Lesbók Morgunblaðsins - 27.01.1957, Page 9

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
51
HÖU ÞjóS »rba>idala?sins
i Genl
Mussolini þótti ráðlegt að sækja
upp í svissnesku fjöllin.
Herkostnaður er mikill. Allir
menn á herskyldualdri eiga að hafa
vopn sín heima hjá sér og halda
þeim vel við, svo að þeir sé við-
búnir hvenær sem kallið kynni að
koma. Hver maður, sem vopni get-
ur valdið, er því hermaður.
Það er mikill misskilningur ef
menn halda að svissneska þjóðin
sé ejngöngu friðsamir bændur,
borgarar og verkamenn, og að
landið hafi getað verið hlutlaust
vegna fjallanna. Sönnu nær væri
að segja að Svisslendingar sé her-
skáir. Þeir eru alltaf reiðubúnir
að grípa til vopna til þess að verja
frelsið, sem er dýrmætasti arfur
þeirra, og stjórnarskrá þá er þeir
hafa sett sér.
Saga þjóðarinnar ber þessu vitni.
Aðal leiðin milli Norður Evrópu og
Suður Evrópu er um St. Gotthard-
skarðið og liggur því um mitt
Svissland. Vegur var gerður yfir
skarðið 1226 og 1231 gaf Friðrik
II. keisari íbúum Uri (sem er fyrir
norðan St. Gotthard) sérréttindi
gegn því að þeir verðu þennan
veg. Skömmu seinna fengu hóruð-
in Schwyz og Unterwalden sams-
konar sérréttindi og árið 1291
stofnuðu þessi þrjú fylki „ævar-
andi bandalag“ og settu sér ein-
hverja elztu stjórnarskrá í heimi,
og hún er enn uppistaðan í stjórn-
arskrá landsins.
En samband þetta var ekki
stofnað eingöngu í varnarskyni.
Það lagði undir sig önnur héruð
með vopnavaldi og gekk á þessu í
nær tvær aldir. Voru þá margar
orrustur háðar, og venjulega voru
það Svisslendingar sem voru árás-
araðilinn.
Þessu landvinningastríði lauk
um 1520. En hernaðarandinn var
þó við líði og næstu 2—3 aldir gerð-
ust Svisslendingar leiguhermenn í
flestum löndum Evrópu. Um miðja
17. öld voru þannig um 70.000
svissneskir hermenn málaliðar
sunnan frá Spáni norður í Pólland.
Seinustu málaliðarnir voru í líf-
verði páfans.
Svisslendingar eru hreiknir af
hetjudáðum forfeðra sinna. Þeim
er það vel ljóst, að til þess að
verja frelsið verða menn alltaf að
vera reiðubúnir að fórna lífi og
eignum. Þetta er þeim í blóð borið.
Ef einhver skyldi ekki vilja bera
vopn af einhverjum ástæðum, þá
mundi hann ekki vinna sór frægð
sem sérstakur friðarvinur, heldur
væri hann talinn svikari við þjóð-
félagið og hugsjónir feðranna.
Svisslendingar eru sannfærðir
um að þjóðskipulag það, er þeir
hafa komið á hjá sér sé dýrmæt-
ast af öllu. Þeir halda fast við forna
þjóðmenningu og dást að arfi feðr-
anna og fórnarvilja þeirra. Þeir