Lesbók Morgunblaðsins - 06.04.1944, Blaðsíða 12

LESBÓK SlOKOUNBLAÐSlNS
156
ur livar fyiir við hefðuin gjört oss
galda. Við sögðum, að þeir í Jieirra
samkomu hefðu sagt. að þeir vildu
myrða oss alla saman, og sýudum,
hönum þann, sem sagt hefði: „Eg
kann alleina drepa kokkinn“. Og
þann. sem uppbyrjaði ræðuna. að
það væri skömm, að þeir létu so
fáa nienn með lífi burt fara og
Jiöndlunargóssinu skyldu þeir í
millum sín deila þegar við dreþn-
ir værum. Nú hefðum við fullkom-
ið leyfi og myndugleika að drepít
]>á alla saman. Sá. sem byrjaði
ræðuna, hann fékk yfir 80 eður 90
slög af digrum kaðli, og hinir sáu
og töluðu ekkert. Og sá, sem sagð-
ist kunna alleina drépa kokkitin.
fékk og mikið straff. Að þessu
búnu sýndi enginn sig mótfallinn
í nokkru viðmóti, hverki með orð-
um eður óþægum svörum inóti oss,
heldur sögðust hafa gjört þessa
ræðu að gamni sínu og aldrei
þenkt oss nokkurn skaða að gjöra.
Hjálpuðu oss ajlir tneð spikið í
bátinn og urðu glaðir, þegar burt
reistum. En við höfðum tekið ráð
vor saman, að sá fyrsti, sem hefði
gjört mótstand. að skjóta hann
strax fyrir hans hjarta án nokk-
urs umtals og vonuðum stórrar
])remíe af kónginum þar fyrir, sem
fór bezt sem fór. Þetta voru þó
manneskjur og áttu cinn skapara
og frclsara yfir sér. Og cndar so
]>essi frásaga.
Við fórum til baka með hlaðin
fartöj og komura fil Samiliasok,
Jivaðan við fórum frá þaðan og
undir tindinn, fengum slæma höfn
fyrir bát vorn og máttum vaka þá
nótt. Þaðan til Nasalik, áttum sex
mílur heim. Þar Jágum við í fimm
nætur. Fékk kaupmaður bréf frá
prestinum, Jlerr Rask, um okkar
viðskipti í Tikssalamik, sem mcð
grænlenzkum þangað borizt hafði
rneir í stíl fært en þörf gjörðist.
Komum við so heim lítið eftir
fyrsta sunnudag í aðventu. Vorum
so heima um veturinn og komum
þessu selspiki á tunnur í spikhús-
inu. Við fórum og um kring oss
eftir spiki, og þegar sjórinn var
tillagður, þá mcð sleða.
Grænlenzkir geta allar tíðir kom-
izt á sjóinn, því þeir bera bát sinn
með sér upp á hæstu snjóskafla
og renna sér so niður í sjóinn. Þeg-
ar heim koma aftur bera þeir bát-
inn á höfði sér, en selinn draga þeir
á snjónum, festa band í hann. Og
þegar heim kemur, skera þeir eitt
Jangt stykki eftir hans kviði og
láta skinnið með fylgja, ganske
mjótt, skera það síðan í sundur í
smástykki og fær hver í húsinu
einn munníull, sérdeilis ef hinir
Orönlender hafa ei aflað. Þeir eta
l)æði hunda og hrafna. Og strax.
þegar hláka kemur( fara þeir út
á berjamóann og tína ber, þó fros-
in séu, koma þár í spiki og eta
so með skeljum. Mennimir gjöra
ekkert utan passa uppá sína kaj-
aker, hverjir eru á lofthjalli bæði
vetur og sumar, að ei fúna skuli,
að þeir séu í góðu standi sem og
þeirra flutningaskip.
Þeirra hús eru sem loft. Það cr
að skilja, þaug eru flöt á þakinu
eins og pallur. að hitinn skuli bet-
ur duga, því þegar kveikt er á
öllum lömpum^ er enginn í stand
að vera utan bara í skyrtunni, og
þegar þeir eru úti eður útslökknir,
er snart kominn kuldi. Nú þegar
þakið fer að uppþiðna so sem um
vortímann og fer að Jeka, cr þá út
flutt í tjöldin, sem eru líkust hrauk-
tjöldum hér. Þar eður dyr á þcim
sem öðru húsi og þéttar stengur,
sem er upprefið. Sá eini endi cr
upp, annar á jörðunni. Þeir yfir-
klæddir fyfst með loðnum hrein-
skinnum hárið inn í tjaldið so
]>étt sem verður. Þar utan um eru
selskinn loðin. Þar utan um eru
hárlaus og vel smurð skinn af
þykkvu lýsi sem tjöru, er skal
halda vatni og ei verða gegnuni
vot. Þar utan um eru og so gömul
vatnsskinn hinum til hlííðar. Um
kring tjaldið er hlaðinn garður af
torfi. I dyrunum er eins og sparlak.
er mann kann draga frá og til. Þar
í eru uppblásnar selgarnir saumað-
ar saman á jöðrunum. Sér út
í fljótu tilliti sem Jíknarbelg-
ur væri. Þar fyrir utan er for-
tjaldið, sem er og til lokað á nótt-
unni. Inni í tjaldinu hanga á báðar
síður skinntjöld, ótrúanlega vel sauni
uð, til prýðis með alls kyns lit og
allra handa myndum fugla og i’iska,
og þetta er þó allt at' selskinni,
so ótrúanlega vel til biuð, að eg
kann það ei útskrifa meðpennanum.
J)ar á hanga smálitlir speglar til
prýðis hver á cinn skilling.
Á gólfinu cr lampi þeirra, so að
formi sem hefði mann hálft tungl.
Á þá löngu síðuna koma þeir þurr-
um mosa og koma so lýsi í. Þegar
þessi langa síða brennur, gefur hún
hita í húsinu. Þessi lampi stendur
á einum stóli með þremur fótum.
Yfir hönum hangir þeirra matket-
ill, er þeir sjálfir af vcggsteini
(múrsteini) gjöra. Ilann er rauð-
litur að sjá. „Þar í verður sætur
matur“, sögðu grænlenzkir mér.
Ilann hefir fjögur bönd að hanga
ít sem er hvalscymi. Þcgar lampinn
brennur vcl, verður kógt ótrúanlega
i'ljótt soðningin. Vor kaupmaður
kogti alltíð sinn teketil yfir þessum
lampa. Heila tjaldið er so hrcint
sem bezta kirkjugólf. Þar eru og
margir posar af skinni, scm græn-
lenzkir, bæði karlar og konur, hafa
sínar sakir í. Þessir posar er hvítir,
rauðir og svartir. Þann rauða farfa
fá þeir af tré, scm kemur frá Ámc-
ríka. Hann melja þeir smátt og
koma hönum í vatn, þar til allur
liturinn er kominn í vatnið, leggja
þar í það hvíta seLkinn og láta það
Framhald á bls. 159.