Lesbók Morgunblaðsins - 22.05.1955, Blaðsíða 12

296
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Hans skal neyta nm leið og hann
er gerður.
Svissneskur ostur er auðþekktur
á holunum, sem í hann eru. Hann
er gerður úr kúamjólk og er þéttur
og mjúkur. Framleiðsla hans er
seinleg, því að hann verður að
gerjast í 3—9 ár, og þó helzt leng-
ur, því að hann batnar alltaf við
geymsluna. Þess eru dæmi að hann
hefir verið geymdur í 200 ár hjá
sömu ættinni, var aldrei snertur
nema í erfi húsbændanna og þá
skorin aðeins lítil sneið af honum
í hvert sinn.
HEILRÆÐI FYRIR
HÚSMÆÐUR
Húsmæður ættu að minnast þess
að ostur er næringarefnarík og holl
fæða og þess vegna ódýr. í honum
eru bæði fjörefni og steinefni, sem
náuðsynleg eru til viðhalds líkam-
anum, og einkum þó nauðsynleg
fyrir börn og unglinga, sem eru
að taka út vöxt. Auk þess er ostur
svo ljúffengur matur, að öllum
hlýtur að þykja hann góður.
Þið segið ef til vill að það sé
vandræði hvað ostur geymist illa
eftir að hann hefir verið skorinn
sundur, honum hætti við að harðna
eða mygla. En við því er hægt að
gera með auðveldu móti. Leggið
vaxpappír yfir sárið, og dragið yf-
ir með heitu járni. Geymið svo ost-
inn á svölum stað, látið hann liggja
á vaxpappír og snúið niður því
sárinu þar sem þið skerið af hon-
um daglega. Líka má geyma ost
þánnig að vefja hann-innan í bóm-
ullardúk, sem vættur hefir verið
í ediki.
Ostur er notaður í ýmsan mat,
en þá verður að gæta þess að hann
hitni ekki of mikið, því að eggja-
hvítuefni hans hleypur saman við
hita og verður eins og hrat. Ef þið
ætlið t. d. að búa til ostasósu, þá
skuluð þið láta ostinn seinast í og
aðeins láta hann bráðna. Ef þið
IMú á verða úr því
að grafa göng undir Ermasund
IjAÐ VAR einn af verkfræðingum
Napóleons mikla, sem kom
fram með þá hugmynd að gera
göng undir Ermarsund milli Frakk-
lands og Englands. Hann vildi gera
ey í miðju sundinu og þangað
skyldu svo liggja sín göngin frá
hvoru landi. Napóleon ræddi þetta
mál við sendiherra Breta í París
árið 1802 og sagði þá: „Þetta er eitt
af þeim stórvirkjum, sem við get-
um unnið að í félagi".
En svo lenti Bretum og Frökkum
saman í stríði, og þar með var
þessi fyrirætlan farin um koll í
bili.
Svo var það árið 1872 að félög
voru stofnuð bæði í Frakklandi og
Englandi til þess að gera göng
undir sundið og var ætlunin að
byrja á þeim samtímis báðum meg-
in og mætast svo í miðju kafi.
Höfðu tekizt samningar um að fé-
lögin skyldi leggja fram kostnað-
inn að jöfnu og skifta jafnt með
sér ágóða af fyrirtækinu. Árið
1875 samþykkti brezka þingið lög
um þetta mannvirki og gaf leyfi
til þess að hafizt væri handa.
Frakkar höfðu þá þegar byrjað á
göngunum sín megin hjá Sand-
gatte. En brezka félagið byrjaði nú
að grafa hjá Shakespearekletti hjá
Dover. Miðaði verkinu vel áfram
ætlið að búa til einhvern rétt úr
ostum, eggjum og mjólk, þá er bezt
að baka hann eða sjóða við gufu-
hita, og ekki lengur en svo að það
rétt hlaupi saman, þannig að hníf-
ur, sem stungið er í réttinn skili
sér hreinum úr honum.
og voru þeir komnir með göngin
eina mílu út undir sundið.
En þá kom heldur en ekki bögg-
ur í búðir. Brezkir hershöfðingjar
og stjórnmálamenn risu upp og
hömuðust gegn fyrirtækinu. Kváðu
þeir það sjálfsmorðstilraun fyrir
ensku þjóðina, því að þegar göngin
væri komin, mundu herir frá még-
inlandinu eiga greiðan aðgang að
Englandi, en hafið hefði alltaf verið
bezta landvörn Breta. Við þetía
æstist almenningur svo, að búizt
var við upphlaupum í London, og
sá stjórnin þá sinn kost vænztan
að afturkalla það leyfi, sem félag-
inu hafði verið veitt 1875. En fé-
lagið lagðist þó ekki niður, og
hvað eftir annað hefir það farið
fram á að mega halda verkinu á-
fram, en það hefir engan árangur
borið. Á hverju ári hefir félagið
haldið fund, og það hefir haft einn
mann í þjónustu sinni allan þenn-
an tíma. Hefir sá maður það starf
að gæta gangsins, sem gerður var
fyrir 70 árum.
í fyrra bar þetta mál enn á góma
í neðri deild brezka þingsins og