Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1953, Síða 30
788
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
„Eg helt að þú mundir ekki vita
það,“ sagði strákur, „hvar eg hafði
falið fataræflana mína. en eg vissi að
þú mundir annað hvort gefa mér önnur
föt betri, eða engin. Eg vissi líka að
eg mundi ekki missa ræflana, eins og
þú getur nú séð. Og nú muntu ráða
hvort þú leggur nokkuð fram fyrir
Maríu, því að ekki finnst mér að hún
hafi geíið mér þessa tutra.“
Biskup brosti að svari hans og mælti:
„Guð og María gefa allt það, sem betra
er að hafa en án vera, og nú er bezt
að þú fáir tólf alnir af vaðmáli frá
Maríu.“
Hímn varð allfeginn og þakkaði Guð-
mundi biskupi forkunnar vel fyrir.
Dúfuleikur
EINN í þessum leik er dúfa, annar
hrafn, og svo eru ungar dúfunnar einn
eða fleiri. Dúfan leggst til svefns og
grúfir sig niður. Þá segir hrafninn:
„Sefur, sefur dúfan?“ „Já“, segir dúfan,
„hvað er framorðið?" „Það er kominn
miður morgunn“, segir hrafninn. „Bezt
er þá að sofa,“ segir dúfan. Þegar hún
er sofnuð aftur, fer hrafninn til eins
ungans og segir:
Eg skal gefa þér gull í skel,
eg skal gefa þér silki í stél.
Unginn trúir þessu eins og nýu neti og
fer þá krummi burt með hann og felur
hann. Þegar krummi kemur aftur, segir
hann: „Sefur, sefur dúfan, sefur hún
enn?“ „Já, hvað er framorðið?" segir
dúfan. „Nú eru komin dagrnál," segir
krummi. „Bezt er þá að sofa,“ segir
dúfan og hallar sér út af, en krummi
fer til næsta unga og flekar hann með
sér á sama hátt og hinn. Þannig gengur
þetta koll af kolli, nema krummi færir
tímann fram í hvert skifti sem dúfan
spyr, þangað til hann hefur falið alla
ungana. Þá segir hann að komin sé
náttmál. Þá vaknar dúfan og fer að
gráta þegar hún sér ekki ungana sína
og segir: „Æ, æ, hvar eru ungarnir
mínir, hvar eru ungarnir mínir? Komið
þið ungarnir mínir.“ Svo fer hún að
leita og krummi þykist leita með henni,
en gerir allt sem hann getur að villa
um fyrir henni. Þegar dúfan finnur
ungana fer hún með þá heim í hreiðrið.
Ungarnir segja henni nú að krummi
hafi lofað sér gulli í skel og silki í stél.
Snýr hún sér þá að krumma og segir:
„Eg vil fá gullið, sem þú lofaðir". En
krummi kemur með alls konar undan-
brögð og vífilengjur. Þá segir hún: „Eg
vil fá silkið, sem þú lofaðir". — En
krummi færist undan á sama hátt. Og
þegar þetta hefur gengið nokkuð lengi,
biður dúfan ungana að vara sig á
hrafninum og láta hann ekki blekkja
sig framar, því að hann muni hafa ætl-
að að eta þá.
Og svo getur leikurinn hafizt að nýu.
>._(★} ______■>
Ljós og myrkur
BAKKABRÆÐUR höfðu tekið eftir
því, að veðurlag var kaldara á vetrum
en á sumrin, og eins hinu, að því kald-
ara var í hverju húsi, sem fleiri og
stærri voru á því gluggarnir. Þeir þótt-
ust því vita, að allt frost og bitra væri
af því komið, að hús væri með glugg-
um. Þeir tóku sig því til, og gerðu sér
hús með nýu lagi, að því leyti sem þeir
höfðu engan glugga á því, enda var
kolniðamyrkur inni, sem nærri má
geta. Þeir sáu reyndar, að þetta var
dálítill galli á húsinu, en bæði hugg-
uðu þeir sig við það að hlýtt mundi
verða í því á vetrum, og eins heldu þeir
að mætti bæta úr því með góðum ráð-
um. Þeir tóku sig því til einn góðan
veðurdag, þegar glaðast var sólskin um
hásumarið, og fóru að bera út myrkrið
úr húsinu í húfum sínum, sumir segja
í trogum, hvolfdu úr þeim myrkrinu,
en báru aftur í þeim sólskin inn í hús-
ið, og hugðu nú gott til birtunnar eftir-
leiðis. En þegar þeir hættu um kvöldið
og settust að í húsinu, sáu þeir ekki
heldur en áður handa sinna skil.
___^:*}>>-----
Jólasveinar
SUMIR segja að jólasveinarnir sé 9,
eins og stendur í þulunni: „Jólasveinar
einn og átta“. Þeir tínast að einn og
einn fyrir jólin og hverfa svo einn og
einn. Til þess bendir vísan:
Niu nóttum fyrir jól
þá kem eg til manna.
Upp á einum háum hól
þar stendur mín kanna.
Hér er líka gert ráð fyrir því að jóla-
sveinarnir sé 9, ef þetta á við þann
fyrsta, sem kemur. En flestir telja þó
að þeir hafi verið 13 og hafi sá fyrsti
komið hálfum mánuði fyrir jól, en sá
seinasti farið á þrettándann, en þá er
talið að jólin sé úti. Menn þekkja líka
13 nöfn á þeim og eru þau þessi: —
Stekkjarstaur, Giljagaur, Pönnusleikir,
Pottasleikir, Þvörusleikir, Askasleikir,
Faldafeykir, Skyrgámur, Bjúgnakræk-
ir, Gluggagægir, Gáttaþefur, Ketkrók-
ur og Kertasníkir.
Þeir eru stórir og ljótir, luralegir, en
ekki kemur mönnum saman um það
hvernig þeir voru vaxnir. Almennast
er talið að þeir sé klofnir upp í háls
og fæturnir kringlóttir. En aðrir segja
að þeir sé tómur búkur niður í gegn.
Þeir eru í röndóttum fötum með stóra
gráa húfu á höfði og hafa með sér
gráan poka. Þeir lifa mest á því sem
talað er ljótt um jólaleytið, en annars
benda nöfn þeirra á það hvað þeir
girnast mest og hvernig þeir haga sér.
Svo hættir þeim við að vilja fara í
jólamatinn fólksins, einkum barnanna.
Þeir eru mjög meinlausir og gera eng-
um illt, nema helzt að þeir hrekki löt
og óþæg börn.
Af allt öðru sauðahúsi er jólasveinn-
inn, sem kemur með gjafir til barn-
anna. Það er glaðlyndur öldungur, sem
gengur á milli til að gleðja aðra. Hann
er alltaf í rauðri skikkju og með rauða
skotthúfu á höfðinu, og á því má
þekkja hann frá hinum jólasveinunum.
____
' A’
ABfaheímsókn
EINU SINNI var það á bæ nokkrum
fyrir vestan, að allt fólkið ætlaði til
aftansöngs á aðfangadag og gat ekki
komið heim fyr en daginn eftir. En
einhver þurfti að vera heima til að
gæta bæarins og bauðst bóndadóttir til
þess.
Og þegar allir voru farnir, tók hún
sig til og sópaði allan bæinn hátt og
lágt og setti kertaljós í hvert horn, uppi
og niðri. Og er hún hafði lokið því
gekk hún út á hlað og bauð huldufólki
heim, með þeim formála, sem vant var
að hafa:
Komi þeir sem koma vilja,
veri þeir sem vera vilja,
fari þeir sem fara vilja,
mér og mínum að meinalausu.