Lesbók Morgunblaðsins - 23.05.1954, Blaðsíða 15

LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
363
verjar notuðu hann á ýmsan hátt
í sambandi við trúariðkanir sínar.
Hann var og í miklum metum með-
al Gyðinga. í 30. kapitula í annarri
bók Móse, er talað um kanel og
ilmreyr til þess að gera af heilög
smyrsl, og eru þetta kallaðar hinar
„ágætustu kryddjurtir“.
Kanelolía er gerð úr berkinum
á bol og greinum kaneltrjánna. —
Þessi trjátegund er upp runnin í
Kína, en er nú aðallega ræktuð á
Java. Úr berjum trjánna fæst önn-
ur olía, sem ekki er ósvipuð eini-
berjaolíu, en úr rótunum fæst
kamfóra.
Nellikuolía er gerð úr blómuin
nellikutrjánna. Þegar blómin eru
orðin eldrauð, eru þau lesin með
höndunum og síðan þurrkuð undir
eins til þess að sem minnst missist
af ilminum. Þetta eru sígræn tré
og verða 7—16 metra há þar sem
þau vaxa villt, en menn hafa kom-
izt upp á að láta þau ekki verða
hærri en 4 metra, til þess að auð-
veldara sé að ná í blómin. — Á
Zansibar er það venja að foreldrar
gróðursetja nellikutré í hvert skifti
sem þeim fæðist barn, og má sjá
það á tölu trjánna og hæð þeirra
hvað hjónin eiga mörg börn og hve
langt er á milli þeirra.
Muskat kemur líka af trjám. —
Ávöxtur þeirra er mjög svipaður
peru, en þegar hann er fullþroska,
ílagnar hýðið utan af og kemur þá
í ljós dökkt fræ og gulleitur kjarni.
Af hverju tré fæst um tíu pund af
fræi og IV2 pund af kjörnum á ári.
Þessi tré bera ekki ávöxt fyr en
þau eru orðin 6—8 ára gömul, en
bera svo ávöxt á hverju ári í 70
til 80 ár eftir það.
Mjög fáir munu vita hvernig
mustarður er gerður. í hinu litla
mustarðskorni eru tvær tegundir
af olíu, sem neínast „sinigrin“ og
„myrosin“. Þessar olíur éru bragð-
lausar 'o'g anganlausar er þær koma
úr kornunum, en um leið og vatn
Hagur kvenna í Rússiandi
og vaxandi stéttaskiíting
FYRIR nokkrum árum varð hver ein-
asta kona í Rússlandi að vinna, annars
fékk hún engan matarskammt. En nú
er að verða mikil breyting á þessu
með vaxandi stéttaskiftingu í land-
inu, og þar er að hefjast sú félagslega
þróun, sem vel getur haft áhrif á
stjórnmálin, er stundir líða.
Borgarbúum í Rússlandi má nú þeg-
ar skifta í þrjár aðalstéttir: lágstétt,
millistétt og yfirstétt. Þetta hefir orðið
til þess að kjör kvenna í landinu hafa
breyzt mjög og verða misjafnari með
hverjum mánuðinum sem líður.
Konur úr lágstétt vinna erfiðisvinnu,
sem körlum einum er ætluð annars
staðar. Þær eru í gatnavinnu, vega-
vinnu, byggingavinnu o. s. frv. Þær
verða að vinna átta stundir á dag sex
daga vikunnar, og fá aðeins 45 mín-
útna matarhlé um hádegið. Þær ganga
illa til fara, eru oft í hinum hræði-
legustu lörfum, því að fataslit er meira
en svo að þær hafi efni á að iá sér
góð föt.
Millistéttin lætur nú æ meira á sér
bera. í henni eru þeir menn, sem hafa
hærra kaup en almenningur og geta
því veitt sér meiri þægindi. Og það
færist nú meir og meir í vöxt að kon-
ur í þessari stétt hætti að vinna. Og
þegar ein konan hættir að vinna utan
heimili^ og gefur sig eingöngu við
heimilisstörfunum, þá vilja kunningja-
konur hennar gera það líka. Þannig
fjölgar óðum þeim, sem hætta að vinna
utan heimilis. En svo bætist það við,
að heimasæturnar Vilja ekki heldur
fara í vinnu. Þær sitja heima, og eins
og ungum stúlkum er títt, reyna þær
að tolla í tízkunni, ef um tízku má
er sett saman við, kemur þetta
sterka bragð, sem er af sinnepi.
Svo er hveiti eða hrísmjöl vætt í
þessum vökva, og máske bætt í
ediki, og þá er kominn mustarður-
inn, sem mörgum þykir svo hress-
andi a bragðið, og bætir margar
fæðutegimciir.
ræða í Rússlandi. Þær láta lita á sér
neglurnar, fá sér „permanent" og ganga
í lélegum nylonsokkum frá stjórninni.
Fatnaðurinn er ekki margbrotinn og
af þeirri tízku, sem var á Vesturlönd-
um fyrir stríð, en er nú nýasta tízka
í Rússlandi. Hér er orðinn mikill mun-
ur á konum í lægstu stétt og milli-
stéttinni, sem hæglega getur leitt til
öfundar og úlfúðar þegar fram í sækir.
Auk þessa geta hjón úr millistétt
komið börnum sínum í hina „réttu
skóla“, ef þau hafa sjálf „rétt hugarfar".
En það hefir eigi minni þýðingu í
Rússlandi, heldur en það hefir í Eng-
landi að komast í sérréttindaskólana
þar. Er því ástandið í Rússlandi að
þessu leyti að færast í þá átt sem það
er í „hinum afturhaldssömu þjóðfélög-
um auðvaldsins". Sá, sem kemst í
réttan skólá í Rússlandi á það nokk-
urn veginn víst að fá góða stöðu hjá
stjórninni.
En hvað er þá að segja um kon-
urnar í yfirstéttunum? Um þær veit
enginn neitt, því að þær lifa algjör-
lega einangraðar frá hinum stéttunum.
Menn vita ekkert um lífið í Kreml,
né í höllum stjórnarsinna úti á landi,
þar sem hervörður varnar öllum óvið-
komandi að koma nærri. Konur stjórn-
arherranna lifa í algjörlega öðrum
heimi heldur en annað fólk í Rússlandi.
En þegar einhver stjórnarherranna
fellur, eins og t. d. Bería, þá bíða kon-
unnar og barnanna hræðileg örlög, því
að enginn þorir að sýna þeirn minnstu
samúð eða hjálp.
Aldrei eru konur stjórnarherranna
með þeim þegar þeir koma fram op-
inberlega. Og ef svo skyldi fara að
þær þyrfti að fara í búð, þá dulbúa
þær sig og taka sér gerfinöfn.
Enginn veit hvað verður um kon-
ur stjórnarherranna, þegar menn þeirra
deya. Það hvílir t. d. algjör hula yfir
því hvað varð um konu Stalins og
dóttur, þegar hann fell frá. (Þýtt).
t_^"ö®®®G'v^_?
Kona, sem er svo hyggin að leita ráða
hja karlmanni, er aldrei svo heimsk að
þún íari eftir því.