Lesbók Morgunblaðsins - 27.01.1957, Blaðsíða 6

50
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Helgi frá Súðavik;
Dularfull atvik sem fyrir mig hafa borið
HJÓNIN í KLETTINUM
ÁRIN 1885—89, átti ég heima á Eyri
í Kollafirði í Gufudalssveit, hjá Am-
finni Bjömssyni bónda og konu hans,
Ónnu Finnsdóttur systur Jóns á
Hjölium, föður Ara Arnalds, og þeirra
systkina. Eg var þá á níunda ári er
eg fór að vera í íjósinu, og smalaði
að sumrinu og fór í milli með heyband.
Svo var háttað húsaskipan á Eyri, að
bærinn stóð á hól undir hárri brekku,
og var hár klettur efst á henni og
líktist bæjarstafni.
Seint um kvöld haustið 1888, var eg
úti í fjósi að vatna kúnum, og var dá-
lítil tunglsbirta, en auð jörð og héluð,
en enginn snjór. Það var búið að
kveikja í baðstofu á hengilampa og
bkein ljósið út um gluggann og fram
á hlaðið. Eg gekk í hægðum mínum
heim hlaðið og ætlaði inn í bæ. En
þá verður mér litið upp í brekkuna
og sýnist mér þá vera gluggi á klett-
inum fyrir ofan bæinn og alveg eins
og á baðstofunni hjá okkur, með 6
rúðum. Fyrir innan gluggan sé eg inn
1 herbergi og í því sýnist mér vera
tvö rúm, sitt hvoru megin og skot fyrir
aftan. Ljós logar þar á hengilampa,
likum og í okkar baðstofu. Á öðru
rúminu situr öldruð kona, og spinnur
þráð á rokk. Hún er mikið farin að
hærast.
Þegar ég hefi horft á þetta um stund,
sé eg gráhærðan mann standa upp af
hinu rúminu. Hann var með alskegs,
enn þá meira hærður en konan. Hann
talaði eitthvað við konuna, því hann
bærði varimar seildist svo afturfyrir
rúmgaflinn, tók þar lár og kamba,
settist á sitt rúm aftur og kemdi af
kappi.
Eg starði á þessa sýn góða stund,
hljóp svo inn í baðstofu og lagðist upp
í rúm. Þá var farið að ganga á mig
og spyrja hvort eg hefði séð nokkuð,
en eg svaraði engu orði, þorði það ekki.
Engum sagði eg frá þessari sýn, en
tók mig svo til og skrifaði upp eftir
minni, eftir 40 ár.
Þess skal getið, að eftir útkominni
Æviskrá, er eg einn kvistur á hinni
víðkunnu og miklu Eyrar-ætt, og hefur
því Anna á Eyri verið frændkona
mín, þó eg vissi það ’ ekki þegar eg
dvaldi hjá henni á Eyri, þá barn að
aldri. Frá henni fór ég ellefu ára
gamall að Hjöllum til Sigríðar föður-
systur minnar, móður Ara Arnalds.
Dóttir min heitir Anna eftir Önnu á
Eyri.
SVIPUR
VETURINN 1946—7, átti ég heirra við
„Dokkuna" á ísafirði nú Sundstræti
11A. Þann vetur voru stöðugir róðr-
ar og lögðu margir bátanna upp í
„Edinborg", sem Kaupfélag ísfirðinga
á. Verkstjóri var Björn Björnssor., sem
nú er verkstjóri á Kirkjusandi í
Reykjavík.
Þá var það seint í marz, að mikið
fiskaðist af steinbít og var hanr. yfir-
leitt mjög feitur og þótti ljúffengur
matur; bæði soðinn og steiktur.
Þá var það eitt kvöld, að bátamir
voru að koma af sjónum kl. um 11,
að konan segir við mig, að ég skuli
fara inn í „Edinborg" og fá góðan
steir.bít til morgundagsins. Eg féllst
á það og lagði á stað eftir steinbítnum,
hitti eg vel á og fekk strax ágætan
steir.bít , því nóg var af honum. Þetta
2 til 6 hundruð á bát. Þakkaði eg körl-
unum fyrir mig óskaði þeim góðs afla
í næstu sjóferð, hélt svo heim með
steinbítinn í hendinni.
Veður var hið fegursta, heiðríkt og
alstiindur himinn, dálítið frost var og
héluð jörð svo umhverfið sýndist silf-
urgljáandi. Tungl var í fyllingu, götu-
ljósin skinu allstaðar svo birtan var
alveg nóg.
Þvert yfir fiskreitinn í Edinborg lá
gömul vagnbraut sem notuð var að
sumrinu til að flytja saltfisk til þurrk-
unar á reitana.
Þegar eg er kominn að brautinni,
verður mér litið heim til mín. Sé eg að
maður stendur á tröppunum, og horfir
til sjávar. Tel eg víst að þetta sé karl
af Elliheimilinu, vanalega kallaður
Mángi. Var hann vel kunnugur okkur
og kom oft til okkar að fá sér kaffi-
sopa. Eg ætlaði að fara að kalla 1
manninn að hann skuli fara inn, það
séu engir gestir, en ef ókunnugir voru,
vildi hann ekki koma, en kvaddi þá í
styttingi. Þá bregður svo við, að mað-
urinn fer niður af pallinum, gengur
út að glugganum hjá eldavélinni og
gægist inn. Fannst mér þetta kynlegt
og ætlaði að kalla í hann: „Mangi
sliratti, smánastu inn!“ En þá fer mað-
urinn frá glugganum, verður að reyk
og hverfur niður í mölina.
Mér brá í fyrstu, en segi þó í hálf-
kæringi: „Þú ert þá svona karlinn, ekki
fer eg að bjóða þér kaffi“. Hélt ég svo
heim. Konan var ein heima, óttaðist eg
aö hún hefði séð andlitið á glugganum,
og orðið hrædd. Hún varð einkis vör,
enda leit hún aldrei af því sem hún var
að vinna.
Eg sagði henni hvað eg hefði séð, og
lýsti búningi þessa kynlega gests. Var
mér sagt af kunnugum eldri mönnum
að lýsingin stæði heima við daglegan
búning framliðins manns, sem fyrir
mörgum árum hefði hirt um hesta i
þessu húsi fyrir Lárus Snorrason kaup-
mann.
FEIGÐAR-BOÐI
MEÐAN eg áiti heima við „Dokkuna",
á ísafirði, kyntist ég gömlum manni,
sem var ættaður undan Jökli og reri
þar á ungdómsárum sínum. Við getum
kallað hann H. Réru þeir sex á bát.
Ekki veit ég nafn á formanni, eða há-
setum. Þá var það einhverju sinni að
formaður H. kallaði í róður. Var veður
útlit tvísýnt, en samt reru flestir um
daginn.
H. var lasinn og fór ekki á sjóinn
og var fenginn annar í staðinn, því
margir voru skiprúmslausir undir Jökli
í þá daga, en höfðu oft ekki minni hlut,
ekki síst ef það voru duglegir menn,
sem oft fengu að fljóta með sem auka-
menn.
Þegar leið á daginn gerði vonsku
veður. Allir náðu samt landi eftir mik-
ið erfiði, nema formaður H. Hann
komst undir land en fórst við lendingu.
Enginn komst af og skipið brotnaði í
spón.
Nokkrum árum seinna fluttist H. til
Bolungavíkur og stundaði sjó, eða
önnur störf, giftist þar, og eignuðust
þau hjónin 2 drengi og eina stúlku.
Drengirnir eru á lífi og duglegir menn,
en stúlkan og foreldrarnir dáin fyrir
nokkrum árum. H. lézt seinnihluta
vetrar 1951. f . ^ v. r v?
J "/ V1 ð ' , /