Lesbók Morgunblaðsins - 08.05.1949, Síða 1
17. tölublað.
Sunndagur 8. maí 1949
XXIV. árgangur.
HEIMSÓKIM KRiSTJÁIMS IX.
KOIMUIMGS í LÆKJARKOT
Lækjarkot 1874. (Teiknað eftir niinni).
ÞEGAR Kristján konungur IX.
kom hingað 1874 kom hann að ó-
T’örum í heimsókn í Lækjarkot og
hefur Jón biskup Helgason sagt frá
því í ritgerðinni „Þegar Reykjavík
var 14 vetra“. En Páli Jónssyni
sem nú er háaldraður maður í
Ameríku, en átti heima í Lækjar-
koti þegar konungur kom þangað,
finst sú frásögn ekki viðhlítandi og
hefur því skrifað um þennan at-
burð. Áður en hans frásögr hefst
þykir rjett til frekara skilnings að
byrja á frásögn biskups, því að bar
gerir hann grein fyrir ætterni Páls.
Annars má geta þess að Páll er 5.
maður frá Brandi Bjarnheðinssvni
lögrjettumanni í Vík.
Frásögn Jóns biskups
llelgasonar
FYRIR sunnan Smiðsbæinn hafði
Einar nokkur Valdason, tómthús-
maður frá Arnarhóli, reist sjer lít-
inn kotbæ árið 1799, er hann nefndi
Kirkjuból. Árið 1810 eignaðist
Runólfur Klemensson, fyrrum
faktor og verksmiðjustjóri, bæinn
og fluttist þangað. En árið eftir að
hann fluttist að Kirkjubóli fanst
hann morgun einn örendur í Tjörn-
inni, skamt fyrir sunnan kirkjuna.
Eftir það bjó ekkja hans, maddama
Sigríður Sigurðardóttir frá Göt-
húsum mörg ár þar í bænum með
sonum sínum (Erlendi föður Sig-
ríðar konu Zophoníasar á Bergi
Einarssonar, og Þorkeli föður frú
Sigríðar, konu sjera Þorkels á
Reynivöllum Bjarnasonar). Var
^bærinn þá venjulega kallaður
Lækjarkot (kemur það nafn fyrst
fyrir í sálnaregistri 1814 hjá Árna
Helgasyni, þá dómkirkjupresti)
eins og hann nefndist altaf síðan.
Bjuggu þar eftir maddömu Sigríði
um fjölda ára, fyrst Þorkell sonur
hennar og síðan Jón sonur hans
trjesmiður-. En eftir það eignaðist
Ólafur dannehrogsmaður og bæj-
arfulltrúi Ólafsson Lækjarkotið og