Lesbók Morgunblaðsins - 23.08.1959, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
357
Þessir ungu snáðar eru að skrifa hjá sér, hvaða bækur þeim sé mest nauðsyn að
lesa. Þeir eiga vissulega úr vöndu að ráða.
gæfni og listdansari eða konsert-
píanóleikari. Tækni þeirra er mót-
uð, og yfirleitt eru þeþ- einstakl-
ingshyggjumenn, sem augsýnilega
hafa orðið fyrir minni áhrifum af
fjöldahreyfingum og atburðum,
sem gerast í kringum þá, heldur en
„þjóðfélagsandófshöfundar“ á
þriðja tug aldarinnar eða á fyrstu
árunum eftir síðustu heimsstyrj-
öld, því að þeir litu á eigin reynslu
með augum Hemingways og tóku
hinn nakta og harða rithátt til fyr-
irmyndar. Áhrif Faulkners eru
sterkari nú, og sumar beztu nýju
skáldsögurnar eru frá rithöfundum
í suðurfylkjunum. „A Place
Without Twilight“ heitir ágæt
skáldsaga eftir uhgan rithöfund,
Peter S. Feibleman, sem fæddur
er í Louisiana. Hann skrifar af
nokkurri beiskju um negrastúlku í
New Orleans, sem er að berjast við
að losna undan áhrifum lífsóttans
í foreldrum sínum. Húsmóðir í
Kentucky, Ann Hebson, skrifar um
ágreining tveggja fjölskyldna í
suðurfylkjunum í skáldsögunni
„A Fine and Private Place.“
Natúralisminn er að nokkru
leyti kominn í ógöngur. í leit að
einhverju nýju hafa sumir rithöf-
undar leitað út í yztu myrkur þjóð-
félagsins, í heim glæpa eða sál-
sýki, og sótt þangað efni úr líf-
inu í sinni hráustu mynd. Jame3
Jones leitaði að annarri leið. Hann
sneri sér að smábæ í miðvestur-
fylkjunum og reyndi að glíma við
hin stóru vandamál lífs og ásta í
skáldsögu, sem er engu minna verk
en fyrra rit hans, „From Here to
Eternity,“ hin geysivinsæla saga af
lífi hermanna. En hann var ofur-
liði borinn af feiknum af óvið-
komandi og leiðinlegum smámun-
um, enda fór „Some Came Runn-
ing“ aldrei langt frá landi, og höfðu
margir gagnrýnendur á orði, að
hún væri stórkostlegasta skipbrot,
sem orðið hefði um langt árabil.
Skáldsögur úr háskólalífi eru
ekki lengur neitt nýnæmi. En það
er mikilvægur munur á þessari
uppskeru í ár og fyrri bókum af
sama tagi, eins og „The Groves of
Academe“ eftir sagnaskáldið og
gagnrýnandann Mary McCarthy,
sem beitir hvoru tveggja í verk-
um sínum — mýkt kattarins og
beittum klóm. Háskólinn er ekki
lengur afskiptur og útilokaður frá
hinum raunverulega heimi; nú á
ekki lengur við að tæta hann í
sundur. á ópersónulegan og gam-
ansaman hátt. Háskólinn er orðinn
heimur rithöfundarins sjálfs, og
hann velur hann fyrir bakgrunn í
sögur sínar, vegna þess að hann
vill skrifa um það, sem hann þekk-
ir til hlítar.
— o —
Á haustlista bókaútgefenda yfir
bækur, sem gefa á út fyrir jólin,
ber alltaf mikið á bókum, sem
nefna mætti fjölskyldubækur,
hornsteina allra góðra heimilis-
bókasafna. í þessum flokki eru
bækur eins og „A Pictorial History