Lesbók Morgunblaðsins - 04.10.1953, Síða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
557
Mikill hluti landsins er fjalllendi
og þar býr fólkið. Sjaldan er mjög
heitt uppi í fjöllunum og stundum
er þar svc^ kalt, að hvítir menn
verða fegnir að dúða sig í vetrar-
föt. En almenningur þarna hefur
ekki nema eina flíkina til að fara í,
því að nærföt þekkjast ekki nema
meðal hinna ríku. Það þykir gott
kaup að fá hálfan Ethiopíu-dal á
dag, en það samsvarar tveimur
krónum.
Það má heita ógerningur að ferð-
ast nokkuð um landið án þess að
hafa með sér allt til útilegu. Veg-
irnir eru ekki annað en götuslóðar
eftir asna og úlfalda. ítalir gerðu
þarna nokkra góða vegi, en þeir eru
nú ónýtir vegna þess að þeim hefur
ekki verið haldið við. En nú er þó
farið að laga þá og hafa amerískir
verkfræðingar verið fengnir til
þess. — Eftir þessum vegum fara
áætlunarbílar, en gististaðirnir á
leiðunum eru þannig að enginn
hvítur maður getur sezt þar að
nema í lífsnauðsyn.
Út um heim fara miklar og sann-
ar sögur af náttúrufegurð landsins,
en einnig miklar ósannar sögur um
ástandið í landinu. Sonur ethiopska
sendiherrans í Washington sagði
nýlega: „Hjá okkur er verkamanna
þjóðveldi“. Ef einhver hefði nú far-
ið að spyrja hann frekar um þetta,
mundi hann hafa orðið að viður-
kenna, að allir þingmenn landsins
og allir bæarstjórnarmenn eru
skipaðir. Kosningar fara þar aldrei
fram. Enga opinbera fundi má
halda nema með sérstöku leyfi, og
afleiðingin er sú að fundir eru
mjög sjaldan haldnir nema þá að
stjórnin standi fyrir þeim og leggi
til ræðumenn. Menn verða að vera
orðvarir í þessu landi. Maður nokk-
ur var dæmdur í 18 mánaða fang-
elsi fyrir það að hann lét orð falla
um að Ethiopía væri „ekki menn-
ingarland á öllum sviðum“.
Engar bækur eru gefnar út í
landinu og í raun og veru eru þar
engin blöð. í opinberum upplýs-
ingabæklingi um Addis Abeba, er
sagt að þar sé níu „dagblöð“, en
engin önnur í landinu. Meðal þess-
ara „dagblaða“ eru tvö lítil mánað-
arrit „Negarit Gazet“, sem birtir
ekkj annað en stjórnarvalda til-
kynningar. Svo er fjölritað „dag-
blað“, sem kemur út í nokkrum
eintökum, og að lokum má nefna
„Progress", blaðið sem ég átti að
stjórna, en gafst upp vegna þess að
ritskoðunin var álíka og á dögum
fasista. — í blaðinu mátti ekkert
standa annað en markaðsfréttir og
ferðaáætlanir skipa og flugvéla. —
Og að lokum var sagt að bezt væri
að hafa ekki annað í því en aug-
lýsingar og' riokkrar myndir. Sá,
sem lítur eftir blöðunum, er ein-
valdur. Ekkert blað má koma út
nema með leyfi hans, og nýum
blöðum veitir hann ekki leyfi. —
Samanlagður eintakafjöldi allra
blaða í landinu er talinn vera 1600,
en ég held að sú tala sé þó of há.
Það er hægðarleikur fyrir stjórn-
ina að koma á fjöldafundum þegar
henni þóknast, eins og til dæmis
þegar hún krafðist þess að Eritrea
væri sameinuð Ethiopíu. Fólkið er
fúst til þess að æsa sig upp, ef það
þykist geta gert valdhöfunum
greiða með því.
Engir stjórnmálaflokkar eru í
landinu, og aldrei er birt .neitt af
umræðum í þinginu né dómum,
sem upp eru kveðnir. — Keisarinn
nýtur ekki fylgis ráðgjafa sinna í
framfaramálum, og hann á einnig
í baráttu við klerkastéttina, sem
snerist öndverð gegn honum þegar
hann bannaði þrælahald í landinu.
Koptiska kirkjan dregur ofurlítinn
dám af kristinni trú, en er blönduð
hinni furðulegustu hjátrú, þar á
meðal djöfladýrkun.
Fræðslukerfið er í raun og veru
ágætt og keisaranum til sóma. En
það er ekki nema lítill hluti af
æskulýð landsins, sem fræðslu nýt-
ur. Og fræðslan er bágborin, því
að kennararnir eru illa að sér og
hjátrúarfullir. Einn af samkenn-
urum mínum varaði mig alvarlega
við því að kenna drengjunum að
synda, því að djöflar mundu
drekkja þeim öllum. Þetta var þó
einn fremsti kennarinn og er nú
orðinn skólastjóri. Aðrir kennarar
eru lélegri. Ég var á fundi með
nokkrum, og þá hlógu þeir að
heimsku minni er ég sagði að jörð-
in væri hnöttur. Einn þeirra lét þó
sannfærast um þetta. Seinna skýrði
hann mér frá því að hann hefði
misst rúmlega helming af nemend-
um sínum. Foreldrarnir vildu ekki
láta börn sín vera í skóla þar sem
ættí að telja þeim trú um aðra eins
heimsku og þá, að jörðin væri
hnöttótt.
Bændastéttin er fjölmennust í
landinu og hún á við ógnar bág
kjör að búa. En stóreignamenn
reyna að stæla venjur hvítra
manna. Þeir ganga í sams konar
fötum og hvítir menn, og þeir búa
í húsum, sem ítalir hafa byggt. En
sóðaskapur er þar mikill. Hjá auð-
ugum „ras“ var mér vísað inn í
baðherbergi, sem var eins og svína-
stía. Ég heimsótti háttsettan em-
bættismann, og þar í anddyrinu
mættu mér hæns og geit. Inni í
stofu settumst við að borði með
glerplötu. „Er borðið mitt ekki
framúrskarandi fallegt?" spurði
höfðinginn með miklu steigurlæti.
Bíll kom frá Bandaríkjunum og ætl-
aði inn í Mexiko. Landamæravörður
athugaði vegabréfin og sagði svo við
ökumanninn:
— Þetta vegabréf er í lagi, en get-
urðu sannað mér að það sé konan þín,
sem með þér er?
Ökumaður teygði sig út um gluggann
og hvíslaði að honum:
— Þú skalt fá 300 dollara ef þú getur
sannað að hún sé ekki konan mín.