Lesbók Morgunblaðsins - 27.01.1957, Síða 8
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
LÍTIÐ LAND - STÓR ÞJOÐ
Á friðartímum er þar engin yfir-
herstjórn. Það er ekki vegna þess
að þjóðin sé friðelskandi, heldur
vill hún ekki afskifti ríkisvaldsins.
En óvíða sér maður jafn marga
fullorðna menn í einkennisbúning-
um og hér. Það er vegna þess hve
margir verða að gegna herskyldu.
Að loknum venjulegum herskyldu-
tíma verður hver maður á aldrin-
um 20—22 ára að vera þrjár vikur
við heræfingar á hverju ári, og
eftir það annað hvort ár þar til
þeir eru fertugir. Og ef stríð skyldi
hefjast eru allir herskyldir fram
að sextugu. Á þennan hátt getur
Sviss haft á að skipa 800.000 manna
her, og það hefir sjálfsagt verið
vegna þess, pð hvorki Hitler né
Eg bað nokkra svissneska vini
piína að gefa mér skýringu á þessu
og þeir svöruðu blátt áfram: „Þú
verður að minnast þess að við höf-
um ekki átt í styrjöld, en nágrann-
ar vorir hafa orðið fyrir þungum
búsifjum og skorti".
Þá spurði eg hvernig á því stæði
að meiri velmegun og betri af-
koma væri þar heldur en í Sví-
þjóð, sem einnig hefði komist hjá
styrjöldum. Svíþjóð væri þó miklu
stærra og fjölmennara land, frjóv-
samara og ætti mörg náttúruauð-
æfi, sem ekki væri til í Sviss, og
auk þess gæti Svíar flutt allt að
sér á skipum, en Sviss yrði að
bjargast við dýra fluttninga á
landi. Þessu gátu þeir varla svar-
að. Flestir sögðu hikandi: Ætli það
sé ekki vegna þjóðarbúskaparins?
Hér er kjarni málsins. Svíar hafa
MÖNNUM HEFIR verið það undrunarefni, að Svjss skyldi geta ver-
ið hlutlaust í tveimur heimsstyvjöldum, með ófriðarbálið geisandi allt
um kring. Og mönnum er það einnig undrunarefni, að í þessu hrjóst-
uga fjallalandi, skuli velmegun vera á hærra stigi en í flestum öðr-
um löndum heims. Norskur rithöfundur, Benjamin Vogt, skýrir mál-
ið hér frá sínu sjónarmiði.
FJalIa- ' '
jöfurinn
Moat Blanc
IjAÐ ER SAMA hvort maður
kemur til Sviss frá Þýzka-
landi, Frakklandi eða Ítalíu, alltaf
verður maður var við snögg um-
ekifti — þar eru húsinu fallegri
og betur við haldið, fólkið betur
til fara. Allt ber þar vott um reglu-
semi og velmegun.
Að þessu sinni kom eg frá St.
Louis í Frakklandi til Basel. Þess-
ar borgir liggja svo að segja sam-
an, og sama máli er að gegna um
Basel Bad í Þýzkalandi. En það
er sama frá hvorum staðnum í
stórveldunum maður kemur til
Sviss, viðbrigðin eru svo, að það
er eins og maður sé kominn inn
í betri heim.
búið við verkamannastjórn í aldar-
fjórðung og hún hefir látið ríkið
færast æ meira í fang og varið
ógrynni fjár til félagsmála. En
Svisslendingar krefjast þess, að
stjórnin sé ekki að vasast í öllu.
Þess er krafist að fylkin, kantón-
urnar, sjái um sig að öllu leyti.
Þetta nær jafnvel til þess, að
kantónurnar hafa sinn eigin her og
sjá hermönnum fyrir öllum út-
búnaði. En ríkið sér um víggirð-
ingar og leggur til stærstu vopnin.