Lesbók Morgunblaðsins - 30.03.1952, Blaðsíða 11

' LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
167
Magnús Þórarinsson:
Seinasta ierð „Slöngunnar
í framhaldi af frásögninni „Á skútu“ og tildrögin að því að Páll Matt-
híasson var á landi um miðjan júní vorið lffÓO og varð þá skipstjóri
á „Guðrúnu", er sú smásaga er nú skal greina:
SKIP hét „Slangan“, sem nokkrir
menn hér áttu, en Markús Bjarna-
son skólastjóri var jafnán talinn
aðaleigandi og Kristján Bjarnason
bróðir Markúsar hafði oftast verið
með skipið. Slangan var skonnorta
fremur lítil, en nokkuð hásigld
eftir stærð, gömul, fúin og veik-
byggð, mun hafa verið með sviga-
böndum að nokkru leyti, viðtaka-
laus í báða enda og skelþunn að
undirbyggingu, en hafði blýkjöl
allt að 4 tómmum. Hún var því
brandsiglari í smásævi eða sjóleysu
en sjókæfa hin mesta.
Páll Matthíasson, sem var ná-
frændi Markúsar skólastjóra, fékk
nú skipstjórn á Slöngunni strax og
hann kom út af skólanum og tók
með sér 3 skólabræður sína, þá
Eyvind Eyvindsson stýrimann, en
Erlend Guðmundsson og Jón Þórð-
arson frá Patreksfirði, sem háseta
auk annarra. Þeir lögðu út nokkru
fanst,,þýðir epli. Þess vegna virð-
ist sú tilgáta ekki fjarri sanni, að
líkneskjan sje af verndargyðju
þessarar eyar og hún beri tákn-
rænt nafn eyarinnar í lófa sjer.
Annars eru þetta alt saman get-
gátur. Það er enn óráðin gáta af
hverri þessi líkneskja sje. Hún
hefir -fengið nafnið Venus vegna
fegurðar sinnar. Hún verðskuldar
það, og er þá ekki best að láta þar
við sitja.
(Úr „Everybod’ys")
fyrir lokin (11. maí) og komust
vestur að Snæfellsjökli, en hrepptu
þar norðan öskurok með byl og
frosti, hið svonefnda Fálkaveður.
Lögðu þeir til, sem kallað var. —
Innan skamms bilaði stórseglið og
varð að taka það niður svo eigi
rifnaði meira. Var þá skonnortusegl
haft uppi með horni af fokku, en
Slangan fór illa í sjó með þessum
seglum og lagðist von bráðar á
hliðina svo hásetar stóðu á súðar-
þiljum í lúkarnum. Hún rétti sig
þó brátt aftur og var þar blýkjölur-
inn að verki. Nú bundu þeir gras-
trossu við flaugið á varpakkeri og
notuðu þetta í stað rekdufls. Fór
nú allt vel um stund unz trossan
slitnaði við akkerið. Varð nú skipið
enn flatt fyrir og fór á hliðina á
nýjan leik, en blýkjölurinn rétti
við. Er trossan hafði verið dregin
inn var tekinn trédrumbur allmik-
ill, sem fyrirfannst í skipinu, settur
í hann hanafótur af keðju, trossan
bundin við og þetta notað sem rek-
dufl, og var nú allt í lagi hvað
betta snerti. En nú var skipið orðið
flóðlekt og máttu hásetar varla frá
dælunni ganga, en hún í ólagi
öðru hvoru vegna salts, kplamola
og annarra óþrifa, sem í hana sóttu,
þar sem allt var í graut í skipinu
vegna hliðarfallanna. — Rörið af
eldavélinni höfðu þeir misst í sjó-
inn svo ekki varð eldur upptekinn
né kaffi hitað, sem er þó bezti rétt-
ur skútukarla, einkum í miklu
volki.
Loks eftir 4 sólarhringa lægði
veðrið. Var þá fyrst mögulegt að
gera við stórseglið. Var nú tjaldað
þeim seglum er til voru og siglt
heim á leið. Fyrsta landkenning
var Granitéri, yzta sker í Eldeyjar
skerjagarðinum. Braut þar víða á
skerjum og hálf ömurlegt, segir
sögumaður minn, að yera á flóð-
leku og lélegu skipi rétt við sker
og boða úti á regin hafi. En áfram
var slagað og Slangan öslaði sjó-
inn eins og ólmur hestur í aurgötu,
en það sögðu þeir, sem við stýrij
stóðu eða horfðu fram eftir skipinu,
að vel hefði mátt sjá hvernig húnl
sneri upp á sig og ofan af sér eftir
því sem hún rann upp á sjóina eða
ofan af þeim, svo var hún veik-
byggð. Er að Garðskaga kom voru
þar margir kútterar á heimleið,
sumir laskaðir eftir veðrið. Slagani
hljóp þá alla af sér og kom á undan
þeim til Reykjavíkur. Þar fengu
skipverjar hinar beztu viðtökur og
þóttu úr helju heimtir. Sendu út-
gerðarmenn strax um borð glaðn-
ing í mat og drykk handa hrökturrt
skipverjum.
Næst var svo hafizt handa um
að gera við það, sem mest var af-
laga og eitthvað var föndrað við
lekann. Að því búnu var lagt út í
annað sinn. Komst þá Slangan eitt-
hvað vestur í flóann, en þá var
snúið við til Reykjavíkur aftur
vegna óstöðvandi leka. Skyldi nú
setja skipið á land til viðgerðar, en
svo slysalega tókst til að hún datt
í fjörunni og lagðist saman eða
hneig niður í hrúgu að sagt var.
Þetta virðist mér þó ofmælt, því að
ég skoðaði Slönguna fyrir forvitms
sakir, þar sem hún stóð á réttum
kili skorðuð á kambinum austan
við Brydes húsin (nú O. Johnson
& Kaaber). Sáust þá lítil eða engin
missmíði á skipinu fljótt á litið að
utan. En hitt er víst að Slangan fór
aldrei á flot framar og mun hafa