Lesbók Morgunblaðsins - 10.01.1943, Síða 8
8
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
saga sitt mál, sín sjerstöku orð
og orðtæki, sitt sjerstaka orðalag.
Enginn maður gæti eftir nokkuð
vandlega athugun, látið sjer til
hugar koma, að einhverjar tvær
af þessum sögum sjeu eftir sama
höfund. En ef vjer bætum Heims-
kringlu við, þá er öðru máli að
gegna. Vjer getum eftir vandlega
rannsókn ekki verið í neinum vafa
um það, að Heimskringla og Egla
eru eftir sama manninn. >ar er
hinn sami mikilúðlegi málblær,
sömu orð og talshættir, sama til-
hneiging til orðmyndunar af því
tagi sem lítið er um hjá öðrum
söguhöfundum. Ef'þráttað er enn-
þá um það, hvort Egla sje eftir
Snorra, þá er það af einskærri
vanþekkingu, eða þá af því, að
menn vilja ekki meta rök þau
sem leidd hafa verið í málinu. Að
maður einsog V. I>. G. skuli um
þetta hafa getað komist að orði
eins og gert er í bók þeirri, sem
hjer ræðir um, verður mjer lítt
skiljanlegt, nema jeg geri ráð
fyrir því, að þessi mjög svo víð-
lesni höfundur hafi ekki lesið 3
ritgerðir, sem heita: íslenska
Snorra Sturlusonar, Snorramál og
Höfundarmark á íslendingasögum.
TV.
Að endingu skal vikið nokkr-
um orðum að myndum þeim, sem
eru í þessari bók þeirra Snorra og
Vilhjálms. Má af þeim fræðast
nokkuð um það, hversu sá þáttur
myndlistar Norðurlanda, sem að
hinum forna norræna goðheimi
snýr, er vesallegur. Er þar þó
merkilegt verkefni og hefði mátt
hafa stuðning af grískri myndlist.
Sjálfsagt er, þegar hina norrænu
guði og gyðjur skal sýna, að reyna
að hafa sem fyrirmjmdir það nor-
rænt fólk sem allrafremst hefir
verið að atgervi, og auka þó
nokkru við. Og reynir þar að vísu
á hina æðstu hæfileika listamanns-
ins. Og jeg býst við, að það muni
vera meir en lítill vandi að gera
góða mvnd af geltinum Gullin-
bursta, er rennur loft og lög, og
svo lýsir af, að aldrei er svo
„myrkt af nótt eða í myrkheim-
um“, að ekki sje ærit ljó« þar er
hann fer. En víst er um það, að
ekki má hugsa sjer Gullinbursta
sem vanalegt svín, fremur en
Sleipni sem vanalegan hest, eða
dýr þau er Freyja ekur með, sem
smáketti.1)
Þá mun heldur ekki vera auð-
velt að gera góðar myndir af vopni
Þórs, Mjöllni, eða Óðins, Gungni.
Ef rjett er að rita „Mjöllnir“,
einsog sumstaðar er gert, en ekki
„Mjölnir“, þá hefir „hamar“
Þórs nafn sitt af því, hversu bjart-
ur hann er, eða það ljós sem hann
sendir frá sjer, og er sambærileg-
ur við þrumufleyg Seifs Grikkja-
guðs. Og líkt er xun geir Óðins, þó
að þar sje það hljóðið, sem
nafninu veldur, Gungnir, sbr.
Gelunggung, sem er nafn á eld-
fjalli á Java. En drunur þær sem
eldgosum geta fylgt, eru stórkost-
J) Rjett er að geta þess, að að-
finningar mínar eru ekki miðað-
ar við mynd þá, sem er framan á
bókinni; hún hefir vel tekist.
legustu hljóðin sem getur á þess-
ari jörð.
Hefir nokkur listamaður á
Norðurlöndum reynt sig alvarlega
á því, að gera mynd af Baldri?
Slík mynd mundi verða mikils-
virði, ef vel tækist, en síður er
hægt að segja slíkt um myndir
þar, sem listamaðurinn hefir að-
eins gert sjer far um að fylgja
sem nákvæmlegast ýmsum bama-
legum hugmyndum sem fornmenn
vorir gerðu sjer um þessar æðri
verur, sem þeir skildu aldrei nema
á mjög ófullkominn hátt. Og er
nú tími til kominn, að sjá hver
efni þar eru í, og bæta um sem
þarf. Og að vísu nægja ýms fögur
nöfn hins forna átrúnaðar, svo
sem Baldur, Sif, Frigg, Freyja,
Nanna, Iðunn, og enn önnur, til
að sýna, að þar var vissulega um
meira en eintóman andlegan
barnaskap að ræða.
Helgi Pjeturss.
Mrs. Churchill
x
Mynd þeesi er af konu Winston Churchills. Prúin hefir
getið 8jer góðan orðstír fyrir að hafa unnið ötullega að því,
að sjúkrahjálp væri send til Rússlands.
'K-M' 'Xr ❖ 'K-KK'<K“K"K-<":"K"K":-K-K"K-.“K"K"K 'K-K-K-K'KK^'K^