Lesbók Morgunblaðsins - 11.03.1951, Page 16
156
LÆSBÓK MORGUNBLAÐSIN ð
Líklegt er talið, að vetrarbraut-
irnar sje ekki eingöngu sólir, held-
ur sje þar einnig fjöldi sólhverfa,
líkt og það, er vjer lifum í. Hoyle
telur að í vorri vetrarbraut einni
muni vera um miljón slíkra sól-
hverfa, og í hverju sólhverfi muni
vera jarðstjörnur þar sem lífið get-
ur þróast ekki síður en á vorri
jörð.
Fjölgar nú óðum þeim mönnum,
sem trúa því, að lífið sje ekki að-
eins bundið við þennan eina hnött,
er vjer byggjum.
f í í
Loftsjón.
Þann 6 september (1701) riðu frá
Holtastöðum í Langadal Páll Jónsson
vicelcgmaður og Guðbrandur Arn-
grímsson. Ekki var á samför með þeim
nema tveir sveinar Páls. Sem þeir voru
komnir undir Reykjanýpu, sáu þeir á
norðurloftinu, svo hátt sem svara
mætti miðri leið frá horisonte til him-
inhvirfils, ljóshvíta og bláa rák; hún
var aflöng mjög frá austri til vesturs
og sýndist taka yfir alla norðurátt, en
endar hennar báðir voru upp bognir
nokkuð, viðlíkt að sjá sem stefni á
skipum, og þó heldur mun bjúgara,
svo sem skipsstefni á útlenskum bat-
um plaga að vera. Á miðjunni var til
að sjá sem föl ský, þau er undan sólu
ganga og vjer köllum gýl. Þau voru
tvö og ei alllangt á milli, svo var og
á báðum endunum, miðja leið frá þvi
er bugtin hófst að neðanverðu og til
þess er stafnarnir entust. Svo var þetta
nær himninum til að sjá, að þegar
hrísluský, sem af vestri og austri gengu
hvor í móti öðrum, kvísluðust upp á
loftið, skyggðu þau á rákina. En svo
var hún ljós, að þar sem skýhríslurn-
ar voru þunnar, mátti sjá hana í gegn
um þær, en þar sem hríslurnar voru
þykkri, skygðu þær á þessa ljósbláu
rák. Sáu mennirnir þessa stund þá alla,
sem þeir riðu yfir Reykjagötur, til þess
alt þeir voru nær komnir að Norð-
lingavaði á Giljá; þá hvarf hún, en
ÓBILANDI STEINN — Fyrir nokkru frjetti jeg, að Magnús Guðnason leg-
steinasmiður hefði einu sinni hitt fyrir svo hart grjót innan við Laugarnes, að
honum hefði ekki tekist að kljúfa þa 1. Jeg spurði Magnús um þetta og kvað
hann það vera rjett; hann hefði farið hjer víða um fyrir tæpum 70 árum til
þess að leita að hentugu grjóti til sm’ða. Norðan við Laugarásinn hefði hann
fundið marga fallega steina og byrjað að bora þá. Um þær mundir var grjót
klofið með fleygum, en þessir steinar ljetu ekki undan þeim, og varð Magnús
að hverfa frá við svo búið. Jeg fór að leita að þessum steinum og fann þá, og
hjer er mynd af tveimur þeirra. Sjást hjer glögt holurnar, sem klappaðar voru
i þá fyrir 60—70 árum. Einn steininn hefur náttúran sjálf klofið — hefur hann
sprungið er holurnar fyltust af klaka. — Gaman væri að vita hvernig á því
stendur 'að steinar þessir eru harðari en annað grjót hjer nærlendis. (Á. Ó.)
hafði þó litla stund smámsaman ó-
skírst. Stje þá Páll af baki og hugöi
að dagsmörkum og var allnær miðjum
aptni. (Ann. Páls Vídniíns).
Sóti Gríms Thomsens.
Sóti hjet hinn nafnkunni hestur
Gríms. Fjekk Grímur hann austur í
Hornafirði og ljet senda sjer til Dan-
merkur. Var Sóti 12 vetra, er Grím-
ur flutti hann aftur með sjer til ís-
lands 1867. Hann var gríðarhár, sót-
rauður, höfuðið frítt og neistaði úr
augunum. Hann var afar vel reistur,
hrygglangur nokkuð, með fallega og
sterklega fætur. Hann var styggur
nokkuð, en náðist þó með brauði, af
einstaka manni. Grímur kaliaði altaf
á hann: „Sóti minn, komdu“, og þá
kom Sóti hlaupandi. Skap Sóta var
mikið og viðkvæmt Haíði hann ást
mikla á húsbónda sínum, enda var þvi
viðbrugðið hve Grímur gætti þess vand
lega að klappa honum og lala vi3
hann áður en hann fór á bak og aður
en hann slepti klárnum. Aftur á móti
gat klárinn trylst, ef aðrir ætluðu á
bak honum. Fjöri og fótum helt Sóti
að mestu til hinsta dags, en tennur
hans brugðust. Grímur ljet hann því
ganga í túninu á Bessastöðum tvö sein-
ustu sumrin, sem hann lifði. Sóti varð
27 vetra gamall og feldur haustið
1882. Hjet sá ísak Eyólfsson í Mels-
húsum, orðlögð skytta, sem Grímur
fjekk til þess. Gröf var tekin í túninu
norðaustan við staðinn og Sóti heygð-
ur þar með öllum reiðtýjum. Húsbóndi
hans sást hvergi, en þegar hestinum
hafði verið komið fyrir í gröfinni. kom
Grímur, horfði ofan í gröfina um
stund, mælti ekki orð af munni, en
tárin runnu niður kinnarnar á honum.
„Slíkt og þetta var Grími ekki gjarnt
hversdagslega“, sagði ísak. — (Úr
,,Sjósókn“.)