekki hefur enn komizt í kring
að halda þá tónlistarhátíð hér
en það verður væntanlega á
næsta ári. Á fundi ráðsins í
Reykjavík sumarið 1965 komu
fram eindregin tilmæli um að
efnt yrði til hátíðatónleika í
Reykjavík til að minnast 20 ára
stofnafmælis tónskáldaráðsins.
Stjórn Ríkisútvarpsins og Sin-
fóníuhljómsveitar íslands hafa
talið sjálfsagt að verða við
þeim tilmælum. ' ’
1 meira en 100 ár höfðu ver-
ið til samtök rétthafa tónverka
en alþjóðasamtök tónskálda
voru stofnuð 1934, er Richard
Strauss, stofnaði alþjóðaráð
tónskálda og tilnefndi sér til
aðstoðar í ráðið eitt tónskáld
frá hverju landi, m.a. Jón Leifs
frá íslandi. Hélt ráðið tónlist-
arhátiðir viðs vegar um álfuna
og fundi til að gæta sæmdar-
réttar höfunda (Droit moral).
Vegna afskipta stjórnarvalda í
Þýzkalandi varð starfsemi ráðs
ins þó fyrir truflunum, eink-
um af því að í ljós kom, að
ráðsmenn, (m. a. Richard
Strauss sjálfur) voru vmsir
skyldir eða t^ngdir gyðingum,
og hefur skáldið Stefan Zweig
m.a. sagt frá því í bók sinni
„Veröld sem var.“
. Haustið 1938 var Norræna
tónlistarhátíðin haldin í Kaup-
mannahöfn og íslandi í fyrsta
sinn boðin þátttaka í slíkri
norrænni tónlistarhátíð. ís-
land fékk þar jafnmikinn hljóm
leikatíma og hvert hinna land-
anna, heilan sinfónískan tón-
leik, auk alls konar flutnings
kammer- og kirkjutónlistar. Að
hátíðinni lokinni bauð Knud-
áge Riisager, formaður danska
tónskáldafélagsins, tónskáldum
frá öllum Norðurlöndum til
fundar til þess að ræða stofn-
un „Norræns tónskáldaráðs“
með sama markmiði fyrir nor-
ræn tónskáld og Richard
Strauss hafði sett sínu alþjóða-
ráði tónskálda.
Norræna tónskáldaráðið var
þó ekki stofnað í þetta sinn.
Ófriðurinn skall á 1939, og
tengslin milli norrænu land
anna slitnuðu. Að ófriðnum
loknum var hugmyndin aftur
tekin til meðferðar og stofr.-
fundur Norræna tónskáldaráðs
ins haldinn í Kaupmannahöfn
25. október 1946. íslenzkum
tónskáldum hafði ekki verið
boðið á þennan fund og því
borið við, að ísland hefði
ekki enn gerzt aðili að Bernar-
samþykktinni um höfundarétt
og vafasamt, að á íslandi yrði
hægt að halda sams konar tón-
listarhátíðir og á hinum Norð-
urlöndunum. Tónskáldafélag
íslands hafði verið stofnað 25.
júlí 1945, og ísland gekk loks
í Bernarsambandið 1947. Sið-
an gerðist Tónskáldafélag ís-
lands fullgildur aðili að Nor-
ræna tónskáldaráðinu ásamt
tónskáldafélögum hinna Norð-
urlandanna og á tónlistarhátíð
ráðsins í Oslo 1948 voru flutt
verk eftir sjö íslenzki tón-
skáld.
Fyrsti formaður Norræna
tónskáldaráðsins varð Klaus
Egge, norska tónskáldið, sem
lagði áherzlu á, að ísland væri
jafngildur aðili í ráðinu og
öll hin löndin. Síðan hefur tón
skáldaráðið haldið tónlistarmót
á öllum Norðurlöndunum til
skiptis, venjulega á tveggja ára
fresti. Helztu stofnendur tón-
skáldaráðsins, auk Klaus Egge,
voru Knudáge Riisager frá
Danmörku, Selim Palmgren frá
Finnlandi. Jón Leifs hefur átt
sæti í ráðinu síðan 1948 og
tónlistarhátíð ráðsins var hald
in í Reykjavík 1954, og er
áformað að halda næstu tón-
Uistarhátíð ráðsins aftur hér
. i
á landi vorið eða haustið 1967-
Núverandi formaður tónskálda
ráðsins er Gunnar Bucht (Sví-
þjóð).
Norræna tónskáldaráðið held
ur í rauninni áfram þeim há-
tíðahöldum, sem fyrst var
stofnað til á 19. öld og í upp-
hafi þessarar aldar af merk
ustu tónskáldum Norðurlanda,
þeim Edward Grieg, Jóhan
Svendsen, Carl Nielson, Jan
Sibelius.
Gúmmíbarðinn h.f7
Brautarholti 8.
TREFJAPLAST
PLASTSTEYPA
Húseigendur! Fylgizt me8
timanum, Ef svalirnar eða
þakið |>arf endurnýjunar
við, eða ef þér eruð að
by99Ía- þá látið okkur ann-
ast um lagningu trefja-
plasts eða olaststeypu á
þök svalir gólt og veggi á
húsum yðar, og þér þurfið
ekki að hafa áhyggjur af
þvl i framtíðinni
Þorsteinn Gislason,
málarameistari,
sími 17-0-47
TRÚLOFUNARHRINGAR
Fljót atgreiðsla
Sendum gegn póstkröfu.
Guðm. Þorsteinsson,
gullsmiður.
Bankastræti 12.
Jón Grétar Sigurðsson
héraðsdómslögmaður,
Austurstræti 6,
sfmi 18783.
Selim Palmgren Knudáge Riisager Jón Leifs