Lesbók Morgunblaðsins - 24.01.1937, Side 4
20
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Smásaga eftir
KRISTMANN GUÐMUNDSSON.
Berit litla fór úr búóinni, þeg-
ar klukkuna vantaði kortjer í 8.
Reyndar var lokað klukkan 7, en
það var altaf svo mikið að gera
á eftir. Þetta var vefnaðarvöru-
verslun, og alt var á tvístringi í
búðinni, þegar búið var að loka
dyrunum á eftir síðustu viðskifta-
vinunum.
Berit var lítil og snotur. Hún
hafði krakkalegt andlit, brún,
þunglyndisleg augu, rauðar varir
og dökt, hrokkið hár. Hún var 18
ára, og nýkomin til borgarinnar
utan úr sveit. Fyrir níu tíma
vinnu í búðinni fjekk hún 120
krónur.
Það voru tveir piltar skotnir í
henni. Annan þeirra, sem hjet
Hannes, hafði hún þekt lengi.
Hann var úr sveitinni hennar, en
hafði farið til borgarinnar tveim-
ur árum á undan henni. Hann
var rafvirki og hafði 225 krónur
á mánuði. Hann áleit að þau gætu
gift sig uppá það. Og hvað kaup-
inu hans viðvjek, hjelt Berit litla,
að það myndi hrökkva til. Aftur
á móti var hún ekki alveg viss
um, hvort hún elskaði hann nógu
mikið til þess að giftast honum.
Reyndar leið henni altaf vel, þeg-
ar hún var með Hannesi. Hann
var svo fyndinn og skemtilegur
og altaf í góðu skapi. Þó hann
væri ekki tiltakanlega laglegur,
þá var heldur ekki hægt að segja
að hann væri ljótur. Andlitið á
honum var stórt, kringluleitt og
góðlegt, og svo hafði hann afskap-
lega breiðar herðar.
Hinn pilturinn hjet Yiktor.
Hann var dálítið eldri en Hannes
og hún sjálf, nefnilega tuttugu og
þriggja ára. Hann hafði engar
fastar tekjur ennþá, hann var að
stúdera. Faðir hans var efnakarl,
kaupmaður á Vesturlandi. Viktor
var fölur í andliti, fínn og falleg-
ur og ákaflega lærður. Hún hafði
bara þekt hann nokkra mánuði,
en bar fjarska mikla virðingu fyr-
ir honum. Sjálf hafði hún aldrei
verið neitt fyrir bókina, það var
með naumindum að hægt var að
ferma hana hjer um árið, en hún
hafði altaf dáðst að því fólki sem
kunni mikið. — Svo var nú Viktor
svarthærður. Og augun í honum
voru stór og starandi. Stundum
var hún dálítið hrædd við hann,
hann var svo vitur og sagði svo
margt undarlegt. Nil, og sennilega
var hún eitthvað skotin í honum
líka, ja það var ekki gott að vita,
nema hún væri meira skotin í hon-
um en Hannesi.
Hún var að hugsa um þetta
vandasama málefni alla leiðina
heim til sín. — Það var allra fal-
legasta vorkvöld, hlýtt í veðri og
blómaangan úr görðunum. Og hún
var eitthvað svo skrítin um sig
alla, — ætli það væri ekki best að
hún trúlofaðist honum Viktor?
Hann bað hennar annan hvern
dag, og var þegar búinn að kaupa
hringa. Og í hringina var grafið:
Þín ástfólgna Berit og þinn ást-
kæri Viktor. Það voru allra fal-
legustu hringir og bún hafði
aldrei á æfi sinni átt neinn hring.
Hannes talaði ekki mikið um
ástir og þesskonar, en hún vissi
mætavel hvað honum leið fyrir
því. En Hannes var fátækur, og
Viktor átti stóran arf í vændum.
Hja, hún var orðin afskaplega leið'
á fátæktinni. Og nú var hún átján
ára og gat gifst hvenær sem hún
vildi. Svo var nú vorið og blíðan
— æ, maður varð eitthvað svo
undarlegur altaf á vorin.
Hún bjó hjá kerlingu, sem leigði
út herbergi uppi á Hverfisgötu.
Herberginu fylgdi morgunmatur
og kvöldverður, og fyrir þetta
borgaði hún 80 krónur á mánuði.
Morgunverðurinn var kaffi með
einni hveitibrauðssneið, en kvöld-
maturinn var tvær brauðsneiðar
með kaffi. Kerlingin leit út eins
og hiín nærðist mestmegnis á
ediki, og hún var altaf að tala
um hvað herbergið og matrurinn
væri ódýrt hjá sjer. Berit litla
var síhrædd um að hún myndi
hækka leiguna þá og þegar.
Herbergið var lítið og húsgögn-
in voru járnrúm, sem urraði alt
Ástin
og tísti, hvað lítið sem maður
hreyfði sig í því, draghaltur stóll
og emaljerað þvottaborð. En Berit
litla hafði gert það eins vistlegt
og hún gat, með því að líma mynd
ir úr útlendum blöðum á veggina.
Þegar hún var komin úr káp-
unni og búin að púðra sig, opnaði
hún koffortið sitt og náði í pressu-
járnið. — Pi*essujárnið var nyt-
samasti gripurinn sem hún átti.
Hún notaði það nefnilega til að
sjóða á. Það var auðvitað strang-
lega bannað að elda mat á her-
bergjunum, en það var ekki vel
hægt að banna leigjendum að eiga
pressujárn. Og nú var Berit litla
búin að hita upp matinn sinn á
því í hálft ár. Auk þess hafði hún
notað pressujárnið sem ofn líka,
því leigjendurnir áttu sjálfir að
kaupa kol til hitunar.
Hún sneri pressujárninu við, og
skorðaði það með nokkurum eld-
húsreyfurum, sem Ilanues hafði
lánað henni. Svo ljet hún kjöt-
bollurnar, sem hún hafði keypt á
leiðinni í skaftpott, ásamt þremur
köldum kartöflum, og rjett á eftir
fór blessuð matarlyktin að anga
um herbergið.
Þá var barið. Það var Yiktor.
Hún opnaði og hleypti honum inn.
Hann var vel klæddur og snyrti-
legur, en afskaplega alvarlegur í
bragði, augnaráðið var nærri því
draugalegt. Hún tók kveðju hans
glaðlega og bauð honum sæti á
rúminu. Hann fussaði yfir matar-
Ivktinni og gretti sig, jtegar hann
sá rjúkandi skaftpottinn.
Að þií skulir nenna þessu, sagði
hann, stundi þungan og kveikti
sjer í sígarettu.
•Ta, það er von þú segir það,
svaraði hún hressilega. Jeg ætlaði
nú reyndar að borða á Borginni í
kvöld eins og venjulega, en svo
fanst mjer eitthvað svo róman-
tískt að borða heima rjett einu
sinni. — Skelfing ertu annars siir
á svipinn, þú lítur út eins og
pabbi minn, þegar mamma gaf
honum saltfisk í sunnudagsmat-
inn!