Lesbók Morgunblaðsins - 22.05.1955, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS •
299
jbeyaJi í>lc
om
Oft gouhlýan blekkir blómin smi
Af blund þau vakna, hættum yfirskyggó.
Þau trúa á lifið' ör af æskuþrá,
en yfir vofir dauðans beitta sigð.
Ég krókus-urtir ungar, fagrar sá,
sem upp úr kaldri vetrarmold sig teygðu,
og grænan legg í átt til sólar sveigðu
með fíngerð krónublöðin — gul og blá.
En þeirra biðu frostin, hret og hríð,
er hreggsvöl nepja fór um gróðurroit,
því nú sem ætíð blckkti góan blið.
Ég blomin æskuprúð frá jörðu sleit,
úr vetrarklóm og veitti stundar skjól.
í vatn cg sfctti þau hjá arni minum.
Og litlu blómin luku upp krónum sinum.
í dauðanum þau dreymdi um vor og sóf.
EINAR M. JÓNSSON
neyddir til. Þeir eru á flakki og
faralds fæti utan borgarinnar, eins
og forfeður þeirra. Sá Tuareg, sem
ekki má vamm sitt vita, sefur aldrei
í húsi. Hann fer heldur ekki inn
í hús á daginn, nema hann megi
til. Ýmsir menn í Tamarasset sögðu
mér, að þeir sæi stundum engan
Tuareg vikunum saman.
Tuaregs voru áður herskáir og
gerðu Frökkum margan óleik.
Meðan stríðið stóð milli þeirra,
kepptust hvorir tveggja um að
halda vatnsbólunum, og Frakkar
byrjuðu á því að reisa vígi sem
víðast við vatnsbólin. Sá, sem
hafði. þau á. sínu valdi, hafði ráð
hins í hendi sér, En það má segja
Frökkum til lofs, að þeir neituðu
Tuaregum aldrei um að ná sér í
vatn í þeim vatnsbólum er þeir
höfðu á sínu valdi. Öðru máli var
að gegna um Tuarega. Ef þeir náðu
einhverju vígi, misþynndu þeir
hræðilega. þeim mönnum, sem
gáfust upp og ráku þá síðan út í
eyðimörkina að þeir skyldu deya
úr þorsta.
Norðan við Tamarassat er borg-
in Ta-hount hjá góðu vatnsbóli. Þar
stendur enn vígi, sem Frakkar
reistu þar, og það er ekki lengra
síðan en 1917, að Tuaregar gerðu
árás á það vígi. Nú er þar enginn
hermaður. Vígið er notað til þess
að vera gististaður fyrir ferða-
menn, sem þangað koma, og þar
er aðeins einn kolsvartur Negn
til eftirlits.
Ung kona í Filadelfiu, Mary Gregory,
var sektuð um 15 dollara fyrir að
hafa brotið umferðareglur. Hún var
mjög ánægð með að sleppa svo vel,
borgaði og gekk síðan út í bíl sinn og
ók á stað. En ekki hafði hún ekið nema
fáa faðma, er hún ók á mann, sem var
á leið til bíls síns, og fótbraut hann.
Þetta var þá dómarinn, sem hafði dæmt
hana svo vægt; „Ég hefði heldur átt
að dæma hana í fangelsi“, varð hon-
um að orði.
Þjáningaluusíir
fæðingur
EGAR kloroform hafði verið fundið,
fóru ýmsir að tala um, að það
mundi geta létt mæðrum barnsburð, ef
þær væri deyfðar með því. En lcngi
vel þorðu konur ekki að hætta sér
undir slíka deyfingu. Það var ekki fyr
en Viktoría Englandsdrottning hafði
komið mjög hart niður og hún skar
upp úr með það, að ef hún ætti eftir
að eignast fleiri börn, þá mundi hún
láta deyfa sig með kloroform, að þá
fannst öðrum konum þetta svo sem
sjálfsagt, Og svo var kloroform notað
við íæðingar að meira eða minna leyti
allt fram að 1920.
Þá kom annað deyfilyf, spm nefnt
var „scopolamine", og var mjög eftir-
sótt um hrið. En þó datt notkun þess
skjótt niður. Þá var farið að nota loft-
gas, og er það notað enn mjög víða.
En nýasta deyfimeðalið heitir „trilene“,
og er sagt að þess muni skammt að
bíða að allar ljósmæður verði látnar
fá það til þess að létta sængurkonum
þjáningar.
„Trilene" hefur þann kost, að ekki
þarf nema mjög lítið af því, það hrifur
mjög fljótlega og áhrif þess vara leng-
ur en annarra deyfilyfja.
Annars má geta þess að ýmsar aðrar
aðferðir en deyfilyfjanotkun hafa verið
reyndar til þess að létta fæðingar. Um
heila öld hefur dáleiðsla verið notuð,
og oft gefizt vel, en það er þó allt undir
því komið að saangurkonan sé fús til
að láta dáleiða sig. Fyrir nokkru var
og farið að nota lyfið „methyl pentyn-
ol“ til þess að róa sængurkonur og gefa
þeim kjark. Það er einmitt kjarkurinn
sem oft bregzt þeim, þegar að fæðingu
kemur, og kvíðinn og óttinn margfalda
þá þjáningarnar. Það er eitt dæmi þess
hvað sálarlifið hefur mikil áhrif á lik-
amann. Kjarkur og óttaleysi draga úr
þjáningunum. Það er einnig hollt fyrir
konur að hreyfa sig mikið um með-
göngutímann. Og ef þær fylgja öllum
heilbrigðisreglum og fá svo „trilene"
meðan á fæðingu stendur, þá þurfa þær
ekki að óttast þjáningar.
(Úr grein eftir lækni í
„Evening News“)
‘—'
• dttRM