Lesbók Morgunblaðsins - 09.03.1952, Page 15

LESBÓK MOKGUNBLADSINS
123
umin^ju
íeit
Ég lagði eins og fleiri upp í leit að hamingjunni,
er lífs sól fegurst skein.
En hafði ekki lag á að hlúa að gæfu minni
og hérna sit ég
ein.
Nú er ég hætt að gráta yfir æskudraumum mínum,
en undrazt hef ég þrátt,
hvað lííið getur úthlutað óskasteinum sínum
á undarlegan hátt.
ODDFRÍÐUR SÆMUNDSDÓTTIR.
Ávextir og græmneti. — „Chlor-
dane“ nefnist efni, sem fyrst var
farið að framleiða árið 1947. Síðan
hefur það verið notað mjög mikið
til þess að verja ávexti og græn-
meti fyrir skordýrum. Því er dreift
yfir ávaxtatrén og garðana og
fyrstu níu mánuðina voru seld
milljón pund af þessu efni til
þeirra nota. Nú hefur komið upp
úr kafjnu að það er fimm sinnum
sterkara eitur heldur en DDT, og
banvænt hve lítið sem af því kann
að loða við ávexti eða grænmeti.
Mikið er líka notað af arsenic til
þess að dreifa yfip ávaxtatré og
garða. Nú hefur dr. Charies S.
Cameron, form^ður ameríska
krabþameinsfélagsins skorið upp
úr með það, að það arsenic, sem
menn láta ofan í sig með grænmeti
og ávöxtum, geti auðveldlega vald-
ið krabbameini. Hefur krabba-
meinsfélagið því tekið sér fyrir
hendur að rannsaka þetta.
Þriðja skordýraeitrið nefnist
„selenium“. Það hefur nú komið í
ljós að þótt aðeins örlítið af efni
þcssu berist ofan í skepnur (3 á
móti 1.000.000) þá cr það nóg til
þess-að valda lifrarbólgu, sem getur
orðið að krabbameini í lifrinni.
Margs konar önnur skordýraeit-
ur hafa verið notuð og önnur er
ráðgert að nota. Engar rannsóknir
hafa farið fram á því hve skaðleg
þau kunna að vera, en eftir því
sem bezt qr vitað hafa þau ekki enn
orðið neinum manni að bana. En
það er engin sönnun þess að þau
geti ekki reynzt hættuleg með tíð
og tírna.
Höfundurinn getur þegs.að ýmis
matvælafirmu sé svo vönd að virð-
ingu sinni að þau láti engin efni í
matvælategundirnar fvr cn það
hefur verið þrautreynt að þau sé
óskaðleg. Nefnir liann þar til Swift,
General Foods og Qugker Oats. —
Þessi firmu hafi sjálí hinar vönd-
uðustu ranpsoknarstofur og þau
láti ekkert frá sér fara án þess að
hafa gengið ýtarlega úr skugga um
að það sé heilsusamlegt. Þá nefnir
hann einnig fyrirtæki eins og A.
& P., sem hafi þúsundir manna
stöðugt við efnarannsóknir og eftir-
ht með öllum þeim fæðutegundum
er það selur.
★
Þessar upplýsingar geta verið
umhugsunarefni fyrir okkur. Hér
er farið að flytja inn alls konar
matvæli frá útlöndum, grænmeti
og ávexti; og alt eftirlitslaust Hér
á landi er einnig farið að nota alls
konar skordýraeitur, máske ekki í
stórum stíl, en þó ískyggilega Jnik-
ið. Hér er notað geysimikið af er-
lendum fóðurbæti handa kúm og
má vera að ^ngin óholl efni sé sam-
an við hann, en það veit enginn.
Ekki mun mikið gert að því að nota
alls konar efni í matvæli, sem fram
leidd eru hér á landi. En hver veit
þó um það? Hvaða eftirlit er haft
með því? Vér erum hættir að flytja
inn. bygggrjón og byggmjöl, en í
þess stað kaupum vér cingöngu
„blíkjað“ hveiti, sem blandað er
óhollum efnum, til þess að gera það
hvítt.
Þott her sé aðeins sagt frá því
hvernig efnum er blandað í mat-
vaeli í Bandaríkjunum, þá er það
engin sönnun þess að vér þurfum
ekki að vera vel á verði gagnvart
matvælum, sem flutt eru hingað
frá öðrum löndum. Matvælaeftir-
litið í Bandaríkjunum fylgist vel
með öllu og þess vegna vitnast
hvernig matvælaframleiðendur þar
fara að ráði sínu. í öðrum löndum
er slíkt eftirlit ekki til, og þar geta
menn blandað í matinn hverjum
þeim efnum sem þeim sýnist, án
þess að nokkyð vitnist um þaö.
^ * % &
Ilcilræði fyrir bílstjúra
hAD cr gremjulcgt þegar nýmálaðir
bílar rispast. Mcnn kynoka sér við því
að. méla.þá að nýju, en e£ trassað er
að gera við, þá.er sú hættan að ryð
setjist í rispurnar og komist undir
málninguna. Til að varna þessu er til
einfalt og ódýrt ráð. Það er að bcra
skósvertu í rispuna og nudda yfir mcð
mjúkum dúk. þangað til kominn er
gljái á. Þet-ta getur. haldizt þangað til
timi er til kominn að mála biiinn að
nýju.,
^ ^ ^
U M B OÐ 5 M AD U R líftryggingarfélags
fór að, finna nýgiftan mann.
— Ég býst við, því að þér viljið nú
liækka líftrygginguna yðar úr þyí að
þér hafið fengið yður konu, sagði hann.
— Nei, nei, sagði hinn. Þess þarf ekki.
Svo hasttuleg er hun ekki.